‘Jasin fɛ’n i kanlɛ m’ɔ ti ɔ junman’n, di’
‘Nian ɔ wun su sa’n kwlaa nun, jasin fɛ’n i kanlɛ m’ɔ ti ɔ junman’n, di.’—2 TIMOTE 4:5.
1. ?Junman mennin yɛ Zezi fa mɛnnin i sɔnnzɔnfuɛ mun ɔn?
ASIƐ wunmuan’n su’n, be kan Zoova i dunman’n, ɔ nin ninnge nga ɔ seli kɛ ɔ́ yó be’n, be ndɛ. Like nga ti yɛ ɔ ti sɔ’n, yɛle kɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ nga be fali be wun mɛnnin i’n, be buli junman nga Zezi mannin be’n i like cinnjin kpa. Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ: ‘An wɔ ko kle nvlenvle’n kwlaa be like maan be kaci n sɔnnzɔnfuɛ, yɛ an yo be batɛmu e Si Ɲanmiɛn, nin i Wa’n, ɔ nin i wawɛ’n be dunman nun. Yɛ like kwlaa nga n kleli amun’n, amun kusu an kle be maan be fa su.’—Matie 28:19, 20.
2. ?Ndɛ mennin yɛ be kan kleli asɔnun sunianfuɛ Timote ɔ? ?Yɛ wafa nga asɔnun sunianfuɛ’m be kwla guagua junman nga Ɲanmiɛn fa wlali be sa nun’n i bo’n, be nun kun yɛle mennin?
2 Afuɛ ya kpɔlɛ klikli nun’n, junman sɔ’n yoli Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be cinnjin kpa. Amun e nian ndɛ nga akoto Pɔlu kan fa wlali Timote m’ɔ ti asɔnun sunianfuɛ’n i su nun’n. Ɔ seli i kɛ: ‘Jasin fɛ’n i kanlɛ m’ɔ ti ɔ junman’n, di. Junman nga Ɲanmiɛn fa wlali ɔ sa nun’n, guɛguɛ i bo.’ (2 Timote 4:5). Andɛ’n, wafa nga asɔnun sunianfuɛ kun kwla di junman nga Ɲanmiɛn fa wlɛli i sa nun’n, i kun yɛle Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n i bolɛ juejue su titi’n. I lɛ nun’n, cenjele junman dan yɛ asɔnun’n i fluwa nun ndɛ suanlɛ’n i sunianfuɛ’n ɔ le i ɔ. Afin, ɔ fa jasin fɛ’n bolɛ’n i nun cinnjinmuɛn’n, kpɔkun ɔ kle i wiengu’m be jasin fɛ’n bolɛ’n. Pɔlu dili jasin fɛ’n bolɛ junman m’ɔ fata kɛ ɔ di’n, kpɔkun ɔ ukali i wiengu mun junman sɔ’n i klelɛ’n nun.—Sa Nga Be Yoli’n 20:20; 1 Korɛntfuɛ Mun 9:16, 17.
Lalafuɛ nun juejue su jasin fɛ’n bofuɛ mun
3, 4. ?Filipu i jasin fɛ’n bolɛ junman’n nun ndɛ mun yɛle mennin?
