Bla mun, an bu amun wun’m be sran

“Bla mun, an bu amun wun’m be sran.”—EFƐZFUƐ MUN 5:22.

1. ?Ngue ti yɛ wie liɛ’n, yasua’n i sran bulɛ’n yo kekle ɔ?

NVLE sunman nun kɛ bé já bla’n, bla’n ta nda kɛ ɔ́ bú i wun’n i sran. Sanngɛ wafa nga yasua sunman be nin be yi’m be tran’n, yɛ maan wie liɛ’n, be yi’m be bu be sran annzɛ be buman be sran ɔn. I bo bolɛ’n nun’n, sran klikli’m be aja’n mannin be aklunjuɛ. Kɛ Ɲanmiɛn yili Adam i nvɛnma kun fa yili bla’n, Adam seli kɛ: “Ɛn-ɛɛn! Nga li ti kɛ m bɔbɔ min sa. Min nin i e wunnɛn’n ti kun.”—Bo Bolɛ 2:19-23.

2. ?Koko nga nun’n, ajalɛ mennin yɛ bla wie mɔ be le bian’n be fali ɔ?

² E wunnin kɛ sran klikli’m be aja’n mannin be aklunjuɛ. Sanngɛ afuɛ nga be flɛ i 1960 nun’n, Amlɛnkɛn’m be lɔ bla wie’m be wa jasoli su kɛ nán be wun’m be sie be kun. Blɛ sɔ nun’n, sɛ yasua 300 be yaci be awlo’n be tu be kpɛn’n, bla 1 yɛ ɔ yo sɔ wie ɔ. Sanngɛ kɛ é mántan afuɛ 1970, sɛ yasua 100 be yaci be awlo’n, bla 1 yɛ ɔ yo sɔ wie. Siɛn’n bɔbɔ’n, bla wie’m be kpɛ nzowa tɛtɛ, be nɔn nzan, be nɔn siklɛti, be yo sa sukusuku kɛ yasua mun sa. ?M’an fite nun’n i wie yɛle i sɔ liɛ’n? E kwlá seman sɔ mlɔnmlɔn. Nvle wie’m be nun bɔbɔ’n, be nga be ja be wun’n be bue be yra. ?I lɛ’n nun’n niɔn, ajalɛ nga bla wie’m be fɛli i kɛ nán be wun’m be sie be kun’n, ɔ guali kpa mannin be?—2 Timote 3:1-5.

3. ?Aja nun sa’m be bo’n fin nin?

³ ?Sa kwlaa sɔ’n i bo’n fin nin? Kɛ anzi ɲin keklefuɛ mɔ ‘be flɛ i wuo lalaa, nin mmusu’m be si, nin Satan’n’ lakali Ɛvu’n, yɛ angunndan bulɛ sɔ’n boli i bo ɔ. (Sa Nglo Yilɛ 12:9; 1 Timote 2:13, 14) Satan kpɛli ndɛ nga Ɲanmiɛn kannin’n, i wun. Ɔ yoli maan sran’m be bu i kɛ aja’n ti like kekle naan ɔ ti be wun kpaun bolɛ. Kɛ mɔ i bɔbɔ Satan yɛ ɔ sie mɛn’n ti’n, ɔ fɛ i nun ninnge kɛ televiziɔn annzɛ aladio mun sa bo ato ndolo. Ɔ yo maan sran’m be bu i kɛ Ɲanmiɛn i mmla’m be timan su naan be ti lalafuɛ like. (2 Korɛntfuɛ Mun 4:3, 4) Sanngɛ, sɛ e fa e ɲin sie bla mɔ w’a ja bian’n i like liɛ nga Ɲanmiɛn waan ɔ yo’n su kpa’n, é wún kɛ Ɲanmiɛn i mmla’n ti kpa dan.

Bla mɔ be waan bé já bian’n, an sie amun su kpa

4, 5. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ bla mɔ i waan ɔ́ já bian’n, ɔ bu i sin kpa ɔ? (b) ?Kwlaa naan bla kun w’a kplin yasua kun su kɛ ɔ́ jɛ́ i’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ ɔ yo ɔ?

