E ti fakafaka sanngɛ e fɛman
‘Anannganman Ɲanmiɛn m’ɔ ti alulua’n yɛ ɔ yili asiɛ’n kɛ ɔ fɛ i bue kun su lele fa ju i bue kun su lɔ’n niɔn. Sran nga w’a fɛ’n, ɔ mɛn i wunmiɛn. Yɛ ɔ wla sran ng’ɔ ti fakafaka’n i nun fanngan.’—EZAI 40:28, 29.
1, 2. (a) ?Ndɛ klanman mennin yɛ be kan be fa yia sran kwlaa nga be kunndɛ kɛ bé fá be wun wlá Ɲanmiɛn sulɛ kpafuɛ’n nun’n mun ɔn? (b) ?Ngue yɛ e nin Ɲanmiɛn e nantilɛ nun’n ɔ kwla kaci e wun aya ɔ?
E MƆ e ti Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, e si ndɛ nga Zezi kɛnnin i yɛ’n kpa. I waan: ‘Amun kwlaa mɔ an sua trɔ mɔ amu’an fɛ’n, an bla min sin, ń síke amun, yɛ amún ló wunmiɛn. Afin n kɔmin su waka’n i sualɛ yo fɛ, yɛ n trɔ’n yoman nɔnnin.’ (Matie 11:28-30). Asa ekun’n, e ‘Min Ɲanmiɛn’n ɔ maan Klistfuɛ’m be wla gua ase’ wie (Sa Nga Be Yoli’n 3:19). Amun bɔbɔ amun kwla di i nanwlɛ kɛ, kɛ amun suannin Biblu’n nun nanwlɛ ndɛ’n mɔ amun fali Zoova i mmla’m be su’n, amun wla’n guali ase. Afin amun wunnin kɛ like kun sie amun ɲrun lɔ naan amun kwla ɲɛn i.
2 Sanngɛ ɔ ju blɛ wie’m be nun’n, Zoova i sufuɛ wie’m be kplo’n nun yoman be kpa. Wie liɛ’n, be kplo’n nun afɛ’n sin ndɛndɛ. Sanngɛ wie liɛ’n kusu’n, ɔ kwla cɛ be su kpa. Ɔ maan kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, Zezi i kɔmin su waka’n m’ɔ fata kɛ i sualɛ’n ɔ yo fɛ kɛ nga Zezi bɔbɔ fa kannin’n sa’n, ɔ kwla yo Klistfuɛ wie’m be kɛ i sualɛ’n yo ya siɛn’n. I sɔ’n ti’n, Klistfuɛ’n ɔ nin Zoova be nantilɛ’n nun’n, sa sɔ’m be kwla kaci kɛ aya sa.
3. ?Ngue ti yɛ Zezi mannin afɔtuɛ ng’ɔ o Zan 14:1 nun’n niɔn?
3 Kɛ ɔ ka kan bé wá trá Zezi naan bé kún i’n, ɔ seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ: ‘Nán amun wla bo. An lafi Ɲanmiɛn su, yɛ an lafi n su wie.’ (Zan 14:1). Ɲrɛnnɛn sa nga Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m bé wá wún i’n, ɔ nin i sin yalɛ nga bé wá klé be’n, i ti yɛ Zezi kannin ndɛ sɔ’n kleli be ɔ. Zezi si kɛ i akoto’m be sa sin kwla bubu be dan naan be ti nun kwla sanngan (Zan 16:1). Ɔ maan, sɛ akoto’m b’a nianman be wun su kpa’n, be kwla kpɔnzɔ Ɲanmiɛn ninnge’m be nun kpɔkun be yaci Zoova sulafilɛ. Kɛ ɔ ti sɔ andɛ Klistfuɛ’m be su wie ɔ. Kɛ ɔ́ cɛ́ kɔ́’n, e sa sin m’ɔ bubu e’n, ɔ kwla man e ngokoɛ kpɔkun e awlɛn’n kpɔtɔ e klun (Zeremi 8:18). E kwla yo fakafaka. Yɛle kɛ e sa sin m’ɔ bubu e dan ti’n, e kwlaman e wun kan kun. Ɔ maan, wie liɛ’n e konvi tu Ɲanmiɛn sulɛ’n su bɔbɔ.
4. ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a sie e angunndan’n i kpa afɛ’n i lika ɔ?
4 Biblu’n nun afɔtuɛ yɛ’n, ɔ ti nanwlɛ weiin. I waan: ‘Ɔ klun angunndan’n, sie i kpa tra ninnge’m be kwlaa, afin i nun yɛ nguan’n i bo’n fin ɔn.’ (Nyanndra Mun 4:23, NW). Afɔtuɛ kpa sɔ mɔ Biblu’n man’n, ɔ uka e naan y’a sie e angunndan’n i kpa be sa sin bubulɛ’n, ɔ nin Ɲanmiɛn ninnge’m be nun afɛ’n, be lika. Sanngɛ i klikli nun’n, ɔ fata kɛ e wun sa nga ti yɛ e fɛ’n i wlɛ weiin.
Klistfuɛ yolɛ’n timan trɔ nɔnnin
5. ?Klistfuɛ trɔ’n i su ndɛ nɲɔn nga Zezi kannin’n, kɛ a nian be sa’n, wafa sɛ yɛ a kwla bu i kɛ be sansan be wun ɔn?
5 Ɔ ti su kɛ Klistfuɛ yolɛ’n timan pɔpɔ (Lik 13:24). Zezi bɔbɔ seli kɛ: ‘Sran ng’ɔ suɛmɛn i waka’n ɔ suman n su’n, ɔ su kwlá yoman n sɔnnzɔnfuɛ.’ (Lik 14:27). Ndɛ sɔ mɔ Zezi kannin’n, kɛ a niɛn i klikli nun’n sa’n, a kwla bu i kɛ ɔ nin ndɛ kun ekun nga Zezi bɔbɔ seli kɛ i kɔmin su waka’n i sualɛ’n yo fɛ, naan i trɔ’n yoman nɔnnin’n be sansan be wun. Sanngɛ, ɔ timan sɔ mlɔnmlɔn.
6, 7. ?Ngue ti yɛ e kwla se kɛ e Ɲanmiɛn sulɛ wafa’n, ɔ yoman ya ɔ?
6 Sɛ sa kpa kun ti yɛ be di junman kun’n, kannzɛ afɛ o nun sɛ’n, sanngɛ i dilɛ’n yoman ya (Akunndanfuɛ’n 3:13, 22). ?I lɛ nun’n, sa mennin yɛ i yolɛ’n i kpa tra Biblu’n nun nanwlɛ ndɛ’n mɔ e kan kle e wiengu mun’n niɔn? Asa ekun’n, mmlusuɛ nga e ɲɛn i Ɲanmiɛn mmla’n i su falɛ nun ti’n, e ɲin mɔ e mian e fa su’n, ɔ timan e ɲrun like kekle (Nyanndra Mun 2:10-20). Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n ti’n, kɛ be kle e yalɛ bɔbɔ’n, i sɔ’n ti e ɲrun like kpa.—1 Piɛr 4:14.
7 Kɛ e nian sran nga mɔ Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n asɔnun tɛtɛ’m b’a wla be aosin nun’n, mɔ i sɔ’n w’a kaci be su trɔ’n sa’n, nanwlɛ, Zezi i trɔ liɛ’n i sualɛ’n yo fɛ. Klolɛ dan mɔ Ɲanmiɛn klo e’n ti’n, ɔ faman trɔ ng’ɔ timan sualɛ liɛ’n ɔ takaman e ti su. Zoova i ‘ndɛ’n i su falɛ’n yoman ya.’ (1 Zan 5:3). Ɲanmiɛn sulɛ kpafuɛ ng’ɔ taka Biblu’n su’n, ɔ timan trɔ nɔnnin. E wun i wlɛ weiin kɛ, e Ɲanmiɛn sulɛ wafa’n ɔ yoman ya kpɔkun ɔ bubuman sran sa sin.
Maan “e gua like kwlaa ng’ɔ tanndan e wun’n be ase”
8. ?Ngue ti yɛ wie liɛ’n, Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n e fɛ’n niɔn?
