Biblu’n kaci sran mun
?Ngue ti yɛ laa bla kun m’ɔ buman Ɲanmiɛn sulɛ’n i like fi kun’n, siɛn’n ɔ wa fa blɛ kpanngban ɔ uka sran mun naan be si Ɲanmiɛn ɔn? ?Ngue ti yɛ bian kun m’ɔ kloli be wun kpinngbinlɛ ninnge kekleekle mun’n, siɛn’n ɔ wa klo fɔundi ɔ? ?Wafa sɛ yɛ bian kun mɔ laa ɔ nɔn drɔgi nin nzan yɛ ɔ tu utre sin’n, ɔ wa kacili ɔ? Maan e kanngan ndɛ nga be bɔbɔ be kannin’n nun.
SRAN’N I WAFA NG’Ɔ TI’N
I DUNMAN: PENELOPE TOPLICESCU
I AFUƐ: 40
I NVLE’N: ƆSTRALI
I SU NDƐ’N: I WAAN Ɔ SUMAN ƝANMIƐN KUN
MIN MƐN NGA N DILI I LAA’N: Be wuli min Sidine Ɔstrali lɔ. Sanngɛ kɛ n ɲannin afuɛ nɲɔn cɛ’n, min awlobofuɛ’m be ko trannin nvle nga be flɛ i Papuasi Nouvelle Guinée lɔ. E trannin klɔ nga be flɛ i Rabaul afuɛ kɔe nɲɔn. Kpɛkun i sin’n e ko trannin klɔ nga be flɛ i Bougainville su afuɛ mɔcuɛ. Blɛ sɔ’m be nun’n, nn televiziɔn nunman Papuasi Nouvelle Guinée. I ti’n, n kwla se kɛ e nin min niaan bian’n fitelɛ yɛ e fite ɔ. Afin, nzue wuɛlɛ nin lika’m be nun wlanwlanlɛ’n, yɛ ɔ ti e junman ɔn.
Kɛ n ɲannin afuɛ kɔe blu’n, Ɲanmiɛn sulɛ ndɛ’n wa loli min. Min nin ti Katoliki. Ɔ maan ɔ seli min kɛ e nin Katoliki lɔ bla kun m’ɔ tran e wun koko lɛ’n e suan Biblu’n nun like. N kacili Katoliki yɛ be yoli min batɛmu. Kɛ ɔ́ yó sɔ’n, nn n le afuɛ blu.
Sanngɛ kɛ e sali e sin Ɔstrali’n mɔ m boli ɲinlɛ bo’n, Ɲanmiɛn sulɛ’n i ndɛ nga be kan kleli min’n, ɔ yoli min kɛ ɔ ti ato sa. I nun mɔ n te kɔ suklu’n, n suannin lalafuɛ nun ndɛ mun. Kpɛkun e nin min baba e kokoli Ɲanmiɛn sulɛ’n i finwlɛ’n, ɔ nin ndɛ nga be o Biblu’n nun mɔ e bu i kɛ be ti ngua’n, be su yalɛ e cɛli kpa. I agualiɛ su’n, n jasoli Katoliki’n nun.
Kɛ n ɲannin afuɛ 16, min si nin min nin be titili nun. Lika’n yoli kekle min nin sa nun. Ɔ maan, n ko trannin min si nin i soman’n be wun lɔ. Min niaan bian kali e nin wun lɔ kpɛkun be ɔli Ɔstrali’n i bue uflɛ su. Blɛ sɔ’n nun’n, ɔ yoli min kɛ m’an ka min ngunmin sa. N dili afuɛ nɲɔn naan e nin min nin e afiɛn’n w’a sɛ ekun. M ma boli nzan nin drɔgi nɔnlɛ bo. Asa ekun’n, n wa boli yialɛ nga be yia be nɔn nzan be di aliɛ be si able’n, be bo kɔlɛ bo. N yacili suklu kɔlɛ yɛ n kunndɛli junman. Kpɛkun kɛ n ɲannin afuɛ 20 cɛ’n, n sacili min wun yɛle kɛ n boli wlaka.
