‘Zoova liɛ’n, sɛ ɔ klo kɛ ɔ́ mán sran kwlalɛ’n, ɔ lɛman kɛ amun ti kaan’

Filisti sonja’m be kpɛli be ngblaliɛ okaoka lika gbawun kun nun. Cɛn kun bé nían-ɔn, Izraɛlifuɛ nɲɔn yɛ be o oka’n i ndroliɛ’n nun yɛ. Kɛ Filisti sonja’m be wunnin be’n, ɔ kleli be srilɛ, afin be wunman like nga sran sɔ’m be kwla yo be-ɔ. Nán andɛ sa yɛ Filisti sonja’m be sɔ Izraɛlifuɛ’m be mianmianlɛ-ɔ. I kpa bɔbɔ’n, sɛ Izraɛlifuɛ’m be waan bé sí ninnge nga be fa di be fie su junman mun’n, ɔ fata kɛ Filistifuɛ mɔ be ti be kpɔfuɛ’m be man be atin ka. Izraɛli sonja’m be leman alɛ kunlɛ ninnge kaka. Kpɛkun Izraɛlifuɛ nɲɔn cɛ yɛ be ba-ɔ. ?Kannzɛ bɔbɔ’n, be le alɛ kunlɛ ninnge’n, ngue yɛ be kwla yo-ɔ? Filistifuɛ’m be seli be kɛ: “Amun bla maan e kan ndɛ kun e kle amun.”​—1 Samiɛl 13:19-​23; 14:11, 12.

Filistifuɛ’m be bu i kɛ, kɛ mɔ Izraɛlifuɛ’m be ti nɲɔn cɛ’n bé wá klé be ɲrɛnnɛn kpa. Sanngɛ be yɛ Izraɛlifuɛ’m be wa kleli be ɲrɛnnɛn-ɔn. Izraɛlifuɛ nɲɔn sɔ’m be troli ndroliɛ’n kpɛkun be ko fuli oka kun’n su lɔ. Ɔ maan, kɛ bé fú oka’n su bé kɔ́’n w’a yoman pɔpɔ, afin be fa be sa nin be ja mun yɛ be fa fu-ɔ. Kannzɛ bɔbɔ ɔ timan pɔpɔ’n sanngɛ be miannin be ɲin be fuli naan bé tó Filisti sonja sɔ’m be lɔ. (1 Samiɛl 14:13) Siɛn’n, Filistifuɛ’m b’a wun kɛ cua o sran ng’ɔ dun mmua’n i sa nun, kpɛkun i alɛ ninnge suafuɛ’n su i su. ?Sanngɛ Izraɛli bian sɔ’n ɔ nin i alɛ ninnge suafuɛ’n be ngunmin be nin sonja kpanngban sɔ’m be kwla kun? ?Izraɛli bian sɔ’n i ti w’a saci ti-ɔ?

Cɛcɛ, sanngɛ ɔ ti sran kun m’ɔ lafi Ɲanmiɛn su kpa-ɔ. Be flɛ bian sɔ’n kɛ Zonatan yɛ andɛ’n i su ndɛ’n te kle Klisifuɛ kpa’m be ajalɛ kpa. Kannzɛ bɔbɔ e kunman alɛ’n, sanngɛ wafa nga Zonatan yoli yakpafuɛ m’ɔ nin Ɲanmiɛn be nantili klanman’n, kpɛkun wafa ng’ɔ kleli kɛ ɔ klo sran’n ɔ kwla uka e naan e kusu y’a kwla lafi Ɲanmiɛn su kpa wie.​—Ezai 2:4; Matie 26:51, 52.

