Like nga Levifuɛ’m be Ɲanmiɛn srɛlɛ kun kle e’n
“Maan be manman ɔ dunman b’ɔ yo nyɛnmɛn’n.”—NEE. 9:5.
?WAFA SƐ YƐ AMÚN TƐ́ SU Ɔ?
?Kɛ Levifuɛ mun nin nvlefuɛ’m be yiali’n, like kpa benin yɛ nvlefuɛ’m be yoli ɔ?
?Ngue yɛ Zoova yoli mannin i nvle nunfuɛ mun m’ɔ kle kɛ i dunman’n leman wunsu ɔ?
?Ngue yɛ wafa nga Levifuɛ’m be srɛli Ɲanmiɛn’n, ɔ kle e ɔ?
1. ?Afuɛ nga be flɛ i 455 nun ka naan b’a wu Zezi’n, ngue yɛ Zuifu’m be yoli ɔ? ?Kɛ é wá kán aɲia sɔ’n i ndɛ’n, kosan benin yɛ é wá tɛ́ be su ɔ?
AFUƐ nga be flɛ i 455 nun ka naan b’a wu Zezi’n, Zuifu’m be yiali Zerizalɛmu lɔ. Be yoli aɲia sɔ’n be anglo nga be flɛ i Tisri’n i le 24 su. Cɛn sɔ nun’n, Levifuɛ’m be jrannin nvlefuɛ’m be kwlaa be ɲrun be seli kɛ: “Amun jaso be la Anannganman amun Nyanmiɛn’n i ase titi, nán amun yaci i le.” I sin’n, be nin nvlefuɛ’m be bo yoli kun be srɛli Ɲanmiɛn. Be srɛlɛ sɔ’n ti Ɲanmiɛn srɛlɛ ng’ɔ o Biblu’n nun’n be nun tɛnndɛn kpa’n kun. (Nee. 9:4, 5) É wá kán aɲia sɔ’n i ndɛ. Kɛ é kɛ́n i ndɛ’n, maan e bu kosan nga’m be akunndan. ?Ngue yɛ Levifuɛ’m be yoli naan aɲia sɔ’n w’a yo nvlefuɛ’m be kwlaa be fɛ ɔ? ?Ngue yɛ wafa nga Levifuɛ’m be srɛli Ɲanmiɛn cɛn sɔ nun’n, ɔ kle e ɔ?—Jue. 141:2.
Ɔ YOLI BE ANGLO NANNDOLIƐ
2. ?Kɛ Zuifu’m be wieli Zerizalɛmu i wun talɛ’n i kplan’n, ngue yɛ be yoli ɔ? ?Ngue yɛ be yoli i aɲia sɔ’n i bo lɔ m’ɔ fata kɛ e nian su ɔ?
2 Kɛ Zuifu’m be wieli Zerizalɛmu i wun talɛ’n i kplan’n, yɛ be yoli aɲia’n niɔn. (Nee. 6:15) Talɛ’n i kplanlɛ’n dili cɛn 52. Siɛn mɔ b’a wie junman’n i di’n, be kwla fa be ɲin sie i Ɲanmiɛn sulɛ’n su kpa. Ɔ maan Tisri anglo’n i cɛn klikli’n su’n, nvlefuɛ’m be kwlaa be yiali. Ɛsdrasi nin i wiengu Levifuɛ wie’m be kanngannin Ɲanmiɛn Mmla’n nun yɛ be yiyili nun kleli be. (An nian desɛn 1.) “Kɛ ɔ fɛ i nglɛmun lele b’ɔ fá jú midi su’n,” yasua nin bla nin “be kwlaa nga be wun sa wlɛ’n,” be tieli Ɲanmiɛn Ndɛ’n mɔ be kanngan nun’n. Be jin nglo yɛ be tie ɔ. Like nga Izraɛlifuɛ’m be yoli’n, ɔ kle e ngwlɛlɛ. Andɛ kɛ e yia’n, e jranman nglo naan y’a tie Ɲanmiɛn ndɛ’n. E tran ase fɔuun. ?Sanngɛ blɛ sɔ nun’n, ngue yɛ e yo ɔ? ?E sie e su kpa annzɛ kusu like uflɛ akunndan yɛ e bu ɔ? Izraɛlifuɛ’m be liɛ’n, be sieli be su kpa. I ti’n, be wunnin i wlɛ kɛ b’a faman Ɲanmiɛn i mmla’m be su. Ɔ maan be sunnin.—Nee. 8:1-9.