3 Like nga ɔ yoli Klistfuɛ klikli’m be nzuɛn’n, yɛle jasin fɛ’n bolɛ’n. Amun e kan jasin fɛ’n bofuɛ Filipu’n i ndɛ e nian. ‘Sran nso mɔ be bo be dunman kpa, mɔ Ɲanmiɛn wawɛ’n sie be, mɔ be si ngwlɛlɛ kpa’n,’ be nun kun yɛle i. Be kpali sran sɔ mun kɛ be cɛ Klistfuɛ angbeti bla nga be kan Ebre aniɛn’n, ɔ nin nga be kan Glɛki aniɛn’n be aliɛ cɛn kwlakwla Zerizalɛmu lɔ. I sɔ yolɛ nun’n, ɔ fataman kɛ be kpa sran nun (Sa Nga Be Yoli’n 6:1-6). Kɛ Filipu dili junman ngunmin kun sɔ’n wieli’n, yalɛ nga be kleli Zezi i sɔnnzɔnfuɛ mun ti’n, be kwlaa be bo sanndili. Sanngɛ Zezi i akoto’m be kali Zerizalɛmu lɛ. I sɔ ti’n, Filipu ɔli Samali klɔ’n su. Lɔ’n, ɔ boli jasin fɛ’n, kpɔkun Ɲanmiɛn wawɛ’n i fanngan nun maan ɔ fuannin mmusu mun. Asa ekun’n, ɔ yoli cɛcɛwafuɛ nin bubuwafuɛ mun, ɔ nin fɔlɛfuɛ’m be juejue. Samalifuɛ kpanngban be fali Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n su. Ɔ maan be yoli be batɛmu. Kɛ akoto nga be o Zerizalɛmu lɔ’n be tili i sɔ’n, be sunmannin akoto Piɛli nin Zan Samali lɔ naan Ɲanmiɛn wawɛ’n w’a wlu be nga be yoli be batɛmu uflɛuflɛ sɔ’n be nun.—Sa Nga Be Yoli’n 8:4-17.
4 I sin ekun’n, Ɲanmiɛn wawɛ’n maan Filipu ko toli Etiopi bian saliɛ kun Gaza atin’n su. Kɛ Filipu yiyili Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Ezai i fluwa’n nun wieli’n, ‘Etiopi bian saliɛ m’ɔ ti Kandasi, Etiopi famiɛn bla’n i sran dan’n m’ɔ niɛn i ninnge kpakpa’n be su’n,’ ɔ lafili Zezi su. Ɔ maan be yoli i batɛmu (Sa Nga Be Yoli’n 8:26-38). I sin’n, Filipu ɔli Azɔti naan w’a to i ti Sezare lɔ. Kɛ ɔ́ kɔ́’n, ‘ɔ kannin ndɛ klɔ m’ɔ sinnin be su’n be kwlaa be su.’ (Sa Nga Be Yoli’n 8:39, 40). Nanwlɛ, ɔ kleli e jasin fɛ’n bolɛ junman’n i su ajalɛ klanman kpa kun!
5. ?Ngue like yɛ ɔ yoli Filipu i wa bla nnan’m be nzuɛn ɔn?
5 Afuɛ kɔe 20 sinnin, sanngɛ Filipu te di Ɲanmiɛn junman’n. Kɛ Pɔlu nin Liki bé síke i awlo lɔ’n, nn ɔ ‘le ba bla nnan mɔ be nian siman bian, be ijɔ Ɲanmiɛn nuan.’ (Sa Nga Be yoli’n 21:8-10). E wun i wlɛ weiin kɛ be kleli be Ɲanmiɛn ninnge mun, kpɔkun Ɲanmiɛn junman dilɛ’n lo be dan kpa. Ɔ maan be dili cenjele junman mɔ yɛle Ɲanmiɛn nuan ijɔlɛ’n. Siɛ nin niɛn’m be Ɲanmiɛn junman dilɛ juejue su’n, ɔ kwla ɲan ta dan kpa be mma yasua nin be mma bla’m be su wie andɛ. Ɔ maan, be kwla di jasin fɛ’n bolɛ junman’n blɛ kwlaa nun.
Andɛ juejue su jasin fɛ’n bofuɛ mun
6. ?Wafa sɛ yɛ afuɛ ya kpɔlɛ klikli nun jasin fɛ’n bofuɛ’m be junman’n bali nvlɛ ɔ?
