AMUN LAFI ƝANMIƐN SU KƐ BE SA | NOWE

Ɔ deli Nowe nin “sran nso ekun”

NZUE’N su tɔ kpa piɔɔpiɔɔ. Ɔ fin mmeli’n i wa, ɔ fin i wa. Yɛ ɔ sonji gua sa gblogblogblogblo. Nzue’n i klulɛ’n, ɔ kun srɛ. Ɔ maan, srɛ kun Nowe nin i awlobo’n. B’a fɔ be nuan lika kun mmeli’n nun. Kannin nga be le i’n, ɔ kpajaman kpa.

Nowe klo i awlobo’n kpa. Afin ɔ le bla kpa, yɛ i wa yasua nsan’n, be ti wakawaka kpa. Ba’m be yi’m be o lɛ wie. Kɛ Nowe niɛn i awlɛn su sran sɔ mun’n, i klun jɔ dan. Like fi w’a yoman be. I sɔ’n ti’n, atrɛkpa’n, ɔ nin be srɛli Ɲanmiɛn, be lɛli i ase. Nowe mɛnnin i nɛn’n su kpa naan b’a ti. Afin nzue’n i klulɛ’n, ɔ timan aɔwi.

Nowe lafili Ɲanmiɛn su dan. I sɔ’n ti’n, i Ɲanmiɛn Zoova sɛsɛli i nin i awlobo’n. (Ebr. 11:7) Nowe nin i awlobo’n, b’a lafi Ɲanmiɛn su lelee. ?Siɛn’n mɔ nzue su tɔ’n yɛ bé yáci Ɲanmiɛn i su lafilɛ ɔ? Cɛcɛ. Sa kekle ng’ɔ o be ɲrun lɔ ti’n, ɔ fataman kɛ be yaci Ɲanmiɛn i su lafilɛ. Blɛ kekle nga e o nun yɛ’n, i sɔ wie yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ. ?Ɔ maan, afɔtuɛ benin yɛ Nowe i su ndɛ’n man e ɔ?

“CƐN BA KLONGLO ABLANAN KƆNGUƐ NIN WIA NUN”

Nzue’n tɔli “cɛn ba klonglo ablanan kɔnguɛ nin wia nun.” (Bo Bolɛ 7:4, 11, 12) Nzue’n w’a yi, w’a yi lele w’a tratra su. Nowe wunnin i lɛ kɛ, kɛ Zoova núnnún klunwifuɛ mun’n, nn ɔ́ sásá sran kpa mun.

Kɛ anannganman su nzue dan tɔli’n, ɲin kekle nga anzi’m be kpɛli i ba’n, ɔ wieli. Satan m’ɔ bu i ngunmin i wun akunndan’n, ɔ wlawlali anzi wie mun be niɛnnin i ajalɛ’n su. I ti’n, anzi kpanngban “be yacili be lika’n” ɲanmiɛn su lɔ. Be bali asiɛ’n su wa, be jali klɔ sran’m be mma bla mun. Ba nga be wuli be’n, be ti jajraajra. (Zid 6; Bo Bolɛ 6:4) Kɛ Satan wunnin kɛ anzi’m be yoli ɲin kekle Zoova su mɔ be sacili klɔ sran mun’n, ɔ yoli i fɛ tratrali su.

Kɛ anannganman su nzue’n ɔ́ yí kpa’n, anzi ɲin keklefuɛ’m be yacili be klɔ sran wunnɛn’n. Kpɛkun be kacili aolia nun sran. Sanngɛ b’a manman be atin kɛ be kaci klɔ sran ekun. Be yi nin be mma mun, ɔ nin be kwlaa nga be kali lɛ’n, nzue nunnunnin be sekeseke.

Enɔki blɛ su’n, Zoova kannin kɛ ɔ́ núnnún be nga be sromɛn i’n. Kɛ ɔ fɛ i lɛ lele m’ɔ́ fá jú Nowe blɛ su’n, nn sran’m be klunwi’n kɔ́ i ɲrun cɛn kwlaa. Be saci asiɛ’n, be yo sa kekleekle mun. Be yoli sɔ lele afuɛ kɔe ya nso. (Bo Bolɛ 5:24; Zid 14, 15) Be nunnunlɛ’n w’a ju siɛn’n. ?Sanngɛ i sɔ’n yó Nowe nin i awlobo’n be fɛ?