Kɛ n ɲannin afuɛ 25, n wa buli Biblu’n i akunndan ekun. N wa boli junman uflɛ i dilɛ bo. Kpɛkun e nin talua klanman kun m’ɔ suan Lena’n e yiali. Talua sɔ’n i junman su min’n, ɔ yomɛn i blɛblɛ sanngɛ blɛ kwlaa nun i ɲin yi i. N usɛli i kɛ ngue ti yɛ kɛ i min’n yo i tɛtɛ’n ɔ tɛman su ɔ. Ɔ seli min kɛ ɔ nin Zoova i Lalofuɛ’m be su suan Biblu’n like. Naan ɔ su miɛn i ɲin naan ɔ́ nánti Biblu’n nun mmla’m be su. Lena seli min kɛ e suan Biblu’n nun like. M’an wunman i ndɛ’n i wlɛ kpa. Ɔ maan n buli i kɛ n kwla si like kwlaa ng’ɔ si i’n dɔ kunngba. Kɔnguɛ sɔ’n, n usali Lena i Biblu’n su kosan yɛ ɔ fali dɔ nsan tɛli min su. Kosan kwlaa nga n usɛ i’n, kɛ ɔ́ tɛ́ su’n ɔ fa Biblu’n nun ndɛ mma mun suan be bo.
N wla te kpɛn su kɛ, kɛ e nin Lena e kokoli yalɛ mɔ ń sá n sin kɔnguɛ sɔ’n, n fali Ɲanmiɛn wun ya. Afin w’a yoman naan m’an si i su ndɛ nanwlɛ’n i ndɛ nun. N sili kɛ Zoova i Lalofuɛ’m be nzuɛn’n ti kpa kpɛkun m buli i kɛ n su kwlá kaciman min nzuɛn’n kun. M buli i ekun kɛ n su kwlá kɔman awloawlo’m be nun n ko boman jasin fɛ’n, kɛ nga Zoova i Lalofuɛ’m be fa yo’n sa. E nin Zoova i Lalofuɛ mun y’a yaciman Biblu’n nun like suanlɛ. Sanngɛ sa nga ti yɛ e nin be e suan like’n yɛle kɛ n kunndɛ kɛ ń wún like kun m’ɔ timan su be like nga be kle’n nun. I liɛ’n, ń jrɛ́n i sɔ’n su kpɛkun e nin be é títí nun. Cɛn kun’n n wunnin i wlɛ kɛ n su kwlá wunman like ng’ɔ timan su’n be like klelɛ’n nun le.
WAFA NGA BIBLU’N KACILI MIN’N: Kɛ ń suán Biblu’n nun mmla mun kpa ń kɔ́’n nn min klun akunndan’n klé min yalɛ. Kɛ n kunndɛli kɛ ɔ yaci min yalɛ klelɛ’n ti’n, n yacili drɔgi nɔnlɛ. Sanngɛ n wa ɔli nvle uflɛ nun. Kpɛkun m boli nzan nɔnlɛ bo ekun. Yɛ yialɛ nga be yia be nɔn nzan yɛ be si able’n, n ɔli be bo ekun. Ɔ yo kɛ blɛ kwlaa nga m mian min ɲin kɛ ń nánti Biblu’n nun mmla’m be su, mɔ ń yó kpa kan’n, kpɛkun m’an sa min sin sa tɛ nun ekun sa. Kɛ ɔ yo sɔ’n ɲannzuɛn kun min kpɛkun m’an srɛ Zoova. Sanngɛ n wunman min wun fɛ.
