ƐNTƐNƐTI SU FLUWA SIEWLƐ Watchtower
Watchtower
ƐNTƐNƐTI SU FLUWA SIEWLƐ
Wawle
ɔ
  • á
  • ɛ
  • ɔ
  • ɲ
  • ú
  • έ
  • é
  • ó
  • í
  • ń
  • ɔ́
  • BIBLU
  • FLUWA MUN
  • AƝIA MUN
  • w07 1/6 b. 14-18
  • Like nga ti yɛ ɔ ka kaan sa’n, ɲrɛnnɛn’n wíe’n

Like nga lemɛn i su video

Yaci, like kun ti video'n kwlá boman.

  • Like nga ti yɛ ɔ ka kaan sa’n, ɲrɛnnɛn’n wíe’n
  • Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2007
  • Ndɛ ce mun
  • I wunsu like
  • Wafa nga é tɛ́ be su’n
  • Maan e yiyi Zoova i nzuɛn’n nun e kle be
  • Zoova i sran klolɛ’n ti e cinnjin
  • ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn yaci sran’m be lɛ maan be wun ɲrɛnnɛn ɔn?
    ?Ngue like yɛ Biblu’n kle i sakpasakpa ɔ?
  • ?Ngue ti yɛ e fɛ-ɔ?
    A kwla di aklunjɔɛ tititi!—Biblu’n nun like suanlɛ
  • Kɛ kekle’n o e su mɔ e tra e awlɛn’n, e yo sran
    Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2007
  • E yo maan e wla’n taka Zoova su
    Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2003
Nian wie ekun
Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2007
w07 1/6 b. 14-18

Like nga ti yɛ ɔ ka kaan sa’n, ɲrɛnnɛn’n wíe’n

“I yɛ ɔ ti kɛ yɛbuɛ sa i yɛ n talo i ɔ, sa ng’ɔ yo be’n be ti kpa lele tra su.”​—MMLA’N 32:4.

1, 2. (a) ?Ngue ti yɛ e wun blibli e kɛ e ɲan anannganman nguan ɔn? (b) ?Ngue ti yɛ sran sunman be lafiman su kɛ Ɲanmiɛn fɛ́ i sɔ like mán sran mun ɔn?

?KƐ amun bu mɛn klanman’n nun lɔ tranlɛ’n i akunndan’n, wafa sɛ yɛ ɔ yo amun ɔn? ?Ɔ yoman an fɛ? Afin sɛ amun o lɔ’n, atrɛkpa’n, amún wlán bé níannían asiɛ’n su ninnge ɲɛnmɛn fanunfanun mun. Annzɛ aklunjuɛ nun’n, amun nin an wiengu’m bé dí asiɛ’n su junman naan i wunmuan’n kaci lika klanman. Annzɛ kusu like nga amun si i yo mɔ andɛ amun lemɛn i wun alaje’n, yɛ amún wá yó ɔ. ?Nɛ́n i ɔ? Ɔ kwla yo desɛn yilɛ, annzɛ ngowa kanlɛ like kɛ aluku bolɛ’n sa, annzɛ ninnge wie mun ekun. I kwlaa yoli o, like nga Biblu’n flɛ i kɛ “nguan sakpa” mɔ yɛle anannganman nguan mɔ Zoova seli kɛ ɔ́ fá mán e’n, amun ɲin o i sin kpa.—1 Timote 6:19.

2 Kɛ e kan like nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ wá yó’n i ndɛ kle e wiengu mun’n, ɔ ti e cenjele dan yɛ ɔ yo e fɛ. Sanngɛ, sran sunman be sɔman e nun. Afin, be bu i kɛ ngua yɛ e su di naan be nga be wunman sa wlɛ’n yɛ be kwla fa su ɔ. Be lafiman su kɛ Ɲanmiɛn o lɛ naan ɔ́ mán sran’m be anannganman nguan mɛn klanman kun nun. ?Ngue ti ɔ? Ɲrɛnnɛn m’ɔ o sran’m be su’n ti ɔ. Ɔ maan be waan, sɛ Ɲanmiɛn ti sran klofuɛ naan like fi nunmɛn i sin’n, ɔ kwlá tranman lɛ nianman sa tɛ’n nin ɲrɛnnɛn m’ɔ o sran’m be su’n. Sɛ kusu ɔ tran lɛ nian’n, nn ɔ timan sran klofuɛ yɛ be kwlá seman kɛ like fi nunmɛn i sin. I li bɔɔ, i sɔ’n kle kɛ Ɲanmiɛn nunman lɛ. I sɔ akunndan liɛ’n, sran wie’m be waan nanwlɛ ɔ. Sanngɛ nán be ɲinfu ɔ. Afin i sɔ’n kle kɛ Satan w’a saci be akunndan’n.—2 Korɛntfuɛ Mun 4:4.