6 E blɛ liɛ’n ɔ nin blɛ kasiɛn’n be su ndɛ cinnjin mɔ Zezi kannin’n i nun’n, ɔ seli kɛ: ‘Saan bé dún mmua bó jasin fɛ’n klé nvlenvle’m be kwlaa i sin naan sa sɔ’m b’a yo.’ (Mark 13:10). Kwlaa naan mɛn’n i nunnunlɛ’n w’a ju’n, bé kán Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n ‘mɛn wunmuan’n nun naan sran’n kwlaa be ti Ɲanmiɛn ndɛ’n.’ (Matie 24:14). Kɛ Pɔlu nin afuɛ ya kpɔlɛ klikli nun jasin fɛ’n bofuɛ’m be kannin Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n i ndɛ’n, sran kpanngban be lafili Ɲanmiɛn su. Kpɔkun Rɔmufuɛ’m be akpasua nga be sie’n, i lika kpanngban nun’n be takali asɔnun mun. Asɔnun kpɛnngbɛn mɔ be nian asɔnun’m be su’n, be nin be niaan bian nin be niaan bla’m be boli jasin fɛ’n. Ɔ maan, jasin fɛ’n bolɛ’n truli juli lika mmuammua. Zoova i ndɛ’n w’a yaciman trulɛ le. I sɔ kunngba’n yɛ e wun i andɛ ɔ. Afin, Zoova i Lalofuɛ akpingbin kpanngban be ti jasin fɛ’n bofuɛ (Sa Nga Be Yoli’n 19:20). ?Amun o be nga be manman Zoova aklunjuɛ nun’n sɔ’n be nun wie?
7. ?Ngue yɛ Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n bofuɛ’m be yo i andɛ ɔ?
7 Andɛ, jasin fɛ’n bolɛ’n i wun atin mɔ Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ jasin fɛ’n bofuɛ kpanngban be le i’n, be tra nun kpa naan b’a uka be jasin fɛ’n bolɛ’n su. Be nun sran akpiakpi be ti ngaliɛ difuɛ. Kpɔkun, sran akpiakpi ya tra su mɔ be ti titi atin bofuɛ’n annzɛ cɛn kunngun atin bofuɛ’n, be bo jasin fɛ’n blɛ kwlaa nun. Asa ekun’n, yasua nin bla, ɔ nin ba kanngan mɔ be ti Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n i juejue su jasin fɛ’n bofuɛ’n, be di junman klanman kpa kun! Nanwlɛ, Zoova i nvle nunfuɛ’m be kwlaa be ti Klistfuɛ jasin fɛ’n bofuɛ mɔ be bo yo kun be su i ɔ. I sɔ ti’n, be ɲan suyralɛ kpanngban.—Sofoni 3:9.
8. ?Sran’m be nzɔliɛ sielɛ junman mennin yɛ be su di i andɛ ɔ? ?Yɛ wan mun yɛ be di junman sɔ’n niɔn?
8 Ɲanmiɛn fali jasin fɛ’n bolɛ mɛn wunmuan nun’n wlali Zezi i sɔnnzɔnfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n be sa nun. Klist i ‘bua’m be wie mun’ mɔ be trɛ be kɔ’n, be suan be bo jasin fɛ’n bolɛ junman’n nun (Zan 10:16). Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ kun fali junman sɔ m’ɔ de sran mun’n, ɔ fa sunnzunnin be nga be bo auyomo mɔ be kplin tete sa nga sran’m be yo be’n ti’n, be ngban su nzɔliɛ sielɛ junman’n. Ɔ ka kaan sa’n, klunwifuɛ su tranman lɛ kun. Lele m’ɔ́ fá jú sɔ’n, kɛ e fa nanwlɛ ndɛ m’ɔ de sran mun’n e kle asiɛ’n sufuɛ mun’n, nanwlɛ, i sɔ’n ti e cenjele like dan!—Ezekiɛl 9:4-6, 11.
9. ?Wafa sɛ yɛ be kwla uka be nga b’a bo jasin fɛ’n bolɛ’n i bo ɔ?
9 Sɛ e bo jasin fɛ’n bolɛ’n bo i osu w’a cɛ’n, nanwlɛ, e kwla uka be nga blɛ yɛ b’a bo jasin fɛ’n bolɛ’n i bo asɔnun nun’n. Wie liɛ’n, sɛ e ɲɛn i wun alaje’n, e kwla flɛ be naan be sunman e jasin fɛ’n bolɛ nun. Ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be mian be ɲin kpa be wla be niaan’m be fanngan Ɲanmiɛn ninnge’m be nun. Asɔnun kpɛnngbɛn wun ase kanfuɛ’m be ɲin mɔ be mian’n, ɔ kwla uka be wiengu mun kpa naan be kusu b’a yo juejue su jasin fɛ’n bofuɛ mɔ be junman’n ba nvlɛ’n.—2 Piɛr 1:5-8.