3. ?Ngue yɛ Neemi seli nvlefuɛ mun kɛ be yo mɔ be fali su ɔ?
3 Nán cɛn sɔ’n nun yɛ bé wá dí be sa tɛ’m be nanwlɛ klé Ɲanmiɛn ɔn. Sanngɛ ɔ ti aklunjuɛ cɛn, yɛ Zoova waan be bo sro. (An nian desɛn 2 su’n.) (Kal. 29:1) I sɔ’n ti’n, Neemi seli nvlefuɛ mun kɛ: “Amun wɔ amun awlo, amun di aliɛ kpakpa, yɛ amun nɔn nzan bɔ be bo-man’n. Amun ko man be nga b’a tɔn-man like’n be wie. Ndɛ cɛn’n ti e Min’n i liɛ. Nán amun mlan amun nyrun. Aklunjuɛ ng’ɔ fin Anannganman’n, ɔ́ mán amun fanngan.” Be fali ndɛ sɔ’n su, ɔ maan cɛn sɔ nun’n, “be klun jɔli dan kpa.”—Nee. 8:10-12.
4. ?Kɛ i aliɛ’n cɛnnin’n, ngue yɛ awlobo kpɛnngbɛn’m be kwlaa be yoli ɔ? ?Kɛ ɔ fɛ i cɛn klikli lele mɔ be cɛn dilɛ’n fá wíe’n, ngue yɛ Levifuɛ’m be yoli ɔ?
4 Kɛ i aliɛ’n cɛnnin’n, awlobo kpɛnngbɛn’m be kwlaa be yiali. Be niannin Ɲanmiɛn mmla’n nun sɛ be fɛ i nun ndɛ’n kwlaa su o. (An nian desɛn 3 su’n.) Be wunnin i mmla’n nun kɛ anglo nso’n i cɛn dilɛ nun’n, ɔ fata kɛ be di kpata’m be bo tranlɛ cɛn’n. Kɛ ɔ fɛ i anglo’n i le 15 lele m’ɔ́ fá jú i le 22 su’n, yɛ ɔ fata kɛ be di cɛn sɔ’n niɔn. Cɛn’n i le 22 sɔ nun’n, ɔ fata kɛ be yo aɲia dan kun be fa gua cɛn dilɛ’n i bo. Yɛ be boli be wun siesielɛ bo ɔ. (An nian desɛn 4 su’n.) Kɛ ɔ fin Zozie blɛ su lele m’ɔ́ fá jú blɛ sɔ nun’n, be nin a diman cɛn’n i sɔ le. “Aklunjuɛ’n yoli dan.” “Kɛ ɔ fɛ i cɛn klikli lele mɔ be cɛn dilɛ’n fá wíe’n,” Levifuɛ’m be kanngannin Ɲanmiɛn mmla’n nun tititi.—Nee. 8:13-18.
BE DILI BE SA TƐ’M BE NANWLƐ
5. ?Ngue yɛ nvlefuɛ’m be dun mmua yoli naan Levifuɛ’m b’a srɛ be ti ɔ?
5 Kɛ nvlefuɛ’m be wieli cɛn’n i di’n, be dili be sa tɛ’m be nanwlɛ kleli Ɲanmiɛn Tisri i le 24 su. Afin b’a faman Ɲanmiɛn i mmla’m be su. Cɛn sɔ nun’n, be cili nglɛmun, be wlali bajɛ tralɛ. Be yoli sɔ be fa kleli kɛ be klun timan jɔwa afin b’a faman Ɲanmiɛn i mmla’m be su. Cɛn sɔ’n nun’n, be kanngannin Ɲanmiɛn i mmla’m be nun ekun kleli be. Be kanngannin nun dɔ nsan. I nnɔsua nun’n, “be kotoli Anannganman be Nyanmiɛn’n i nyrun, be dili be sa tɛ’m nanwlɛ.” (An nian desɛn 5 su’n.) I sin’n, Levifuɛ’m be srɛli be kwlaa be ti. (An nian desɛn 6 su’n.)—Nee. 9:1-4.
