Be ti Ɲanmiɛn i nvle nunfuɛ
‘Ɔ kpali amun nvle’n.’—MMLA’N 7:6.
1, 2. ?Sa dan mennin yɛ Zoova yoli mannin i nvle’n niɔn? ?Kɛ ɔ fin lɛ’n, wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn nin i trannin ɔn?
I NUN mɔ Izraɛlifuɛ’m be o kanga nun nvle dan kun m’ɔ le wunmiɛn’n i sa nun’n, Ɲanmiɛn ko deli be. Kɛ ɔ yoli sɔ’n ɔ dili afuɛ 1513, i sin naan y’a ju Zezi blɛ su. Ɲanmiɛn m’ɔ deli be sɔ’n, ɔ kacili be Min. Kɛ ɔ fin lɛ’n, ɔ nin be w’a tranman kɛ laa’n sa. Kwlaa naan w’a de Izraɛlifuɛ mun’n, ɔ seli Moizi kɛ: ‘Kan kle Izraɛlifuɛ’m be kɛ: “N ti Anannganman, ń wá yó maan amún ɲán amun ti junman kekleekle nga Eziptifuɛ’m be mian amun kɛ amun di’n be nun. Min tinmin dan mɔ sran kwlá jrɛnmɛn i ɲrun’n ti’n, ń bú be fɔ, kpɔkun ń dé amun. Ń fá amun nvle’n ń yó min nvle, ń yó amun Ɲanmiɛn.”’—Ezipt Lɔ Tulɛ 6:6, 7; 15:1-7, 11.
2 Kɛ Izraɛlifuɛ’m be fin Ezipti lɔ fiteli’n w’a cɛman, yɛ Zoova nin be trali aenguɛ ɔ. Aenguɛ sɔ’n kle kɛ siɛn’n, nán sran kunngba, annzɛ awlobo wie mun, annzɛ akpasua kun yɛ Zoova nin be o nun ɔn. Sanngɛ, ɔ nin nvle kun yɛ be o nun ɔn. (Ezipt Lɔ Tulɛ 19:5, 6; 24:7) Zoova mannin nvlefuɛ’m be mmla naan be nanti su. Kpɔkun i sulɛ’n m’ɔ ti cinnjin kpa’n, ɔ mɛnnin i su mmla wie. Ɔ maan, Moizi seli Izraɛlifuɛ’m be kɛ: ‘?Nvle nga be ti dandan bɔbɔ’n, be nun onin cɛ yɛ i amuɛn’m be mɛntɛn i dan kɛ Anannganman e Ɲanmiɛn’n mɔ blɛ kwlaa nga e flɛ i’n ɔ mantan e sa ɔ? ?Nvle dan onin cɛ yɛ i mmla fanunfanun’m be kpa ti kɛ mmla nga n sie amun ɲrun ndɛkɛn yɛ’n sa ɔ?’—Mmla’n 4:7, 8.
Nvle m’ɔ ti Ɲanmiɛn i Lalofuɛ’n, be ti i nunfuɛ
3, 4. ?Like cinnjin kpa kun nga ti yɛ Ɲanmiɛn fali Izraɛli nvle’n yoli i liɛ’n, yɛle mennin?
3 Like cinnjin kpa kun nga ti yɛ Ɲanmiɛn fali Izraɛli nvle’n yoli i liɛ’n, i nuan ijɔfuɛ Ezai boli su kleli be. Kɛ ɔ́ kán sɔ’n nn afuɛ kpanngban w’a sin. Ɔ seli kɛ: ‘Ee! Zakɔbu osu’n nunfuɛ mun, ee! Izraɛlifuɛ mun, Anannganman m’ɔ yili amun’n, siɛn’n i waan yoo: “Nán srɛ kun amun, afin n toli amun, n fali amun dunman’n yɛ n fa flɛli amun ɔn. Amun ti min liɛ. Afin n ti Anannganman amun Ɲanmiɛn, n ti Izraɛli Ɲanmiɛn, min yɛ n de amun ɔn. Amun fa min wa yasua mun mmua lɔ bla, amun fa min mma bla mun asiɛ’n i awieliɛ lɔ bla. Be nga n dunman’n o be su’n, be kwlaa nga n yili be’n, mɔ n boli be n jrɛli i wa’n, mɔ n yoli be kɛ be manman min’n, amun fa be sa be sin bla.” Zoova waan: “Amun yɛ amun ti min lalofuɛ mun ɔn. Amun ti min sufuɛ, amun yɛ n kpali amun ɔn. Min nvle nunfuɛ mɔ n yili be’n, bé mánmán min.”’—Ezai 43:1, 3, 6, 7, 10, 21.