8 Atrɛkpa’n, Ɲanmiɛn ninnge’m be nun afɛ’n kwlaa ng’ɔ wo e su’n, ɔ fin mɛn tɛ kain nga nun trɔ wie mun mɔ e sua be’n. Kɛ mɔ “Klunwifuɛ’n sie mɛn wunmuan’n” ti’n, ninnge nga be kwla saci e’n yɛ be bo sin yia e ɔ (1 Zan 5:19). Ninnge sɔ’m be kunndɛlɛ ngboko’n, ɔ kwla yo e su afɛ, ɔ tanndan e Klistfuɛ junman’m be dilɛ’n i ɲrun. Wie liɛ bɔbɔ’n, be bo e wla. Ɔ maan kɛ Biblu’n wla e su nun kɛ maan ‘e gua like kwlaa ng’ɔ tanndan e wun’n be ase’n,’ i su ɔ.—Ebre Mun 12:1-3.
9. ?Wafa sɛ yɛ aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ ngboko’n ɔ kwla yo e su afɛ ɔ?
9 Wie liɛ’n, mɛn’n nun ninnge kɛ, aɲanbeun ninnge mun sa’n, ɔ nin be ɲin su yiyilɛ’n, ɔ nin nvle uflɛ’m be nun wlanwlanlɛ’n, ɔ nin ninnge wie mun ekun be kunndɛlɛ’n, be kwla tran e angunndan’n nun (1 Zan 2:15-17). Afuɛ ya kpɔlɛ klikli’n nun Klistfuɛ wie mun mɔ be kunndɛli kɛ bé ɲán be wun’n, be kpɛli ndɛ mannin be wun. Akoto Pɔlu seli kɛ: ‘Be nga be klo kɛ bé ɲán be wun’n, lakafuɛ’n láka be. Ninnge ngbɛnngbɛn mɔ be konvi sɔ be’n nin be ɲin m’ɔ blo ninnge tɛtɛ kpanngban m’ɔ saci sran mɔ maan be agualiɛ’n ɔ guaman be kpa be wu’n, bé káci kɛ aya sa, bé tɔ́ nun ɔ́ trá be. Afin sika klolɛ’n yɛ ɔ ti sa tɛtɛ’n kwlaa i bo’n niɔn. Sran wie’m be fa be ɲin bloli nun lele be lafiman Ɲanmiɛn su kun, ɔ maan awlaboɛ’n w’a kun be kpo.’—1 Timote 6:9, 10.
10. ?Aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ’n i su afɔtuɛ mennin yɛ awie guafuɛ’n i su ɲanndra nun’n, Zezi fa mannin e ɔ?
10 ?Sɛ e wun kɛ Ɲanmiɛn junman’n i dilɛ’n nun e su fɛ, annzɛ e sa sin su bubu e’n, atrɛkpa nán aɲanbeun ninnge’m be kunndɛlɛ ngboko’n yɛ ɔ su tra e Ɲanmiɛn sulɛ’n niɔn? Awie guafuɛ’n i su ɲanndra mɔ Zezi buli’n, ɔ kpɛn su wie ndɛndɛ kpa. Zezi seli kɛ ‘mɛn’n nun ninnge’n i ngokoɛ’n, nin aɲanbeun i klolɛ’n, nin be ɲin m’ɔ blo ninnge wie’m be su’n,’ ɔ ti kɛ nduin sa. Nduin sɔ’n nun yɛ Ɲanmiɛn ndɛ’n m’ɔ ti kɛ awie sa’n, ɔ tɔli ɔ. Ɔ maan “ɔ tra” Ɲanmiɛn ndɛ’n, kpɔkun ndɛ sɔ’n yoman kpa (Mark 4:18, 19). I sɔ’n ti’n, Biblu’n se e kɛ: ‘Like nga amún yó’n, nán an yo i sika klolɛ’n ti. Maan amun ɲin yi like nga an le i’n, afin Ɲanmiɛn bɔbɔ seli kɛ: “N su yaciman wɔ, n su kpɔciman wɔ mlɔnmlɔn.”’—Ebre Mun 13:5.
11. ?Wafa sɛ yɛ e kwla yaci ninnge nga be tin e su ngbɛn’n niɔn?