Kɛ n sili wafa nga Famiɛn Davidi nin Bat Seba be yoli’n, ɔ nin wafa nga Zoova sili be aunnvuɛ’n, ɔ ukali min. Kɛ be buli Davidi i fɔ’n, ɔ kwla trɛli i awlɛn dili i sa tɛ’n i nanwlɛ. W’a kunndɛman kɛ ɔ́ sí i akplowa. Yɛ kɛ be tuli i fɔ’n, ɔ kɛnnin i wun ase sɔli nun. (2 Samiɛl 12:1-13) Blɛ kwlaa nga n yo sa tɛ’n, m bu ndɛ sɔ’n i akunndan kpɛkun ɔ uka min naan m’an kpata Zoova. I sin’n n wa tali nda kɛ, kɛ ɔ yo naan n yo sa tɛ kwlaa naan m’an srɛ Ɲanmiɛn’n, ń dún mmua ń srɛ́ i ka. I sɔ’n nin laa liɛ’n w’a yoman kun mlɔnmlɔn.
YE NGA N ƝƐNNIN I’N: Kɛ be wuli min lele’n min awlɛn ba ti tɛ. Sanngɛ ndɛ ng’ɔ o Efɛzfuɛ Mun 4:29-31 nun’n, ɔ ukali min naan m’an wun i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ n wla “anwlɛn fufu’n, nin ya falɛ’n, nin ndɛnngan’n,” be ase. Kɛ n suɛnnin i sɔ yolɛ’n n suannin ndɛ ng’ɔ fin min nuan fite’n i su nianlɛ wie. Asa ekun’n, Zezi i afɔtuɛ ng’ɔ se kɛ ‘sɛ an se kɛ ɛɛn, maan ɔ ka su’n,’ ɔ ukali min naan m’an fa ajalɛ.—Matie 5:37.
Min nin mɔ i bo bolɛ’n nun’n, i waan nán e nin Zoova i Lalofuɛ mun e san nun’n, i sin’n ɔ seli min kɛ ɔ yo i fɛ. I kpa’n ɔ seli kɛ: “N si kɛ nán talɛ nga e tali wɔ’n ti yɛ a kaci kɛ nga sa ɔ. Sanngɛ like nga a suɛnnin i Zoova su’n ti ɔ.” Kɛ ɔ kannin sɔ mɔ n tili’n, n klun jɔli dan.
Siɛn’n n wun kɛ min mɛn dilɛ’n timan ngbɛn. Afuɛ ngwlan nga be sinnin lɛ’n nun’n, e nin min wun e kleli sran’m be Biblu’n nun like blɛ kwlaa nun. Ɛɛn m bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun. Kpɛkun siɛn’n, n wun kɛ junman sɔ’n i kpa liɛ’n tra junman kwlaa.
SRAN’N I WAFA NG’Ɔ TI’N
I DUNMAN: DENIS BUSIGIN
I AFUƐ: 30
I NVLE’N: RISI
I SU NDƐ’N: Ɔ KLO KARATE YOLƐ’N
MIN MƐN NGA N DILI I LAA’N: Be wuli min klɔ nga be flɛ i Pɛrm’n su. Yɛ n ɲinnin klɔ nga be flɛ i Furmanov mɔ i nun sran’m be ti sran ko ju 40.000 m’ɔ o Risi’n i bue nga be flɛ i Ivanovo’n i su. Furmanov ti klɔ klanman. I nun waka nglanman wie mun’n, ɔ ju blɛ wie’n be nɲa’n yo zoun kpɛkun ɔ kaci ɔkwlɛ. Kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1980 lele m’ɔ́ fá jú 1999 nun’n, sa tɛ yolɛ’n truli klɔ’n nun kpa. Min si nin min nin be timan aɲanbeunfuɛ. E nin be yɛ min sinma yasua’n e la sua kun mɔ i lawlɛ’n ti kunngba’n i nun. Ɔ maan ɔ ti fii.