Nanwlɛ, i sɔ’n w’a yoman be fɛ. W’a yoman Ɲanmiɛn i fɛ wie. Afin ɔ si aunnvuɛ. (Ezekiɛl 33:11) I sɔ’n ti’n, like kwlaa nga Ɲanmiɛn ko yo naan w’a de sran mun’n, ɔ yoli. Yɛle kɛ, ɔ sunmannin Enɔki kɛ ɔ bo ndolo kle be. Kpɛkun ɔ seli Nowe kɛ ɔ bobo mmeli kun. I sɔ’n dili afuɛ kpanngbanngban kpa. Kɛ Nowe nin i awlobo’n bé dí junman dan sɔ’n, sran’m be ɲin ta be. Asa ekun’n, Zoova seli Nowe kɛ ‘ɔ bo sa nga be yo-ɔ ɔ ti su’n i ndolo.’ (2 Piɛr 2:5) Yɛle kɛ jɔlɛ nga Ɲanmiɛn wá dí sran mun’n, Nowe kɛn i ndɛ kle be. I sɔ wie yɛ Enɔki yoli i laa ɔ. ?Sanngɛ sran’m be fali Nowe i jasin’n su? Zezi m’ɔ wunnin i kwlaa sɔ’n nun ɲanmiɛn su lɔ’n, ɔ tɛ su man e. Kɛ ɔ bali asiɛ’n su wa’n, ɔ wa kannin Nowe i blɛ sufuɛ’m be ndɛ seli kɛ: “B’a bu-man like fi akunndan lele nzue dan’n ɔ wa fa be kwlaa ɔli.”​—Matie 24:39.

Kɛ Nowe nin i awlobo’n be wluli mmeli nun wieli’n, Zoova ɲinnin mmeli’n i anuan’n. Wafa nga mmeli’n nun lɔ tranlɛ’n yoli Nowe nin i fuɛ mun cɛn klikli’m be nun’n, amun bu i akunndan be nian. Kɛ nzue’n tɔ́ cɛn kwlaa lɔ́ngɔ su’n, kɛlɛ junman nga be dili i trilili’n, yɛle be wiengu lika nianlɛ, be tranwlɛ’n i yɛinyɛin yolɛ, ɔ nin nnɛn’m be aliɛ nin nzue manlɛ. Kɛ ɔ́ jú i ɲrun’n, bé nían ɔn, mmeli’n su kejekeje. Ɔ su tu i bo. Kɛ nzue’n yí dan’n, “ɔ mannin mmeli’n su.” (Bo Bolɛ 7:17) Nanwlɛ, Ɲanmiɛn Zoova m’ɔ kwla like kwlaa yo’n i tinmin cɛnnin sakpa!

Kɛ Nowe nin i awlofuɛ’m be fiteli nun’n, e kwla se kɛ Nowe lali Ɲanmiɛn i ase. Sanngɛ nɛ́n i sɔ ngunmin ti yɛ ɔ lali Zoova i ase ɔ. Yɛlɛ kɛ Zoova buli i sran. Ɔ seli i kɛ ɔ kan sa ng’ɔ́ wá jú’n, i ndɛ kle sran mun. Sanngɛ sran fi w’a fɛmɛn i ndɛ’n su. Ɔ yoli kɛ finfin junman yɛ ɔ su di sa. Atrɛkpa’n, blɛ sɔ nun’n, Nowe le niaan nin aosua mun. Sanngɛ be nun wie fi w’a faman ndɛ ng’ɔ kannin’n su. Saan i awlofuɛ’m be ngunmin cɛ. (Bo Bolɛ 5:30) Kɛ Nowe nin i awlofuɛ’m be buli junman dan nga be dili’n i akunndan’n, ɔ yoli be fɛ. Afin be kunndɛli kɛ sran’m be fite nun.

Zoova w’a kaciman. (Malasi 3:6) Zezi Klist seli kɛ e blɛ liɛ’n ti kɛ “Nowe i blɛ su’n sa.” (Matie 24:37) Blɛ nga e o nun yɛ’n, ɔ ti i liɛ ngunmin, nzaje sa’m b’a sɔn dan. I sɔ’n kle kɛ mɛn tɛ kaiin nga su wa nunnun mlɔnmlɔn. I sɔ jasin liɛ’n, Ɲanmiɛn i nvle’n bo i ndolo kle sran mun. ?Ámun sɔ́ nun kpa? ?Sɛ amun a dun mmua sɔ nun’n, amun kan wie kle sran mun? Nowe nin i awlobo’n, be kle e ajalɛ kpa i sɔ yolɛ’n nun.