Jasin fɛ’n bolɛ awloawlo’m be nun
10. ?Jasin fɛ’n bolɛ nun ajalɛ mennin yɛ Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ klikli’m be kleli ɔ?
10 Zezi Klist kleli i sɔnnzɔnfuɛ’m be jasin fɛ’n bolɛ ajalɛ klanman kpa kun. Ɲanmiɛn Ndɛ’n kan Zezi nin i akoto’m be jasin fɛ’n bolɛ’n i ndɛ se kɛ: ‘Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ blu nin nɲɔn’m be ɔli klɔ dandan nin kanngan’n kwlaa be su, ɔ kannin Ɲanmiɛn ndɛ, ɔ boli Ɲanmiɛn sielɛ jasin fɛ’n kleli be.’ (Lik 8:1). ?Yɛ akoto’m be bɔbɔ be li, be boli jasin fɛ’n wie? Afuɛ 33 nun E Blɛ liɛ Nun (E.B.N.) Pantekɔti nun’n, kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n wluli Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be nun’n, ‘cɛn kwlaa be yaciman Zezi Klist jasin fɛ’n i bolɛ nin i klelɛ Ɲanmiɛn i sua’n nun nin awlo’m be nun.’—Sa Nga Be Yoli’n 5:42.
11. ?Kɛ nga Sa Nga Be Yoli’n 20:20, 21 fa kan’n sa’n, ngue like yɛ akoto Pɔlu yoli i jasin fɛ’n bolɛ nun ɔn?
11 Akoto Pɔlu i jasin fɛ’n bolɛ juejue su’n ti’n, ɔ kwla seli Efɛzi lɔ Klistfuɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kɛ: ‘An si kɛ sa kwlaa m’ɔ ko yo amun kpa’n, m’an fiaman wie fi su amun wun. N kɛn i kwlaa kleli amun, n yiyi nun weiin kleli amun nzra nun nin awloawlo’m be nun.’ ?Kɛ Pɔlu ‘yiyili nun weiin kleli Efɛzfuɛ mun nzra nun nin awloawlo’m be nun’n,’ i wiengu Zoova sufuɛ’m be osu nianlɛ kɛ nga asɔnun kpɛnngbɛn’m be fa yo’n sa’n, yɛ ɔ yoli ɔ? Cɛcɛ, afin ɔ seli ekun kɛ: ‘N kan kleli Zuifu mun nin Glɛki’m be kɛ be yaci ɲin kekle yolɛ’n Ɲanmiɛn su naan be ɲin yi i yɛ be lafi e Min Zezi su.’ (Sa Nga Be Yoli’n 20:20, 21). Nán be nga b’a dun mmua fa be wun b’a man Zoova’n yɛ ɔ fata kɛ be kle be like naan ‘be yaci ɲin kekle yolɛ’n Ɲanmiɛn su naan be ɲin yi i yɛ be lafi e Min Zezi su’ ɔ.’ Sanngɛ kɛ Pɔlu klé be nga be lafiman Ɲanmiɛn su’n be like kɛ be kaci be nzuɛn naan be lafi Ɲanmiɛn su’n, yɛ ɔ kleli Efɛzi lɔ asɔnun kpɛnngbɛn’m be awloawlo’m be nun jasin fɛ’n bolɛ’n niɔn. Kɛ Pɔlu yó sɔ’n, ɔ fali ajalɛ nga Zezi kleli’n su.
12, 13. ?Kɛ nga Filipfuɛ Mun 1:7 fa kan’n sa’n, ngue like yɛ Zoova i nvle’n yoli naan w’a ɲan atin w’a bo jasin fɛ’n niɔn?