3. ?Kosan cinnjin kpa benin yɛ sran’m be usa m’ɔ fata kɛ e tɛ su man be ɔ? ?Ngue ti yɛ e kunngba cɛ yɛ e kwla tɛ be su ɔ?

3 Sran’m be akunndan mɔ Satan w’a saci i mɔ akunndan nga mɛn’n nunfuɛ’m be bu’n i wie yɛ be bu’n, e mɔ e ti Zoova i Lalofuɛ’n e kunngba cɛ yɛ e kwla uka be ɔ. (1 Korɛntfuɛ Mun 1:20; 3:19) Afin, e si like nga ti yɛ sran sunman be lafiman Biblu’n su’n. Yɛle kɛ, be siman Zoova yɛ atrɛkpa’n, be nin a timɛn i dunman’n i le. Sɛ kusu b’a ti i le’n, be simɛn i bo’n. Annzɛ be wunman Zoova i sran wafa ng’ɔ ti’n, ɔ nin ninnge ng’ɔ seli kɛ ɔ́ yó be’n, be wlɛ kpa. Annzɛ kusu be simɛn i kwlaa ngalɛ’n wie fi. Sanngɛ e liɛ’n, e si i sɔ ninnge mun. Ɔ maan, kɛ sran’m be usa kɛ: ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn yaci sran’m be lɛ mɔ sa tɛ nin ɲrɛnnɛn’n tɔ be su’n?, maan kosan kploun sɔ’n, e bu wafa nga é yíyí nun’n i akunndan naan be mɔ be ‘wunman sa wlɛ’n’ b’a kwla wun i wlɛ. (Efɛzfuɛ Mun 4:18) Kosan sɔ’n yɛ like suanlɛ nga wá yíyí nun ɔn. I klikli nun’n, é wún wafa nga e kwla tɛ be su kpa’n. I sin’n, wafa nga Zoova yi i nzuɛn’n i nglo sa tɛ’n i ndɛ dilɛ’n nun’n, é wá wún i wie.

Wafa nga é tɛ́ be su’n

4, 5. ?Sɛ sran usa e like nga ti yɛ Ɲanmiɛn yaci sran’m be lɛ mɔ ɲrɛnnɛn’n tɔ be su’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ? ?Yɛ ngue ti ɔ?

4 Sran wie’m be usa kɛ: “?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn yaci sran’m be lɛ mɔ be wun ɲrɛnnɛn ɔn?” ?Wafa sɛ yɛ é tɛ́ i sɔ kosan’n su ɔ? Titi kɛ sran’m be usa sɔ’n, e bo i nun yiyilɛ’n i bo sa ng’ɔ juli Edɛni fie’n nun lɔ’n lele e fa guɛ i bo. Kɛ e yo sɔ’n, wie liɛ’n, sran’n ka lɛ wun ndɛ’n i wlɛ. Sanngɛ wie liɛ’n, ɔ fata e dun mmua yiyi ndɛ wie’m be nun. (Nyanndra Mun 25:11; Kolɔsfuɛ Mun 4:6) I sɔ’n ti’n, maan e nian like nsan mɔ e kwla koko su yalɛ kwlaa naan y’a tɛ kosan sɔ’n su trele’n.