“BE TRANNIN NZUE’N I NYIN SU LELE BE NYANNIN BE TI”

Kɛ mmeli’n wo nzue dan’n i ɲin su m’ɔ́ lálá’n, atrɛkpa’n, be nga be o nun’n, be tili i tɛtɛlɛ’n. ?Nzue’n i bolɛ dan’n ti’n, srɛ kunnin Nowe? ?Yɛ ɔ buli i kɛ mmeli’n su wa bubu? Cɛcɛ. Nowe timan kɛ andɛ sran nga be lafiman Ɲanmiɛn su’n sa. Biblu’n se kɛ: “Nyanmiɛn su bɔ Noe lafi’n ti, [...] ɔ boboli mmeli kun.” (Ebre Mun 11:7) Zoova tali Nowe i nda kɛ, kɛ anannganman su nzue’n wá tɔ́’n, ɔ́ dé i nin i fuɛ mun. (Bo Bolɛ 6:18, 19) ?I m’ɔ yili nglo nin asiɛ’n ɔ nin like kwlaa nga nguan o be nun’n, ɔ kwlá yoman naan mmeli’n w’a bubuman? Ɔ kwlɛ i yo. Nowe lafili su kɛ Zoova dé be. Kpɛkun sakpasakpa ɔ deli be. Afin ɔ nin i awlobo’n “be fuli mmeli sɔ’n nun be trannin nzue’n i nyin su lele be nyannin be ti.”​—1 Piɛr 3:20.

Nzue’n tɔli cɛn ba lele ablanan wia nun nin kɔnguɛ. Kpɛkun afuɛ nga be flɛ i 2370 ka naan Klistfuɛ’m be blɛ’n w’a ju’n, Desamblu anglo nun’n, nzue’n kpɛli. Sanngɛ Nowe nin i awlobo’n, be nin a ɲanman be ti ka. Afin nzue’n fa be ɔli oka’m be ti su nglonglo. (Bo Bolɛ 7:19, 20) Kɛlɛ Nowe siesieli junman dan nga be dili i mmeli’n nun’n. I bɔbɔ nin i wa Sɛm, nin Kam nin Zafɛt, be mannin nnɛn’m be aliɛ. Be kuankuannin be lawlɛ’n nun. Kpɛkun sɛ be nun kun kwláman nun’n, be niɛnnin i lika. Ɲanmiɛn yoli maan nnɛn’m be yoli wɛtɛɛ, be wluli mmeli’n nun. Kɛ nzue’n tɔ́’n, i sɔ yɛ ɔ yoli i ekun ɔn.a

Nowe klɛli cɛn kwlaa sa nga be juli’n, ɔ sieli. Cɛn nga nzue’n boli tɔlɛ bo’n, ɔ nin cɛn ng’ɔ kpɛli’n, ɔ klɛli. Ɔ klɛli ekun kɛ nzue’n yili asiɛ’n cɛn ba 150, naan i sin’n, nzue wa kannin ase blɛblɛblɛ. Afuɛ nga be flɛ i 2369 nun Avrili anglo’n nun’n, mmeli’n ko jrannin “Ararat oka’m be nun kun su.” Oka sɔ’n, ɔ o nvle nga be flɛ i Turki’n i su lɔ. Kɛ ɔ dili cɛn ba 73 mɔ be wa juli Zuɛn anglo nun’n, oka’m be ti’n fiteli. Kɛ anglo nsan wa sinnin ekun’n, mɔ be wa juli Sɛptamblu nun’n, Nowe kpɛli fenɛtri kun mmeli’n i wun. Nanwlɛ, nán junman kaan ɔn. I sɔ’n yoli maan aunmuan fɛfɛ wa fitali be nga be o mmeli nun’n, be wun. Kpɛkun wia’n wa kpajali be su. Nowe waan ɔ́ nían sɛ asiɛ’n i su w’a fafa naan be kwla tran su o. I ti’n, ɔ yacili kɔkɔkuankuan’n kun nun. Anunman’n tu ko kpɛ i wun ba. Atrɛkpa’n, ɔ trannin mmeli’n i ti su. I sin ekun’n, ɔ yacili auble kun nun. I kusu’n, ɔ tu ko kpɛ i wun ba lele kpɛkun cɛn kun w’a baman kun.​—Bo Bolɛ 7:24—8:13.

