?Ngue ti yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be faman mmoja-ɔ?
Ndɛ nga sran’m be kan m’ɔ timan su’n
Sran wie’m be waan: Zoova i Lalofuɛ’m be lafiman su kɛ dɔɔtrɔfuɛ’m be kwla yo be ayre.
Ndɛ ng’ɔ ti nanwlɛ’n: Ayre ng’ɔ ti kpa man e bɔbɔ nin e osufuɛ mun’n yɛ e kunndɛ-ɔ. I sɔ’n ti’n, kɛ e kpinndinman’n, dɔɔtrɔfuɛ nga be si be junman’n i di kpa mɔ kɛ bé wá yó e ayre’n be su manman e mmoja’n, be sin yɛ e kɔ-ɔ. Kɛ e wun kɛ andɛ’n dɔɔtrɔfuɛ’m b’a ɔ be ɲrun sran’m be ayre yolɛ nun’n, ɔ yo e fɛ. I kpa bɔbɔ’n, ninnge nga dɔɔtrɔfuɛ wie’m be yoli naan b’a yo Zoova i Lalofuɛ’m be ayre’n, andɛ’n be yo i kunngba’n be fa yo sran kpanngban ayre. Siɛn’n, nvle kaka nun’n, tukpacifuɛ kun kwla se kɛ ɔ kplinman su kɛ be wlɛ i nun mmoja, kɛ ɔ ko yo naan be mmoja’n nun tukpacɛ wie w’a sɛmɛn i’n ti.
Sran wie’m be waan: Zoova i Lalofuɛ’m be lafi su kɛ sɛ sran kun kpinndinman naan ɔ lafi Ɲanmiɛn su tankaan kpa’n, ɔ́ yó juejue.
Ndɛ ng’ɔ ti nanwlɛ’n: E liɛ’n, e yoman abonuan sa e yoman sran’m be juejue. Kɛ e kpinndinman’n, e kɔ dɔɔtrɔ.
Sran wie’m be waan: Ayre nga i yolɛ nun’n be faman mmoja’n, i gua’n cɛnnin.
Ndɛ ng’ɔ ti nanwlɛ’n: Ayre nga i yolɛ nun’n be faman mmoja’n, i gua’n ti pɔpɔ.a
Sran wie’m be waan: Kɛ mɔ Zoova i Lalofuɛ’m be faman mmoja’n ti’n, afuɛ kwlaa’n be nun sunman be wu. Ba kanngan’m be o nun wie bɔbɔ.
Ndɛ ng’ɔ ti nanwlɛ’n: Ndɛ nga sran’m be kɛn i lɛ’n, ɔ ti ato. Dɔɔtrɔfuɛ sunman be yo sran’m be ayre kekleekle mun titi, sanngɛ be manman be mmoja.b I wie yɛle kɛ be kpaci sran’m be nun be yo be awlɛn ba’n i ayre, annzɛ be kpɛ sran’m be lika wie ko sie i sran uflɛ liɛ i osu, annzɛ kusu be yo sran’m be owie’m be nun ayre. Sanngɛ i kwlaa sɔ’n nun’n, be manman be mmoja. Sran kpɛnngbɛn nin ba kanngan nga kɛ bé yó be ayre’n b’a manman be mmoja’n, kpɛ sunman’n be yo juejue tra be nga be mannin be mmoja’n bɔbɔ.c Ɔ maan sran fi kwlá seman kɛ sɛ sran kun faman mmoja’n ɔ́ wú annzɛ sɛ ɔ fa’n ɔ́ ká nguan nun.
?Ngue ti yɛ Zoova i Lalofuɛ’m be faman mmoja-ɔ?
Ndɛ nga Biblu’n kan’n ti yɛ e faman mmoja’n niɔn. Ɲanmiɛn Ndɛ nga be klɛli i Ebre’n nun’n ɔ nin nga be klɛli Glɛki’n nun’n, be nun’n Ɲanmiɛn se e kɛ nán e di mmoja. (Bo Bolɛ 9:4; Sanwun Yolɛ 17:10; Mmla’n 12:23; Sa Nga Be Yoli’n 15:28, 29) Asa’n Ɲanmiɛn ɲrun’n, nguan’n wo mmoja’n nun. (Sanwun Yolɛ 17:14) Ɔ maan kɛ mɔ e ɲin yi Ɲanmiɛn mɔ kusu e bu nguan’n i like cinnjin’n ti’n, e faman mmoja.
Akunndan nga sran’m be bu’n su kaci
Sran’m be opele ng’ɔ ti kekle kpa bɔbɔ’n, sɛ i yolɛ’n nun be faman mmoja’n ɔ kwla yo ye.
Laa’n, dɔɔtrɔfuɛ’m be bu i kɛ sɛ be yo sran kun i ayre naan be faman mmoja’n, i ayre yolɛ’n yó kekle, naan i kpa bɔbɔ’n ɔ kwla wu. Sanngɛ siɛn’n, akunndan nga be bu’n w’a kaci. I wie yɛle kɛ afuɛ 2004 nun’n, dɔɔtrɔfuɛ’m be fluwa kun seli kɛ: “Kɛ dɔɔtrɔfuɛ’m bé yó Zoova i Lalofuɛ’m be ayre’n, be manman be mmoja. Ayre yolɛ wafa sɔ’n wá trú kpa afuɛ nga bé bá lɛ’m be nun.”d Afuɛ 2010 nun’n, fluwa kun (Heart, Lung and Circulation) seli kɛ: “Sran’m be opele nga kɛ bé yó’n be faman mmoja’n, nán Zoova i Lalofuɛ’m be ngunmin yɛ ɔ fata kɛ be yo be sɔ-ɔ. Ɔ fata kɛ be yo sɔ wie dɔɔtrɔ wunmuan’m be nun.”
Dɔ nga su’n, mɛn wunmuan’n nun’n dɔɔtrɔfuɛ akpi kpanngban be yo ninnge wie mun naan kɛ bé yó sran’m be opele’n b’a manman be mmoja. Nvle nga i nunfuɛ’m be di yalɛ’n be nun bɔbɔ’n, kɛ dɔɔtrɔ’m bé yó sran’m be ayre’n be manman be mmoja. Asa’n, be nga be timan Zoova i Lalofuɛ bɔbɔ’n, kɛ bé yó be ayre’n be kunndɛman kɛ be man be mmoja.
a Kanngan fluwa The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, Volume 134, No. 2, b. 287-288; Texas Heart Institute Journal, Volume 38, No. 5, b. 563; Basics of Blood Management, b. 2; ɔ nin Continuing Education in Anaesthesia, Critical Care & Pain, Volume 4, No. 2, b. 39 be nun.
b Kanngan fluwa The Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery, Volume 89, No. 6, b. 918; ɔ nin Heart, Lung and Circulation, Volume 19, b. 658 be nun.
c Kanngan fluwa Transfusion and Apheresis Science, Volume 33, No. 3, b. 349 nun.
d Ɔ o fluwa Continuing Education in Anaesthesia, Critical Care & Pain, Volume 4, No. 2, i bue 39 nun.