5 Sɛ sa tɛ mɔ w’a tru mɛn’n nun’n sanngan sran kun i akunndan’n, i sɔ’n kle kɛ sran sɔ’n kpɔ sa tɛ’n. I sɔ’n ti’n, maan e si i sɔfuɛ’n i aunnvuɛ. Akoto Pɔlu seli Klistfuɛ mun kɛ: ‘Sɛ sran kun sún’n, maan ɔ yo amun annvɔ.’ (Rɔmfuɛ Mun 12:15) Sɛ e si sran’n i aunnvuɛ naan e ‘klo i kɛ e niaan sa’n,’ ɔ́ yó i fɛ. Afin, ɔ́ wún i wlɛ kɛ i ndɛ lo e. (1 Piɛr 3:8) Ɔ maan, ɔ́ tí e ndɛ’n.

6, 7. ?Sɛ sran kun usa kosan cinnjin kpa kun mɔ Biblu’n kwla tɛ su’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e yo i mo ɔ?

6 I nɲɔn su’n, maan e yo sran’n i mo. Sran wie’m be bu i kɛ sɛ be usɛ i sɔ kosan’n, ɔ ti kɛ nn be lafiman Ɲanmiɛn su annzɛ kusu be bumɛn i like fi ti ɔ. Afin atrɛkpa’n, be asɔnun kpɛnngbɛn’m b’a se be sɔ le. Sanngɛ nn, nán kɛ be lafiman Ɲanmiɛn su ti yɛ be usa kosan’n niɔn. Laa Ɲanmiɛn i sufuɛ kpa’m be bɔbɔ be usali ɲrɛnnɛn m’ɔ o be su’n i su kosan. Be nun kun yɛle jue tofuɛ Davidi. Ɔ usali kɛ: ‘?Anannganman, ɔ yo sɛ ti yɛ a jran mmua lɔ sɔ? ?Kɛ sa’n ko ju’n, ɔ yo sɛ ti yɛ a fia ɔ?’ (Jue Mun 10:1) Be nun kun ekun yɛle Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Abakiki. I liɛ’n, ɔ usali kɛ: ‘?Anannganman, naan flɛlɛ nga m’an flɛ wɔ lele kɛ a wa de e’n, a su tɛman min su le? ?Sa tɛtɛ nga be yo mɔ n kpan n kan n kle wɔ’n, cɛn onin ko yɛ á dé e be nun ɔn? ?Ngue ti yɛ a yo maan n wun sa tɛ nga mun ɔn? ?Ngue ti yɛ i sɔ sa ɲrɛnnɛnɲrɛnnɛn liɛ mun a tran lɛ nian be sɔ ɔ? Mianmianlɛ nin sa kekleekle’n sin yia min pɛ! Lika’n kwlaa, jɔlɛ dilɛ nin ndɛ kpɛlɛ’n yɛ ɔ o nun ɔn.’—Abakik 1:2, 3.

7 Ɲanmiɛn i sufuɛ nɲɔn sɔ’m be ɲin yili Ɲanmiɛn kpa. ?Kɛ be usali Ɲanmiɛn i kosan’n, like tɛ yɛ be yoli ɔ? Cɛcɛ. I kpa bɔbɔ’n, Zoova maan be klɛli kosan sɔ mɔ be usali’n sieli i Biblu’n nun. Afin, be klun ndɛ yɛ be kannin ɔn. Andɛ kusu’n, sɛ sran kun usa mɛn’n i tɛ mɔ w’a yo i su kosan’n, nán kɛ saan fii i waan ɔ́ sí akplowa ti ɔ. Sanngɛ, i sɔ’n kwla kle kɛ ɔ di Ɲanmiɛn ninnge be yalɛ naan ɔ kunndɛ kɛ be fa Biblu’n tɛ i su. Nán e wla fi su kɛ be nga be ‘si kɛ be di Ɲanmiɛn ninnge’m be yalɛ’n,’ Zezi seli kɛ be liɛ su ti ye. (Matie 5:3) I sɔ’n ti’n, ɔ yo e fɛ kɛ e uka sran mun naan be di ye sɔ mɔ Zezi kɛn i ndɛ’n!

8. ?Ngue yɛ be kle sran mun mɔ i ti yɛ be bu i kɛ sa tɛ’n fin Ɲanmiɛn’n niɔn? ?Wafa sɛ yɛ e kwla uka be ɔ?

