Kɛ mɔ n niannin sran wie’m be ajalɛ kpa’n su ti’n Zoova yrali min su dan

Be wuli min klɔ nga be flɛ i kɛ Kebɛki’n su lɔ. Klɔ sɔ’n wo Kanada i bue nga be kan blɔfuɛ lɔ’n su. Be flɛ min si kɛ Lui yɛ min nin suan Zelia. Min si nin min nin be tali min klolɛ su. Min si ti sran kun m’ɔ kloman ijɔlɛ-ɔ. Sanngɛ ɔ klo fluwa nun kannganlɛ kpa. N kusu n klo fluwa klɛlɛ yɛ n kunndɛ kɛ ń káci zronali klɛfuɛ cɛn kun.

Kɛ n ɲannin afuɛ 12 min si i wiengu junman difuɛ kun nin i janvuɛ kun mɔ be ti Zoova i Lalofuɛ’n, be bali e awlo lɛ. Blɛ sɔ’n nun’n, n siman Zoova i Lalofuɛ’m be su ndɛ kpanngban. I kpa bɔbɔ’n, asɔnun’n ndɛ’n timan min cinnjin. Sanngɛ wafa nga be fali Biblu’n be tɛli kosan nga e usali be’n be su’n, ɔ boli min nuan yɛ i sɔ’n boli min si nin min nin be nuan wie. I sɔ’n ti’n e kplinnin su kɛ be kle e Biblu’n nun like.

Blɛ sɔ’n nun’n, n kɔ Katoliki suklu kun nun. Yɛ ɔ ju wie’n min nin min wiengu suklu ba mun e koko like nga n suɛn i Biblu’n nun’n i su yalɛ. Sanngɛ e suklu lɔ like klefuɛ mɔ be ti plɛti’n, be tili i kɛ e koko Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su yalɛ. Kɛ ɔ yoli sɔ’n b’a faman Biblu’n b’a kleman kɛ ndɛ nga n kan’n timan su. Sanngɛ be nun kun kɛnnin i min janvuɛ’m be kwlaa be ɲrun lɛ kɛ min ɲin su ti kekle. Kannzɛ w’a yoman pɔpɔ’n sanngɛ i bo’n guali kpa. Afin i sɔ’n ukali min maan n wunnin i wlɛ kɛ ninnge kwlaa nga be kle e suklu lɔ’n be takaman Biblu’n su. Ɔ maan n wunnin i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ n jaso suklu sɔ’n nun. Min si nin min nin be mannin min atin kɛ n wɔ suklu uflɛ nun.

LIKE NG’Ɔ UKALI MIN NAAN M’AN KLO JASIN FƐ’N I BOLƐ’N

N suannin Biblu’n nun like titi. Sanngɛ kɛ mɔ n sro awloawlo’m be nun’n jasin fɛ bolɛ ti’n, n kɔman min ɲrun Ɲanmiɛn sulɛ’n nun. Asa ekun’n asɔnun Katoliki’n i nunfuɛ’m be tanndan jasin fɛ bolɛ junman’n i ɲrun. Kpɛkun Kanada nvle’n i su kpɛn kun m’ɔ suan Molisi Diplesi’n, ɔ nin asɔnun katoliki’n be bo ti kun. Ɔ maan be bo yoli kun be wlawlali sran mun naan be kle Zoova i Lalofuɛ’m be yalɛ. Blɛ sɔ’n nun’n, ɔ fata kɛ be yo yakpafuɛ naan b’a kwla bo jasin fɛ’n.

Aniaan bian Jɔnun Rae m’ɔ dili Galaadi suklu’n wie’n, ɔ ukali min maan jasin fɛ bolɛ’n w’a kunman min srɛ kun. Aniaan bian sɔ’n si ninnge kpanngban yo yɛ ɔ ti wun ase kanfuɛ kusu. Nán cɛn kwlaa yɛ ɔ mannin min afɔtuɛ trele sa-ɔ. Sanngɛ i ajalɛ klanman’n ukali min kpa. Asa ekun’n kɛ mɔ Jɔnun siman blɔfuɛ kan kpa’n ti’n, ɔ jue wie’n kɛ ɔ́ kɔ́ jasin fɛ bolɛ’n e nin i yɛ e kɔ-ɔ. Kɛ mɔ e nin Jɔnun e yoli ninnge mun likawlɛ’n ti’n, n fali ajalɛ kɛ ń káci Zoova i Lalofuɛ. Ɔ maan afuɛ 1951 Mɛ i le 26 su’n be yoli min batɛmun. Kɛ n boli Biblu’n nun like suanlɛ bo lele mɔ bé fá yó min batɛmun’n ɔ dili afuɛ 10.