I ɲin yili i si titi yɛ ɔ yoli sonja yakpafuɛ

Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun like nga ti yɛ Zonatan i ngunmin ɔli kɛ ɔ nin sonja sɔ’m bé kó kún’n, ɔ fata kɛ e wun ninnge wie’m be wlɛ. Saili yɛ ɔ yoli Izraɛli nvle’n i su famiɛn klikli’n niɔn, yɛ Zonatan yɛ ɔ ti i wa kpɛnngbɛn’n niɔn. I nun mɔ bé síe Saili famiɛn’n, nn Zonatan w’a yo kaklaka. Atrɛkpa blɛ sɔ’n nun’n, nn ɔ le afuɛ 20 annzɛ 20 tra su, yɛ kusu ɔ nin i si be afiɛn sɛ kpa. Yɛ wie liɛ bɔbɔ’n Saili kɛn i klun ndɛ kle i. Zonatan si kɛ i si ti sonja yakpafuɛ jajraja kpa, yɛ ɔ ti klanman. Kpɛkun ng’ɔ ti cinnjin kpafuɛ’n yɛle kɛ ɔ lafi Ɲanmiɛn su, yɛ ɔ ti wun ase kanfuɛ. Ɔ maan, Zonatan wa wunnin sa nga ti yɛ Zoova fɛli i si kɛ ɔ yo famiɛn’n i wlɛ. I kpa bɔbɔ’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Samiɛli seli kɛ Izraɛli nvle’n wunmuan’n nun’n, be nin-a wunman sran kɛ Saili sa le.​—1 Samiɛl 9:​1, 2, 21; 10:20-​24; 20:2.

I nun mɔ Saili nin Zoova i kpɔfuɛ’m bé kún’n, Zonatan ukɛli i. Atrɛkpa’n, i sɔ’n yoli Zonatan i fɛ dan. Alɛ nga be kun be blɛ sɔ nun’n, be nin andɛ liɛ’n be timan kun. Zoova kpali Izraɛli nvle’n kɛ ɔ yo i liɛ klonglo. Ɔ maan, nvle nga be mantan be lɛ mɔ be sɔ amuin’n, be fa alɛ wla be sin titi. Filistifuɛ mɔ be sɔ amuin Dagɔn’n, blɛ sunman be kle Izraɛlifuɛ’m be yalɛ, yɛ be kunndɛ kɛ bé núnnún be mlɔnmlɔn.

I kwlaa sɔ’n ti’n, kɛ Zonatan sa’n, Zoova i sufuɛ wie’m be nin i kpɔfuɛ’m be kunnin. Be ayeliɛ’n kleli kɛ be nin Zoova be nanti klanman. I sɔ’n ti’n, Zoova yrali Zonatan i ɲin m’ɔ miannin’n su. Kɛ be sieli Saili famiɛn’n, w’a cɛman, ɔ sieli Zonatan sonja akpi (1.000) su kpɛn naan be nin Filisti sonja akpasua nga be o Gɛba’n be ko kun. Kannzɛ bɔbɔ Zonatan nin i alɛ ninnge suafuɛ’n be leman alɛ kunlɛ ninnge kpanngban’n, sanngɛ Zoova fanngan nun’n be kwlali be kpɔfuɛ mun. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, Filisti sonja’m be kwlaa be yiali naan bé kó tú be klunngbɔ Izraɛli nvle’n su. Kɛ Saili i sonja’m be tili ndɛ sɔ’n, srɛ kunnin be nun sunman. Wie’m be wanndi ko fiali. I kpa bɔbɔ’n, Izraɛlifuɛ wie’m be ɔli Filistifuɛ’m be ukalɛ. Ɔ nin i sɔ ngba’n, Zonatan i sa sin w’a bubumɛn i le. Ɔ yoli yakpafuɛ titi.​—1 Samiɛl 13:​2-7; 14:21.

Maan e sa e sin e kan ndɛ nga e boli su i bo bolɛ nun’n. Cɛn sɔ’n nun’n, Zonatan nin i alɛ ninnge suafuɛ’n be ngunmin be cuɛnnin be wun be ɔli blɛlɛlɛ. Kɛ bé wá mántan sonja akpasua nga be o Mikmasi i wun lɛ’n, yɛ Zonatan kannin like nga bé wá yó’n i ndɛ kleli i alɛ ninnge suafuɛ’n niɔn. Ɔ seli i kɛ, kɛ bé wá yí be wun nglo klé Filisti sonja mun’n, sɛ be se be kɛ be bla naan be nin be kun’n, i sɔ’n yó nzɔliɛ like kun m’ɔ́ klé kɛ Zoova súan be bo-ɔ. Zonatan i alɛ ninnge suafuɛ’n kplinnin ndɛ nga Zonatan kannin’n su. Atrɛkpa’n ndɛ nga Zonatan kannin’n, ɔ wlɛli i fanngan dan. I waan: ‘Zoova liɛ’n, sɛ ɔ klo kɛ ɔ́ mán sran kwlalɛ’n, ɔ lɛ-man kɛ amun ti kaan, annzɛ amun sɔnnin.’ (1 Samiɛl 14:​6-​10) ?Ndɛ sɔ m’ɔ kannin’n i bo’n yɛle benin?