⁴ Biblu’n kan ndɛ kun fa wla e su nun. Ɔ kɛn i weiin kɛ Satan i mɛn nga nun’n, sɛ bɔbɔ sran’m be aja’n yo ye’n, sanngɛ be ‘wun be ɲin su’ wie. Aja’n ti Ɲanmiɛn i sa nuan like sɔ. Sanngɛ i nuan ndɛ’n se be nga be waan bé já bla nin bian’n be kɛ be nian be wunsu. Bla kun mɔ i wun’n sacili m’ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ já bian ekun’n, Ɲanmiɛn maan Biblu’n i klɛfuɛ’m be nun kun seli i kɛ: “Sɛ ɔ ka lɛ’n ɔ́ dí alaje tra kɛ ɔ ja bian ekun’n.” Sran nga i waan ɔ jaman bla annzɛ bian’n i liɛ’n, Zezi seli kɛ: ‘Maan sran ng’ɔ kwla fa su’n, ɔ fa.’ Sanngɛ, sɛ i waan ɔ́ já bla annzɛ bian’n, maan i aja sɔ’n yo ‘e Min’n i klun su.’ Yɛle kɛ, maan sran’n yo Ɲanmiɛn i sufuɛ.—1 Korɛntfuɛ Mun 7:28, 36-40; Matie 19:10-12.

⁵ Like nga ti yɛ ɔ fata kɛ bla’n bu angunndan kpa naan w’a ja bian’n, Biblu’n kɛn i ndɛ weiin. I waan: ‘Bla nga w’a ja bian’n, ɔ di aja’n i nun mmla’n su.’ Sanngɛ sɛ yasua’n wu annzɛ kusu ɔ kunndɛ bla i bo naan be yra’n, i lɛ nun’n, ɔ ‘diman mmla’n m’ɔ o ɔ nin i wun be afiɛn’n [“i wun’n i mmla’n,” NW] su kun.’ (Rɔmfuɛ Mun 7:2, 3) Kɛ sran wie’m be wun bla’n annzɛ yasua’n, cɛn kunngba’n nun be ka lɛ be wu i ti kɛ bé jɛ́ i. Nɛ́n i sɔ’n yɛ ɔ yo aja ye ɔ. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ bla mɔ i waan ɔ́ já bian’n, ɔ usɛ i wun kosan yɛ’n: ‘?Sɛ yasua nga ja min naan ɔ kpɛ mmla’n, n kwla nanti su?’ I sɔ kosan liɛ’n, be dun mmua fa usa be wun naan b’a ja sran’n.

6. ?Ajalɛ mennin yɛ andɛ bla sunman be bɔbɔ be fa ɔ? ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ fata kɛ be nian nun kpa naan b’a fɛ i sɔ ajalɛ’n niɔn?

⁶ Andɛ lika sunman nun’n, sɛ bla kun waan ɔ́ já yasua kun’n, ɔ ti kɛ i bɔbɔ sa. Sanngɛ, kɛ mɔ wie liɛ’n i ɲin o bian jalɛ sin dan’n ti’n, ɔ kwlá kɛnmɛn i ɲin ase naan w’a fa bian ng’ɔ ti kpa’n. Bian kun seli kɛ: “Kɛ sran kun kpli yo like’n, ɔ cɛman naan w’a fɔn. Afin, ɔ bumɛn i sin lele. Ndɛ ng’ɔ klo kɛ ɔ́ tí’n, yɛ ɔ kunndɛ kɛ be kan kle i ɔ. Ɔ kwla yo like kɛ bla annzɛ bian jalɛ’n, annzɛ kusu like kɛ oka su fulɛ’n sa.” Sran nga i waan ɔ́ fú oka kun su naan w’a fɛmɛn i wun ngwlɛlɛ’n, ɔ kwla yo tɛ kpa mɛn i. I kunngba’n, yɛle aja’n. Sɛ sran’n w’a nianman nun kpa’n, ɔ kwla yo kekle mɛn i.

7. ?Be nga be kunndɛ kɛ bé já bian’n, afɔtuɛ kpa nga be fa man be’n yɛle mennin?