4 Ɲanmiɛn m’ɔ sie nglo’n nin asiɛ’n i dunman m’ɔ o Izraɛlifuɛ’m be su’n ti’n, be yɛ ɔ fata kɛ be di i lalofuɛ ɔ. Be yɛ Zoova ‘yoli be kɛ be mɛnmɛn i ɔ.’ Yɛle kɛ be kan sa dandan ng’ɔ yoli fa deli be’n, be ndɛ. E kpɛ i kpo e se kɛ, be yɛ be ti Zoova i Lalofuɛ ɔ.
5. ?Kɛ be se kɛ Izraɛlifuɛ’m be ti Zoova liɛ’n, yɛle kɛ sɛ?
5 Famiɛn Salomɔn seli kɛ Zoova fali Izraɛli nvle’n sieli i ngunmin. Ɔ srɛli Zoova kɛ: ‘Wɔ yɛ a fali e yoli ɔ liɛ mun ɔn. Yɛ wɔ yɛ a fali e sieli e ngunmin kɛ nán e nin nvle uflɛ sanngan ɔn.’ Ɔ kannin sɔ ɔ dili afuɛ ko ju 1100 i sin naan y’a ju Zezi blɛ su. (1 Famiɛn Mun 8:53) Sanngɛ Izraɛlifuɛ’m be tinuntinun be ti Zoova liɛ wie. Afin, Moizi seli be kɛ: ‘Amun ti Anannganman amun Ɲanmiɛn’n i mma mun. Afin amun ti Anannganman amun Ɲanmiɛn’n i sran klonglo.’ (Mmla’n 14:1, 2) I sɔ’n ti’n, ɔ nunman nun kɛ Izraɛlifuɛ’m be mma’m be fa be wun man Zoova ekun. (Jue Mun 79:13; 95:7) Aenguɛ mɔ Zoova nin Izraɛlifuɛ’m be trali’n ti’n, be fɛ i mmla’n kle be mma mun. Be kusu be lemɛn i yowlɛ, saan bé nánti su.—Mmla’n 11:18, 19.
Ajalɛ nga bé fá’n ɔ o be bɔbɔ be sa nun
6. ?Ajalɛ mennin yɛ ɔ fata kɛ Izraɛlifuɛ kun bɔbɔ fa ɔ?
6 Kannzɛ Izraɛli nvle’n ti Ɲanmiɛn liɛ’n, sanngɛ sran kun bɔbɔ yɛ ɔ fata kɛ ɔ fa ajalɛ kɛ ɔ́ sú Ɲanmiɛn ɔn. I sɔ’n ti’n, kɛ be juli Mɛn nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ fá mán be’n i tiwa’n, Moizi seli be kɛ: ‘Ndɛ nga ń wá kán klé amun ndɛkɛn yɛ’n, nguan’n nin wie’n yɛ m’an fa sie amun ɲrun lɛ ɔ. Muae nin sa yalɛ’n yɛ m’án fá síe amun ɲrun lɛ ɔ. N buaman ato. N kan ɲanmiɛn nin asiɛ’n. Amun nin amun osu nunfuɛ mun, amun fa nguan’n naan amun tran nguan nun. Amun klo Anannganman amun Ɲanmiɛn’n, amun fɛ i nuan ndɛ’n su, amun fa amun wun mɛntɛn i. I liɛ’n, amún kwlá trán mɛn ng’ɔ tali amun nannan Abraamu, nin Izaaki, nin Zakɔbu be nda kɛ ɔ́ fá mán be’n i nun yɛ amún cɛ́.’ (Mmla’n 30:19, 20) Ɔ maan sɛ Izraɛlifuɛ kun ɔ́ kló Zoova o, sɛ ɔ́ fɛ́ i wun mɛ́ntɛn i naan ɔ́ fɛ́ i nuan ndɛ’n su o, ɔ ti kɛ i bɔbɔ sa. Like nga sran lua’n yɛ ɔ ti i ɔ. Ɔ maan ajalɛ nga Izraɛlifuɛ’m be fa’n, sɛ ɔ ti kpa o, sɛ ɔ ti tɛ o, saan bé tí i su mma.—Mmla’n 30:16-18.
