ƐNTƐNƐTI SU FLUWA SIEWLƐ Watchtower
Watchtower
ƐNTƐNƐTI SU FLUWA SIEWLƐ
Wawle
ɔ
  • á
  • ɛ
  • ɔ
  • ɲ
  • ú
  • έ
  • é
  • ó
  • í
  • ń
  • ɔ́
  • BIBLU
  • FLUWA MUN
  • AƝIA MUN
  • w07 1/10 b. 14-17
  • Oze fluwa’n i nun ndɛ cinnjin mun

Like nga lemɛn i su video

Yaci, like kun ti video'n kwlá boman.

  • Oze fluwa’n i nun ndɛ cinnjin mun
  • Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2007
  • Ndɛ ce mun
  • I wunsu like
  • “KO JA TEKLE BLA KUN”
  • (Oze 1:1–3:5)
  • ‘ANANNGANMAN NIN I MƐN’N NUNFUƐ’M BE LE NDƐ’
  • (Oze 4:1–13:16)
  • ‘ƝANMIƐN I ATIN LIƐ’N Ɔ BLIBLIMAN KLƐKLƐ’
  • (Oze 14:2-10)
  • Ɲanmiɛn nuan ndɛ nga oze kannin’n, ɔ uka e maan e nin Ɲanmiɛn e nanti
    Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2005
  • Maan e nin Ɲanmiɛn e nanti naan e ɲan like ng’ɔ ti kpa’n
    Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2005
  • An nian Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’m be liɛ’n su: Oze
    Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ junman—2013
  • ‘Ɲanmiɛn’n i atin liɛ’n ɔ blibliman klɛklɛ, ɔ ti seiin’
    Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2005
Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2007
w07 1/10 b. 14-17

Zoova kacimɛn i ndɛ ng’ɔ kan’n

Oze fluwa’n i nun ndɛ cinnjin mun

BLƐ mɔ Zeroboamu 2 su yɛ ɔ sie Izraɛli mɛn’n, Izraɛlifuɛ’m be liɛ yoli ye. Sanngɛ kɛ ɔ wuli’n, b’a diman alaje kun. Izraɛli i nglo lɔ akpasua blu’n b’a suman Ɲanmiɛn kɛ ɔ nin fata’n sa kun. Alaje nin fɔuun w’a tranman lɛ kun. Famiɛn nsiɛn nga be sinnin i osu kunngunngun’n, sran’m be kunnin be nun nnan. (2 Famiɛn Mun 14:29; 15:8-30; 17:1-6) Blɛ kekle sɔ’n nun yɛ Oze dili i Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ junman’n niɔn. Ɔ boli i dilɛ bo afuɛ nga be flɛ i 804 ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n nun. Yɛ ɔ dili i lele afuɛ 59.

Akunndan nga Zoova bu i Izraɛlifuɛ ɲin keklefuɛ dan sɔ’m be wun’n, i ɲin fite Oze i aja’n nun. Sa tɛ mɔ Izraɛlifuɛ’m be yoli’n, ɔ nin fɔ mɔ Zoova wá bú be nin Zidafuɛ mun’n, i ndɛ yɛ Oze kan ɔn. Wafa ng’ɔ kan ndɛ’n, ɔ kle kɛ ɔ klo sran naan ɔ si i annvuɛ. Wie liɛ kusu’n, ɔ kan ndɛ’n i yasua su, ɔ kpɛmɛn i wun. Oze fluwa’n m’ɔ o Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun wie ti’n, i nun ndɛ’n kaciman, ɔ maan sran kaci.—Ebre Mun 4:12.

“KO JA TEKLE BLA KUN”

(Oze 1:1–3:5)

Zoova seli Oze kɛ: “Ko ja tekle bla kun.” (Oze 1:2) Oze ko jali Gomɛr, naan ɔ nin i b’a wu ba yasua kun. Ba uflɛ nɲɔn nga Gomɛr wuli be’n, gua su ba cɛ yɛ be ti ɔ. Dunman nga be fa tɔnnin be’n, ɔ kle kɛ Izraɛlifuɛ mɔ be yili Zoova i ase’n, i kusu su siman be aunnvuɛ, yɛ ɔ́ yí be blo. Be flɛli ba’n kun kɛ N-siman-be-aunnvuɛ, yɛ ekun kɛ Aofuɛ.