6. ?Ngue ti yɛ Levifuɛ’m be Ɲanmiɛn srɛlɛ’n w’a yoman paloo ɔ? ?Ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ?
6 Ɲanmiɛn mmla fluwa’n mɔ Levifuɛ’m be kanngan nun titi’n ti’n, be srɛlɛ’n w’a yoman paloo. Kɛ bé srɛ́’n, be kannin Zoova i nzuɛn’n nin sa dandan ng’ɔ yoli be’n be ndɛ. I sin’n, be kannin kɛ nvlefuɛ’m be yoli sa tɛ dan naan be nin Ɲanmiɛn i “aunnvuɛ silɛ dan’n” fataman. (Nee. 9:19, 27, 28, 31) ?Ngue yɛ Levifuɛ’m be ayeliɛ’n kle e ɔ? Be kle kɛ e kanngan Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun cɛn kwlakwla naan e bu i su akunndan. Kɛ e yo sɔ’n, ɔ ti kɛ Ɲanmiɛn su kan ndɛ kle e sa. Ɔ maan kɛ é srɛ́’n, é sí ndɛ ng’ɔ nin i kanlɛ fata’n.—Jue. 1:1, 2.
7. ?Ngue yɛ Levifuɛ’m be srɛli Ɲanmiɛn ɔn? ?Ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ?
7 Levifuɛ’m b’a srɛman Ɲanmiɛn i like kpanngban. Kɛ bé wá gúa be srɛlɛ’n i bo’n, be seli kɛ: “Siɛn’n e Min, Nyanmiɛn Kpli b’ɔ kwla like kwlaa yo’n, b’ɔ yo sro’n, Nyanmiɛn b’ɔ nanti aenguɛ b’ɔ nin e trali’n su’n, Nyanmiɛn b’ɔ si aunnvuɛ’n, kɛ ɔ fɛ i Asiri famiɛn’m be blɛ su lele b’ɔ́ fá jú ndɛ’n, afɛ ng’ɔ tɔli e su e nin e famiɛn mun, nin e famiɛn i awlo lɔ sran dandan mun, nin e Nyanmiɛn nyrun jranfuɛ mun, nin e Nyanmiɛn nuan ijɔfuɛ mun, nin e nannan mun, nin e nvle’n kwlaa’n, afɛ sɔ’n, nán bu i like kaan.” (Nee. 9:32) I lɛ nun ekun’n, Levifuɛ’m be kle e ajalɛ kpa. Yɛle kɛ kɛ é srɛ́ Ɲanmiɛn’n, ɔ fata kɛ e dun mmua e mɛnmɛn i, e lɛ i ase, i sin naan y’a kan e like liɛ ng’ɔ lo e’n i ndɛ.
BE MANMANNIN ƝANMIƐN DUNMAN’N M’Ɔ YO ƝƐNMƐN’N
8, 9. (a) ?Ndɛ benin yɛ Levifuɛ’m be kannin m’ɔ kle kɛ be ti wun ase kanfuɛ ɔ? (b) ?Nglo lɔ ninnge benin yɛ be kannin be ndɛ ɔ? ?Wan yɛle ‘nglo lɔ tinminfuɛ’ mun?
8 Levifuɛ’m be srɛlɛ’n yoli fɛ. Ɔ nin i sɔ ngba’n, b’a buman be wun kɛ be si Ɲanmiɛn srɛ. I sɔ’n kle kɛ be ti wun ase kanfuɛ. Be jrannin nvlefuɛ’m be ɲrun srɛli Ɲanmiɛn. Be boli i bo kɛ: “Maan be manman ɔ dunman b’ɔ yo nyɛnmɛn’n. Ɔ dunman’n ti dan tra su, be kwlá mɛnmɛn-mɛn i nin be nuan’n.”—Nee. 9:5.