Kɛ n ɲannin afuɛ nso’n, m boli karate suanlɛ bo. N kloli karate’n. Ɔ maan like kwlaa nga ń yó’n, ɔ taka karate’n su. Blɛ kwlaa nga n yoman like’n, n kɔ karate yowlɛ lɔ. I ti’n min janvuɛ’m be kwlaa be yo be wun kpinngbinlɛ like. Kɛ n ɲannin afuɛ 15, n wɔli min ɲrun karate’n nun. Ɔ maan n ɲannin be sasu manlɛ like nga be flɛ i blɔfuɛ nun kɛ ceinture rouge. Kɛ ɔ dili afuɛ kun’n, n ɔli min ɲrun ekun. Ɔ maan n ɲannin ceinture marron. N yoli be nga be kɔ karate yolɛ Risi nin Eurazi’n be nunfuɛ. Ɔ yo kɛ cɛn wie lele ń yó kpa sa. Sanngɛ kɛ n ɲannin afuɛ 17 lika’n wa kacili mlɔnmlɔn.
E nin min janvuɛ wie mun e yoli sa tɛ kpɛkun be trali e. Be wlali min bisua afuɛ nɲɔn. Bisua lɔ’n timan pɔpɔ. Sanngɛ i klikli nga ń wún Biblu’n, blɛ nga n o bisua lɔ’n niɔn. N kanngannin Bo Bolɛ nin Jue Mun yɛ Biblu’n i bue nga laa be klɛli i Glɛki nun’n. Ɲanmiɛn srɛlɛ nga be flɛ i e Si m’ɔ o ɲanmiɛn su’n, n suannin bɔbɔ. Kɔnguɛ kwlaa n dun mmua n kan ka naan m’an la. M bu i kɛ i sɔ’n úka min.
Afuɛ nga be flɛ i 2000 nun yɛ n finnin bisua lɔ n fiteli ɔ. Sanngɛ n siman like nga n kunndɛ kɛ ń yó’n. Kpɛkun ɔ yo min kɛ min mɛn dilɛ’n ti ngbɛn sa. N wa boli drɔgi nɔnlɛ bo. I sɔ blɛ’n nun yɛ min nin wuli ɔ. N klo min nin kpa. Ɔ maan kɛ ɔ wuli’n ɔ yoli kekle mannin min. Sanngɛ m miannin min ɲin naan m’an yaci drɔgi nɔnlɛ’n. Kpɛkun m boli karate suanwlɛ lɔ kɔlɛ bo ekun. Asa ekun’n, n ɔli klɔ nga be flɛ i Ivanovo su lɔ. Lɔ’n n ɲannin junman butiki kun nun. Sran ng’ɔ nian lika sɔ’n su’n i ukafuɛ’n ti Zoova i Lalofuɛ bla kun. Ɔ kleli min Biblu’n nun ndɛ cinnjin wie mun. Kpɛkun ɔ yoli naan e nin Zoova i Lalofuɛ yasua kun y’a suan Biblu’n nun like titi.
WAFA NGA BIBLU’N KACILI MIN’N: Kɛ n suannin Biblu’n nun like mɔ n sili kɛ Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó naan asiɛ’n kaci mɛn klanman’n, i sɔ’n kannin min awlɛn’n. Ɔ maan n kunndɛli kɛ ń yó like ng’ɔ fata kɛ n yo naan m’an tran mɛn sɔ’n nun wie’n. N wunnin i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn Zoova i mmla’m be ti kpakpa naan ɔ kunndɛ kɛ sran’m be fa su. Lele ngalɛ’n min ngunmin min akunndan yɛ m buli ɔ. Sanngɛ n wa wunnin i kɛ Zoova kunndɛ kɛ m bu sran uflɛ’m be akunndan. Yɛ n fa nzuɛn nga n leman be’n. Nzuɛn sɔ’n i wie yɛle klun ufue yolɛ’n nin fɔundi nun tranlɛ’n i klolɛ’n.