11 Wie liɛ kusu’n, nán ninnge uflɛ’m be kunndɛlɛ yɛ ɔ tanndan e wun ɔn. Sanngɛ, like nga e fa ninnge nga y’a dun mmua y’a ɲan be’n e yo’n, yɛ ɔ tanndan e wun ɔn. Teuvo m’ɔ nin i yi Ani be ti ngaliɛ difuɛ w’a di afuɛ kpanngban kpa’n, be wun w’a yoman be fɛ ɔ cɛli kpa. Afin be tɔli tukpaciɛ tikatika, kpɔkun be awlɛn su sran sacili. Blɛ wie nun’n, be wunnin kɛ ɔ fata kɛ be kaci be ninnge’m be yolɛ’n. Ani seli kɛ: “Koko nga nun’n, e yacili ninnge wie mun mɔ e ta be yo’n, ɔ nin nga e waan é yó be mɔ be timan cinnjin sɔ liɛ’n, be yolɛ. Ɔ maan ninnge kwlaa nga be kwla fa e angunndan’n sie be su’n, e isa be fiali. Ninnge nga e ta be yo’n, ɔ nin ninnge nga e le be’n, e kwlaa kpan e kwla tran e bu be angunndan cɛn kunngun e nian. Kpɔkun, ninnge nga be timan cinnjin mɔ be tin e su ngbɛn’n, maan e yaci be yolɛ annzɛ e fa be e sie lika kun.” I sɔ yolɛ’n kwla yo e wun sa ye kpa. Yɛle kɛ, e sa sin su bubuman e, kpɔkun e su kpɔnzɔman.
Ngwlɛlɛ silɛ’n nin wun ase kanlɛ’n be uka e kpa
12. ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e wun i wlɛ sa tɛtɛ nga e yo be’n, be lika ɔ?
12 Sa tɛ nga e yo’n, kannzɛ bɔbɔ ɔ ti kaan sɛ’n, ɔ kwla tanndan e ɲrun blɛblɛblɛ e mɛn dilɛ nun. Ndɛ nga Davidi kannin’n ɔ ti nanwlɛ. Ɔ seli kɛ: ‘Sɛ ń kwlá sé’n, sa tɛtɛ nga n yoli’n, b’a kata min su kɛ nzue sa. B’a ti min kɛ trɔ m’ɔ yo nɔnnin kpa’n sa. N kwlaman nun.’ (Jue Mun 38:5). Sanngɛ sɛ e fa ajalɛ kpa wie mun’n, kannzɛ maan be yo kaan sɛ’n, be kwla ti e wun ɲanman nun.
13. ?Wafa sɛ yɛ ngwlɛlɛ silɛ’n kwla uka e naan y’a si e jranwlɛ Ɲanmiɛn junman dilɛ’n nun ɔn?
13 Biblu’n wla e fanngan kɛ e suan ‘angunndan nin ngwlɛlɛ’ silɛ (Nyanndra Mun 3:21, 22). Biblu’n waan: ‘Ngwlɛlɛ m’ɔ fin ɲanmiɛn su’n, sɛ ɔ ti sran’n, nn é sé kɛ ɔ ti wɛtɛfuɛ [annzɛ ɔ si ngwlɛlɛ].’ (Zak 3:17). Sa nga ti yɛ sran wie’m be fɛ’n yɛle kɛ, Klistfuɛ junman’n i dilɛ nun’n, be kunndɛ kɛ bé yó kɛ be wiengu mun sa. Sanngɛ nn Biblu’n se e kɛ: ‘Maan sran kun niɛn i bɔbɔ i ɲoliɛ’n, sɛ ɔ wun kɛ ɔ ti kpa’n, ɔ́ yó i fɛ, ɔ maan ɔ su faman sran uflɛ liɛ’n sunnzunmɛn i liɛ’n. Afin sran kun bɔbɔ yɛ ɔ́ súɛ i trɔ’n niɔn.’ (Galasifuɛ Mun 6:4, 5). Ɔ ti su kɛ e niaan Klistfuɛ’m be ajalɛ kpa’m be kwla wla e fanngan maan e tu e klun e su Zoova. Sanngɛ ninnge’m be yolɛ ngwlɛlɛ su’n, ɔ kwla uka e maan e bu wafa nga e bɔbɔ e fa ti’n i angunndan naan y’a fa ninnge nga e kunndɛ kɛ é yó be’n be wun ajalɛ mun.