9 Be seli ekun kɛ: “Ɔ kunngba yɛ a ti Anannganman’n nin-ɔn. Wɔ yɛ a yili nyanmiɛn ng’ɔ o nglo yɛ’n nin-ɔn, ɔ nin ng’ɔ o i sin lɔ nglo mmua kpa lɔ’n nin-ɔn, ɔ nin i su nzraama mun ɔn. Wɔ yɛ a yili asiɛ’n nin i su ninnge’n kwlaa-a. Wɔ yɛ a yili jenvie’n nin ninnge kwlaa nga be o nun’n nin-ɔn, wɔ yɛ a man ninnge’m be kwlaa be nguan-an. Nglo lɔ tinminfuɛ’m be koto ɔ bo.” (Nee. 9:6) E wun kɛ be kannin nglo lɔ ninnge ɲɛnmɛn nga Zoova yili be mɔ be nun wie yɛle nzraama mun’n, be ndɛ. Be kannin asiɛ’n nin i su ninnge nglanman’m be ndɛ wie. Ninnge sɔ’m be trɛ yɛ ɔ le kun nin i wafa. Asa ekun’n, be kannin ‘nglo lɔ tinminfuɛ’ mɔ yɛle anzi mun’n, be ndɛ. Be flɛ anzi mun ekun kɛ ‘nyanmiɛn su lɔ alɛ kunfuɛ mun.’ (Ngl. 19:14; Zɔb 38:4, 7) Ɔ nin i sɔ ngba’n, anzi’m be kan be wun ase be yo Ɲanmiɛn klun sa. Yɛle kɛ Ɲanmiɛn sunman be kɛ be wa nian klɔ sran mɔ “bé wá nyán be ti’n” be su. (Ebr. 1:14) Ɔ fata kɛ e nian anzi’m be ayeliɛ’n su. Yɛle kɛ maan e bo yo kun e yo Zoova i klun sa’n kɛ alɛ kunfuɛ mun sa.—1 Kor. 14:33, 40.
10. ?Ngue yɛ wafa nga Ɲanmiɛn nin Abraamu be trannin’n, ɔ kle e ɔ?
10 Levifuɛ’m be kannin wafa nga Ɲanmiɛn nin Abram be trannin’n i ndɛ wie. Kɛ Abram ɲán afuɛ 99 nn ɔ nin a wuman ba afin i yi Sarai i klun ti kpan. Blɛ sɔ nun’n, Ɲanmiɛn wa tɔnnin i dunman kɛ Abraamu. I bo yɛle kɛ “nvle-nvle kpanngban be nannan.” (Bob. 17:1-6, 15, 16) Ɲanmiɛn seli Abraamu kɛ ɔ́ fá Kanaan mɛn’n mɛ́n i osufuɛ mun. Ndɛ nga Ɲanmiɛn kan’n nn w’a kan. Ɔ timan kɛ klɔ sran sa. Ɔ maan ndɛ nga ɔ kan kleli Abraamu’n, ɔ yiɛli i nuan. Levifuɛ’m be wla w’a fiman sa sɔ’n su. Be kɛnnin i ndɛ be srɛlɛ’n nun. Be seli kɛ: “Anannganman Nyanmiɛn, wɔ yɛ a kpali Abram-ɔ. Wɔ yɛ maan ɔ fin Ir b’ɔ ti Babilɔni i klɔ’n kun’n i nun fiteli, naan w’a tɔn i dunman kɛ Abraam nin-ɔn. A wunnin kɛ ɔ ti nanwlɛfuɛ naan a nin i b’a tra aenguɛ. A seli i kɛ á fá Kananfuɛ mun [...] be mɛn’n mán i osufuɛ mun. Yɛ nga a seli kɛ á yó’n, a yoli, afin a ti kpa.” (Nee. 9:7, 8) Maan e nian Ɲanmiɛn i ayeliɛ sɔ’n su. Yɛle kɛ ndɛ ng’ɔ fin e nuan fite’n, nán e kaci i.—Mat. 5:37.
BE KANNIN SA DANDAN NGA ZOOVA YOLI BE’N I NDƐ
11, 12. ?Ɲanmiɛn i dunman Zoova’n, i bo yɛle benin? ?Ngue yɛ ɔ yoli mannin Abraamu i anunman mun m’ɔ kle kɛ i yɛ ɔ ti Zoova naan ɔ lɛmɛn i wunsu ɔ?