⁷ Bla ng’ɔ ja bian’n, ɔ nanti i wun’n i mmla’n su. I sɔ’n ti’n, bla nga yasua kun waan ɔ́ jɛ́ i’n, ɔ fata kɛ ɔ bu i sin kpa naan w’a kplin su. I lɛ’n nun’n, siɛ nin niɛn mun nin sran uflɛ’m be kwla tinngɛ bla’n i ɲin kpa. W’a cɛ, klɔ wie mɔ be flɛ i kɛ Ɛndi’n i su talua kun wunnin i sɔ liɛ’n i wlɛ kpa. Ɔ seli kɛ: “Sɛ ɔ ti n bɔbɔ’n, n si kɛ ɔ su cɛman naan m’an di fɔ. Sanngɛ e si nin e nin’m be ngwlɛlɛ tra e. Ɔ maan ajalɛ nga sɛ e bɔbɔ e fa’n é dí fɔ’n, be kwlá dimɛn i sɔ fɔ liɛ’n.” Laa’n, aniaan kun m’ɔ ti asɔnun kpɛnngbɛn ɔ cɛli kpa’n, ɔ kan kleli gbaflɛn nin talua mun titi kɛ be dun mmua si sran mɔ be ɲin o i sin kɛ bé jɛ́ i’n, i si nin i nin. Kpɔkun wafa nga sran sɔ’n ɔ nin i si nin i nin, ɔ nin i fuɛ wie’m be tran’n, ɔ fɛ i ɲin sie su kpa.

Zezi yoli aɲinyiɛfuɛ

8, 9. (a) ?Zezi i wun m’ɔ fata kɛ ɔ lo man Ɲanmiɛn’n, ɔ buli i sɔ liɛ’n i sɛ? (b) ?Aɲinyiɛ’n i su mmlusuɛ mennin yɛ be kwla ɲɛn i ɔ?

⁸ Kɛ ɔ ko yo naan bla’m be ɲin w’a yi yasua mun’n, ɔ timan pɔpɔ. Sanngɛ bla ng’ɔ yo sɔ’n, be bo i dunman kpa. I wie yɛ Zezi bɔbɔ yoli ɔ. Ɔ si kɛ Ɲanmiɛn klun sa yolɛ nun’n, bé klé i ɲrɛnnɛn lele bé kún i waka’n su. Sanngɛ ɔ nin i sɔ’n ngba’n, ɔ loli i wun mannin Ɲanmiɛn aklunjuɛ su. (Lik 22:41-44; Ebre Mun 5:7, 8; 12:3) I lɛ’n nun’n, Zezi kle bla’m be ajalɛ kpa. Afin Biblu’n waan: ‘Klist yɛ ɔ sie yasua ɔ, yasua kusu yɛ ɔ sie bla ɔ, yɛ Ɲanmiɛn kusu sie Klist.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 11:3) Ndɛ mma sɔ’n kle kɛ kannzɛ bla’n nin a jaman bian’n, sanngɛ yasua yɛ ɔ sie i ɔ.

⁹ Biblu’n kle weiin kɛ, bla nga b’a ja bian o, ɔ nin nga be nin a jaman bian o, ɔ fata kɛ be kwlaa be ɲin yi yasua mɔ be nian asɔnun’n su’n. (1 Timote 2:12, 13; Ebre Mun 13:17) Kɛ bla’m be nanti Ɲanmiɛn i mmla sɔ’n su’n, be kle Ɲanmiɛn i anzi’m be ajalɛ kpa. (1 Korɛntfuɛ Mun 11:8-10) Asa ekun’n, bla kpɛnngbɛn mɔ be bu be wun’m be sran’n, be kle talua’m be ajalɛ kpa. Kpɔkun be kwla wla talua’m be fanngan kɛ ‘nán maan be fa be ɲin wlawla be wun mun, naan be bu be sran.’—Tit 2:3-5.

10. ?Wafa sɛ yɛ Zezi kleli kɛ ɔ ti aɲinyiɛfuɛ ɔ?

¹⁰ Zezi si kɛ aɲinyiɛ’n ti like kpa. Ɔ maan cɛn kun’n, ɔ mannin akoto Piɛli sika kɛ ɔ fa ko tua ɔ nin i bɔbɔ be ti lapo. Kɛ ɔ cɛli kpa’n, Piɛli seli kɛ: ‘E Min’n ti, maan amun ɲin yi kpɛnngbɛn nga be sieli be’n be kwlaa.’ (1 Piɛr 2:13; Matie 17:24-27) Kɛ be se kɛ sran’n ti aɲinyiɛfuɛ’n, yɛle Zezi. Biblu’n waan: ‘W’a bumɛn i sɔ’n like fi, ɔ yoli i wun kanga, ɔ yoli i wun kɛ klɔ sran sa. Kɛ ɔ kacili i wun sran sɔ’n, ɔ yoli i wun aenvuɛ, ɔ yoli aɲinyiɛfuɛ lele ɔ fa wuli, waka’n su yɛ ɔ wuli ɔ.’—Filipfuɛ Mun 2:5-8.