Like nga ɔ yoli Nowe i cinnjin kpa cɛn kwlaa’n yɛle Ɲanmiɛn sulɛ’n. E kwla se kɛ ɔ nin i awlobo’n be srɛli Ɲanmiɛn likawlɛ. Kpɛkun wafa nga Ɲanmiɛn sasali be’n, be kokoli su yalɛ. Ajalɛ cinnjin kwlaa nga Nowe fá’n, ɔ fɛ i wla guɛli i Zoova su. I wie yɛle kɛ, kɛ afuɛ nuan kun sinnin’n, ɔ wunnin kɛ asiɛ’n “w’a wu” kee. Sanngɛ w’a buman anuan’n w’a fiteman. (Bo Bolɛ 8:14) Ɔ minndɛli kɛ Zoova mɛn i atin ka.

Nowe ti sran kpa. Ɔ yo ninnge mun cɛcɛcɛ, ɔ ti junman difuɛ, yɛ ɔ trɛ i awlɛn. Kpɛkun ɔ niannin sran nga be o i sa nun’n, be su. Zoova i klun sa’n yolɛ’n yoli i cinnjin trali like kwlaa. Awlobo kpɛn’m be kwla niɛn i ajalɛ’n su. Sɛ e lafi Ɲanmiɛn su kɛ Nowe sa’n, sran nga e klo be’n, bé ɲán e Ɲanmiɛn sulafilɛ’n i su ye wie.

“AN FIN MMELI’N NUN FITE”

Kɛ i blɛ’n juli’n, Zoova seli Nowe kɛ: “A nin ɔ yi, nin ɔ wa yasua mun, nin be yi mun an fin mmeli’n nun fite.” Nowe nin i awlofuɛ’m be dunnin mmua yɛ nnɛn’m be suli be su ɔ. B’a susuman be wiengu bo. Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan “be kwlaa be fiteli akpasua-akpasua.” (Bo Bolɛ 8:15-19) Kɛ be fiteli’n, aunmuan fɛfɛ ng’ɔ fin oka’m be su’n, ɔ fitali be wun. Kpɛkun be wunnin kɛ asiɛ’n i su timan kɛ laa’n sa kun. Yɛle kɛ sran jajraajra’m be nunman lɛ kun, be nga be yo be wiengu kpokokpoko’n, be nunmanlɛ kun. Klunwifuɛ’m be ngba be wuli.b Siɛn’n, mɛn’n uflɛ kun wá bó i bo.

Kɛ Nowe nin i awlofuɛ’m be fin mmeli nun fiteli’n, Nowe w’a sisimɛn i bo. Ɔ kplannin tɛ yiwlɛ’n kun. Kpɛkun, nnɛn nga be di’n be akpasua kunngun kwlaa ng’ɔ fa be fa “nso” wluli mmeli nun’n, ɔ fali wie yili tɛ nga be yrɛ i nnɛn’n i kɔlikɔli’n mannin Zoova. (Bo Bolɛ 7:2; 8:20) ?Tɛ nga Nowe yili’n, ɔ jɔli Zoova klun?

Biblu’n se kɛ “nnɛn’n i fannin’n b’ɔ bɔn’n, ɔ wluli Anannganman bue nun.” Laa’n, nzaje sa nga sran’m be yo’n, ɔ kunnin Ɲanmiɛn i ya. Siɛn m’ɔ wun kɛ sran nga be o lɛ’n, be kunndɛ kɛ bé yó i klun sa’n ti’n, ya kunmɛn i kun. Sanngɛ Zoova si kɛ Nowe nin i fuɛ’m be kwla yo sa tɛ. “Afin kɛ ɔ fin sran’n i bakan nun’n, i nyin’n wo sa tɛ’n su titi.” (Bo Bolɛ 8:21) Siɛn’n, amun e nian wafa nga Zoova kleli kɛ ɔ trɛ i awlɛn sran wun naan ɔ si aunnvuɛ’n.