12 Awloawlo’m be nun jasin fɛ’n bolɛ’n kwla yo kekle. Wie liɛ’n, kɛ e kan Biblu’n nun ndɛ e kle sran mun’n, ɔ lo be ngasi. E kunndɛman kɛ é fɔ́kɔ sran awlɛn. Afin e jasin fɛ’n bolɛ awloawlo’m be nun’n, ɔ fin Ɲanmiɛn Ndɛ’n. Klolɛ mɔ e klo Ɲanmiɛn nin e mantanfuɛ mun’n, i ti yɛ e fɛ i sɔ ajalɛ’n e bo jasin fɛ’n e kle be ɔ (Mark 12:28-31). Kɛ ɔ ko yo naan y’a ‘jran jasin fɛ’n bolɛ’n su naan w’a taka kpa’ naan y’a ɲan atin y’a bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun’n, Amlɛkɛn’m be mɛn’n nun lɔ’n, e fali ndɛ kpanngban ɔli jɔlɛ difuɛ kpɛnngbɛn’m be ja su (Filipfuɛ Mun 1:7). Ndɛ sɔ’m be dan lika nun’n, jɔlɛ difuɛ’m be buli e ndɛ’n i klanman. Blɛ sunman nun’n, ndɛ nga be kannin’n yɛ:
13 “Asɔnun fluwa mɔ be fa man sran mun jasin fɛ’n bolɛ’n nun’n, ɔ timan andɛ sa like yolɛ. Ɔ nin fluwa yilɛ’n be boli be bo likawlɛ. Kɛ blɛ’m bé sín’n, ɔ ɲannin ta dan kpa Ɲanmiɛn sulɛ wafa’m be nun. Wafa kunngba’n yɛ Ɲanmiɛn sulɛ wafa kpanngban be di su andɛ ɔ. I sɔ ti’n, Ɲanmiɛn sulɛ wafa sɔ’m be jasin bofuɛ’m be fa jasin fɛ’n kɔ awlo akpiakpi tra su’m be nun. Kpɔkun be kunndɛ kɛ bé nían sran’m be osu naan be kaci be Ɲanmiɛn sulɛ wafa’n i nunfuɛ [...]. [Mmla’n nga Amlɛkɛn’m be nvle’n taka su’n] i nun ndɛ’n wie’m be kacilɛ klikli’n nun’n, Ɲanmiɛn sulɛ nun junman sɔ’n ti cinnjin kɛ asɔnun sua’m be nun Ɲanmiɛn sulɛ nin Ɲanmiɛn ndɛ kanlɛ cenje’n su’n sa.”—Murdock contre Pennsylvanie, 1943.
?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ e yaci jasin fɛ’n i bolɛ ɔ?
14. ?Wafa sɛ yɛ jasin fɛ’n nga e bo’n ɔ kwla ɲan ta blɛblɛblɛ sran’m be su ɔ?
14 Sa nga be ti yɛ e bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun’n, be sɔnnin. Sɛ nanwlɛ ndɛ m’ɔ o Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun’n ɔ ti like mma’n, nn é sé kɛ blɛ kwlaa nga e nin awlofuɛ kun e ijɔ’n, e mian e ɲin e lua wie. Kɛ é kó níɛn i osu’n, ɔ ti kɛ e su guɛ i su nzue sa. Ɔ maan, blɛblɛblɛ ɔ yo kpa. I sɔ ti yɛ maan Pɔlu seli kɛ: ‘Min yɛ n tali ɔ, Apolɔsu kusu yɛ ɔ guali su nzue ɔ, sanngɛ Ɲanmiɛn yɛ maan ɔ yoli kpa ɔ.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 3:6). I sɔ ti’n, kɛ é ‘tá nin é gúa su nzue’ titi’n, maan e lafi su kɛ ‘Ɲanmiɛn maan ɔ́ yó kpa.’
15, 16. ?Ngue ti yɛ e ko nian sran’m be osu flan nun be awlo’m be nun ɔn?