8 Sran sunman be waan Ɲanmiɛn yɛ ɔ sie andɛ mɛn’n niɔn. Naan sa kwlaa ng’ɔ tɔ mɛn’n nun’n, Ɲanmiɛn dun mmua siesieli be lelee naan e leman be yowlɛ. Kɛ be kan sɔ’n, ɔ ti kɛ nn Ɲanmiɛn yɛ ɔ fa sa tɛtɛ nin ɲrɛnnɛn’n yi i mɛn’n nun ɔn. I sɔ’n ti ato, yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn i suɛn tɔnlɛ. Ɔ maan, like’n i nsan su ng’ɔ fata kɛ e yo’n yɛle kɛ, e uka sran m’ɔ usa kosan’n naan ɔ wun i wlɛ kɛ mɛn’n nun sa tɛtɛ’m be finman Ɲanmiɛn. I lɛ nun’n, maan e fa Biblu’n e tu i fɔ. (2 Timote 3:16) Biblu’n kle kɛ mmusu’m be si Satan yɛ ɔ sie andɛ mɛn’n niɔn, naan nán Zoova ɔ. (1 Zan 5:19) Kusu’n, Zoova w’a siesieman sa nga e tinuntinun é wá yó’n, annzɛ kusu sa nga bé wá tɔ́ e su’n. Ɲanmiɛn man e atin naan sran kun fɛ i bɔbɔ i ajalɛ. Sɛ sran’n fá atin kpa annzɛ atin tɛ’n, ɔ ti kɛ i bɔbɔ sa. (Mmla’n 30:19) Ɔ maan, sa tɛtɛ’m be finman Zoova. I kpa bɔbɔ’n, i ɲin ci sa tɛ’n. Kpɛkun, ɔ nian be nga be wun ɲrɛnnɛn ngbɛn’n be lika.—Zɔb 34:10; Nyanndra Mun 6:16-19; 1 Piɛr 5:7.

9. ?Kɛ ɔ ko yo naan y’a uka sran mun naan b’a wun like nga ti yɛ Zoova yaci sran’m be lɛ mɔ be wun ɲrɛnnɛn’n, fluwa benin yɛ ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n’ yili be ɔ?

9 Sɛ sran’n kunndɛ kɛ ɔ́ sí like nga ti yɛ lele nin andɛ sa tɛ’n te o lɛ’n, maan e dun mmua yiyi nun kɛ nga e yoli i lɛ’n sa. Kɛ e yo sɔ’n, ɔ ti kɛ sua yɛ y’a wlɛ i bo ase’n sa naan siɛn’n, e kwla kplan. Yɛle kɛ like nga ti yɛ Ɲanmiɛn o lɛ mɔ sanngɛ e wun ɲrɛnnɛn’n, e kwla yiyi nun naan sran’n w’a wun i wlɛ. Kɛ ɔ ko yo naan y’a uka sran mun kpa’n ti’n, ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n,’ mannin e fluwa kpanngban. (Matie 25:45-47) Be nun kun yɛle fluwa pɛplɛpɛ mɔ be flɛ i kɛ: Ɔ ka kaan’n, ɲrɛnnɛn kwlaa wá wíe! Kɛ ɔ fɛ i afuɛ nga be flɛ i 2005 nun lele m’ɔ́ fá jú afuɛ nga be flɛ i 2006 nun’n, Zoova i Lalofuɛ’m be yoli be nvle kun aɲia. Be flɛli i kɛ: “Maan e ɲin yi Ɲanmiɛn.” Aɲia sɔ’n i bo lɔ yɛ fluwa sɔ’n fiteli ɔ. Fluwa kun ekun m’ɔ fiteli aɲia kunngba sɔ’n i bo lɔ’n, be flɛ i kɛ: ?Ngue like yɛ Biblu’n kle i sakpasakpa ɔ? Fluwa sɔ mɔ kɛ é sé yɛ’n b’a yi i aniɛn 157 nun’n, i ndɛ tre wunmuan kun tɛ kosan cinnjin kpa mɔ sran’m be usa’n su. Yɛle kɛ, ɔ yiyi sa nga ti yɛ Ɲanmiɛn yaci sran’m be lɛ mɔ be wun ɲrɛnnɛn’n, i nun. Amun fa fluwa sɔ mun di junman kpa. Ɲanmiɛn i nglo nin asiɛ’n be sielɛ’n i su akplowa ng’ɔ tɔli Edɛni fie’n nun lɔ’n, ɔ nin like nga ti yɛ Zoova yacili i sɔ ndɛ liɛ’n i lɛ’n, fluwa sɔ’m be yiyi nun weinwein. Nán e wla fi su kɛ, kɛ é yíyí i sɔ ndɛ’n nun é klé sran’n, nn like cinnjin kpa kun yɛ e su tike i ɲin’n i su lɛ ɔ. Like sɔ’n, yɛle Zoova nin i nzuɛn ɲɛnmɛn’n.

