‘Ɲanmiɛn yɛ maan ɔ yo kpa ɔ!’
‘Sran ng’ɔ ta’n nin sran ng’ɔ gua su nzue’n be leman dunman, sanngɛ Ɲanmiɛn m’ɔ maan ɔ yo kpa’n i yɛ ɔ le dunman’n niɔn.’—1 KOR. 3:7.
1. ?Junman benin yɛ ‘e nin Ɲanmiɛn e di’ ɔ?
KƐ PƆLU kán cenjele junman mɔ e ngba e kwla di’n i ndɛ’n, ɔ seli kɛ ‘e nin Ɲanmiɛn yɛ e di junman’n niɔn.’ (An kanngan 1 Korɛntfuɛ Mun 3:5-9 nun.) Junman sɔ mɔ Pɔlu kɛn i ndɛ’n yɛle sran’m be ukalɛ naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n. Ɔ fali junman sɔ’n sunnzunnin like talɛ nin i su nzue gualɛ. Sɛ Zoova w’a ukaman e’n, junman cinnjin kpa sɔ mɔ e di’n, ɔ su yoman ye. I sɔ yɛ Pɔlu kannin ɔn. Ɔ seli kɛ ‘Ɲanmiɛn yɛ maan ɔ yo kpa ɔ.’
2. ?Ngue ti yɛ, kɛ mɔ e si kɛ ‘Ɲanmiɛn yɛ maan ɔ yo kpa’n,’ akunndan nga e bu i e jasin fɛ’n bolɛ’n su’n, ɔ yo kpa ɔ?
2 Kɛ mɔ e si kɛ Ɲanmiɛn yɛ maan ɔ yo kpa’n, i sɔ’n yo maan e kan e wun ase. Kpɛkun jasin fɛ’n bolɛ junman’n i wun akunndan nga e bu’n, ɔ yo kpa. Yɛle kɛ e kwla tu e klun e bo jasin fɛ’n, kpɛkun e kle sran mun Biblu’n nun like. Sanngɛ, sɛ sran kun kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, Zoova yɛ ɔ fata kɛ e mɛnmɛn i ɔ. ?Yɛ ngue ti ɔ? Afin kannzɛ bɔbɔ e kplin e ɲin e uka sran kun sɛ’n, sanngɛ wafa ng’ɔ yo mɔ sran sɔ’n fɛ i wun mantan Ɲanmiɛn’n, e wunmɛn i wlɛ kpa. Ɔ maan sɛ e wunmɛn i wlɛ’n, e kwlá niɛnmɛn i su naan w’a yo kpa. Famiɛn Salomɔn kɛnnin i sɔ’n i ndɛ klanman. Ɔ seli kɛ: ‘A siman wafa nga Ɲanmiɛn m’ɔ yo sa kwlaa’n ɔ fa di i junman’n.’—Aku. 11:5.
3. ?Wafa sɛ yɛ kɛ e uka sran kun naan w’a kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, ɔ ti kɛ like lualɛ’n sa ɔ?
3 ?Kɛ mɔ e wunman wafa nga sran kun kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n i wlɛ kpa’n ti’n, e sa sin búbú e? Cɛcɛ o. I kpa’n bɔbɔ, i sɔ’n yo maan junman’n i dilɛ yo fɛ. Famiɛn Salomɔn seli kɛ: ‘Lua ɔ ninnge mun nglɛmun nun lele fa ju nnɔsua nun, nán lo wunmiɛn. Afin a siman ng’ɔ́ wá yó kpa ɔ, sɛ nglɛmun liɛ’n nin o, sɛ nnɔsua nun liɛ’n nin o, sɛ kusu nglɛmun nun liɛ’n nin nnɔsua nun liɛ’m be nɲɔn yɛ bé yó kpa o.’ (Aku. 11:6) Nanwlɛ, kɛ e lua like’n, e siman lika nga ɔ́ fífí nun m’ɔ́ yó kpa ɔ. I sɔ liɛ nun’n, ninnge kpanngban wie’m be o lɛ mɔ e siman nun ɔn. I kunngba’n, yɛle ukalɛ mɔ e uka sran mun naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n. Zezi kɛnnin i sɔ liɛ’n i ndɛ ɲanndra nɲɔn m’ɔ buli’n be nun. Ndɛ sɔ’n wo Mark fluwa’n i ndɛ tre 4 nun. Siɛn’n, maan e fa e ɲin sie like nga ɲanndra nɲɔn sɔ’m be kle e’n su.
Asiɛ fanunfanun
4, 5. Awie guafuɛ’n i wun ɲanndra nga Zezi buli’n, an bo i kpɔlɛ.
4 Mark 4:1-9 nun’n, Zezi kan awie guafuɛ kun m’ɔ sanndi awie’n i ndɛ. Awie sɔ’n tɔ lika fanunfanun nun. Ɔ se kɛ: ‘An tie, bian kun ɔli awie gualɛ. Kɛ ɔ́ sánndi awie’n, i wie tɔli atin mma’n nun, anunman’m be wa dili. Wie kusu tɔli akpuɛ su. Ɔ fifili ndɛndɛ kpa afin asiɛ nunman lɛ kpa. Sanngɛ kɛ wia’n bó’n, ɔ wɔnsɔnnin, ɔ wuli ndin mɔ w’a ɲɛnmɛn i wlawlɛ kpa’n ti. Wie kusu tɔli nduin mma’n nun, nduin mma’n buali, ɔ trɛli i, ɔ maan awie’n w’a wlɔman. Wie kusu tɔli asiɛ kpa su, kɛ ɔ fifili’n, ɔ wlali nɲa, ɔ wlɔli, tre kun wlɔli ablasan, kun ekun wlɔli ablesiɛn, yɛ kun kusu wlɔli ya.’