Zonatan si Zoova kpa. Ɔ si kpa kɛ laa’n, Zoova ukali Izraɛlifuɛ mun naan b’a kwla be kpɔfuɛ mun. Wie liɛ bɔbɔ’n, be kpɔfuɛ sɔ’m be sɔnnin tra be kpa. Blɛ wie nun’n, Zoova sinnin i sufuɛ kunngba cɛ i lika naan b’a kwla be kpɔfuɛ mun. (Jɔlɛ Difuɛ Mun 3:​31; 4:​1-​23; 16:23-​30) Ɔ maan, Zonatan si kɛ Zoova liɛ’n sɛ sonja’m be sɔnnin-o, annzɛ be le wunmiɛn-o, annzɛ kusu be le alɛ ninnge kpanngban-o, nɛ́n i sɔ’n yɛ ɔ ti i cinnjin-ɔn. Ng’ɔ ti cinnjin’n, yɛle i sulafilɛ’n. Zonatan lafi Zoova su dan. I sɔ’n ti’n, ɔ mannin Zoova i atin naan ɔ kle, sɛ ɔ fata kɛ ɔ nin i alɛ ninnge suafuɛ’n be fa alɛ wla Filisti sonja sɔ’m be sin-o. Kɛ Filistifuɛ’m be seli be kɛ be to be lɔ naan be nin be ko kun’n, Zonatan wunnin i wlɛ kɛ Zoova w’a fa be kpɔfuɛ mun w’a wla be sa nun. I sɔ’n mɛnnin i wunmiɛn naan yakpa su w’a wɔ Filistifuɛ’m be wun lɔ.

Wafa nga Zonatan lafili Zoova su’n, ɔ kle e like nɲɔn. Maan e fa e ɲin e sie be su. I klikli’n, yɛle kɛ i ɲin yi i Ɲanmiɛn Zoova kpa. Kpɛkun ɔ si kɛ kannzɛ bɔbɔ Zoova mianman sran kun wun naan i klun sa’n w’a kpɛn su’n, sanngɛ ɔ si kɛ be kwlaa nga be mian be ɲin be yo i klun sa’n ɔ yra be su. (2 Be Nyoliɛ 16:9) I nɲɔn su’n, yɛle kɛ ka naan w’a fa ajalɛ kun’n ɔ nian sɛ i sɔ’n jɔ Zoova klun-o. Andɛ’n, e minndɛman kɛ Zoova yi atrɛ kle e naan y’a si kɛ ajalɛ nga e fa be’n i klun jɔ be su. Ɲanmiɛn Ndɛ’n kwla uka e naan y’a wun Zoova i klun sa’n i wlɛ. (2 Timote 3:​16, 17) ?Kwlaa naan y’a fa ajalɛ cinnjin wie mun’n, e dun mmua e kanngan Biblu’n nun? Sɛ e yo kɛ Zonatan sa’n, é klé Zoova kɛ i klun sa yolɛ’n ti e cinnjin tra e bɔbɔ e ninnge liɛ mun.

Zonatan nin i alɛ ninnge suafuɛ’n be su fu oka’n ndɛndɛ kpa naan bé tó Filistifuɛ’m be lɔ. Kɛ Filistifuɛ’m be wunnin kɛ Izraɛlifuɛ nɲɔn sɔ’m be nin be su ba kunlɛ’n, be sunmannin sonja wie mun naan be nin be ko kun. Filisti sonja’m be sɔnnin, yɛ be o oka su. Ɔ maan, sɛ be waan bé kún Izraɛlifuɛ nɲɔn sɔ mun’n, ɔ́ yó ndɛndɛ kpa! Sanngɛ kɛ Zonatan fin be like mɔ be tɔ’n, i alɛ ninnge suafuɛ’n ɔ kun be su i su. Be ja nun lɛ’n sran nɲɔn sɔ’m be kunnin sonja ablaɔn (20). Sanngɛ Zoova yoli like uflɛ kun ekun. Biblu’n se kɛ: “Siɛn’n, srɛ dan kpa kunnin Filistifuɛ nga be o lɛ’n ɔ nin Filistifuɛ’m be ngba. Srɛ kunnin be sonja nga be sasa lika’n nin be safunyrɛn mun. Yɛ kusu asiɛ’n kejeli, ɔ maan sannganlɛ’n yoli dan.”​—1 Samiɛl 14:15.