?Ngue akunndan yɛ Zoova bu i nvle nunfuɛ ɲin keklefuɛ sɔ’m be wun ɔn? Ɔ seli Oze kɛ: ‘Kɔ naan bla nga m’ɔ le bian, mɔ sanngɛ bian cɛ yɛ ɔ kunndɛ i wun bo’n, a nin i be ko la ekun. Klo i kɛ m bɔbɔ min Anannganman n fa n kloli Izraɛlifuɛ mun sa, mɔ sanngɛ amuin mun yɛ be kpɛ be sin atin ɔn.’—Oze 3:1.

Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su kosan’m be su tɛlɛ:

1:1—Oze kannin famiɛn nnan mɔ be sieli Zida be kwlaa be ndɛ. Sanngɛ Izraɛli famiɛn kunngba cɛ yɛ ɔ kɛnnin i ndɛ ɔ. ?Ngue ti ɔ? Afin Davidi i osu nun famiɛn mun yɛ be ti Ɲanmiɛn i nvle’n i siefuɛ ɔ. Famiɛn nga be fin Izraɛli i nglo lɔ akpasua’m be nun’n, be timan Davidi i osu nunfuɛ. Saan Zidafuɛ mun.

1:2-9—?Oze jali tekle bla sakpa? Ɛɛn. Afin, kɛ ɔ jali bla’n, i sin’n, bla’n ko kunndɛli bian i bo. Oze w’a kanman ndɛ fi m’ɔ kle kɛ i awlo ndɛ’n ti lafilɛ nun, annzɛ aolia nun ndɛ ɔ.

1:7—?Blɛ benin nun yɛ be sili Zidafuɛ’m be aunnvuɛ mɔ be deli be ɔ? Famiɛn Ezekiasi i blɛ su, afuɛ nga be flɛ i 732 ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, i nun yɛ ndɛ sɔ’n kpɛnnin su ɔ. I blɛ sɔ nun’n, ɲrɛnnɛn nga Asirifuɛ’m be kle Zerizalɛmu’n, Zoova maan i ti kpɛli. Yɛle kɛ ɔ sunmɛnnin i anzi kun. Kpɛkun, kɔnguɛ kunngba’n nun’n, anzi’n kunnin Asiri sonja 185.000. (2 Famiɛn Mun 19:34, 35) I sɔ yɛ Zoova deli Zida ɔ. “Nán ta nin tokofi, nin alɛ kunlɛ, nin nnɛn kpanngɔ mun, ɔ nin nnɛn kpanngɔ su fufuɛ mun” yɛ ɔ deli be ɔ. Anzi kun yɛ ɔ dili i sɔ junman’n niɔn.

2:1, 2—Afuɛ nga be flɛ i 740 ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, Izraɛli nglo lɔ famiɛn diwlɛ’n sacili. ?Sɛ ɔ ti sɔ’n niɔn, wafa sɛ yɛ ‘Zidafuɛ’m be nin Izraɛlifuɛ’m bé wá yó nvle kunngba kɛ laa’n sa mɔ bé bo yó kun ɔn?’ Izraɛli nglo lɔ famiɛn diwlɛ i nunfuɛ wie’m be ɔli Zida lɔ kwlaa naan afuɛ nga be flɛ i 607 ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n nun’n, b’a tra Zidafuɛ’m be lomuɛn b’a ɔ Babilɔni. (2 Be Nyoliɛ 11:13-17; 30:6-12, 18-20, 25) Afuɛ nga be flɛ i 537 ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n nun’n, kɛ Zuifu nga be trali be lomuɛn’n bé sá be sin’n, Izraɛli nglo lɔ famiɛn diwlɛ i nunfuɛ wie’m be bali wie.—Ɛsdras 2:70.

Afɔtuɛ ng’ɔ man e’n:

1:2-9; 3:1, 2. Ɲanmiɛn i klun sa yolɛ ti’n, Oze trɛli i awlɛn ɔ nin i yi’n be trannin. Maan e bu i sɔ’n i sin e nian! ?Wafa sɛ yɛ e kwla yaci e bɔbɔ e wun akunndan bulɛ e yo Ɲanmiɛn klun sa ɔ?