7. ?Kɛ Zozie wuli’n, ngue yɛ be sinfuɛ mɔ be jasoli su’n be yoli ɔ?
7 Wafa nga sran kun nin Ɲanmiɛn be nanti’n, i su akatua yɛ ɔ ɲɛn i ɔ. Jɔlɛ difuɛ’m be blɛ su’n, be wunnin i sɔ liɛ’n kpa. Ka naan y’a ju blɛ sɔ nun’n, Izraɛlifuɛ’m be nantili Zozie i ajalɛ kpa’n su. Ɔ maan be dili ye. Biblu’n waan: ‘Zozie ɔ nin kpɛnngbɛn nga be wunnin sa dandan nga Anannganman yoli mannin Izraɛlifuɛ mun be ɲin su’n, be suli Anannganman.’ Sanngɛ kɛ Zozie wuli’n, ‘be sinfuɛ nga be wa jasoli su’n be siman Anannganman. Be siman sa ng’ɔ yoli mannin Izraɛli’n. Izraɛlifuɛ’m be yoli sa nga Anannganman klomɛn i mlɔnmlɔn’n.’ (Jɔlɛ Difuɛ Mun 2:7, 10, 11) Be sinfuɛ sɔ mɔ be jasoli su mɔ be wunman sa wlɛ’n, be yoli be aja’n i finfin. Yɛle kɛ, be ti Ɲanmiɛn i nvle m’ɔ yoli sa dandan mɛnnin i’n i nunfuɛ. Sanngɛ, b’a bumɛn i kwlaa sɔ’n i like fi.—Jue Mun 78:3-7, 10, 11.
Like ng’ɔ kle kɛ be ti Zoova liɛ’n
8, 9. (a) ?Ngue yɛ Izraɛlifuɛ’m be kwla yo naan b’a kle kɛ be ti Zoova i liɛ ɔ? (b) ?Be nga be yi be klunklo su tɛ nin sraka’n, ngue yɛ be ɲɛn i ɔ?
8 Like nga Izraɛlifuɛ’m be kwla yo naan b’a kle kɛ be ti Zoova liɛ’n, i bɔbɔ kleli be. Ɔ maan Moizi Mmla nun’n, ɔ kleli tɛ nin sraka ng’ɔ fata kɛ be yi be mɛn i’n. Wie liɛ’n, sran’n ɔ lemɛn i yowlɛ, saan ɔ́ fá like’n ɔ́ mán. Wie liɛ kusu’n, i bɔbɔ yɛ i klunklo su ɔ fa like’n fa man Ɲanmiɛn ɔn. (Ebre Mun 8:3) Tɛ nin sraka nga be klunklo su be yi’n, i wie yɛle tɛ nga be yrɛ i nnɛn’n kɔlikɔli’n, ɔ nin bo kun yolɛ’n i su tɛ’n, ɔ nin ble annzɛ like kɛ ble sa mɔ be fa yi sraka’n. Be fɛ i sɔ ninnge’m be la Zoova i ase naan i klun jɔ be wun.—Saun Yolɛ 7:11-13.