Kɛ ɔ́ yó sɔ’n, nn Saili nin i sonja’m be o mmua lɔ be ɲin ta be. I kpa bɔbɔ’n, Filistifuɛ’m be su kun be wiengu. (1 Samiɛl 14:16, 20) I sɔ’n wlali Izraɛlifuɛ’m be fanngan, ɔ maan be tɔli Filistifuɛ’m be su. Atrɛkpa’n be fali Filisti sonja nga b’a wu’n be alɛ ninnge mun yɛ be fa kunnin alɛ’n niɔn. Cɛn sɔ’n nun’n, Zoova yoli maan be kwlali be kpɔfuɛ mun. Zoova w’a kaciman. Kɛ Zonatan nin i alɛ ninnge suafuɛ’n be sa’n, sɛ e kusu e lafi Zoova su tankaan kpa’n, i sɔ’n su yoman e nsisɔ le.​—Malasi 3:6; Rɔmunfuɛ Mun 10:11.

Sa kwlaa nun’n Zonatan lafili Zoova su

Kɛ Izraɛlifuɛ’m be kwlali be kpɔfuɛ mun’n, w’a yoman Saili i fɛ dan kɛ Zonatan sa. Saili fɔnnin Zoova wun dan kpa. W’a faman ndɛ nga Zoova sinnin Samiɛli i lika kan kleli i’n su. Yɛle kɛ tɛ ng’ɔ fata kɛ Samiɛli m’ɔ ti Levifuɛ’n yi’n, i bɔbɔ Saili yili. Ɔ maan kɛ Samiɛli juli lɛ’n, ɔ seli Saili kɛ, kɛ mɔ i ɲin w’a yiman Zoova’n ti’n, i famiɛn dilɛ’n su cɛman kun. I sin’n, kwlaa naan Saili i sonja’m b’a wɔ alɛ kunlɛ’n, Saili tali nda seli kɛ: “Sran ng’ɔ di like kwlaa naan aliɛ’n w’a san’n, sran ng’ɔ di like kwlaa naan m’an tu min klunngbɔ min kpɔfuɛ’m be su’n, maan nyrɛnnɛn tɔ i su.”​—1 Samiɛl 13:10-​14; 14:24.

Ndɛ nga Saili kannin’n ɔ kle weiin kɛ i ayeliɛ’n su kaci, yɛle kɛ ɔ su yo tutrefuɛ. Kusu nn laa’n ɔ ti wun ase kanfuɛ, yɛ Ɲanmiɛn i klun sa yolɛ’n ti i cinnjin kpa. Ndɛ nga Saili kan kleli i sonja yakpafuɛ sɔ mun lɛ’n, nán Zoova yɛ ɔ seli i kɛ ɔ kan kle be-ɔ. Saili seli kɛ: “Sran ng’ɔ di like kwlaa naan m’an tu min klunngbɔ min kpɔfuɛ’m be su’n, maan nyrɛnnɛn tɔ i su.” ?Saili bu i kɛ alɛ sɔ’n ti i bɔbɔ i alɛ? ?I wla w’a fi su kɛ Zoova klun sa yolɛ’n yɛ ɔ ti cinnjin naan nɛ́n i bɔbɔ i klunngbɔ tulɛ’n yɛ ɔ ti cinnjin-ɔn?

I nun mɔ Saili tá nda’n, nn i wa Zonatan nunman lɛ. I ti’n e kwla se kɛ ɔ siman nda sɔ’n nun ndɛ. Kɛ Zonatan fín alɛ kunlɛ bá’n, nn w’a fɛ kpa. Ɔ maan, ɔ fali waka ng’ɔ o i sa nun’n wlɛli awɛma’m be sua’n nun naan w’a tafi. Be ja nun lɛ’n, ɔ ɲannin wunmiɛn kan. Kɛ ɔ tafili awɛma nzue’n, sonja’m be nun kun seli i kɛ i si seli kɛ sɛ ɔ nin-a tumɛn i klunngbɔ i kpɔfuɛ’m be su’n, nán be nun wie fi i nuan kan like. I sin’n, Zonatan tɛli i su kɛ: “Min si yoli e mɛn’n i tɛ. Amun bɔbɔ amun nian kɛ min nyinma su w’a klo-ɔ, awɛma nzue kan bɔ n dili’n ti. ?Sɛ ɔ ti kɛ ndɛ sran’m be dili e kpɔfuɛ’m be bo ninnge nga be nyɛnnin’n i wie’n, wuun y’a kwla-man Filistifuɛ mun a traman su?” (1 Samiɛl 14:25-30) Zonatan i ndɛ yo fɛ. Ɔ ti su kɛ i ɲin yi i si kpa, sanngɛ ɔ ju wie’n Zonatan fa ngwlɛlɛ nanti. Yɛle kɛ nán like kwlaa nga i si yo’n, annzɛ ndɛ kwlaa nga i si kan’n, yɛ ɔ nanti su-ɔ. I ngwlɛlɛ sɔ’n ti’n, be kwlaa be ɲin yili i.

