Ni ba maliga ikété mam momasôna

1, 2. Lelaa Yéhôva a nôgda ngéda di mboñ biliya inyu ba maliga?

MAÑGE a bé huu i suklu kel yada, a léba posa i moni mu njel. Kii a bi boñ? A bé le a tééda yo. Ndi iloole a boñ hala, a bi timbhe nwet posa, posa yé. Ngéda nyañ mañge nu a bi nok yom man wé a bi boñ, a bé maséé ni nye.

² Ngandak bagwal i yé maséé ngéda bon bap ba yé maliga. Tata wés nu ngii, le Yéhôva, a yé “Nyambe nu maliga” ni ki le di nkônha nye maséé ngéda di yé maliga. (Tjémbi 31:6) Di gwé ngôñ i lémél nye ni i “hiôm loñge ikété manjel momasôna.” (Lôk Héber 13:18) Di béñge bahoma ba-na ba niñ i het i nla ba ndutu i ba maliga. Di ga tehe ki bisai di nkôhna i ba maliga.

I BA MALIGA NI BÉSBOMEDE

3-5. (a) Lelaa di yé le di lôk bésbomede? (b) Kii i ga hôla bés i ba maliga ni bésbomede?

³ Inyu ba maliga ni bôt bape, di nlama ndugi ba maliga ni bésbomede. Ndi, hala a ntomb bé. I hiai bisu, bikristen bi Laôdikéa bi bé lôk bomede ngéda bi bé hoñol le bi nlémél Nyambe ndi ki le i maliga, hala bé nyen mam ma bé. (Masoola 3:17) Yak bés di nla lôk bésbomede inyu ntén mut di yé toi.

⁴ Nnigil Yakôbô a kal le: “Ibale mut a nhoñol le a yé mut base, ndi a ane bé hilémb hié, a lôgôk ndigi ñem wé, wee base i mut nu i yé yañga.” (Yakôbô 1:26) Ibale di gwé lem i tembee, i wéha bôt nyuu ni bibuk gwés, ndi di hoñlak le Nyambe a ga neebe bibégés gwés inyule di mboñ mam malam, wee di nlôk bésbomede. Kii i nla hôla bés i keñgle mahoñol mabe ma?

⁵ Mu kii di mbéñgba i léman, di nla yi lelaa bôt bape ba ntehe bés. Ndi ngéda di ñañ Bibel, di nla tehe kii di mpôôna toi ikété kété. Bibel i nla hôla bés i yi bilem gwés bilam ni bibomb gwés. Ni i njel i, di nyi mambe mahéñha di nlama boñ ikété mahoñol més, maboñok més, ni bipôdôl gwés. (Añ Yakôbô 1:23-25.) Ndi ibale di nkalba le, di gwé bé bibomb, di ga la bé boñ mahéñha ma mbéda. Jon di gwé ngôñ ni Bibel inyu tehe besbomede kiki di yé toi. (Minlént mi Yérémia 3:40; Hagai 1:5) Yak masoohe ma nla hôla bés i tehe bésbomede kiki di yé toi. Di nla bat Yéhôva ni njel masoohe le a wan bés, a hôla ki bés i tehe ni i kodol bilem bibe di gwé. (Tjémbi 139:23, 24) Di nhôya bé le, “mut dipa ñem a nsuñgaha Yéhôva ñem.”​—Bingéngén 3:32.

I BA MALIGA IKÉTÉ LIHAA

6. Inyuki nwaa bo nlôm ba nlama ba maliga wada ni nuu?

⁶ I ba maliga i nlôôha ba nseñ ikété ndap lihaa. Ngéda nwaa bo nlôm ba nkwel ibabé i sôôna mam, woñi wo ki wo i ga ba bé ipôla yap, yak bôdôl ba gwé wada ni nuu y’a kônde nañ. Ngandak mam i nla unda le wada a tane bé nuu maliga. Kiki hihéga, hala a nene ngéda wada ikété yap a ntonda mut numpe, tole ngéda a mbéñge bititii bi malal, ni hôlôs gwéha inyu mut numpe bisôsôli. Yimbe jam ntôp tjémbi a kal: “Me bi jôp bé i lôñ i bôt ba malôga, me nkeñgle ki i bôt ba nsôô i yom ba yé toi.” (Tjémbi 26:4, MN.) Ibale u nkahal lôk sobiina woñ, to ikété mahoñol moñ, hala a’ ôbôs libii joñ.