1:6-9. Zoova i ɲin ci be nga be yaci i sulɛ’n, kɛ nga i ɲin ci bla be yi bo annzɛ bian be wun bo kunndɛlɛ’n sa.

1:7; 2:1, 2, 16-25. Ndɛ kwlaa nga Zoova kɛnnin Izraɛli nin Zida su’n, ɔ kpɛnnin su. Ndɛ nga Zoova kan’n, ɔ kaciman.

2:18, 21, 23-25; 3:1-4. Be kwlaa nga be wla sa tɛ yolɛ’n i ase mɔ be sa be sin Zoova wun’n, ɔ yaci cɛ be. (Neemi 9:17) E kusu’n, e nin e wiengu mun e tranlɛ nun’n, ɔ fata kɛ e si be aunnvuɛ yɛ e yaci be sa tɛ’n e cɛ be.

‘ANANNGANMAN NIN I MƐN’N NUNFUƐ’M BE LE NDƐ’

(Oze 4:1–13:16)

‘Zoova nin i mɛn’n nunfuɛ’m be le ndɛ.’ ?Ngue ti ɔ? I waan: ‘Be wunman sran nanwlɛfuɛ nin aklunyefuɛ kun. Min mɔ n ti Ɲanmiɛn’n be buaman min ndɛ nun mɛn nga nun kun.’ (Oze 4:1) Izraɛlifuɛ ɲin keklefuɛ’m be yili i nglo kɛ be yacili Ɲanmiɛn sulɛ. Siɛn’n, like nga be yo’n yɛle ndrunmun dilɛ nin sran kunlɛ, ɔ nin bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku’n. B’a flɛman Zoova kɛ ɔ uka be. Sanngɛ ‘be kpan flɛli Eziptifuɛ mun, kpɛkun b’a sin b’a ɔ Asiri.’—Oze 7:11.

Zoova waan ɔ́ tú be fɔ. I waan: ‘Izraɛli bɔbɔ yɛ maan be mlinnin be wun ɔn.’ (Oze 8:8) Zidafuɛ’m be o nun wie. Oze 12:3 se kɛ: ‘Anannganman’n nin Zidafuɛ mun be le ndɛ. Zakɔbu i nvlefuɛ’m be ɲoliɛ’n ti, ɔ́ wá tú be fɔ. Ɔ́ wá mán be ɲoliɛ’n i nuan akatua.’ Sanngɛ bé wá sá be sin be klɔ nun ekun. Afin Ɲanmiɛn seli kɛ: ‘Ń dé be, ɔ maan be su kɔman blɔlɔ [Sheɔl, NW]. Ń tó be ti wie’n i sa nun.’—Oze 13:14.

Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su kosan’m be su tɛlɛ:

6:1-3—?Wafa sɛ yɛ Izraɛlifuɛ’m be kwla ‘sa be sin Ɲanmiɛn wun’ sakpa ɔ? Izraɛlifuɛ’m be kacili be nzuɛn’n be nuan bui su. Afin, be ‘Ɲanmiɛn klolɛ’n ti kɛ ɲanmiɛn ble mɔ be wun i nglɛmun nun’n sa, ɔ ti kɛ nglɛmun ɲansue sa, be wielɛ yoman ya.’ (Oze 6:4) Ɔ fata kɛ Izraɛli akpasua blu ɲin keklefuɛ’m be wla be sa tɛ yolɛ’n i ase sakpa, naan be sa be sin Zoova wun.

7:4—?Wafa sɛ yɛ Izraɛlifuɛ mɔ be kunndɛ be wiengu’m be yi mun nin be wun mun’n “be ti kɛ fur sa” ɔ? Sunnzun ase sɔ’n kle kɛ be awlɛn’n wo sa tɛ’n su dan.

Afɔtuɛ ng’ɔ man e’n:

4:1, 6. Sɛ e kunndɛ kɛ Zoova klo e’n, ɔ fata kɛ e suɛn i silɛ titi. Yɛ like nga e suan’n, maan e nanti su.

4:9-13. Zoova wá klé be nga be kunndɛ bla, ɔ nin bian sukusuku’n, ɔ nin be nga be sumɛn i kɛ ɔ nin fata sa’n, be nun.—Oze 1:4.