14, 15. ?Wafa sɛ yɛ e kwla fa ngwlɛlɛ e yo ninnge mun naan y’a fɛman ɔn?
14 Sɛ e yo ninnge mun ngwlɛlɛ su kaan sa bɔbɔ’n, ɔ kwla uka e naan y’a fɛman. ?I wie yɛle kɛ, e yo ninnge mun sɛsɛ su naan y’a kwla yo juejue titi? Timo nin Tina be di junman Zoova i Lalofuɛ’m be Betɛli’n kun nun. Be wunnin kɛ ninnge’m be yolɛ ngwlɛlɛ su’n, ɔ uka be naan b’a fɛman. Tina seli kɛ: “Kannzɛ junman’n sɔnnin e su sɛ’n, sanngɛ dɔ kunngba’n su yɛ e la titi ɔ. Kɛ kɔnguɛ dɔ 10 ko ju cɛ’n, nn y’a nuannuan e kannin mun. E kpinngbin e wun wie titi. I sɔ’n kusu uka e kpa. E si e wunmiɛn’n i juwlɛ ti’n, i su yɛ e nian e yo e ninnge mun ɔn. Ninnge’m be yolɛ kplukplu su cɛn kwlaa’n, ɔ timan kpa. I sɔ’n ti’n, e yoman e ninnge mun kɛ be nga be le wunmiɛn kpa’n be sa.” ?E di like ndɛnman su kpɔkun e lo wunmiɛn kpa? Sɛ e nian e wun su’n, i sɔ’n kwla uka e naan y’a yo juejue naan Ɲanmiɛn ninnge’m be nun y’a fɛman.
15 E nun wie’m be liɛ’n, like kunngba cɛ yɛ ɔ fata kɛ be yo naan be wun w’a yo be fɛ ɔ. I wie yɛle Sole liɛ’n. Ɲrɛnnɛn kpa nun yɛ ɔ yoli titi atin bofuɛ ɔ. Tukpaciɛ tɛ nga be flɛ i kansɛli’n m’ɔ wo i wun ti’n, i wun dili kpa. ?Sanngɛ ngue yɛ ɔ ukɛli i naan w’a kwla wun awlaboɛ sa sɔ’n i trawlɛ ɔ? I waan: “Ɔ ti cinnjin kpa man min kɛ wie liɛ’n n tran lika kun diin. Kɛ n wun kɛ afɛ’n su tin min su mɔ n wunman min wun fɛ’n, n wun i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ n tran lika kun diin naan n lo wunmiɛn naan n kanngan fluwa nun.” Angunndan nin ngwlɛlɛ silɛ’n, ɔ uka e maan e si like nga be yolɛ’n ti kpa man e’n naan Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, y’a fɛman’n.
Ɲanmiɛn Zoova man e wunmiɛn
16, 17. (a) ?Ngue ti yɛ e wun su nianlɛ naan Ɲanmiɛn ninnge’m be nun y’a yo juejue’n, ɔ ti cinnjin kpa’n niɔn? (b) ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ e fa wla e cɛn kwlaa ninnge’m be yolɛ’n nun ɔn?
16 Nanwlɛ, e wun su nianlɛ naan Ɲanmiɛn ninnge’m be nun y’a yo juejue’n, yɛ ɔ ti like cinnjin kpa’n niɔn. Kannzɛ bɔbɔ e nin Zoova e nanti klanman sɛ o, kplo’n nun afɛ’n kwla ɲan e. Sanngɛ e wunmiɛn’n su wieman e nun i sulɛ’n nun le. Afin Zoova bɔbɔ waan, ‘sran nga w’a fɛ’n, ɔ mɛn i wunmiɛn. Yɛ ɔ wla sran ng’ɔ ti fakafaka’n i nun fanngan.’ (Ezai 40:28, 29). Akoto Pɔlu mɔ i bɔbɔ sieli i nzɔliɛ kɛ ndɛ sɔ’n ti nanwlɛ’n, ɔ seli kɛ: ‘I sɔ’n ti’n, e sa sin bubuman e. Kannzɛ e wunnɛn ng’ɔ o yɛ’n ɔ saci’n, like nga mɔ maan be flɛ min sran’n, cɛn kwlaa Ɲanmiɛn bo i mɔnnɛn.’—2 Korɛntfuɛ Mun 4:16.