11 Ɲanmiɛn i dunman Zoova’n, i bo yɛle kɛ “ɔ kaci sran’n i wafa ng’ɔ klo kɛ ɔ́ káci’n.” I lɛ’n kle kɛ like kwlaa nga Zoova se kɛ ɔ́ yó’n, ɔ fɛ i wun ajalɛ yo. Like nga ɔ yoli mannin Izraɛlifuɛ mɔ be ti Abraamu i anunman mun’n, ɔ yi i sɔ liɛ’n i nglo weiin. Yɛle kɛ i nun mɔ be ti kanga Ezipti lɔ’n, Zoova seli kɛ ɔ́ dé be naan ɔ́ fá be mɛn kun mán be. Sɛ i blɛ sɔ’n nun sran kun se kɛ be delɛ’n kwla yo ye’n, bé sé kɛ ato ɔ. Sanngɛ Ɲanmiɛn fali ajalɛ wie mun deli Izraɛlifuɛ mun sakpa. Ɔ maan, sran kwlaa wunnin kɛ i yɛ ɔ ti Zoova ɔ, naan ɔ lɛmɛn i wunsu.
12 Levifuɛ’m be kannin sa uflɛ wie mɔ Zoova yo mannin i nvle nunfuɛ’m be ndɛ. Be seli kɛ: “A wunnin fɛlɛ nga e nannan’m be fɛli Ezipt lɔ’n, a tili be nɛn’n kɛ be kpan flɛli wɔ ndɛma jenvie’n wun lɔ’n. A yili atrɛ sunman yɛ a yoli abonuan sa dandan Ezipt famiɛn’n, nin i mantanfuɛ mun, ɔ nin i mɛn nunfuɛ mun be ti, afin a wunnin kɛ be su yo e nannan’m be tɛtɛ. Ɔ dunman’n fuli, lele ndɛ ɔ tɛ fu. A kpɛli jenvie nun mannin be. Be nantili aunnyan siɛ’n su jenvie’n i afiɛn be sinnin. Yɛ be nga be su be su’n, a yoli maan be mlɔnnin bunman’n nun kɛ yɛbuɛ bɔ b’a yi i nzue dan nun sa.” Wafa nga Zoova yoli mɔ i nvle nunfuɛ’m be deli mɛn ng’ɔ seli kɛ ɔ́ fá mán be’n be kpɔfuɛ’m be sa nun’n, Levifuɛ’m be kɛnnin i ndɛ wie. Be seli kɛ: “Wɔ maan Kananfuɛ mun bɔ be ti mɛn sɔ’n nunfuɛ’n, b’a nyan-man jranwlɛ be nyrun. [...] Be fali klɔ nga talɛ si be wun’n mun ɔ nin asiɛ bɔ be yo like ye’n mun. Be fali sua bɔ ninnge kpakpa’m b’a yi be’n mun, nin nzue gbo bɔ b’a dun mmua kpɛ be’n mun, nin vinyi fie mun, nin olivie fie mun, ɔ nin waka nga be di be mma’n i sɔ kpanngbanngban. Be dili like kpa be ku yili, be yoli sa lɔklɔlɔklɔɔ, be dili fɛ ɔ klun-ufue’n ti.”—Nee. 9:9-11, 24, 25.
13. ?Kɛ Izraɛlifuɛ’m be fin Ezipti lɔ fiteli’n, ngue yɛ Zoova yoli ɔ? ?Sanngɛ ngue yɛ Izraɛlifuɛ’m be yoli ɔ?