15 Sa nga ti yɛ e bo jasin fɛ’n, yɛle kɛ ɔ ti nguan nin wie ndɛ. Jasin fɛ’n mɔ e bo ti’n, e kwla de e bɔbɔ e wun nin be nga be tie e ndɛ’n wie (1 Timote 4:16). ?Sɛ e si kɛ like kun kwla yo sran kun i wie like’n, é kɛ́n i sɔ liɛ’n i ndɛ é klé i nvɛɛ su kpɛ kunngba kan cɛ? Ɔ si’ɛ mlɔnmlɔn! Kɛ m’ɔ ti sran’m be nguan delɛ junman’n ti’n, e ko nian awlofuɛ’m be osu e flan nun. Lika’n ɔ kacikaci titi. Sran nga i sa o like wie nun mɔ i sɔ’n ti ɔ kwlá tieman Biblu’n nun ndɛ’n, blɛ uflɛ nun’n, ɔ́ síe i su klanman. Awlo sɔ’n, i nun sran uflɛ kwla sɔ e nun klanman kusu. Ɔ maan, e nin i sɔfuɛ’n e kwla koko Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su yalɛ.
16 Nán sa nga ɔ o awlofuɛ’m be su’n i ngunmin yɛ ɔ kwla kaci ɔ. Sanngɛ be angunndan’n kwla kaci wie. Wie liɛ’n, sran kun i awlɛn su sran’n i wie’n kwla yo maan ɔ sie i su Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n jasin fɛ’n i bo. E kunndɛ kɛ é fɔ́nvɔ sran sɔ’n naan ɔ wun i wlɛ kɛ ɔ di Ɲanmiɛn ninnge’m be yalɛ. Kpɔkun e kunndɛ kɛ é klé i wafa nga ɔ kwla ɲan be’n.—Matie 5:3, 4.
17. ?Ninnge’m be nun cinnjin kpafuɛ’n mɔ i ti yɛ e bo jasin fɛ’n yɛle mennin?
17 Ninnge’m be nun cinnjin kpafuɛ mɔ i ti yɛ e bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun’n, annzɛ e di Klistfuɛ’m be jasin fɛ’n bolɛ junman i wafa uflɛ bɔbɔ’n, yɛle kɛ e kunndɛ kɛ sran’m be si Zoova i dunman’n (Lɔ Tulɛ 9:16; Jue Mun 83:19). Kɛ e jasin fɛ’n bolɛ junman’n yo maan be nga be klo nanwlɛ ndɛ’n nin ndɛnman yolɛ’n be manman Zoova’n, i sɔ’n jɔ e klun dan kpa! Jue tofuɛ’n seli kɛ: ‘Gbaflɛn mun o, talua mun o, sran kpɛnngbɛn mun o, ba kanngan mun o, amun bo flɛ Anannganman, afin i kunngba yɛ i dunman’n ɔ ti fuwa ɔ. Ɔ sie asiɛ’n nin ɲanmiɛn’n m’ɔ la nglo lɔ plaii’n.’—Jue Mun 148:12, 13.
Jasin fɛ’n bolɛ’n ti e bɔbɔ e kpa yolɛ like
18. ?Wafa sɛ yɛ e ɲan jasin fɛ’n bolɛ junman mɔ e di’n i su mmlusuɛ ɔ?
18 Mmlusuɛ nga e ɲɛn i jasin fɛ’n bolɛ junman dilɛ nun’n, ɔ ti fanunfanun. Jasin fɛ’n bolɛ awloawlo’m be nun’n, ɔ yo maan e kan e wun ase. Kɛ sran’m be sɔman e nun klanman’n, yɛ e suan e wun ase kanlɛ’n i kpa ɔ. Kɛ ɔ ko yo naan y’a kaci jasin fɛ’n bofuɛ mɔ i sa w’a tɔ junman’n nun kpa’n, ɔ fata kɛ e yo kɛ Pɔlu sa. Afin ‘sran wafa’n kwlaa m’ɔ to be’n, kɛ ɔ ko yo naan w’a de be’n, ɔ yo i wun kɛ be sa.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 9:19-23). Kɛ e sa tɔ jasin fɛ’n bolɛ nun’n, e bo i ngwlɛlɛ su. Kɛ e lafi Zoova su mɔ e nian ndɛ nga e kan’n su’n, e kwla fa Pɔlu i afɔtuɛ nga su. I waan: ‘Maan amun ijɔlɛ wafa’n yo sran’m be fɛ, maan amun nuan nun ndɛ’n yo fɛ kɛ njin sa naan amu’an tɛ sran nga ɔ usa amun sa’n, i su klanman.’—Kolɔsfuɛ Mun 4:6.
19. ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n uka jasin bofuɛ mun ɔn?
19 Jasin fɛ’n bolɛ junman’n yo maan e lafi ukalɛ mɔ Ɲanmiɛn wawɛ’n ɔ uka e’n i su wie (Zakari 4:6). I sɔ ti’n, sa nga Ɲanmiɛn wawɛ’n maan sran yo’n, mɔ yɛle kɛ ‘be klo Ɲanmiɛn nin sran, be klun jɔ, be wla gua ase, be tra be awlɛn, be yo sran ye, be yo aklunye, be di nanwlɛ, be yo wɛtɛɛ, yɛ be yo sa i nuan su’n,’ e yi i nglo (Galasifuɛ Mun 5:22, 23). I sɔ’n ɲan ta wafa nga e nin sran mun e nanti’n su. Afin, kɛ e fa ajalɛ nga Ɲanmiɛn wawɛ’n kle e’n i su’n, jasin fɛ’n bolɛ nun’n, e klo Ɲanmiɛn nin sran, e klun jɔ, e wla gua ase, e tra e awlɛn, e yo sran ye, e yo aklunye, e di nanwlɛ, e yo wɛtɛɛ, kpɔkun e yo sa i nuan su.
20, 21. ?Mmlusuɛ nga e ɲɛn i jasin fɛ’n bolɛ junman dilɛ nun’n yɛle mennin?
20 Jasin fɛ’n bolɛ junman’n i su mmlusuɛ uflɛ nga e ɲɛn i ekun’n, yɛle kɛ sran’m be ndɛ lo e. Kɛ sran’m be kan sa kɛ tukpaciɛ, annzɛ junman mɔ be ɲɛnmɛn i’n, annzɛ kusu awlo ndɛ mɔ be o be su’n be ndɛ kle e’n, e jrɛnmɛn i sɔ liɛ’n su e tuman be fɔ. Sanngɛ, e fa fɔnvɔlɛ nin fanngan wlalɛ ndɛ nga be o Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun’n, e uka be. Sran nga be klo ndɛnman su nantilɛ mɔ Ɲanmiɛn ninnge’m be nun be o aosin nun’n, e si be aunnvuɛ (2 Korɛntfuɛ Mun 4:4). Kpɔkun, kɛ e uka “sran kpa” mun Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, nanwlɛ, i sɔ’n jɔ e klun dan kpa!—Matie 10:11.
21 Jasin fɛ’n bolɛ titi’n, ɔ yo maan e angunndan’n o Ɲanmiɛn ninnge’m be su titi (Lik 11:34). I sɔ’n ti e kpa yolɛ like. Afin, sɛ ɔ timɛn i ti’n, e konvi sɔ́ aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ dan kɛ mɛn nunfuɛ’m be fa yo’n sa. Akoto Zan wlali Klistfuɛ’m be su nun kɛ: ‘Nán an klo mɛn dilɛ’n, nán an klo ninnge nga be o mɛn’n nun’n. Sran nga ɔ klo mɛn dilɛ’n, nn ɔ kloman e Si’n. Like nga be yo be mɛn’n nun’n i kwlaa’n: be ɲin m’ɔ blo ninnge’m be su’n, nin angunndan nga be bu fa gua ninnge nga be wun be’n be su’n, ɔ nin be wun tulɛ’n, i kwlaa sɔ’n i wie fi finman e Si’n, sanngɛ be ti mɛn’n nun nzuɛn. Mɛn’n nin i nun ninnge kwlaa mɔ sran ɲin blo su’n, bé wíe, sanngɛ sran nga ɔ yo Ɲanmiɛn klun sa’n, ɔ́ ká lɛ tititi.’ (1 Zan 2:15-17). Kɛ e fa e wun wlɛ i jasin fɛ’n bolɛ junman nun kpa’n, mɔ e sa o e Min’n i junman kpanngban dilɛ nun’n, i sɔ’n uka e naan y’a kloman mɛn’n.—1 Korɛntfuɛ Mun 15:58.