Saili tili i kɛ Zonatan w’a nantiman nda ng’ɔ tali’n su. I kpa bɔbɔ’n, w’a bumɛn i kɛ ndɛ nga i bɔbɔ kannin’n, ɔ timan su. Asa’n, kɛ mɔ i wa’n w’a nantiman nda sɔ’n su ti’n, ɔ buli i kɛ ɔ nin kunlɛ fata. Zonatan w’a kplimɛn i ti, yɛ kusu w’a kpɛtɛmɛn i si. Zonatan w’a bumɛn i bɔbɔ i wun akunndan, ɔ maan ɔ seli kɛ: “Maan be kun min, n lɛ-man ndɛ.” Wafa nga Zonatan fa tɛli i si su’n, ɔ yo ɲɛnmɛn dan. Like nga Saili waan ɔ́ yó Zonatan’n ti’n, Izraɛlifuɛ’m be seli Saili kɛ: “?Zonatan, bɔ w’a de Izraɛlfuɛ’m be dan kɛ nga sa’n, ɔ wu sɛ? ?Nguɛ tete sa liɛ yɛlɛ nga? E kan Anannganman ti, sran kun lɛ-man atin b’ɔ́ tú Zonatan i ti ndrɛ bɔ kun sa?” ?Wafa sɛ yɛ i bo’n guali-ɔ? Saili wunnin kɛ be ndɛ yo fɛ. Ndɛ mma’n i agualiɛ’n waan: ‘Kɛ Izraɛlifuɛ’m be deli Zonatan sa.’​—1 Samiɛl 14:43-​45.

Zonatan i yakpa yolɛ’n nin junman m’ɔ miɛnnin i ɲin dili’n, ɔ nin i ngunmin i wun akunndan mɔ w’a buman’n ti’n, sran’m be boli i dunman kpa. I ayeliɛ kpa sɔ’n ti yɛ b’a kunmɛn i-ɔ. E kusu maan e bu ninnge nga e yo be aliɛ ba kwlaa nun’n, be akunndan. Afin Biblu’n se kɛ sɛ sran’m be bo e dunman kpa’n, i sɔ liɛ’n ti like kpa. (Akunndanfuɛ’n 7:1) Kɛ Zonatan sa’n, sɛ e mian e ɲin naan Zoova bo e dunman kpa’n, i sɔ’n yó e cenjele like dan.

Saili i ayeliɛ’n su yo tɛ kɔ i ɲrun

Kannzɛ bɔbɔ Zonatan si kɛ Saili yoli sa tɛ sunman’n, sanngɛ w’a kpɔcimɛn i le. Ɔ maan kɛ Zonatan wunnin kɛ i si i ɲin yiman Zoova kun naan ɔ su tu i wun’n, i ayeliɛ’n sɔ’n boli Zonatan i wla dan. Kɛ lika’n cɛ́n m’ɔ́ sán’n, nn Saili i ayeliɛ’n yó tɛ kɔ́ i ɲrun titi. I lɛ nun’n, Zonatan kwlá yoman like fi naan w’a ukɛ i.