13 Zoova yoli sa kpanngan wie mun ekun naan Izraɛlifuɛ’m be wun i wlɛ kɛ like ng’ɔ seli kɛ ɔ́ yó’n, ɔ yo. Sa sɔ’m be nun wie yɛle kɛ, kɛ Izraɛlifuɛ’m be fin Ezipti lɔ fiteli’n, w’a cɛman Zoova mannin be mmla yɛ ɔ kleli be wafa ng’ɔ fata kɛ be su i’n. Kɛ Levifuɛ’m bé srɛ́ Ɲanmiɛn’n, be boli su. Be seli kɛ: “A fin nyanmiɛn su lɔ jrali Sinai oka’n su. A kannin ndɛ kleli be. A kleli be sa nuan su yolɛ mmla mun, ɔ nin mmla nga be ti nanwlɛ mun. A fali atin klelɛ mmla mun, nin ɔ ndɛ kpakpa mun sieli be nyrun.” (Nee. 9:13) Zoova fali Izraɛlifuɛ mun yoli i liɛ. Kpɛkun ɔ kleli be wafa ng’ɔ fata kɛ be nanti naan mɛn ng’ɔ seli kɛ ɔ́ fá mán be i nun lɔ’n, i dunman w’a saciman’n. Sanngɛ be yoli ɲin kekle, b’a faman Zoova i mmla’m be su.—An kanngan Neemi 9:16-18 nun.
FƆ NGA BE TULI IZRAƐLIFUƐ MUN’N TI I SU
14, 15. (a) ?Kɛ mɔ Zoova ti aunnvuɛ sifuɛ’n ti’n, wafa sɛ yɛ ɔ niannin Izraɛlifuɛ’m be lika ɔ? (b) ?Ngue yɛ i sɔ’n kle e ɔ?
14 Kɛ Izraɛlifuɛ’m be o Sinai oka’n bo lɔ’n, be tali Zoova i nda kɛ bé nánti i mmla’m be su. Sanngɛ b’a nantiman su, be yoli sa tɛ nɲɔn. I sɔ ti’n, ɔ fata kɛ be wu. Sanngɛ Zoova sili be aunnvuɛ. Kɛ Levifuɛ’m bé srɛ́’n, be kannin sa kwlaa sɔ’m be ndɛ. Be kannin Zoova i ndɛ klanman kɛ: “Wɔ aunnvuɛ silɛ dan’n ti w’a yi-man be ase aawlɛ flɛnnɛn’n nun. [...] A niannin be lika [...] afuɛ ablanan. B’a mian-man like fi wun. Be tralɛ’m b’a titi-man, be ja’m b’a wunwun-man.” (Nee. 9:19, 21) Andɛ’n, Zoova nian e mɔ e ti i sufuɛ’n e lika wie. I sɔ’n ti’n, nán e yo kɛ Izraɛlifuɛ mun sa. Ɲin kekle yolɛ’n ti’n, be nun kpanngban be wuli aawlɛ flɛnnɛn nun lɔ. Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan “be klɛli [sa sɔ mun] kɛ bé fá tú e bɔ y’a ju mɛn’n i bue nuan’n e fɔ.”—1 Kor. 10:1-11.
15 Izraɛlifuɛ’m b’a faman be niaan’m be wie’n b’a tuman be wun fɔ. Kɛ be juli mɛn nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ fá mán be’n i nun lɔ’n, be yoli ɲin kekle ekun. Be fali be mma mun sɔli Kanaanfuɛ’m be amuɛn mun, yɛ be yoli sa sukusuku wie mun ekun. I sɔ’n ti’n, Zoova fa be wlali nvle nga be mantan be lɛ’n, be sa nun. Be kleli be ɲrɛnnɛn kpa. Sanngɛ kɛ be kaci be nzuɛn’n, Zoova m’ɔ si aunnvuɛ’n de be. Ɔ yoli sɔ “blɛ sunman.” (An kanngan Neemi 9:26-28, 31 nun.) Levifuɛ’m be boli be wue nun seli Zoova kɛ: “A dili be wun amlin afuɛ kpanngban. Ɔ wawɛ’n suli ɔ nuan ijɔfuɛ’m be bo kɛ be kpɛn be wla, sanngɛ b’a sie-man be su be nuan bo. A fali be wlali aofuɛ’m be sa nun.”—Nee. 9:30.
16, 17. (a) ?Kɛ Izraɛlifuɛ’m be wa yoli ɲin kekle Zoova su ekun’n, i bo guali sɛ? (b) ?Izraɛlifuɛ’m be boli be wue nun seli Zoova sɛ? ?Nda benin yɛ be tali Zoova ɔ?