Maan e sie e awlɛn su ninnge mun ɲanmiɛn su lɔ
22, 23. (a) ?Klistfuɛ’m be awlɛn su like mennin yɛ be fa sie i kpa ɔ? (b) ?Ngue yolɛ nun yɛ like suanlɛ nga ɔ́ bá lɛ’n ɔ́ wá úka e ɔ?
22 Mmlusuɛ nga be ɲɛn i Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n i jasin fɛ’n bolɛ juejue su nun’n, ɔ ka lɛ titi. Zezi kleli i sɔ liɛ’n ndɛ nga ɔ kɛnnin i yɛ’n nun. I waan: ‘Nán an sie amun awlɛn su ninnge’m be wa, afin nvɔlɛ nin annganblalɛ be saci be, yɛ awiefuɛ’m be bu anuan’n be wua asiɛ’n su wa. Sanngɛ an sie amun awlɛn su ninnge mun ɲanmiɛn su lɔ, lɔ liɛ’n nvɔlɛ nin annganblalɛ be saciman like, yɛ awiefuɛ’m be buman anuan’n be wuaman. Afin lika nga wɔ awlɛn su ninnge’n wo lɛ’n, lɛ yɛ wɔ angunndan’n wo ɔ.’—Matie 6:19-21.
23 Maan e sie e awlɛn su ninnge mun ɲanmiɛn su lɔ titi. Kpɔkun maan e wun i wlɛ kɛ cenjele like uflɛ fi nunman lɛ m’ɔ kwla yo kpa tra e Min Zoova m’ɔ sie mɛn wunmuan’n i Lalofuɛ yolɛ’n niɔn (Ezai 43:10-12). Klistfuɛ bla kun m’ɔ le afuɛ 90 ɔ dili afuɛ kpanngban Ɲanmiɛn junman nun. Kɛ é dí junman mɔ Ɲanmiɛn fa mannin e’n, maan e bu angunndan kunngba nga aniaan bla sɔ’n buli i junman sɔ’n su’n, i wie. I waan: “Sa kwlaa nun’n, n yo Zoova mo. Afin, kannzɛ bɔɔ n fɔnnin’n, sanngɛ w’a yiman min ase le afuɛ kpanngban sɔ’m be nun. Kpɔkun n srɛ i tankaan kpa kɛ ɔ yo min Siɛ kpa tititi.” Sɛ e nin Ɲanmiɛn e janvuɛ tralɛ’n ti e awlɛn su like dan kpa’n, saan kɛ é dí jasin fɛ’n bolɛ junman’n sakpa, naan é gúɛgúɛ i bo. Like suanlɛ nga ɔ́ bá lɛ’n, ɔ́ wá úka e naan y’a wun wafa nga e kwla di jasin fɛ’n bolɛ junman naan y’a guɛguɛ i bo’n.
?Wafa sɛ yɛ amún tɛ́ kosan’m be su ɔ?
• ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e di jasin fɛ’n bolɛ junman’n niɔn?
• ?Ngue ndɛ yɛ amun kwla kɛn i lalafuɛ nun nin andɛ jasin fɛ’n bofuɛ’m be su ɔ?
• ?Ngue ti yɛ e bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun ɔn?
• ?Mmlusuɛ mennin yɛ amun bɔbɔ amun ɲɛnnin i jasin fɛ’n bolɛ junman dilɛ nun ɔn?