11. ?Ngue ti yɛ Piɛli se bla mun kɛ kannzɛ be wun’m be lafiman Ɲanmiɛn su’n, sanngɛ nán be fa be ɲin wlawla be naan be bu be sran ɔn?

¹¹ Mɛn’n nun kpɛnngbɛn’m be nantiman sein yɛ wie liɛ’n, be sran sielɛ’n yo kekle. Sanngɛ Piɛli seli Klistfuɛ’m be kɛ maan be ɲin yi be. Like nga ti yɛ ɔ seli sɔ’n, ɔ yiyili nun. I waan: ‘I sɔ yolɛ ti yɛ Ɲanmiɛn flɛli amun ɔn, afin amun ti, Klist bɔbɔ wunnin ɲrɛnnɛn. Ɔ yoli sɔ kɛ an nian su naan an nanti i ajalɛ liɛ’n su.’ (1 Piɛr 2:21) Wafa nga aɲinyiɛ’n ti’n Zezi wunnin ɲrɛnnɛn m’ɔ trɛli i awlɛn’n, Piɛli yiyili nun wie. I sin’n, ɔ kannin ndɛ kleli bla mɔ be wun’m be lafiman Ɲanmiɛn su’n. Ɔ seli kɛ: ‘Mmo mun, amun kusu an bu amun wun’m be sran, nán an fa amun ɲin wlawla be. I liɛ’n sɛ be nun wie’m be faman Ɲanmiɛn ndɛ’n su’n, kɛ be wun amun nzuɛn kpa’n nin sran mɔ an bu be’n, an su kanman ndɛ fi naan b’a kaci.’—1 Piɛr 3:1, 2.

12. ?Wafa sɛ yɛ Zezi i aɲinyiɛ’n i bo’n guali ɔ?

¹² Sran nga i ɲin yi Ɲanmiɛn annzɛ sran’n, mɔ be kpɛ i nzowa, be yo i finfin m’ɔ tɛman su’n, be kwla bu i sɔ sran liɛ’n ambɛfuɛ. Sanngɛ nán kɛ Zezi wun i sɔ ɔ. Piɛli waan: ‘Be kpɛli i nzowa, w’a yiman a manman be, be kleli i ɲrɛnnɛn, w’a fuaman be ti.’ (1 Piɛr 2:23) Zezi i ayeliɛ sɔ’n ti’n, sran nga i ɲrɛnnɛn klelɛ’n yoli be ɲrun’n, sɛ é kwlá sé’n, be nun wie lafili i su. Be wie yɛle kodiawiefuɛ nga be sendeli be waka’n su’n be nun kun, ɔ nin sonja ya su kpɛn mɔ kɛ bé kún i’n ɔ wunnin nun’n. (Matie 27:38-44, 54; Mark 15:39; Lik 23:39-43) I sɔ kunngba’n, yasua wie’m be lafiman Ɲanmiɛn su, yɛ wie liɛ’n be yo be yi’m be tɛtɛ. Sanngɛ Piɛli waan, sɛ be yi’m be bu be sran, bé yó Klistfuɛ. Andɛ kusu e wun i sɔ liɛ’n kpa.

Wafa nga bla’m be kwla ɲan be wun mun’n

13, 14. ?Bla kun mɔ i wun lafiman Ɲanmiɛn su mɔ sanngɛ ɔ bu i sran’n, an yiyi wafa nga i bo’n guali’n nun?