Maan e yiyi Zoova i nzuɛn’n nun e kle be

10. ?Ngue ti yɛ sran sunman be wunman like nga ti yɛ Ɲanmiɛn yaci sran’m be lɛ mɔ be wun ɲrɛnnɛn’n, i bo ɔ? ?Ngue like yɛ sɛ be si i’n, ɔ kwla uka be ɔ?

10 Like nga ti yɛ Zoova yaci Satan lɛ m’ɔ sie mɛn’n, maan e yiyi nun kle sran mun. Kɛ é yíyí nun kusu’n, maan e yiyi Zoova i nzuɛn ɲɛnmɛn’n be nun kle be wie. Sran kpanngban be si kɛ Ɲanmiɛn le tinmin. Afin, be waan like fi nunmɛn i sin. Sanngɛ, be wunman like nga ti yɛ tinmin dan sɔ mɔ Ɲanmiɛn le i’n, ɔ tran lɛ nian sa tɛ’n nin ɲrɛnnɛn’n. Ɔ ti sɔ, sanngɛ be kwlá seman kɛ be si Zoova kpa. Afin, Ɲanmiɛn i nzuɛn’n nin klɔ sran liɛ’n timan kun. I atin’m be ti seiin, ɔ si ngwlɛlɛ, i yɛ ɔ ti sran klofuɛ’n niɔn. Sa kwlaa nga Zoova yo’n, be yi i nzuɛn’n i nglo sɛsɛsɛ. Ɔ maan Biblu’n waan: “Sa ng’ɔ yo be’n be ti kpa lele tra su.” (Mmla’n 32:4) ?Kɛ é yíyí like nga ti yɛ Ɲanmiɛn nin a nunnunman sa tɛ’n nin ɲrɛnnɛn’n be nun’n, wafa sɛ yɛ e kwla yiyi Ɲanmiɛn i sran wafa sɔ’m be nun ɔn? Amun e nian.

11, 12. (a) ?Ngue ti yɛ Zoova w’a yaciman Adam nin Ɛvu be sa tɛ’n w’a cɛman be ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ Zoova su yaciman sa tɛ’n i lɛ sa trilili ɔ?

11 ?Ngue ti yɛ Zoova w’a yaciman Adam nin Ɛvu be sa tɛ’n w’a cɛman be ɔ? Ɔ kwlá yaciman be sa tɛ’n cɛman be sɔ. Afin, Zoova yili Adam nin Ɛvu be kpa, fɔ nunman be nun. Kpɛkun, be bɔbɔ be ɲinfu be fali be wun mannin Satan kɛ ɔ sie be naan be nantiman Zoova i atin liɛ’n su. I sɔ’n ti’n, w’a yoman be nsisɔ mlɔnmlɔn naan b’a kaci. Ɔ maan, kɛ sran’m be usa kɛ ngue ti yɛ Zoova w’a yaciman Adam nin Ɛvu be sa tɛ’n w’a cɛman be’n, be ndɛ’n i bo kpa’n yɛle kɛ: ?Ngue ti yɛ Zoova i ɲin w’a kpaman sa tɛ’n su m’ɔ niɛnnin i sɛsɛ m’ɔ ti’n su tuli be fɔ ɔ? Like nga ti yɛ Ɲanmiɛn yoli sɔ’n, ɔ yi i sran wafa kun m’ɔ ti’n i nglo. Yɛle kɛ, i nzuɛn’n nin klɔ sran liɛ’n timan kun.