9 Tɛ nin sraka sɔ mɔ be yi be man Zoova be klunklo su’n, be yo i fɛ. I sɔ’n ti’n, Biblu’n waan be ‘bɔn i bue nun fannin.’ (Saun Yolɛ 1:9; 2:2) Kɛ bé yí bo kun yolɛ’n i su tɛ’n, be fa nnɛn’n i lui’n, ɔ nin i mmoja’n be man Zoova. Kpɔkun Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’n, ɔ nin sran ng’ɔ mannin nnɛn’n be cɛ i onga’n nun. I sɔ aliɛ mɔ be di’n, ɔ kle kɛ be nin Zoova be afiɛn sɛ. Moizi Mmla’n seli kɛ: ‘Sɛ amun waan amún yí bo kun yolɛ’n i su tɛ bé mán min’n, amun yo i yowlɛ su naan min kusu m’an yaci amun wun sa’n m’an cɛ amun [m’an sɔ amun nun klanman, NW].’ (Saun Yolɛ 19:5) Izraɛlifuɛ’m be kwlaa be ti Zoova i nvle nunfuɛ sɔ. Sanngɛ be nun wie’m be nin Ɲanmiɛn be nantilɛ klanman’n, ɔ ti be awlɛn su like. Ɔ maan, be yili be klunklo su tɛ nin sraka be mannin Zoova. I sɔfuɛ mun’n, Zoova ‘sɔli be nun klanman’ yɛ ɔ yrali be su.—Malasi 3:10.
10. ?Ezai nin Malasi be tinuntinun be blɛ su’n, wafa sɛ yɛ Zoova kleli kɛ i klun jɔman Izraɛlifuɛ’m be wun ɔn?
10 Izraɛlifuɛ’m be nin Zoova b’a nantiman klanman titi. I nuan ijɔfuɛ Ezai seli kɛ: ‘Nán min yɛ amun fali amun bua nga b’a kpɛ cro’n yili tɛ nga be yra be nnɛn’n kɔlikɔli’n mannin min ɔn. Nán min manmanlɛ ti yɛ amun yili amun tɛ sɔ mun ɔn. I kusuman m’an mianman amun kɛ amun man min like.’ (Ezai 43:23) Asa ekun’n, tɛ annzɛ sraka nga be yimɛn i be klun su, afin be kloman Zoova’n, Zoova kusu sɔman nun. I sɔ yɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Malasi blɛ su’n, Izraɛlifuɛ’m be yoli ɔ. Yɛle kɛ nnɛn nga lɛ o be wun’n, yɛ be fa yi tɛ mun ɔn. Kɛ ɔ́ yó sɔ nn Ezai i blɛ liɛ’n sinnin w’a di afuɛ ko ju 300. Zoova i nuan ijɔfuɛ Malasi seli be kɛ: ‘Anannganman m’ɔ sie mɛn’n waan yoo: “Amun wun yoman min fɛ. Ɔ maan kusu like nga amun fa man min’n, n su sɔman nun. Amun ko wua nnɛn mun, wie kusu ɔ amun fa nnɛn nga be ja ti buwa’n, ɔ nin nnɛn tukpacifuɛ mun yɛ amun fa man min ɔn. ?N sɔ nun ɔn ɔ yo ye?”’—Malasi 1:10, 13; Amɔs 5:22.
Zoova yili i nvle’n i ase
11. ?Like mennin i wun atin yɛ Izraɛlifuɛ’m be ɲɛnnin i ɔ?
11 I nun mɔ Zoova fali Izraɛli nvle’n yoli i liɛ’n, ɔ seli i kɛ: ‘Siɛn liɛ’n, sɛ amun ti ndɛ nga n kan kle amun’n i kpa’n, sɛ amun nian aenguɛ nga e nin amun e tra’n su kpa’n, amún yó min nvle m’ɔ ti min liɛ klonglo nvle kun nga’m be afiɛn, afin asiɛ wunmuan’n ti min liɛ. Sanngɛ amun liɛ’n, amún wá yó min ɲrun jranfuɛ’m be nvle. Amun nvle sɔ’n yó min liɛ klonglo.’ (Ezipt Lɔ Tulɛ 19:5, 6) Ɔ maan Mɛsi mɔ Ɲanmiɛn kɛnnin i ndɛ kɛ ɔ́ bá’n, ɔ́ fín be osu’n nun. Kpɔkun be yɛ Mɛsi’n ɔ́ dún mmua mán be atin kɛ cɛn wie lele’n, be di famiɛn Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n nun ɔn. (Bo Bolɛ 22:17, 18; 49:10; 2 Samiɛl 7:12, 16; Lik 1:31-33; Rɔmfuɛ Mun 9:4, 5) Sanngɛ Izraɛlifuɛ’m be nun sunman b’a kleman kɛ be ti Zoova liɛ. (Matie 22:14) Yɛle kɛ, b’a sɔman Mɛsi’n nun, kpɔkun be wa kunnin i.—Sa Nga Be Yoli’n 7:51-53.