¹³ Klistfuɛ bla’m be nzuɛn’n ti’n, be wun’m be kaci. Zoova i Lalofuɛ’m be nvle kun aɲia wie mɔ be yoli i koko nga nun’n, bian kun m’ɔ kacili’n kɛnnin i yi’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: “Kɛ ń yó min yi i tɛtɛ’n, n buli i kɛ n su yo like kpa. Sanngɛ i liɛ’n, ɔ buli min sran titi. W’a fɛmɛn i ɲin w’a wlawlaman min le. W’a fɛmɛn i Ɲanmiɛn sulɛ’n w’a tinman min wun le. Ɔ niannin min lika titi. Cɛn nga ɔ́ kɔ́ aɲia bo bɔbɔ’n, ɔ dun mmua tɔn min aliɛ’n, yɛ ɔ yo awlo’n nun ninnge mun naan w’a ɔ. I nzuɛn’n ti’n, n wa fali min ɲin sieli Biblu’n su. I agualiɛ’n yɛ ɔ o yɛ. Yɛle kɛ, andɛ n ti Zoova i Lalofuɛ!” Nanwlɛ, bla’n w’a ‘kanman ndɛ naan i wun’n w’a kaci,’ i nzuɛn’n yɛ maan ɔ kacili ɔ.

¹⁴ Kɛ nga Piɛli fa kannin’n sa’n, sɛ yasua kun ɔ́ káci’n, nán ndɛ nga bla’n kan’n ti ɔ. Sanngɛ, i ayeliɛ’n yɛ maan i wun’n kaci ɔ. I sɔ yɛ Klistfuɛ bla kun yoli ɔ. Be flɛ i kɛ Aɲɛsi. Cɛn kun m’ɔ́ síesíe i wun kɛ ɔ́ kɔ́ aɲia bo’n, i wun’n tiannin fiaan kɛ: “Aɲɛsi, sɛ andɛ a sin anuan ngalɛ’n nun fite’n, kɛ á kɔ́ lɛ’n ka lɔ!” Aɲɛsi kusu w’a sinman “anuan sɔ’n” nun, ɔ sinnin lika uflɛ ɔli. Cɛn uflɛ ekun liɛ’n, ɔ wlɛnwlɛnnin i kɛ: “Kɛ á kɔ́ lɛ’n, a ba m’an ɔ.” Sakpasakpa, Aɲɛsi w’a tomɛn i wun’n. Ɔ ɔli lele ɔ dili cɛn nsan. Kɛ ɔ sɛli i sin’n, Aɲɛsi seli i aunnvuɛ su kɛ: “Nian kɛ awe w’a kun wɔ ɔ, m’an n kunndɛ like kan n man wɔ naan di.” Aɲɛsi w’a yaciman Zoova sulɛ cɛn kun sa le. Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, i wun’n w’a suannin Biblu’n nun like naan b’a yo i batɛmu. I sin’n, ɔ yoli asɔnun sunianfuɛ yɛ ɔ dili junman kpanngban asɔnun’n nun.

15. ?Be wun ‘siesielɛ’n,’ i wafa mennin yɛ Piɛli waan Klistfuɛ bla’m be siesie ɔ?

¹⁵ Like kun mɔ akoto Piɛli waan bla mɔ be wun’m be lafiman Ɲanmiɛn su’n be yo’n, yɛle be wun ‘siesielɛ’n.’ Be wun siesielɛ sɔ nun’n, i waan ‘nán maan ɔ yo be wunnɛn su like kɛ be ti yolɛ, ɔ nin tralɛ klanman wlalɛ sa. Sanngɛ maan be wun be klanman’n be nzuɛn’n, nin be awlɛn wɛtɛɛ’n, ɔ nin be diin mɔ be ti’n nun. Klanman sɔ’n wieman, ɔ ti kpa Ɲanmiɛn ɲrun.’ I sɔ nzuɛn liɛ’n, sran’n i ijɔlɛ’n nin i ayeliɛ’n nun yɛ be wun i ɔ. Ɔ ijɔman kɛ sran m’ɔ su miɛn i wiengu kɛ ɔ yo like mɛn i’n sa. I sɔ’n nun yɛ Klistfuɛ bla’n kle kɛ ɔ ɔ bu i wun’n i sran ɔn.—1 Piɛr 3:3, 4.

Ajalɛ mɔ bla’m be kwla nian su’n

16. ?Ajalɛ kpa mennin yɛ Sara kle Klistfuɛ bla mun ɔn?