12 Biblu’n kan Zoova i nzuɛn’n m’ɔ nin klɔ sran liɛ’n timan kun’n, i ndɛ kpɛ sunman. Sanngɛ andɛ mɛn tɛ nga nun’n, sran nga be wun i nzuɛn sɔ’n i wlɛ’n b’a sɔnman. Kɛ Zoova o lɛ’n, fiɛn kaan sa nunmɛn i nun, ɔ ti saun. (Ezai 6:3; 59:2) Kɛ sran’m be yoli sa tɛ’n, Zoova fali ajalɛ kun mɔ maan ɔ́ yáci cɛ́ be ɔ. Kusu’n, ɔ su yaciman sa tɛ’n i lɛ sa trilili, ɔ ka kaan ɔ́ wá núnnún i. Afin sɛ w’a yoman sɔ’n, e liɛ wíe mlɔnmlɔn. (Nyanndra Mun 14:12) Sɛ i blɛ ju’n, Zoova wá yó maan ninnge kwlaa ng’ɔ yili be’n, bé yó kpa kɛ i bo bolɛ’n nun sa. I sɔ like liɛ’n, saan Zoova yó. Afin, i nzuɛn’n nin klɔ sran liɛ’n timan kun.

13, 14. ?Ngue ti yɛ Zoova w’a nunnunman Edɛni lɔ ɲin keklefuɛ mun ɔn?

13 ?Ngue ti yɛ Zoova w’a nunnunman Edɛni lɔ ɲin keklefuɛ mun naan w’a yi sran uflɛ ɔ? Sran wie’m be usa kɛ: ‘I bo bolɛ’n nun’n, sran nsan cɛ yɛ be yoli ɲin kekle’n niɔn. ?Sanngɛ, ngue ti yɛ Zoova w’a kaman lɛ w’a nunnunman be ɔ? ?Kɛ mɔ w’a nunnunman be’n, nɛ́n i ti yɛ sa tɛ’n w’a tru yɛ ɲrɛnnɛn’n o sran’m be su yɛ?’ Nán kɛ Zoova w’a ɲanman Edɛni lɔ ɲin keklefuɛ’m be nunnunlɛ’n i wun alaje ti ɔ. I kpa bɔbɔ’n, ɔ ka kaan ɔ́ wá núnnún sa tɛ’n kwlaa. Sanngɛ sɛ Zoova w’a kaman lɛ w’a nunnunman be’n, ndɛ kun ti ɔ. Mmla’n 32:4 waan: “Sa ng’ɔ yo be’n be ti kpa lele tra su.” Kɛ be se kɛ sran ti sɛsɛsɛ’n, yɛle Zoova. Afin, Biblu’n waan: ‘Anannganman klo kɛ be yo like mun sɛsɛsɛ.’ (Jue Mun 37:28) Like nga ti yɛ w’a nunnunman Edɛni lɔ ɲin keklefuɛ mun’n, yɛ ɔ o lɛ. ?Yɛle kɛ sɛ?

14 Kɛ Satan yó i ɲin kekle’n, ɔ sili wafa nga Ɲanmiɛn sie nglo nin asiɛ’n i su akplowa. Sɛ é kwlá sé’n, ɔ seli kɛ Ɲanmiɛn siman sran sie. I sɔ ndɛ liɛ’n, Zoova m’ɔ ti sɛsɛfuɛ’n, ɔ kwlá seman kɛ ɔ́ kplí dí. Sɛ Zoova kali lɛ nunnunnin Satan nin i sran mun’n, nn i su ɔ. Bé sí kɛ Ɲanmiɛn le tinmin naan like fi nunmɛn i sin. Sanngɛ nán tinmin m’ɔ le i’n, i su akplowa yɛ Satan sili ɔ. I nun mɔ Satan sí i akplowa’n, nn Zoova w’a dun mmua kɛn i klun sa’n w’a kle Adam nin Ɛvu. Yɛle kɛ, be wu ba naan be yi asiɛ’n, naan be sie i, ɔ nin i su ninnge’n kwlakwla. (Bo Bolɛ 1:28) Sɛ Zoova kali lɛ nunnunnin Adam nin Ɛvu’n, i ndɛ sɔ m’ɔ fin i nuan fiteli’n ká ngbɛn. I sɔ liɛ’n, Zoova m’ɔ ti sɛsɛfuɛ’n, ɔ kwlá kplinman su kɛ ɔ yo sɔ mlɔnmlɔn. Ɔ fata kɛ i klun sa’n kpɛn su tititi.—Ezai 55:10, 11.