Blɛ kun nun liɛ’n like ng’ɔ yoli’n, ɔ yoli tɛ dan. Yɛle kɛ cɛn kun’n, Zoova seli Saili kɛ ɔ nin Amalɛkifuɛ’m be ko kun. Amalɛkifuɛ’m be klunwi’n ti’n, Moizi blɛ su bɔbɔ’n Zoova seli kɛ ɔ́ núnnún be. (Ezipt Lɔ Tulɛ 17:14) Zoova seli Saili kɛ ɔ ko kun Amalɛkifuɛ’m be nnɛn’m be kwlaa naan ɔ kun Agagi m’ɔ ti be famiɛn’n wie. Ɔ kwlɛli i kpɔfuɛ mun, afin i wa Zonatan ukɛli i kɛ titi’n sa. Sanngɛ i sin’n, i bɔbɔ i ɲinfu w’a faman ndɛ nga Zoova kan kleli i’n su. Yɛle kɛ w’a kunman famiɛn Agagi, nin nnɛn mun yɛ w’a saciman Amalɛkifuɛ’m be ninnge kpakpa mun. Sa sɔ’n ti’n, Zoova nuan ijɔfuɛ Samiɛli kannin jɔlɛ nga Zoova wá dí Saili’n i ndɛ kleli i. Ɔ seli i kɛ: “Kɛ mɔ a yili Anannganman i ndɛ’n i blo’n, i ti i kusu w’a yi wɔ blo wie. Ɔ maan a su yo-mɛn i nvle’n i su famiɛn kun.”​—1 Samiɛl 15:​2, 3, 9, 10, 23.

Kɛ ɔ yoli sɔ’n w’a cɛman, Zoova yili i sa Saili su. Kɛ mɔ Zoova i sa nunman Saili i su kun’n ti’n, cɛn kwlaa i akunndan’n ti sannganwa, kpɛkun ɔ fa ya ndɛndɛ. Ɔ ti kɛ Zoova mannin wawɛ tɛ kun i atin naan ɔ wa kle Saili i yalɛ sa. (1 Samiɛl 16:14; 18:10-​12) Atrɛkpa’n, kɛ Zonatan wunnin kɛ i si mɔ laa’n ɔ le ɲrun kpa’n i ayeliɛ’n w’a kaci’n, ɔ yoli i ya dan. Ɔ nin i sɔ ngba’n, Zonatan nin Zoova be nantili klanman titi. I ɲin yili i si titi. Sanngɛ ɔ ju wie’n ɔ di nanwlɛ kle i weiin. Sanngɛ kusu ng’ɔ yoli i cinnjin kpa’n yɛle ke ɔ nin i Si Ɲanmiɛn Zoova m’ɔ kaciman’n be nantili klanman titi.​—1 Samiɛl 19:​4, 5.

Atrɛkpa’n sran kun o lɛ mɔ a klo i kpa-ɔ. Ɔ kwla yo ɔ osufuɛ. Kpɛkun sran sɔ mɔ a klo i kpa’n su yi nzuɛn tɛ wie’m be nglo. Sa sɔ’n ti’n ɔ wla kwla bo ɔ wun. ?Nɛ́n i-ɔ? Sanngɛ Zonatan i ajalɛ’n yo maan e wla kpɛn ndɛ nga jue tofuɛ’n kannin’n su. Ɔ seli kɛ: “Sɛ bɔ min si nin min nin be yi min blo’n Anannganman ɔ́ fá min síe.” (Jue Mun 27:10) Zoova yimɛn i sufuɛ’m be ase.le Sɛ klɔ sran mun mɔ fɔ o be nun’n be yi ɔ blo’n, Zoova fá ɔ síe. Ɔ́ káci ɔ Si, yɛ ɔ́ nían ɔ lika.

Atrɛkpa’n, kɛ Zoova seli kɛ Saili su tranman famiɛn bia’n su kun’n, Zonatan tili. ?Kɛ Zonatan tili ndɛ sɔ’n, ngue yɛ ɔ yoli-ɔ? ?Ɔ buli famiɛn wafa ng’ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ yó’n i akunndan? ?Ɔ seli i wun kɛ sɛ ɔ yo famiɛn’n, ɔ su yoman sa tɛ nga i si yoli’n wie naan ɔ́ yó famiɛn kpa? E siman akunndan nga Zonatan buli’n. Sanngɛ e si kɛ w’a yoman famiɛn. ?I sɔ’n kle kɛ Zoova i wla fili i su? Cɛcɛ mlɔnmlɔn! Afin Zoova maan be klɛli Zonatan i su ndɛ Biblu’n nun. Yɛ Biblu’n kle kɛ Zonatan ti janvuɛ kpa. Ndɛ akpasua ng’ɔ́ wá kán Zonatan i ndɛ ekun’n i nun’n, é wá kán wafa ng’ɔ kleli kɛ ɔ ti janvuɛ kpa’n, i ndɛ.