¹⁶ Piɛli waan: ‘Laa bla nga be sro Ɲanmiɛn’n, mɔ be wla o i su’n, kɛ be siesie be wun sɔ ɔ, yɛ be bu be wun’m be sran.’ (1 Piɛr 3:5) Bla sɔ’m be si kɛ bla ng’ɔ nanti Zoova i afɔtuɛ’m be su’n, i awlo’n di ye. Kpɔkun, ɔ kwla ɲan anannganman nguan. I lɛ nun’n, Piɛli kan Abraamu i yi Sara m’ɔ ti bla klanman’n i ndɛ. I waan Sara ‘ɲin yili Abraamu, ɔ maan ɔ flɛli i kɛ i “min.”’ Kɛ Ɲanmiɛn seli Abraamu mɔ i ɲin yi i’n kɛ ɔ jaso ko su i mɛn uflɛ nun’n, Sara w’a yacimɛn i wun’n i ngunmin. Ɔ yacili i tranwlɛ klanman’n, ɔ suli i wun su. Sɛ bɔbɔ sanvuɛsa kwla tɔ i su’n, sanngɛ w’a bumɛn i like. (Bo Bolɛ 12:1, 10-13) Piɛli wla bla’m be fanngan kɛ be nian Sara i yakpa yolɛ sɔ’n su. I waan: ‘Sɛ an yo sa ng’ɔ ti kpa’n, mɔ srɛ kunman amun sa fi nun’n, an ti i mma mun.’—1 Piɛr 3:6.

17. ?Kɛ Piɛli kán bla m’ɔ fata kɛ Klistfuɛ bla’m be nian be ajalɛ’n su’n be ndɛ’n, ngue ti yɛ atrɛkpa’n i angunndan ɔli Abigaili su ɔ?

¹⁷ Bla kun ekun mɔ atrɛkpa kɛ Piɛli klɛ́ i fluwa’n ɔ buli i angunndan’n, yɛle Abigaili. I kusu ti bla yakpafuɛ, yɛ ɔ lafi Ɲanmiɛn su. Abigaili “si ngwlɛlɛ kpa,” sanngɛ i wun Nabali “ti tɛ, i like yolɛ yo ya.” Cɛn kun’n, Nabali yoli Davidi nin i sran’m be awɛn. Ɔ maan, Davidi fɛli i sran mun kɛ be ko nunnun Nabali nin i awlo wunmuan’n. Sanngɛ Abigaili w’a tranman lɛ naan i awlo’n nunnun. Ndɛndɛ kpa’n, ɔ fali aliɛ sieli i aflunmun wie’m be su. Kpɔkun, ɔ seli i gbaflɛn’m be kɛ be fa dun mmua. Kɛ ɔ nin Davidi be yiali nun’n, ɔ fin aflunmun’n su jrali naan w’a utu i ɲin ase Davidi i ɲrun. Ɔ kpɛtɛli i kɛ nán maan ɔ tu i klunngbɔ. Ɔ maan, Davidi guali ya’n ase. Kpɔkun, ɔ seli Abigaili kɛ: ‘Anannganman m’ɔ ti Izraɛlifuɛ’m be Ɲanmiɛn’n, m’ɔ sunmannin wɔ kɛ a wa kpa min atin’n, i mo! Ń yó wɔ mo ɔ ngwlɛlɛ’n ti.’—1 Samiɛl 25:2-33.

18. ?Ajalɛ mennin yɛ bla mɔ le bian mɔ yasua uflɛ su kunndɛ i’n, ɔ kwla nian su ɔ?

¹⁸ Ajalɛ kpa kun ekun ng’ɔ fata kɛ bla’m be nian su’n, yɛle nga Sinɛmu lɔ talua kun yili i nglo’n. Aɲanbeunfuɛ kun jin i su titi kɛ ɔ́ jɛ́ i. Sanngɛ w’a kplinman su. Afin bua kankanfuɛ yalɛfuɛ kun w’a dun mmua bo i soman, yɛ ɔ klo i kpa kusu. Klolɛ sɔ m’ɔ klo i soman’n ti’n, ɔ seli kɛ: ‘Sɛ be yo sɔ ɔ ɔ yo ye’n, nn ń sé kɛ a fa min sie wɔ awlɛn’n su kɛ nzɔliɛ sa, nn ń sé kɛ a fa min ta ɔ sa’n su kɛ nzɔliɛ sa. Afin klolɛ’n ɔ kwla kɛ wie’n sa. Maan nzue ba’m be kwlaa be sonji sin su, sanngɛ be nunnun i ɔ ɔ yoman ye.’ (Ngɔjue Fɛfɛ Kpa’n 8:6, 7) Kɛ talua sɔ’n sa’n, bla kwlaa nga yasua kun waan ɔ́ jɛ́ i naan ɔ kplin su’n, maan ɔ kɛ i bo titi, yɛ ɔ bu ɔ sran.