12. ?Ngue ndɛ yɛ Zezi kannin m’ɔ kle kɛ Zoova yili Izraɛli nvle’n i ase ɔ?
12 Cɛn nga bé wá kún Zezi’n w’a mantan koko. Blɛ sɔ nun’n, ɔ seli Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ mun kɛ: ‘?Ndɛ nga be klɛli i kɛ: “Yɔbuɛ nga sua kplanfuɛ’m be yili i blo’n i yɛ w’a kaci yɔbuɛ kpa m’ɔ tra sua’n i cɔnjɔ’n i ase’n, i sɔ’n fin e Min Ɲanmiɛn, yɛ kɛ e wun i’n, ɔ bo e nuan’n,” an nin a kɛnngɛnmɛn i le? I sɔ’n ti, ń kán klé amun kɛ, bé wá dé Ɲanmiɛn famiɛn dilɛ’n amun sa nun, bé fá mán nvle uflɛ mɔ bé wá yó sa kpa mɛ́n i’n.’ (Matie 21:42, 43) I sin’n, ɔ fali sunnzun ase kun kleli kɛ Izraɛli timan Zoova i nvle klonglo kun. Ɔ seli kɛ: ‘Ɔo Zerizalɛmufuɛ mun! Zerizalɛmufuɛ mɔ an kun Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ mun’n, mɔ an fin be nga be sunman be amun sin’n be yɔbuɛ’n, blɛ sunman n klo kɛ ń flɛ́ amun kɛ akɔ ta kun flɛ i mma mun m’ɔ utu be su’n sa, sanngɛ amun a kplinman su! An nian, amun awlo’n w’a ka amun sa nun, yɛ ndɛ kun mɔ ń kán klé amun’n yɛ: an su wunman min kun.’—Matie 23:37, 38.
Ɲanmiɛn i nvle uflɛ’n
13. ?Zeremi blɛ su’n, ngue yɛ Zoova seli kɛ ɔ́ wá yó ɔ?
13 Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Zeremi blɛ su’n, Zoova kannin ajalɛ uflɛ kun ng’ɔ́ wá fá’n, i ndɛ. Ɔ seli kɛ: ‘Cɛn wie lele’n, e nin Izraɛli nvle’n nin Zida nvle’n, é wá trá aenguɛ uflɛ. Aenguɛ sɔ’n nin nga e nin be nannan mun e trali’n i nun mɔ ń fá be Ezipti lɔ ń bá’n, ɔ su yoman kun. I sɔ aenguɛ liɛ’n be sacili i, sanngɛ kusu nn min yɛ n ti be Min’n niɔn. Anannganman kɛn i ekun kɛ: “Aenguɛ nga cɛn wie e nin Izraɛli nvle’n é trá’n yɛ: ń fá min mmla’n ń wlá be angunndan’n nun. Sɛ ń kwlá sé’n, ń fá klɛ́ be awlɛn’n nun. Ń yó be Ɲanmiɛn, be kusu bé yó min sran.”’—Zeremi 31:31-33.
14. ?Blɛ mennin nun yɛ Zoova boli nvle uflɛ m’ɔ ti i liɛ sakpa’n niɔn? ?Yɛ ngue su yɛ ɔ jrannin boli nvle sɔ’n niɔn? ?Nvle uflɛ sɔ’n yɛle mennin?