M buli like kwlaa nga Zoova yoli mannin min’n, mɔ i wie yɛle i Wa m’ɔ fa yili tɛ min sa tɛ’m be ti’n, i akunndan. I ye mɔ n si i’n ɔ suli min bo maan n kacili min nzuɛn’n. I wie yɛle kɛ n suɛnnin i Jue Mun 11:5 nun kɛ Zoova kloman sa kekleekle yolɛ’n. I ti’n, ninnge kekleekle nga be yo be televiziɔn nun mɔ be yi sran kpɔlɛ’n i ayɛ’n, n yacili be nianlɛ. N miannin min ɲin kpa naan m’an yaci be wun kpinngbinlɛ kekleekle’m be yolɛ. Mmla ng’ɔ o 1 Korɛntfuɛ Mun 15:33 nun’n, ɔ ukali min naan m’an wun kɛ be nga e nin be e san nun’n, bé ɲán ta min su. Bisua nga n ɔli’n, ɔ yi i sɔ liɛ’n i nglo weiin. Ɔ maan n fali ajalɛ kɛ be nga like kwlaa nga be yo’n, ɔ taka be wun kpinngbinlɛ kekleekle’m be su’n, e nin be e sanman nun kun.
YE NGA N ƝƐNNIN I’N: Zoova i Lalofuɛ mɔ e nin be e san nun’n nin Biblu’n nun like suanlɛ’n be ukali min naan m’an kaci nanwlɛ difuɛ. N suɛnnin i Ebre Mun 13:5 nun kɛ ɔ fata kɛ e ɲin yi like nga e le i’n, naan e jran sika klolɛ’n i ɲrun kekle. Afɔtuɛ sɔ’n i su falɛ’n ukali min naan m’an yaci ato bualɛ’n nin awie wualɛ’n.
Janvuɛ tralɛ’n yoli like cinnjin kpa min ɲrun titi. Like mɔ sran ɲin yimɛn i’n ɔ nin sran i wun srɛ ti’n, laa n wunnin kɛ janvuɛ wie’m be titili nun. Fɔ o Zoova i Lalofuɛ’m be nun sanngɛ n wunnin kɛ be ɲin yi Ɲanmiɛn mmla’n. Kpɛkun be mian be ɲin kpa naan be nin be wiengu’m be tranlɛ’n nun’n, b’a nanti su. Siɛn’n Zoova i Lalofuɛ’m be nun’n, n le janvuɛ kpakpa mun.
N usa min wun kɛ: ?Sɛ ɔ ti kɛ m’an suanman Biblu’n nun mmla’m be su nantilɛ’n, nn min mɛn dilɛ’n yó sɛ? Sɛ m’an yoman sɔ’n nn atrɛkpa’n saan n o bisua ekun. Annzɛ n su kle sran wie’m be ɲrɛnnɛn. Sanngɛ siɛn’n, n le bla klanman kun nin ba yasua nɲɔn. E awlobo wunmuan’n, ɔ yo e fɛ kɛ e uka sran uflɛ mun naan be si Ɲanmiɛn i su ndɛ nanwlɛ’n.
SRAN’N I WAFA NG’Ɔ TI’N
I DUNMAN: JOSÉ CARLOS PEREIRA DA SILVA
I AFUƐ: 31
I NVLE’N: BREZILI
I SU NDƐ’N: Ɔ KLO NGONDIN TULƐ’N
MIN MƐN NGA N DILI I LAA’N: São Paulo lika nga be flɛ i Amerikana i nun lika tɛ kpa wie nun yɛ n ɲinnin ɔn. E ɲanman nzue kpa e nɔnman. Nzue fiɛn’n kusu e ɲɛnmɛn i guawlɛ. N ɲinnin kakawlonga’m be afiɛn. Nzaje sa nin sran kunlɛ’n sɔnnin lɔ kpa.