15, 16. ?Kɛ sran’m be kle be bɔbɔ be wafa liɛ nga sɛ ɔ ti be’n, bé dí Edɛni lɔ ndɛ’n, wafa sɛ yɛ e kwla uka be ɔ?

15 ?Wan yɛ ɔ si ngwlɛlɛ tra Zoova m’ɔ kwla di Edɛni lɔ ɲin keklefuɛ’m be ndɛ’n kɛ i sa ɔ? Sran wie’m be o lɛ’n, be waan sɛ ɔ ti be’n, nn bé yó sa bé yó sa. ?I sɔ’n timan be wun ngwlɛlɛfuɛ dan bulɛ ngboko? Kannzɛ bɔbɔ nán akunndan tɛ su yɛ be yo sɔ’n, sanngɛ e kwla se kɛ be siman Zoova kpa yɛ be siman kɛ ngwlɛlɛ fi nunmɛn i liɛ’n sin. Rɔmu lɔ Klistfuɛ’m be fluwa nga akoto Pɔlu klɛli’n, ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ wún Ɲanmiɛn i ngwlɛlɛ’n, ɔ nin ‘sa ng’ɔ yimɛn i nglo’n,’ be nun kpa. Sa sɔ’n yɛle kɛ, Zoova maan Mɛsi i Sielɛ Blɛ’n wá dé sran kpa mun, kpɛkun bé bó i bɔbɔ Zoova i dunman fɛ. ?Kɛ Pɔlu kunndɛli i sɔ liɛ’n lele’n, i bo’n guali sɛ? I bɔbɔ seli kɛ: ‘Zezi Klist ti maan e yi Ɲanmiɛn mɔ ngwlɛlɛfuɛ fi nunmɛn i sin’n i ayɛ tititi! Maan ɔ yo sɔ!’—Rɔmfuɛ Mun 11:25; 16:25-27.

16 Pɔlu wunnin i wlɛ kɛ nglo lɔ nin asiɛ’n su wa’n, ‘ngwlɛlɛ fi nunman’ Zoova liɛ’n i sin. ?I lɛ nun’n, klɔ sran benin yɛ ɔ kwla se kɛ ɔ kwla di ndɛ kwlaa nin akplowa dan bɔbɔ nga Satan sili’n, i kpa tra Ɲanmiɛn ɔn? I sɔ’n ti’n, like ng’ɔ fata kɛ e yo’n yɛle kɛ e uka sran mun naan wafa nga e bu Ɲanmiɛn mɔ i ‘ngwlɛlɛ’n ɔ leman sin’n,’ be bu i sɔ wie. (Zɔb 9:4) Sɛ e wun i wlɛ kɛ Zoova i ngwlɛlɛ’n ti dan’n, e su lafiman e bɔbɔ e atin’n liɛ’n su. Afin, é wún i wlɛ kɛ ngwlɛlɛ fi nunmɛn i liɛ’n sin.—Nyanndra Mun 3:5, 6.

Zoova i sran klolɛ’n ti e cinnjin

17. ?Kɛ be nga sa tɛ’n sanngan be akunndan’n be wun i wlɛ kɛ Zoova ti sran klofuɛ’n, wafa sɛ yɛ i sɔ’n uka be ɔ?