14 Kɛ afuɛ nga be flɛ i 33 nun Zezi wuli m’ɔ cɛnnin’n, ɔ fali gua mɔ i mmoja’n le i’n, ɔ ko kleli i Si’n. Kɛ ɔ yoli sɔ’n, yɛ aenguɛ uflɛ sɔ’n takali ɔ. (Lik 22:20; Ebre Mun 9:15, 24-26) Afuɛ kunngba sɔ nun’n, kɛ bé dí Pantekɔtu cɛn’n, Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n boli nvle uflɛ kun. Be flɛ i kɛ ‘Izraɛlifuɛ nga be ti Ɲanmiɛn liɛ sakpa’n.’ I nun sɔ nun yɛ be boli aenguɛ uflɛ’n i su dilɛ’n bo ɔ. (Galasifuɛ Mun 6:16; Rɔmfuɛ Mun 2:28, 29; 9:6; 11:25, 26) Akoto Piɛli klɛli Klistfuɛ nga Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n mannin be’n, be fluwa kɛ: ‘Amun liɛ’n, an ti sran mɔ Ɲanmiɛn fali amun, an ti Famiɛn Ɲanmiɛn’n i ɲrun jranfuɛ mun, an ti Ɲanmiɛn i nvle’n nun sran mun, yɛ an ti i liɛ mlɔnmlɔn. Ɔ fali amun kɛ an yi i m’ɔ flɛli amun kɛ an jao aosin nun, an bla lika ng’ɔ kpaja kpa nun’n i ayɛ. Laa an timan Ɲanmiɛn sran mun, sanngɛ siɛn’n, amun a kaci i sran mun. Laa Ɲanmiɛn a siman amun aunnvuɛ, sanngɛ siɛn’n, w’a si amun aunnvuɛ.’ (1 Piɛr 2:9, 10) Ndɛ sɔ’n kle kɛ Ɲanmiɛn nin Izraɛli nvle’n be liɛ’n wieli. Kɛ ɔ fɛ i afuɛ nga be flɛ i 33 nun’n, ɔ nin Klistfuɛ mɔ be ti Izraɛlifuɛ nga be ti i liɛ sakpa’n be asɔnun’n, yɛ be di ɔ. Be yɛ be ti ‘nvle m’ɔ yo sa kpa man’ Zezi i famiɛn dilɛ’n niɔn.—Matie 21:43.
Sran kun bɔbɔ yɛ ɔ fɛ i wun man Ɲanmiɛn ɔn
15. ?Afuɛ nga be flɛ i 33 nun Pantekɔtu nun’n, wan dunman nun yɛ Piɛli seli i ndɛ tiefuɛ mun kɛ be yo be batɛmu ɔ?
15 Kɛ be wieli afuɛ nga be flɛ i 33 nun Pantekɔtu di’n, sran nga i waan ɔ́ fɛ́ i wun mán Ɲanmiɛn, sɛ ɔ ti Zuifu o, sɛ ɔ timan Zuifu o, ɔ ti kɛ i bɔbɔ sa. Sran ng’ɔ fɛ i wun man Ɲanmiɛn’n, be yo i batɛmu e ‘Si Ɲanmiɛn, nin i Wa’n, ɔ nin i wawɛ’n be dunman nun.’a (Matie 28:19) Pantekɔtu nun’n, akoto Piɛli seli Zuifu nin be nga be kacili Zuifu’n be kɛ be: ‘An kaci amun nzuɛn’n maan be yo amun kwlakwlakwla amun batɛmu Zezi Klist dunman nun naan Ɲanmiɛn yaci sa nga an yoli i’n cɛ amun yɛ ɔ́ fɛ́ i wawɛ’n mán amun.’ (Sa Nga Be Yoli’n 2:38) Be batɛmu nga be yo’n, ɔ kle kɛ be fali be wun mannin Zoova naan be sɔli Zezi nun. Yɛle kɛ be lafi su kɛ Zezi dunman nun yɛ Zoova kwla yaci be wun sa’n cɛ be ɔ. Kpɔkun be lafi su kɛ Zezi ti Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ danfuɛ’n, naan Ɲanmiɛn sieli i Asɔnun’n su kpɛn.—Kolɔsfuɛ Mun 1:13, 14, 18.
16. ?Akoto Pɔlu blɛ su’n, ngue yɛ Zuifu nin be nga timan Zuifu mɔ be ti sran kpa’n be yoli naan b’a kaci Izraɛlifuɛ nga be ti Ɲanmiɛn liɛ sakpa ɔ?