7, 8. Lelaa u nla gwélél Bibel inyu niiga bon boñ nseñ u ba maliga?

⁷ Yak boñge ba nlama yi le i ba maliga i yé nseñ. Bagwal ba nla gwélél Bibel inyu niiga bo lem i. Bibel i gwé dihéga di bôt ba ba bé bé maliga: Akan nu a yila mut wip; Géhazi, nu a bi tembee inyu kôhna moni; ni Yuda, nu a bé nip moni, a sôk a liibana Yésu inyu 30 ma silba.​—Yôsua 6:17-19; 7:11-25; 2 Bikiñe 5:14-16, 20-27; Matéô 26:14, 15; Yôhanes 12:6.

⁸ Bibel i yé yak nyonok ni dihéga di bôt ba ba bé maliga: Yakôb, nu a kal bon bé le ba témbna moni ba bi léba bibot gwap; Yifta bo ngond yé, ba ba bi tééda mbônga Djob; ni Yésu, nu a bé maliga yak ikété mandutu. (Bibôdle 43:12; Bakéés 11:30-40; Yôhanes 18:3-11) Dihéga ti, di nla hôla boñge i diihe nseñ i ba maliga.

9. Mambe mahôla boñge ba nkôs ngéda bagwal bap ba yé maliga?

⁹ Bagwal ba nla ôt nseñ ni lini litiñ li Bibel le: “Baa u niiga mut numpe, ndi u niiga bé wemede? Baa wen u yé u añlak le: ‘mut a nip bañ,’ ndi we u nibik?” (Rôma 2:21) Boñge ba nyi ngéda bagwal bap ba nkal ndigi jam nkalak, ndi ba boñok lipe. Ibale di nkal bon bés le ba ba maliga, ndi bésbomede di boñok yom ipe, ba ga yôm. Ibale boñge ba nyimbe le bagwal bap ba ntembee, to ikété disii di mam, ba ga sôk nigle bo. (Añ Lukas 16:10.) Maselna ni hala, ngéda boñge ba ntehe le bagwal bap ba ñunda ndémbél i ba maliga, ibabé nkaa, hala a ga hôla boñge ba i yila bagwal ba ba nla bôdôl ñem ngéda yak bo b’a bana bon.​—Bingéngén 22:6; Efésô 6:4.

I BA MALIGA IKÉTÉ LIKODA

10. Lelaa di nla unda le di yé maliga ikété minkwel nwés ni lôk kéé yés?

¹⁰ Di nlama ki ba maliga ipañ bilôk bikéé gwés bi bôlôm ni bi bôda i pes mbuu. Minkwel mi yañga mi nla pala yila hilégé tole nsohi! Ibale di ntibil bé yi le ngim ñañ i yé maliga, ndi di añle yo mut numpe, i nla ba le di nhôla i tjam bitembee. Jon, i nlôôha ba nseñ le di ‘yoñ yihe ni bibép gwés.’ (Bingéngén 10:19) I ba maliga i nkobla bé le, di nlama pot mam momasôna ma ntagbe bés mahoñol, ma di nyi, tole ma di nok. To ibale jam di nsômbôl kal li yé maliga, i nla ba le li mbéñge bé bés, tole mut numpe a ga nok ndutu ibale di ntjam jo. (1 Tésalônika 4:11) Bôt bahogi ba mbat nwéhél mbus ba mal leñ bôt bibuk bibe, ni bini bipôdôl le: “Me mpot ndik maliga.” Ndi bés ba di yé bagwélél ba Yéhôva, bibuk gwés bi nlama bé baabana, bi nlama ba bilam ngéda yosôna.​—Añ Kôlôsé 4:6.

11, 12. (a) Lelaa ngim bikristen i nkônde ôbôs mam ngéda i mboñ béba keñi? (b) Mambe mambadga di nla badba? (c) Lelaa di nla ba maliga ni ntôñ u Yéhôva?