17 Amun e sie i nzɔliɛ kɛ Pɔlu seli kɛ “cɛn kwlaa.” Ndɛ mma sɔ’n kle kɛ like nga Zoova man e’n, ɔ fata kɛ e fa uka e wun cɛn kwlaa. Suzi m’ɔ yoli ngaliɛ difuɛ lele afuɛ 43, i kplo’n nun w’a yomɛn i fɛ titi, kpɔkun i sa sin bubuli i blɛ wie nun. Sanngɛ w’a fɛman le. I waan: “N jaso nglɛmun ndɛ kpa’n titi n srɛ Zoova, kpɔkun n kɛnngɛn i nuan ndɛ’n nun kwlaa naan m’an yo min ninnge mun. I sɔ yolɛ’n m’ɔ kacili min nzuɛn’n, yɛ ɔ uka min maan andɛ nin andɛ n te jran kekle ɔ.” Sɛ “cɛn kwlaa” e srɛ Zoova naan e bu i wafa mun mɔ be ti abonuan’n, ɔ nin ninnge ng’ɔ seli kɛ ɔ́ yó be’n be su angunndan’n, é kwlá wún kɛ Zoova man e wunmiɛn.
18. ?Biblu’n nun ndɛ mma mennin yɛ ɔ gua be nga be su Zoova titi mɔ b’a yo oke’n, annzɛ be ti tukpacifuɛ’n be awlɛn su nzue ɔ?
18 Be nga kpɛnngbɛn nin tukpaciɛ’n ti be sa sin bubu be’n, be yɛ i sɔ’n uka be kpa ɔ. I sɔfuɛ mun’n, nán kɛ be fa be wun sunnzun be wiengu mun ti yɛ be sa sin kwla bubu be ɔ. Sanngɛ, kɛ mɔ be wun kɛ be kwlaman nun kɛ laa sa’n i ti yɛ be sa sin’n bubu be ɔ. Sanngɛ kɛ mɔ Zoova bu sran oke’m be sran’n ti’n, i sɔ’n gua be awlɛn su nzue dan! Biblu’n waan: “Be ti je’n ti kɛ famiɛn kle sa, afin nguan tɛnndɛn’n ti sran kpa’m be nvasuɛ.” (Nyanndra Mun 16:31). Zoova si kan e wunmiɛn’n fa ju’n. Kpɔkun kɛ e ti fakafaka mɔ sanngɛ e tu e klun e su i’n, ɔ bu i like dan. Ɔ maan sa kpa nga e yoli be’n, Ɲanmiɛn fa be sie. Biblu’n gua e awlɛn su nzue kɛ: ‘Ɲanmiɛn yoman sa m’ɔ timɛn i su’n, i wla fiman junman nga an dili nin klolɛ nga an fa klo i mɔ maan an yoli i sran’m be ye mɔ an te yo’n su’n.’ (Ebre Mun 6:10). Kɛ e wun be nga be su Zoova titi w’a cɛ kpa’n, nanwlɛ, ɔ yo e fɛ dan!
Nán maan e sa sin bubu e
19. ?Mmlusuɛ mennin yɛ e ɲɛn i sa kpa yolɛ’n nun ɔn?
19 Sran sunman be waan junman’n i dilɛ titi wunmiɛn su’n, ɔ kwla yo maan be wun sanndi be. I sɔ kunngba’n, Ɲanmiɛn ninnge’m be nun junman dilɛ titi’n, ɔ kwla yo naan y’a tɔman awlaboɛ’n nun, annzɛ kusu naan Ɲanmiɛn ninnge’m be nun y’a fɛman. Biblu’n waan: ‘Nán maan e sa sin bubu e sa kpa yolɛ’n nun, afin sɛ y’a fɛman’n, cɛn wie é ɲɛ́n i nuan like. Ɔ maan sɛ e ɲɛn i wun alaje’n, maan e yo sran’m be kwlaa be ye, sanngɛ maan e dun mmua yo man e niaan nga e nin be e lafi Klist su’n.’ (Galasifuɛ Mun 6:9, 10). Amun e sie i nzɔliɛ kɛ Pɔlu kannin “sa kpa yolɛ,” ɔ nin ‘ye yolɛ’n,’ be ndɛ. Sa nɲɔn sɔ’m be nun’n, saan é yó i su like naan b’a si kɛ y’a yo i sɔ sakpa. Ɔ maan sran’m be ye yolɛ’n, ɔ kwla uka e naan Zoova i sulɛ’n nun y’a fɛman.