E asɔnun bo ng’ɔ o Kebɛki klɔ’n su’n, i nunfuɛ sunman be ti atin bofuɛ. Be ajalɛ’n ti’n min kusu n kacili atin bofuɛ wie. Min wla kpɛn su kɛ blɛ sɔ’n nun’n, kɛ é bó jasin fɛ awloawlo’m be nun’n, Biblu’n ngunmin yɛ e fa kɔ-ɔ. Ɔ maan kɛ mɔ e faman fluwa uflɛ e boman jasin fɛ’n ti’n, ɔ fata kɛ e si Biblu’n nun ndɛ’n i kpa naan y’a kwla fa bo jasin fɛ’n. I ti’n n miannin min ɲin naan m’an si Biblu’n nun ndɛ mma nga n kwla fa bo jasin fɛ’n. Sanngɛ kɛ e kɔ jasin fɛ bolɛ’n sran’m be kunndɛman kɛ bé kánngan Biblu’n nga Katoliki asɔnun’n w’a manman atin kɛ be kanngan nun’n, be nun.

Afuɛ 1952 nun’n, e nin aniaan bla kun m’ɔ suan Simɔnun Patri’n e jali. Kɛ e jali’n, e ko trannin Mɔnreali lɔ. I sin’n min yi wuli ba bla kun. Be flɛ e wa bla sɔ’n kɛ Lizi. Kɛ e jali’n, w’a cɛman yɛ n yacili min atin bolɛ junman’n i dilɛ-ɔ. Kannzɛ ɔ ti sɔ’n sanngɛ min nin min yi Simɔnun e siesieli e wun naan y’a kwla di asɔnun’n nun junman’m be kpa.

Kɛ afuɛ 10 sinnin’n, n buli atin bolɛ junman’n i dilɛ akunndan ekun. Afuɛ 1962 nun’n, n trannin asɔnun kpɛnngbɛn’m be suklu mɔ be yoli i Kanada lɔ Betɛli nun’n i bo. Suklu sɔ’n dili anglo kun. Blɛ sɔ’n nun’n, be sikeli min nin aniaan bian Kamiyi Ulɛti sua ba kunngba’n nun. Aniaan bian’n le bla nin ba sanngɛ ɔ miɛn i ɲin bo jasin fɛ’n juejue su. I sɔ’n boli min nuan dan. I sɔ blɛ nun’n aniaan nga be le bla nin ba’n kpɛkun be kunngba’n be ti atin bofuɛ’n b’a sɔnman. Sanngɛ aniaan bian Kamiyi liɛ’n, i sɔ like yɛ i waan ɔ́ yó-ɔ. I nun mɔ e o likawlɛ’n, ɔ wlali min fanngan kɛ n bu wafa nga n kwla yo atin bofuɛ ekun’n i akunndan. Kɛ i osu lali nun kan’n, n wunnin i wlɛ kɛ n kwla kaci atin bofuɛ ekun. Sran sunman be waan m’an faman ajalɛ kpa. Sanngɛ n kacili atin bofuɛ ekun afin n lafili su kɛ Zoova úka min junman sɔ’n i dilɛ nun.

E SALI E SIN KEBƐKI LƆ E KO DILI NGUNMIN KUN ATIN BOLƐ JUNMAN’N

Afuɛ 1964 nun’n, be seli min nin min yi Simɔnun e kɛ e sa e sin Kebɛki klɔ’n su lɔ naan e ko di ngunmin kun atin bolɛ junman’n. Lika sɔ’n nun lɔ yɛ e tran laa-ɔ. Yɛ e dili afuɛ kpanngban lɔ. Kɛ e sá e sin lɔ’n, e ɲrun tanndanlɛ’n timan kɛ laa’n sa kun.