¹¹ Mimañ nwon Yéhôva a bi bééga mbegee i hôla likoda. Hala a ga tômbôô bo, ibale di yé maliga ngéda di nkwel ni bo. Inyuki? Ibale u nkon, ndi u ke i tehe dokta, baa u ga sôô ngim mam u nôgda mu kon woñ? Ibale ñ, lelaa a ga la hôla ni we? Nlélém ni bés, ibale di nkwo i béba keñi, di nlama bé tembee mu mam ma mbôña. Ndi di nlama ke i tehe mimañ, di kal ki nwo maliga momasôna. (Tjémbi 12:3; Minson mi baôma 5:1-11) Nano di yoñ hihéga hipe: U ga boñ lelaa, ibale u nléba le liwanda joñ, jon li mboñ béba keñi? (Lôk Lévi 5:1) Baa w’a kal le: “Ibale me yé toi liwanda jé, ngo me nlama sôô jam li”? Tole baa u ga hoñol le mimañ mi yé ha inyu ti nye mahôla a gwé ngôñ inyu témbna maada mé malam ni Yéhôva, ni i lédés mo?​—Lôk Héber 13:17; Yakôbô 5:14, 15.

¹² Di nlama ki ba maliga ni ntôñ u Yéhôva, ngéda di ntimbhe ngim mambadga. Kiki hihéga, ngeñ di nyônôs ñañga wés u likalô, di nlama yoñ yihe le di kôdôs bañ minsoñgi. Di nlama ki ba maliga ngéda di nyônôs lipep inyu yila nsañal, tole ngéda di nyônôs mapep inyu nson u ntôñ to umbe.​—Añ Bingéngén 6:16-19.

13. Lelaa di nla ba maliga ngéda di gwé maada ma nyiña moni ni kristen ipe?

¹³ Bilôk bikéé bi bôlôm ni bi bôda bi nlama bé gwañna mam ma mbuu ni mam ma moni. Kiki hihéga, di nlama bé kwélél mam ma moni ngéda di yé i ndap Ane tole i likalô. Ni ki le, di ngwélél bé maada més ni bilôk bikéé inyu ôt nseñ i mam ma moni. Ibale Mbôgi Yéhôva i nsal i weeni, u nlama saa bo kiki ni bi nôgla, u ti ki bo nsaa we ni bo ni bi yegna ni mam mape ma nkôndba mu nsaa wap inoñnaga ni mbén i loñ. Mu mam ma, di nla sima kunde i témbna moni nwap ngéda ba nkôs matibla, tole kôs nsaa nwap ngéda noi. (1 Timôtéô 5:18; Yakôbô 5:1-4) Ndi ibale u nsélél manyuñ nu mbuu, bem bañ bitelbene bi tôbôtôbô. (Efésô 6:5-8) U nlama ba nkwoog nkaa le u nti nsoñgi ngeñ bôlô u u nkiha ni nsaa u nkôhna.​—2 Tésalônika 3:10.

14. Mambe matat bikristen bi nlama yoñ ilole ba njôp ikété maada ma nyiña moni?

¹⁴ Ndi kii di nlama boñ ibale di njôp ikété maada ma nyiña moni ni mankéé nu munlôm tole nu muda? I nla ba le u mpoo moni yak mut tole i ndap ba ntéédana moni, tole u mpôdna moni ni mut numpe inyu boñ ngim nyuñga. Ha ngéda i, lini litiñ li Bibel li nla bane we mahee: Tila mam momasôna i mapep! Ngéda Yérémia a bi somb homa isi, a bi tila mapep ima i bisu bi mbôgi, a tééda mo loñge inyu boñ le nkaa u ba bañ i dilo di nlo. (Yérémia 32:9-12; Béñge yak Bibôdle 23:16-20.) Bôt bahogi ba nla hoñol le, liboñok li li nla nene kii bo le, ba mbôdôl bé mankéé wap ñem. Ndi i pot maliga, i tila mam momasôna i mapep i nla hôla bés i keñgle ngimanôgla, mindañ, i nla boñ ki le ba wéha bañ mut nye ki nye nyuu. Bikristen bi bi njôp ikété maada ma nyiña moni, bi nlama bé hôya le nsañ u likoda, u nlôôha ba nseñ iloo jam li moni jo ki jo.​—1 Korintô 6:1-8; béñge Ndoñi 30, i mamélél ma kaat.