Kɛ Adam nin Ɛvu be yoli ɲin kekle’n, Ɲanmiɛn boli asiɛ’n i sannzan. Ɔ maan, i su junman dilɛ’n yoli kekle. Sanngɛ sannzan sɔ’n, ɔ wa wieli. Lamɛki wuli ba yasua kun, ɔ tɔnnin i dunman kɛ Nowe. Atrɛkpa’n, dunman sɔ’n i bo yɛle “wunmiɛn delɛ.” Lamɛki kannin kɛ i wa sɔ’n yɛ ɔ́ yó maan klɔ sran’m bé wá dé wunmiɛn kan junman dilɛ’n nun ɔn. Nowe wunnin kɛ i ti yɛ ndɛ nga i si kannin’n, ɔ́ kpɛ́n su ɔ. Naan sran’m be su diman asiɛ’n su junman ngbɛn. I sɔ’n yoli i fɛ. Nowe w’a minndɛman naan w’a di fie.​—Bo Bolɛ 3:17, 18; 5:28, 29; 9:20.

Zoova mannin Nowe i mma nin i anunman nga bé bá’n, be mmla. I wie yɛle kɛ nán be kun sran, yɛ nán be di nnɛn nin i mmoja’n. Asa ekun’n, ɔ tali klɔ sran’m be nda. Ɔ seli be kɛ ɔ su faman anannganman su nzue nunnunman nnɛn nin sran mun asiɛ’n su kun. Nda sɔ’n i nzɔliɛ yɛle ɲanngondin. Nzɔliɛ sɔ’n kle kɛ ndɛ nga Zoova bɔbɔ kannin’n, ɔ́ yó i nuan su sa. Ɔ maan andɛ’n, kɛ e wun kɛ ɲanngondin w’a fite’n, e wla kpɛn nda nga Zoova tali’n su. I sɔ’n fɔnvɔ e dan.​—Bo Bolɛ 9:1-17.

Sɛ ɔ ti kɛ Noe i su ndɛ’n ti ngua dilɛ ndɛ’n, é sé kɛ ɲanngondin’n i su yɛ i bo guali ɔ. Sanngɛ nán ngua dilɛ ndɛ ɔ. Nowe trannin nguan nun sakpa. Sa kekle’m be tɔli i su. Nowe blɛ su’n, sran’m be nguan ɲanman’n yoli tɛnndɛn kpa. Afin kɛ Nowe fin mmeli’n nun fiteli’n, ɔ dili afuɛ 350 naan w’a wu. Blɛ sɔ nun’n, ɔ wunnin afɛ nin ɲrɛnnɛn kpanngban. Cɛn kun liɛ’n, Nowe yoli sa tɛ. Ɔ nɔnnin nzan lele boli. Kpɛkun i anunman Kanaan wa yoli sa tɛ kun nannannin su. I sɔ’n i bo w’a guaman kpa w’a manman Kanaan i mma nin i anunman mun. Nimrɔdu blɛ su’n, Nowe wunnin kɛ i anunman’m be kacili amuɛn sɔfuɛ ɔ nin nzaje sa yofuɛ. Sanngɛ i wa Sɛm w’a yoman sɔ wie. I liɛ’n, ɔ lafili Ɲanmiɛn su kpa. Yɛ ɔ kleli i awlobo’n i ajalɛ klanman.​—Bo Bolɛ 9:21-28; 10:8-11; 11:1-11.

Maan e lafi Ɲanmiɛn su kpa kɛ Nowe sa. Kɛlɛ’n, Ɲanmiɛn Ndɛ’n loman e tranfuɛ mun. Annzɛ kusu sran wie’m b’a yaci Ɲanmiɛn sulɛ. Sanngɛ e liɛ’n, maan e su Ɲanmiɛn titi kɛ Nowe sa. Be nga be kpɔciman Ɲanmiɛn mɔ be tra be awlɛn be su i’n, be ti Ɲanmiɛn i awlɛn su sran. Zezi Klist kannin kɛ: “Sran ng’ɔ trɛ i anwlɛn lele ju i awieliɛ’n, ɔ́ fíte nun.”​—Matie 24:13.

[Ja ngua lɛ ndɛ mun]

[Foto, bue 28]

[Foto, bue 29]

Kannzɛ lika’n yoli kekle’n, Nowe ukali i awlobo’n naan be su Ɲanmiɛn.

[Foto, bue 31]

Kɛ Nowe nin i awlofuɛ’m bé fín mmeli nun fíte’n, sa tɛtɛ yofuɛ’m be nunman lɛ kun.