17 Biblu’n waan: ‘Ɲanmiɛn yɛ ɔ ti sran klofuɛ’n niɔn.’ (1 Zan 4:8) Ndɛ kploun sɔ’n kle kɛ sran klolɛ’n ti Zoova i nzuɛn dan kpa. Yɛ be nga sa tɛ’n sanngan be akunndan’n, ɔ fɔnvɔ be dan. Ajalɛ kwlaa nga Zoova fali be sa tɛ’n ti’n, ɔ yili i sran klolɛ’n i nglo. I sran klolɛ’n ti’n, ɔ yoli naan Adam nin Ɛvu be mma mɔ fɔ’n o be nun’n be lafi su kɛ cɛn wie lele bé fíte nun. (Bo Bolɛ 3:15) Ɲanmiɛn mannin be atin kɛ be srɛ i naan be fa be wun mɛntɛn i. Zoova i sran klolɛ’n ti’n, ɔ mannin e ti kpɔlɛ like naan cɛn wie lele e yo kpa naan e ɲan anannganman nguan. (Zan 3:16) Zoova i sran klolɛ’n ti kusu’n, ɔ trɛ i awlɛn sran’m be wun. Kpɔkun, like kwlaa ng’ɔ kwla kle sran mun naan b’a kpalo Satan naan b’a nanti i atin’n liɛ’n su’n, ɔ kle be.—2 Piɛr 3:9.

18. ?Ngue yɛ e wun i wlɛ m’ɔ yo e fɛ ɔ? ?Ngue yɛ like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n wá yíyí nun ɔn?

18 Nvle kun mɔ kakawlonga’m be yoli abɔlɛ tɛ kpa kun su’n, be yiɛ i ti afuɛ nuan kwlaa be fa kpɛn be wla. Afuɛ wie nun mɔ be yiali’n, Pastɛli kun seli kɛ: “Sa nga ti yɛ lele nin andɛ Ɲanmiɛn yaci sa tɛ’n nin ɲrɛnnɛn’n be lɛ’n, sran fi simɛn i.” ?Nán ɲannzuɛn yɛle sɔ’n? ?E mɔ e wun i sɔ ndɛ liɛ’n i bo’n, nán fɛ yɛ ɔ fata kɛ ɔ yo e ɔ? (Mmla’n 29:28) E si kɛ Zoova i ngwlɛlɛ’n nin i sɛsɛ’n, ɔ nin i sran klolɛ’n ti’n, ɔ ka kaan sa’n, ɔ́ núnnún ɲrɛnnɛn’n. I kpa bɔbɔ’n, ɔ seli kɛ ɔ́ yó sɔ. (Sa Nglo Yilɛ 21:3, 4) ?Sanngɛ lele nin i kɛ i sɔ blɛ’n ju’n, sran kpanngban nga b’a wu lele’n, be liɛ’n yó sɛ? ?Kɛ Zoova dí ndɛ ng’ɔ tɔli Edɛni fie’n nun lɔ’n, w’a buman be akunndan? Ɔ buli be akunndan. Afin i sran klolɛ’n ti’n, i waan ɔ́ wá cɛ́n be. Sran cɛnlɛ sɔ’n yɛ like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n wá yíyí nun ɔn.

?Wafa sɛ yɛ amún tɛ́ kosan’m be su ɔ?

• ?Sɛ sran kun kunndɛ kɛ ɔ́ sí like nga ti yɛ Ɲanmiɛn yaci sran’m be lɛ mɔ be wun ɲrɛnnɛn’n, wafa sɛ yɛ é tɛ́ i su ɔ?

• ?Wafa sɛ yɛ Zoova i nzuɛn’n m’ɔ nin klɔ sran liɛ’n timan kun’n, ɔ nin i sɛsɛ m’ɔ ti’n, be ɲin fite wafa ng’ɔ dili Edɛni lɔ ɲin keklefuɛ’m be ndɛ’n nun ɔn?

• ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e uka sran mun naan be wun Zoova i sran klolɛ’n i bo kpa ɔ?

[Foto, bue 15]

Amun e uka be mɔ mɛn’n nun sa tɛ’n sanngan be akunndan’n.

[Foto mun, bue 17]

Kosan ng’ɔ o Davidi nin Abakiki be klun’n, yɛ be fa usali Ɲanmiɛn ɔn.

    Wawle nun fluwa mun (2000-2025)
    Fin nun fite
    Wlu nun
    • Wawle
    • Fa ko man sran
    • Ɔ klunklo ninnge siesielɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • I su junman dilɛ'n i su mmla mun
    • Amun su ndɛ'm be su mmla'n
    • Amun su ndɛ'm be siesielɛ
    • JW.ORG
    • Wlu nun
    Fa ko man sran