I BA MALIGA I NIÑ I HIKI KEL

15. Lelaa Yéhôva a nhoñol inyu wip ni mandon ba nléba i mam ma nyiña moni i len ini?

¹⁵ Di nlama ndik bé ba maliga ikété likoda, ndi yak ni i bet ba ta bé Mbôgi Yéhôva. I yé nseñ i mis ma Yéhôva le di ba maliga. “Kilô malôga i nsuñgaha Yéhôva ñem, ndi matam ma kilô i i yé sép ma nkônha nye maséé.” (Bingéngén 11:1; 20:10, 23) Ngéda kôba, bôt ba bééna lem i gwélél kilô ni matam ma kilô inyu hek gwom, yak moni. Ndi bôt ba nyuñga ba mandon, ba bé gwélél mintén mi matam ma kilô ima, ni kilô malôga inyu nibil bôt ba bé somb gwom. I len ini, kiki a ba ha ngéda i, wip ni mandon bi yé nayak ikété mam ma nyiña moni. Yéhôva a ñoo i nya maboñok i i len ini, kiki a bé oo mo i ngéda kôba.

16, 17. Mambe malôga ma ntôl i len ini, di nlama keñgle?

¹⁶ Bés bobasôna di mboma manoodana ma ma ntinde bés i ba bôt ba malôga​—kiki bo ngéda di nyônôs mapep inyu kôs bôlô, ngéda di nyônôs mapep ma ngomin, tole ngéda makégse i suklu. Ngandak bôt i nhoñol le béba yo ki yo i ta bé i lôk, i kéñbaha mam, tole i timbhe mambadga ni mandon ngéda i nyônôs mapep. Hala a nhélés bé bés. Inyule Bibel i bi bôk kal le: “Bôt ba ntôñ ndigi bomede, ba gwéhék moni, . . . baoo mam malam.”​—2 Timôtéô 3:1-5.

¹⁷ I len ini, i nla nene ngim mangéda le bôt ba malôga ba hol ngandak. (Tjémbi 73:1-8) Kristen i nla ki nimis bôlô yé, ba nim yak nye moni nwé, tole ba ndegle nye i homa wé bôlô inyule i yé maliga. Ndi, i yé bebee i boñ to imbe sesema inyu ba maliga. Inyuki?

BISAI BI BI NLÔL I BA MALIGA

18. Inyuki i yiba kiki mut maliga i yé nseñ ngandak?

¹⁸ I yiba kiki mut maliga, ni mut nu ba nla bôdôl ñem, i nlôôha ba nseñ ni ki le libak li, li ntôl bé i len ini. Hiki wada wés a nla sal inyu bana i nya mbôgi i. (Mika 7:2) Bôt bahogi ba nla nol we hiol inyule u yé maliga, tole ba kal we le, u nkon njék. Ndi bape ba ga bégés we, ba bôdôl ki we ñem inyu libak joñ li maliga. Ikété nkoñ isi wonsôna, Mbôgi Yéhôva i nyiba kiki bôt ba maliga. Baéga bôlô bahogi ba ntehe nseñ i yoñ Mbôgi Yéhôva i homa wap bôlô inyule ba nyi le ba yé bôt ba maliga. Yak ngéda ba nhéya bôt bape i bôlô inyu malôga map, Mbôgi Yéhôva i mbéna tééda bôlô yap.

19. Mambe maada i ba maliga i gwé ni liwanda jés ni Yéhôva?

¹⁹ I ba maliga ikété mam momasôna i nlona bés kiññem i mpôp, ni ñem nwee. Di nla ba kiki Paul nu a tila le: “Di nyimbe le kiññem yés i yé loñge.” (Lôk Héber 13:18) I ngii mam momasôna, Isoñ nu gwéha le Yéhôva a ntehe biliya gwoñ i ba maliga ikété mam momasôna, a ndiihe ki mo.​—Añ Tjémbi 15:1, 2; Bingéngén 22:1.