Fue cɛn kun nnɔsua wia nun’n, polisie’m be trali min klɔ nga be flɛ i kɛ Sɛnti Mari’n su lɔ. Klɔ kaan sɔ’n wo Kebɛki klɔ’n i wun koko lɛ. Polisie kun fali min ɔli be lika lɔ yɛ ɔ wlali min bisua afin n leman fluwa kun m’ɔ man min atin kɛ n bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun’n. I sin’n be fali min ɔli jɔlɛ difuɛ kun ja su. Bian sɔ’n suan Bayazɔn yɛ ɔ ti jajraja kpa. Ɔ usali min sran nga n kunndɛ kɛ ɔ kpli min ti’n. Kɛ n boli aniaan bian Glɛnnin Aoa i dunman’n, srɛ kunnin jɔlɛ difuɛ’n. Ɔ maan ɔ seli kɛ: “Cɛcɛ nán bian sɔ’n to min wa.” Like nga ti yɛ ɔ seli sɔ’n yɛle kɛ be si aniaan bian sɔ’n i kpa. Afin ɔ kpli Zoova i Lalofuɛ’m be ti kpɛ sunman.Yɛ ɔ si i junman’n i di kpa. I sin’n w’a cɛman be yacili min nun.

Kɛ mɔ sran’m be tanndan e ɲrun Kebɛki lɔ’n ti’n, e ɲanman lika e yoman e aɲia mun. Sanngɛ e wa ɲannin loto jranwlɛ kun. I nun yɛ e yo e aɲia mun-ɔn. Yɛ arɛ blɛ nun’n i nun lɔ’n jɔ kpa liɛ su. I sɔ’n ti’n kɛ arɛ blɛ’n ko ju’n, aniaan’m be sɔ mannzin kun nuan naan lika’n nun lo kan. Kwlaa naan aɲia’n w’a bo i bo’n, aniaan’m be yia mannzin sɔ’n i wun lɛ be koko yalɛ fa wla be wiengu fanngan.

Nanwlɛ kɛ afuɛ’m bé sín’n wafa nga jasin fɛ bolɛ junman’n bali nvlɛ’n, ɔ yo ɲɛnmɛn. Afin afuɛ 1960 nin 1970 be afiɛn’n nun, kɛ e kan asɔnun nga be o Kebɛki klɔ’n su nin Kɔtu Nɔɔ asa’n su nin Gasipɛ asa’n su e bo nun’n, b’a sɔnman. Sanngɛ andɛ’n kɛ be kan asɔnun kwlaa sɔ mun be bo nun’n be ju akpasua nɲɔn tra su. Yɛ aniaan’m be yo aɲia mun Ɲanmiɛn Sielɛ Sua nglanmannglanman’m be nun.

BE SELI E KƐ E KO DI AKPASUA SUNIANLƐ JUNMAN

Afuɛ 1970 nun’n, be seli e kɛ e ko di akpasua sunianlɛ junman’n. I sin’n afuɛ 1973 nun’n, be seli e kɛ e ko di nvle sunianlɛ junman’n. Afuɛ kwlaa nga n dili i junman sɔ’m be dilɛ’n nun’n aniaan kpanngban be ukali min kpa. Be nun wie mun yɛle Lorie Somiib nin Davidi Splenin.c Kɛ e ko wie e aɲia dandan kun yo’n, e nin Davidi e man e wiengu afɔtuɛ naan y’a kwla si sran’m be like kle kpa y’a tra laa’n. Min wla te kpɛn su kɛ cɛn kun’n Davidi seli min kɛ: “Leɔnsu, nanwlɛ ɔ ijɔlɛ kasiɛn’n yoli min fɛ kpa. Sanngɛ sɛ ɔ ti kɛ min sa’n, nn ndɛ kwlaa nga a kannin be lɛ’n n kwla fa ijɔ nzra nun kpɛ nsan.” I waan ɔ́ sé kɛ min nzra nun ijɔlɛ’m be nun’n, n yiyi ndɛ’m be nun dan, naan ɔ fata kɛ n fa min ɲin n sie i ndɛ cinnjin’m be su.