Afɔtuɛ ekun mɔ Ɲanmiɛn man’n

19, 20. (a) ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ bla’m be bu be wun’m be sran ɔn? (b) ?Wan i ajalɛ’n yɛ bla’m be kwla nian su ɔ?

¹⁹ Amun e sa e sin Biblu’n nun ndɛ mma nga e like suanlɛ’n taka su’n, i su naan e nian nun kpa ekun. I waan: “Bla mun, an bu amun wun’m be sran.” (Efɛzfuɛ Mun 5:22) ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ be bu be wun’m be sran ɔn? Efɛzfuɛ Mun 5 kunngba’n i mma 23 waan: ‘Afin yasua yɛ ɔ ti bla i su kpɛn kɛ Klist kusu ti Asɔnun i su kpɛn’n sa.’ Asa ekun’n, ɔ se bla mun kɛ: ‘Kɛ asɔnun’n bu Klist sran’n, maan mmla’m be bu be wun’m be sran sɔ sa’n kwlaa nun.’—Efɛzfuɛ Mun 5:23, 24, 33.

²⁰ Bla nga i waan ɔ́ nánti afɔtuɛ sɔ’n su’n, ɔ fata kɛ ɔ suan Biblu’n nun like naan ɔ nian Klist i sɔnnzɔnfuɛ mɔ Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n be ajalɛ’n su. Amun kanngan 2 Korɛntfuɛ Mun 11:23-28 nun be nian. Amún wún kɛ akoto Pɔlu m’ɔ ti Klist i sɔnnzɔnfuɛ sɔ’m be nun kun’n, ɔ fɛli kpa i Min Zezi Klist ti. Kɛ Pɔlu sa’n, ɔ fata kɛ bla mun nin asɔnunfuɛ’m be kwlaa be bu Zezi i sran titi. Bla’m be liɛ’n, sɛ be bu be wun’m be sran’n, yɛ bé klé kɛ be bu Zezi i sran ɔn.

21. ?Kɛ bla ngwlɛlɛfuɛ’m be bu be wun’m be sran’n, i bo kwla gua sɛ?

²¹ Kɛ be se kɛ be bu be wun’m be sran’n, ɔ yo andɛ bla sunman be ya kpa. Sanngɛ bla nga be ti ngwlɛlɛfuɛ’n be si kɛ, kɛ be bu be wun’m be sran’n, be di ye dan. Afin amun nian. Sɛ bla kun le bian m’ɔ lafiman Ɲanmiɛn su’n, sɛ ɔ bu i wun’n i sran sa’n kwlaa nun naan ɔ saciman Ɲanmiɛn mmla’n, ɔ́ ɲán su dan. Yɛle kɛ i ‘wun’n kwla ɲɛn i ti.’ (1 Korɛntfuɛ Mun 7:13, 16) Asa ekun’n, ɔ si kɛ i nzuɛn sɔ’n ti’n, Zoova klun jɔ i wun naan i Wa Zezi i ajalɛ’n m’ɔ nanti su’n ti’n, Zoova i wla su fimɛn i su. Kɛ ɔ bu i sɔ liɛ’n i angunndan’n, ɔ kwla yo i fɛ kpa.

?Amun wla kwla kpɛn su?

• ?Ngue ti yɛ bla’m be wun’m be sran bulɛ’n kwla yo kekle man be ɔ?

• ?Ngue ti yɛ bian mɔ be kplin su kɛ bé jɛ́ i’n, ɔ timan aɔwi ndɛ ɔ?

• ?Ajalɛ kpa mennin yɛ Zezi kle bla mun ɔn? ?Yɛ mmlusuɛ mennin yɛ sɛ be nanti i ajalɛ’n su’n, be kwla ɲɛn i ɔ?

[Foto, bue 16]

?Sɛ bla kun kplín su kɛ yasua kun jɛ i’n annzɛ ɔ su kplinman su’n, ngue ti yɛ ɔ timan aɔwi ndɛ ɔ?