5:1. Be nga be nian Ɲanmiɛn i nvle nunfuɛ’m be su’n, ɔ fataman kɛ be kpɔci Ɲanmiɛn mlɔnmlɔn. Sɛ be yo sɔ’n, ‘bé káci kɛ aya sa’ aniaan’m be bo. Ɔ maan, be su suman Ɲanmiɛn kɛ ɔ nin i fata sa kun.

6:1-4; 7:14, 16. Kɛ sran kun se kɛ ɔ́ wlá i nzuɛn tɛ’n i ase m’ɔ yo i nuan bui su’n, i sɔ’n ti gblɛ kpɛlɛ. I sɔ’n yoman like fi ye. Kɛ ɔ ko yo naan Ɲanmiɛn w’a si i aunnvuɛ’n, ɔ fata kɛ ɔ kaci i nzuɛn’n. Kɛ ɔ sɛ i sin Ɲanmiɛn sulɛ’n nun ekun, yɛ ɔ kle sɔ ɔ. Ɔ fata kɛ i ayeliɛ’n, ɔ nin Ɲanmiɛn i mmla’n m’ɔ leman wunsu’n, be yo kun.—Oze 7:16.

6:6. Kɛ sran kun klo sa tɛ yolɛ’n, ɔ kle kɛ ɔ kloman Ɲanmiɛn i klolɛ kpa. Ɔ leman tɛ fi m’ɔ kwla yi naan Ɲanmiɛn w’a yaci w’a cɛ i ɔ.

8:7, 13; 10:13. “Like nga sran kun lua’n, yɛ ɔ ti ɔ.” Mmla sɔ’n kpɛnnin su Izraɛlifuɛ amuin sɔfuɛ’m be lika.—Galasifuɛ Mun 6:7.

8:8; 9:17; 14:1. Ndɛ nga Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’m be kɛnnin i yɛ’n, ɔ kpɛnnin su Izraɛli nglo lɔ famiɛn diwlɛ’n su. I blɛ sɔ nun’n, Asirifuɛ’m be fali Samali m’ɔ ti be klɔ’n i bo bia’n. (2 Famiɛn Mun 17:3-6) E kwla lafi su kɛ Ɲanmiɛn yó ndɛ ng’ɔ kan’n, i su sa’n.—Kalɛ 23:19.

8:14. Zoova maan afuɛ nga be flɛ 607 ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n nun’n, Babilɔnifuɛ’m be “fa sin yili” Zida klɔ’m be nun. Ndɛ nga Zoova kɛnnin i kɛ ɔ́ sáci Zerizalɛmu nin Zida asiɛ’n, ɔ kpɛnnin su. (2 Be Nyoliɛ 36:19) Ɲanmiɛn i ndɛ ng’ɔ kan’n, i wie fi kaman lɛ ngbɛn.—Zozie 23:14.

9:10. Izraɛlifuɛ’m be fali be wun mannin Ɲanmiɛn kɛ bé sú i. ‘Sanngɛ be Baali-Pɛɔr lɔ julɛ yɛ, be wun Baali m’ɔ ti ɲannzuɛn like’n i sa nun fa wlalɛ yɛ.’ Maan e bu akunndan naan e fa be ajalɛ tɛ sɔ’n e tu e wun fɔ. I liɛ’n, e nin Ɲanmiɛn e afiɛn su saciman.—1 Korɛntfuɛ Mun 10:11.

10:1, 2, 12. Ɔ fataman kɛ e su Ɲanmiɛn nin awlɛn nɲɔnnɲɔn. Afɔtuɛ nga Ɲanmiɛn man e’n, yɛ: ‘Sɛ sa nuan su yolɛ’n ti mma’n, nn ń sé kɛ an gua naan amun a titi klun ufue’n i mma.’

10:5. Dunman Bɛt-Avɛn (mɔ i bo yɛle sa tɛ yolɛ sua’n,) ti Betɛli (mɔ i bo’n yɛle Ɲanmiɛn Sua’n,) i wun sacilɛ. I nun mɔ be fali sika ɔkwlɛ nannin ba m’ɔ o Bɛt-Avɛn lɔ’n ɔli’n, Samalifuɛ’m be yoli be wun aunnvuɛfuɛ amuin sɔ’n i dunman nun. Nanwlɛ, kɛ sran kun fɛ i awlɛn gua amuin mɔ be kwlá kanman be wun’n be su’n, i sɔ’n ti sinnzin dan!—Jue Mun 135:15-18; Zeremi 10:3-5.