16 Kɛ afuɛ’m be sinnin’n, akoto Pɔlu seli kɛ: ‘N dun mmua kan ndɛ kleli Damasifuɛ mun, i sin n kan wie n kleli Zerizalɛmufuɛ mun. N kannin wie Zide mɛn wunmuan’n nun yɛ n kan wie n kleli be nga be timan Zuifu’n kɛ be kaci be nzuɛn’n naan be sa be sin Ɲanmiɛn wun yɛ be yo sa m’ɔ kle kɛ b’a kaci be nzuɛn’n.’ (Sa Nga Be Yoli’n 26:20) Pɔlu kleli Zuifu nin be nga be timan Zuifu’n, be kɛ Zezi Klist yɛ ɔ ti Mɛsi’n niɔn. Be nga be fali su’n, be fali be wun mannin Ɲanmiɛn, kpɔkun be yoli be batɛmu. I sɔ mɔ be yoli’n ti’n, be kacili Izraɛlifuɛ nga be ti Ɲanmiɛn liɛ sakpa’n.
17. ?Sran’m be nzɔliɛ sielɛ mennin yɛ ɔ ka kaan sa’n, ɔ́ wíe ɔ?
17 Ɲanmiɛn sie Izraɛlifuɛ nga be ti i liɛ sakpa’n, be nzɔliɛ kɛ be ti i liɛ mlɔnmlɔn. Ɔ ka kaan, ɔ́ wá wíe be onga nga be o asiɛ’n su wa’n be nzɔliɛ sie. Kɛ ɔ ko wie be nzɔliɛ sie’n, ɔ́ sé ‘anzi nnan’ mɔ be tra “afɛ dan’n” i aunmuan nun’n, be kɛ be yaci nun naan ɔ fita. Sanngɛ ka naan i sɔ sa liɛ’n w’a yo’n, dɔ nga su be su yia “sran kpanngban kpa” mɔ be lafi su kɛ bé trán asiɛ’n su wa’n, be nuan. Sran sɔ mɔ be ti ‘bua’m be wie mun’n,’ be klunklo su be lafi ‘Bua gbaflɛn’n i mmoja’n’ su. Kpɔkun be fa be wun man Zoova, yɛ be yo be batɛmu. (Sa Nglo Yilɛ 7:1-4, 9-15; 22:17; Zan 10:16; Matie 28:19, 20) Be nun kpanngban be ti gbaflɛn nin talua, yɛ be si nin be nin’m be tali be Ɲanmiɛn liɛ’n su. Amun mɔ amun ti i sɔ gbaflɛn nin talua’n, like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɔ’n, ɔ ti amun liɛ.
[Ja ngua lɛ ndɛ’n]
a An nian Sasafuɛ Tranwlɛ’n, afuɛ 2003, Mɛ 15 (w-F, i bue 30-1 nun).
?Amún tɛ́ su sɛ?
• ?Ngue ti yɛ laa’n, ɔ nunman nun kɛ Izraɛlifuɛ’m be mma’m be fa be wun man Ɲanmiɛn ekun ɔn?
• ?Wafa sɛ yɛ Izraɛlifuɛ’m be kwla kleli kɛ be ti Ɲanmiɛn liɛ ɔ?
• ?Ngue ti yɛ Zoova yili Izraɛli nvle’n i ase ɔ? ?Wafa sɛ yɛ ɔ fali nvle uflɛ sinnin i osu ɔ?
• ?Kɛ ɔ fin afuɛ nga be flɛ i 33 nun Pantekɔtu nun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ be nga be ti Zuifu, ɔ nin be nga be timan Zuifu’n, be yo naan b’a kaci Izraɛlifuɛ nga be ti Ɲanmiɛn liɛ sakpa ɔ?
[Foto, bue 23]
Izraɛli gbaflɛn nin talua’m be yoli Ɲanmiɛn i nvle nunfuɛ.
[Foto, bue 25]
Sɛ Izraɛlifuɛ kun ɔ́ sú Zoova’n, ɔ ti kɛ i bɔbɔ sa.
[Foto, bue 25]
Izraɛlifuɛ ng’ɔ klo Zoova’n, ɔ kwla yi tɛ nin sraka mɛn i.
[Foto, bue 27]
Kɛ ɔ fɛ i afuɛ nga be flɛ i 33 nun Pantekɔtu nun’n, sɛ sran kun ɔ́ káci Klist i sɔnnzɔnfuɛ’n, ɔ fata kɛ ɔ fɛ i wun man Ɲanmiɛn naan be yo i batɛmu.