20. ?Sɛ e kunndɛman kɛ e sa sin bubu e’n, sran mennin mun yɛ ɔ fataman kɛ e nin be e san nun ɔn?
20 Sanngɛ kusu’n, be nga be buman Ɲanmiɛn i ndɛ’n i like fi’n be janvuɛ tralɛ’n nin be ninnge’m be yolɛ wie’n, ɔ kwla yo e su trɔ nɔnnin. Biblu’n se e weiin kpa kɛ: ‘Yɔbuɛ’n yo nɔnnin. Aunɲan’n kusu ti kpɛnkplɛnkpɛn. Sanngɛ sinnglinfuɛ’n i ya’n yo nɔnnin tra be bue nɲɔn’n.’ (Nyanndra Mun 27:3). Sɛ e kunndɛman kɛ e sa sin bubu e’n, annzɛ e fɛ’n, be nga be buman angunndan kpa’n, ɔ nin be nga be wiengu’m be wun ndɛ yɛ be kɛn i sa trilili’n, ɔ fataman kɛ e nin be e san nun.
21. ?Wafa sɛ yɛ e kwla wla e wun fanngan aɲia’m be bo lɔ ɔ?
21 Lika nga Zoova sin m’ɔ wla e nun fanngan Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, i kun yɛle e aɲia mun. Be ti lika kpa mɔ e kwla fa e wun mantan e wiengu mun naan y’a wla e wiengu fanngan ɔn (Ebre Mun 10:25). Ɔ fata kɛ e kwlaa e mian e ɲin e tɛ aɲia’m be bo lɔ kosan’m be su, annzɛ e di junman kwlaa nga be fa man e’n naan e wla e wun fanngan. Be nga be kle like asɔnun’n nun’n, be yɛ be wiengu fanngan wlalɛ’n i trɔ’n ti be liɛ kpa ɔ (Ezai 32:1, 2). Sɛ bɔbɔ ɔ fata kɛ be tu sran fɔ’n, maan afɔtuɛ nga be man’n, be mɛn i amanniɛn su (Galasifuɛ Mun 6:1, 2). Kannzɛ bɔbɔ e fɛ’n, sanngɛ klolɛ mɔ e klo e wiengu mun ti’n, saan é sú Zoova titi.—Jue Mun 133:1; Zan 13:35.
22. ?Kannzɛ bɔbɔ fɔ’n wo e nun sɛ’n, sanngɛ ngue ti yɛ e kwla tra e awlɛn ɔn?
22 Zoova sulɛ blɛ kasiɛn nga nun’n, ɔ man junman. Yɛ afɛ nin awlaboɛ sa’m be kusu be to fuanman Klistfuɛ mun. Fɔ’n m’ɔ wo e nun’n ti’n, e ti kɛ fa sɛ sa. Biblu’n waan: ‘E mɔ e le Ɲanmiɛn ninnge kpakpa sɔ mun’n, e ti kɛ sɛ sa, ɔ maan be wun i wlɛ kɛ e kwla yoman like fi, sanngɛ Ɲanmiɛn m’ɔ kwla like kwlaa yo’n yɛ ɔ yo sa ɔ.’ (2 Korɛntfuɛ Mun 4:7). Ɛɛn, e kwla yo fakafaka sɔ. Sanngɛ nán maan e fɛ, annzɛ e yaci e Ɲanmiɛn junman’n i dilɛ le. Maan e ‘tra e awlɛn naan e se kɛ: “E Min Ɲanmiɛn yɛ ɔ ti min ukafuɛ ɔ.”’—Ebre Mun 13:6.
I nun flanlɛ kpe kan
• ?Trɔ nɔnnin mennin wie mun yɛ e kwla sike be siɛn’n niɔn?
• ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo “sa kpa” e man e niaan Klistfuɛ mun ɔn?
• ?Kɛ e yo fakafaka’n, annzɛ e sa sin bubu e’n, wafa sɛ yɛ Zoova suan e bo ɔ?