Kɛ ń ɲín’n, n suɛnnin i sɔ nzaje sa nin sa kekleekle yolɛ mun. Ngondin kwlaa nga be tu i lika’m be nun’n, min dunman tɛ nun. Ɔ maan, be nga be si min’n, be wa sroli min. Min wun wlawlalɛ nin min ti yilɛ’n nin min aeliɛ’n be yo sro kpa. N nɔn nzan’n i tɛ kpa. Wie liɛ’n n nɔn i lele min ɲrun blu. N nɔnnin drɔgi kɛ min ɲrun kpɛnngbɛn’n sa. Drɔgi nɔnlɛ dan’n ti’n, min niaan’m be nun kun wuli.
WAFA NGA BIBLU’N KACILI MIN’N: Kɛ e nin Zoova i Lalofuɛ mun e yiali’n, be kleli min Biblu’n nun kɛ Ɲanmiɛn waan ɔ́ wá yó maan asiɛ wunmuan’n káci mɛn klanman. (Lik 23:42, 43; Sa Nglo Yilɛ 21: 3, 4) N suɛnnin i wie kɛ be nga be wuli’n be wunman like fi wlɛ kun. Naan Ɲanmiɛn kleman sa tɛ yofuɛ’m be yalɛ sin fɛtɛ nun. (Akunndanfuɛ’n 9:4, 5, 6) I sɔ’n guali min wla ase dan. Like nga n suɛnnin i Ɲanmiɛn su’n, ɔ mannin min wunmiɛn naan m’an kaci min mɛn dilɛ’n. Sanngɛ w’a yoman pɔpɔ. Afin drɔgi nin nzan nɔnlɛ’n nin ngondin tulɛ’n, ɔ nin ndɛ tɛtɛ kanlɛ’n be ase wlalɛ’n w’a yoman pɔpɔ.
Sanngɛ akoto Pɔlu i ndɛ ng’ɔ o 1 Korɛntfuɛ Mun 6:9-11 wlali min fanngan kpa. Ɲanmiɛn Ndɛ sɔ’n kle kɛ blɛ kun nun Klistfuɛ klikli wie’m be le nzuɛn tɛ nga n le i’n wie. Sanngɛ Biblu’n i bue sɔ’n se kɛ: “Kɛ laa amun nun sran wie’m, be ti sɔ-ɔ. Sanngɛ siɛn’n, e Nyanmiɛn a wunnzin amun, w’a fa amun a kaci i liɛ mlɔnmlɔn, yɛ w’a bu amun sran kpa e Min Jésus-Krist dunman nun nin i wawɛ’n i fanngan nun.” Ndɛ sɔ’n kleli min kɛ n kusu n kwla kaci min sa naan Ɲanmiɛn klun jɔ min wun wie.
Kɛ e nin Zoova i Lalofuɛ mun e wa sannin nun’n, n wunnin i wlɛ kɛ be Ɲanmiɛn sulɛ’n ti kpa. Be si kɛ laa’n, n ti nzaje sa yofuɛ naan min nzuɛn ti tɛ kpa. Sanngɛ kɛ e nin be e o’n, be sɔ min nun klanman klolɛ su.
YE NGA N ƝƐNNIN I’N: Sɛ ɔ ti kɛ m’an suanman Biblu’n nun like yɛ m’an kaciman min nzuɛn’n, nn dɔ nga su’n m’an wu. Kusu n ukali min niaan’m be nun kun naan w’a si Biblu’n nun ndɛ’n, naan w’a yaci drɔgi nɔnlɛ’n. Asa kusu’n n wlali min osufuɛ wie’m be fanngan naan be bo Biblu’n nun like suanlɛ bo. Nanwlɛ min wun mɔ n fa mannin Ɲanmiɛn’n ɔ nin min lika m’ɔ nian’n ti’n, ń lɛ́ i ase lelele!
[Ndɛ kwle, bue 23]
“N tali nda kɛ, kɛ ɔ yo naan n yo sa tɛ kwlaa naan m’an srɛ Ɲanmiɛn’n, ń dún mmua ń srɛ́ i ka. I sɔ’n nin laa liɛ’n w’a yoman kun mlɔnmlɔn.”