16 Blɛ wie nun’n, Babilɔnifuɛ’m be trali Izraɛlifuɛ’m be lomuɛn. Kɛ Izraɛlifuɛ’m be sali be sin be klɔ’n, be wa yoli ɲin kekle Zoova su ekun. ?Kɛ be yoli sɔ’n, i bo guali sɛ? Levifuɛ’m be kɛnnin i ndɛ seli kɛ: “Asiɛ nga a fa mannin e nannan mun kɛ be di i su ninnge kpakpa mun’n, yɛ y’a yo kanga i nun yɛ. Siɛn’n, e mɛn’n nun ninnge wla’m be ti famiɛn nga wɔ maan e su be’n be liɛ, e sa tɛ bɔ e yoli’n ti. [...] Y’a wun e nyrun dan.”—Nee. 9:36, 37.
17 ?Ndɛ nga Levifuɛ’m be kannin’n, ɔ kle kɛ Zoova yoman sa’m be nuan su? Nɛ́n i sɔ ɔ! Afin be boli be wue nun seli Zoova kɛ: “Kɛ e nian sa kwlaa ng’ɔ juli ye su’n, e wun kɛ a yoli ng’ɔ fata’n. E yɛ e fɔnnin-ɔn.” (Nee. 9:33) Kɛ Levifuɛ’m bé gúa be srɛlɛ’n i bo’n, be tali Ɲanmiɛn i nda kɛ bé fɛ́ i mmla’n su. (An kanngan Neemi 10:1 nun; 10:30.) Nda sɔ mɔ be tali’n, be klɛli. Yɛ Izraɛli kpɛnngbɛn 84 be fali be sa nuan nzɔliɛ’n sieli su naan b’a kata su kpan.—Nee. 10:2-28.
18, 19. (a) ?Sɛ e waan é trán mɛn ng’ɔ́ yó sran kpa’m be liɛ’n i nun wie’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ? (b) ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e srɛ titi ɔ? ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e srɛ sɔ ɔ?
18 Sɛ Zoova tuman e fɔ’n, e su kwlá tranman mɛn ng’ɔ́ wá yó sran kpa’m be liɛ’n i nun wie. Akoto Pɔlu seli kɛ: “?Ba onin yɛ i si tu-mɛn i fɔ-ɔ?” (Ebr. 12:7) Kɛ Zoova tu e fɔ mɔ e sɔ nun klanman mɔ e yacimɛn i sulɛ’n, e kaci ba kpa. I sɔ’n ti sɛ e yo sa tɛ’n, maan e di i nanwlɛ. Kpɛkun fɔ nga Zoova tu e’n, maan e sɔ nun klanman naan e kaci e nzuɛn’n. Sɛ e yo sɔ’n, Zoova yáci cɛ́ e.
19 Ɔ ka kan Zoova wá yó sa dandan wie mun. Sa sɔ’m be dan liɛ’n, ɔ́ trá sa ng’ɔ yoli be fa deli Izraɛlifuɛ mun Eziptfuɛ’m be sa nun’n. Ɔ maan sran’m be kwlakwla bé wá sí jrɛiin kɛ i yɛ ɔ ti Zoova’n niɔn. (Eze. 38:23) I sin’n, be nga be nin Zoova be nantili klanman’n bé trán mɛn ng’ɔ́ yó sran kpa’m be liɛ’n nun. I sɔ kunngba’n yɛ Izraɛlifuɛ nga be ɲin yili Ɲanmiɛn’n, be trannin mɛn nga ɔ seli kɛ ɔ́ fá mán be’n i nun ɔn. (2 Piɛ. 3:13) I sɔ’n ti’n, maan e srɛ titi kɛ be manman Ɲanmiɛn dunman m’ɔ yo ɲɛnmɛn’n. Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ nun’n, é wá kán sran kun m’ɔ srɛli Ɲanmiɛn wie’n i ndɛ. Sɛ e mian e ɲin naan e yo i srɛlɛ sɔ’n i su sa’n, Ɲanmiɛn yrá e su kɛ é sé yɛ’n nin blɛ ng’ɔ́ bá lɔ’n nun.
[Foto, bue 19]
[Foto, bue 20]
1
[Foto, bue 20]
2
[Foto, bue 20]
3
[Foto, bue 21]
4
[Foto, bue 21]
5
[Foto, bue 21]
6