11:1-4. Zoova nin i nvle nunfuɛ’m be tran kpa titi. I mmla’m be su nantilɛ’n, ɔ timan kekle.

11:8-11; 13:14. Kɛ Zoova seli kɛ Izraɛlifuɛ’m bé wá sa be sin be klɔ’n nun ekun naan bé sú i’n, ndɛ sɔ’n w’a ‘sɛmɛn i sin i wun lɔ sa ngbɛn.’ (Ezai 55:11) Afuɛ nga be flɛ i 537 ka naan y’a ju Zezi blɛ su nun’n, be nga be trali be lomuɛn ɔli’n, be sali be sin Zerizalɛmu. (Ɛsdras 2:1; 3:1-3) Ndɛ kwlaa nga Zoova kan kleli i nuan ijɔfuɛ mun’n, ɔ kpɛnnin su.

12:7. Maan e jran kpa kɛ é yó sa kpa, é yó ndɛnmanfuɛ. Naan é láfi Zoova su titi.

13:6, 7. Kɛ Izraɛlifuɛ’m be ‘ɲannin aliɛ dili mɔ be ku yili’n, yɛ be boli be wun tulɛ’n bo ɔ. I sɔ’n ti yɛ be wla fili Zoova su ɔ.’ Ɔ fata kɛ e nian e wun su naan y’a tuman e wun.

‘ƝANMIƐN I ATIN LIƐ’N Ɔ BLIBLIMAN KLƐKLƐ’

(Oze 14:2-10)

Oze srɛ Izraɛlifuɛ mun kɛ: ‘Izraɛlifuɛ mun, amun sa amun sin bla Anannganman amun Ɲanmiɛn’n i wun, afin tɔlɛ nga amun tɔli’n, ɔ fin amun sa tɛ nga amun yoli’n.’ Ɔ wla be fanngan naan be se Zoova kɛ: ‘Yaci e sa tɛ’m be kwlaa cɛ e, manmanlɛ nga e manman wɔ’n, maan ɔ yo wɔ fɛ! Nán yi ɔ ɲin e wun, tɛ nga e ko yi e ko man wɔ’n, yɛle wɔ ayɛ yilɛ nga é yí i yɛ’n.’—Oze 14:2, 3.

Ɔ fata kɛ sa tɛ yofuɛ m’ɔ kaci i nzuɛn’n, ɔ sɛ i sin bla Zoova wun, naan ɔ fɛ i atin’m be su. Kpɛkun, ɔ yi tɛ mɛn i. Yɛle kɛ, maan ɔ yi Ɲanmiɛn i ayɛ. ?Ngue ti ɔ? Afin ‘Ɲanmiɛn’n i atin liɛ’n ɔ blibliman klɛklɛ, ɔ ti seiin. Be nga be ti sran kpa’m be sin nun, kɛ be su sin atin nun sa.’ (Oze 14:10) ‘Be nga bé wúnnge Anannganman aklunyefuɛ sɔ’n i wun’n, be wun úsu be yɛ bé bá ɔ.’ Kɛ e si kɛ mɛn’n i awieliɛ blɛ nun sran kpanngban bé bá sɔ ekun’n, ɔ yo e fɛ dan!—Oze 3:5.

[Foto, bue 15]

Oze i awlo ndɛ’n, ɔ yi wafa nga Zoova nin Izraɛli trannin’n i nglo.

[Foto, bue 17]

Kɛ afuɛ nga be flɛ i 740 ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n Samali tɔli’n, Izraɛli akpasua blu’n w’a tranman lɛ kun.

    Wawle nun fluwa mun (2000-2025)
    Fin nun fite
    Wlu nun
    • Wawle
    • Fa ko man sran
    • Ɔ klunklo ninnge siesielɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • I su junman dilɛ'n i su mmla mun
    • Amun su ndɛ'm be su mmla'n
    • Amun su ndɛ'm be siesielɛ
    • JW.ORG
    • Wlu nun
    Fa ko man sran