Nvle sunianfuɛ’m be junman nga be di’n i wie yɛle akpasua sunianfuɛ’m be fanngan wlalɛ. Sanngɛ Kebɛki lɔ’n jasin bofuɛ kaka be si min kpa. I ti’n kɛ n kɔ akpasua sunianfuɛ’m be osu nianlɛ’n be kunndɛ kɛ be nin min bó jasin fɛ’n likawlɛ. Ɔ maan kɛ e nin be e bo jasin fɛ’n i sɔ’n yo min fɛ kpa sanngɛ min ɲin wa kpali akpasua sunianfuɛ’m be su kan. I sɔ’n ti’n, cɛn kun’n akpasua sunianfuɛ kun kpɛnnin min wla kɛ: “Kɛ a nin aniaan mun amun yo ninnge wie mun likawlɛ’n ɔ ti kpa, sanngɛ nán ɔ wla fi su kɛ min ti yɛ a ba-ɔ. N kusu n sa mian fɔnvɔlɛ wun wie.” Afɔtuɛ sɔ’n m’ɔ mannin min’n ukali min kpa ninnge wie’m be nun.

Afuɛ 1976 nun’n, sa kekle kun tɔli min su. Yɛle kɛ min yi’n tɔli tukpacɛ kekle kpa kpɛkun ɔ wuli. Min yi’n yoli bla kpa afin sran ndɛ lo i yɛ ɔ klo Zoova dan. Sanngɛ kɛ mɔ n fali min wun n wlɛli i jasin fɛ bolɛ’n nun’n ti’n, min wla fili min wun kan. Asa ekun’n, Zoova suannin min bo blɛ kekle sɔ’n nun. Ɔ maan ń lɛ́ i ase lele. Kɛ i osu lali nun kan’n e nin Karolinin Eliɔtu e jali. Aniaan bla sɔ’n ti atin bofuɛ yɛ ɔ si angle’n i kan kpa. Ɔ bali Kebɛki wa afin ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ bó jasin fɛ’n lika nga be mian jasin bofuɛ wun lɛ’n. Karolinin ti sran kun mɔ be kwla fa be wun be mɛntɛn i-ɔ. Kpɛkun sran’m be ndɛ lo i. I li be nga be sa ɲan’n, ɔ nin be nga blɛ wie nun’n, ɔ yo be kɛ be ngunmin yɛ be o’n sa’n be yɛ be ndɛ lo i kpa’n niɔn. Min junman’n i dilɛ’n nun’n Karolinin suannin min bo kpa.

AFUƐ CINNJIN KPA KUN

Afuɛ 1978 Zanvie nun’n, be seli min kɛ n ko kle aniaan’m be like atin bofuɛ’m be suklu’n i bo. Kpɛ klikli nga bé yó suklu sɔ’n Kebɛki lɔ’n yɛ ɔ o lɛ-ɔ. Junman sɔ’n i dilɛ’n kunnin min srɛ kan afin min bɔbɔ n nin-a diman suklu sɔ’n wie le. Asa ekun’n, fluwa ng’ɔ fata kɛ be nga bé trán suklu sɔ’n i bo’n be suan nun like’n n nin-a wunmɛn i le. Ɔ maan ninnge kwla ti uflɛ min ɲrun. Ɲanmiɛn sa, aniaan ng’ɔ fata kɛ n kle be like’n be nun sunman be o atin bolɛ junman’n nun w’a cɛ kpa. Ɔ maan be si ninnge kpanngban. Kannzɛ bɔbɔ min yɛ n ti be like klefuɛ’n sanngɛ aniaan’m be ti’n n sili ninnge kpanngban wie.

I sin’n afuɛ 1978 kunngba’n nun’n, e yoli nvle kun aɲia dan mɔ nvle fanunfanun’m be yia’n i Mɔnreali lɔ balɔn bowlɛ kun nun. Aɲia dan sɔ’n i flɛlɛ’n yɛle “La foi victorieuse.” Aɲia sɔ mɔ e yoli i Kebɛki nvle’n nun’n, e nin-a wunmɛn i wunsu Kebɛki lɔ le. Afin sran 80.000 tra su be trɛnnin i bo. Aɲia sɔ’n i bo’n be seli min kɛ n tɛ kosan kwlaa nga Zronali klɛfuɛ’m bé úsa’n be su. Sɛ e kan dɔ kwlaa nga e dili i televiziɔn nin aladio nun e bo nun’n ɔ tra dɔ 20. Asa ekun’n be klɛli e su fluwa kpanngban kpa kusu. I sɔ’n yoli maan sran’m be sili Zoova nin i sufuɛ’m be su ndɛ kpanngban.

E KO DILI JUNMAN LIKA NGA BE KAN ANIƐN UFLƐ LƆ’N

Afuɛ 1996 nun’n, be mannin min junman uflɛ. Kɛ be yoli min batɛmun lele m’ɔ́ fá jú afuɛ sɔ’n nun’n, Kebɛki i bue nga be kan blɔfuɛ lɔ’n i nun yɛ n dili junman-ɔn. Sanngɛ be wa seli min kɛ n ko di junman Kanada lɔ klɔ nga be flɛ i kɛ Torɔnto’n su lɔ. Lɔ kusu’n, angle yɛ sran’m be kan-ɔn. N seli min wun kɛ n su kwlá diman junman sɔ’n. I ng’ɔ kunnin min srɛ ekun’n yɛle nzra nun ijɔlɛ’n. Afin n siman angle’n, i kan kpa. Ɔ maan ɔ fata kɛ n srɛ Zoova titi naan n lafi i su.

I bo bolɛ’n nun’n, junman sɔ’n i dilɛ’n kunnin min srɛ. Sanngɛ siɛn’n n kwla se kɛ afuɛ nɲɔn nga n fa dili junman Torɔnto lɔ’n yoli min fɛ kpa. Karolinin ukali min blɛblɛblɛ naan m’an n si angle’n i kan. Asa ekun’n, aniaan’m be ukali min kpa yɛ be wlali min fanngan. W’a cɛman e ɲannin janvuɛ kpanngban.

Akpasua kun aɲia’n ti’n min su junman’n timan aɔwi. Sanngɛ ya cɛn nnɔsua’n n fa dɔ kun n ko bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun. Sran wie’m be kwla se be wun kɛ be siman like nga ti yɛ n kɔ jasin fɛ bolɛ kwlaa naan aɲia dan kun w’a bo i bo’n. Sanngɛ kɛ jasin fɛ bolɛ’n nun e nin sran mun e koko yalɛ kpa’n i sɔ’n uka min kpa. I kpa bɔbɔ dɔ nga su’n jasin fɛ bolɛ’n yo maan n di aklunjuɛ titi.

Afuɛ 1998 nun’n, be seli min nin Karolinin e kɛ e sa e sin Mɔnreali lɔ e ko di titi atin bolɛ junman’n. N dili junman kpanngban cɛli kpa. Sanngɛ junman nga n dili’n be nun kun yɛle kɛ n siesieli jasin fɛ bolɛ ngunmin kun nzra nun. Asa ekun’n e nin zronali klɛfuɛ mun e dili junman likawlɛ. E waan é yó naan sran’m be yaci akunndan tɛtɛ nga be bu i Zoova i Lalofuɛ’m be wun’n be bulɛ. Min nin Karolinin e bo jasin fɛ’n e kle aofuɛ nga be juli Kanada lɔ ɔ nin-a cɛman’n. Afin kpɛ sunman’n be kunndɛ kɛ be kle be Biblu’n nun like. I sɔ’n yo maan e di aklunjuɛ.

Kɛ n bu Zoova i junman nga n dili i lele afuɛ 68 i akunndan’n, n wun i wlɛ kɛ ɔ yrali min su dan. Blɛ sɔ’n nun’n, n suannin jasin fɛ’n i bolɛ yɛ n ukali sran kpanngban naan b’a kaci Zoova i sufuɛ. I sɔ’n ti’n n dili aklunjuɛ. Kɛ min wa Lizi i mma’m be ɲinnin’n, be kusu be boli titi atin bolɛ junman’n i dilɛ bo. Kɛ n wun kɛ min wa bla’n te bo jasin fɛ’n juejue su’n ɔ jɔ min klun. Ń yó aniaan kwlaa nga be kleli min ajalɛ kpa m’ɔ be mannin afɔtuɛ kpakpa naan m’an kwla di junman fanunfanun nga be fa mannin min’n be mo. N wunnin i wlɛ kɛ sɛ e waan é dí junman kwlaa nga be fa mannin e’n be kpa’n, ɔ fata kɛ e lafi Zoova nin i wawɛ ng’ɔ fa man e’n su. (Jue. 51:13) Ń lá Zoova i ase lele. Afin ɔ mannin min junman cinnjin kun m’ɔ yo maan ɔ ɲan ɲrun-ɔn.​—Jue. 54:8.