5 Kɛ bé gúa awie’n, be sanndi i. Wie liɛ’n, awie guafuɛ’n fa awie mma’n sie i tralɛ’n i pɔsu dan kun nun, yɛ ɔ sanndi i ɔ. Wie liɛ kusu’n, ɔ sie i kpongbo annzɛ gbogbo kun nun yɛ ɔ sanndi i ɔ. Ɔ maan ɲanndra’n nun’n, asiɛ nga awie’n tɔ su’n, nán awie guafuɛ’n bɔbɔ yɛ ɔ kpa sie ɔ. Sanngɛ, kɛ ɔ sanndi awie’n, ɔ tɔ lika fanunfanun nun.
6. ?Wafa sɛ yɛ Zezi tuli awie guafuɛ’n i wun ɲanndra’n i bo ɔ?
6 E su kunndɛman ɲanndra sɔ’n i bo’n lele, afin Mark 4:14-20 nun’n, Zezi bɔbɔ tuli i bo. Ɔ seli kɛ: ‘Awie guafuɛ’n sanndi Ɲanmiɛn ndɛ’n. Atin mma nga awie’n wie tɔli nun’n yɛle sran nga kɛ be ti Ɲanmiɛn ndɛ’n, Satan ba, ɔ wa yo maan ndɛ nga be tili’n ɔ mlin be klun’n. I kunngba’n kusu akpuɛ nga awie’n wie tɔli su’n yɛle be nga kɛ be ti Ɲanmiɛn ndɛ’n, kpɛkun be klun jɔ be fa su’n. Sanngɛ be ti kɛ awie m’ɔ leman ndin sa, be awlɛn’n sɔman, kɛ afɛ’n nin yalɛ klelɛ’n tɔ be su Ɲanmiɛn ndɛ’n ti’n, kpɛkun be ti nun saci. Nduin mma nga kusu mɔ awie’n wie tɔli nun’n yɛle be nga be ti Ɲanmiɛn ndɛ’n sanngɛ mɛn’n nun ninnge’n i ngokoɛ’n, nin aɲanbeun i klolɛ’n, nin be ɲin m’ɔ blo ninnge wie’m be su’n, ɔ tra Ɲanmiɛn ndɛ’n, ɔ maan ndɛ sɔ’n yoman kpa. Asiɛ kpa nga kusu mɔ awie’n wie tɔli su’n yɛle be nga kɛ be ti Ɲanmiɛn ndɛ’n, be fa su. Be ti kɛ awie m’ɔ yo ye’n sa, kun wlɔ ablasan, kun ekun wlɔ ablesiɛn, yɛ kun ekun wlɔ ya.’
7. ?Ngue like yɛ awie’n nin asiɛ fanunfanun’m be ti be nzɔliɛ ɔ?
7 Zezi w’a seman kɛ awie nga be guali’n ti wafawafa. Sanngɛ, ɔ kannin awie wafa kunngba cɛ, ɔ nin asiɛ fanunfanun mɔ awie’n tɔli be su’n be ndɛ. Nán asiɛ’m be ngba su yɛ awie’n yoli kpa ɔ, sanngɛ asiɛ kunngba su yɛ ɔ yoli kpa ɔ. Asiɛ klikli’n ti kokloko afin atin mma ɔ. I nɲɔn su’n ti akpuɛ, yɛ nduin mma’n buali i nsan su’n i su. Kpɛkun i nnan su’n ti asiɛ kpa, ɔ yo like ye. (Lik 8:8) ?Ngue like yɛ awie’n ti i nzɔliɛ ɔ? Ɔ ti Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ ng’ɔ o Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun’n i nzɔliɛ. (Mat. 13:19) ?Yɛ ngue like yɛ asiɛ fanunfanun’m be ti i nzɔliɛ ɔ? Be ti wafa nga sran’m be awlɛn fa ti’n i nzɔliɛ.—An kanngan Lik 8:12, 15 nun.
8. (a) ?Wan yɛ awie guafuɛ’n ti i nzɔliɛ ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ wafa nga sran’m be sɔ Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n nun’n, ɔ ti fanunfanun ɔn?
8 ?Wan yɛ awie guafuɛ’n ti i nzɔliɛ ɔ? Be nga be nin Ɲanmiɛn di junman mɔ be bo i Sielɛ’n i jasin fɛ’n, awie guafuɛ’n ti be nzɔliɛ. Kɛ nga Pɔlu nin Apolɔsu be yoli’n sa’n, be ta like kpɛkun be gua su nzue. Sanngɛ, sɛ bɔbɔ be kplin be ɲin be di junman’n, nɛ́n i ngba yɛ ɔ yo ye ɔ. ?Ngue ti yɛ ɔ ti sɔ ɔ? Ɔ ti sɔ afin ɔ le sran kun nin wafa nga i awlɛn’n fa ti’n. Ɲanndra nun’n, sɛ like nga awie guafuɛ’n guali’n ɔ́ yó kpa o, sɛ ɔ su yoman kpa o, i sɔ’n finmɛn i. Nanwlɛ, ndɛ sɔ’n cici e wla. I li e niaan nga be bo jasin fɛ’n be kle sran mun w’a cɛ kpa’n, mɔ sanngɛ be wunman kɛ sran sɔ’m be fa Ɲanmiɛn ndɛ’n su’n, be yɛ ndɛ sɔ’n cici be wla dan kpa ɔ!a ?Ngue ti ɔ?
9. ?Nanwlɛ ndɛ benin yɛ akoto Pɔlu nin Zezi be kannin, m’ɔ cici e wla ɔ?
9 Sɛ sran’m be sɔ Ɲanmiɛn ndɛ’n nun klanman o, sɛ be sɔman nun klanman o, nɛ́n i sɔ’n yɛ bé nían bé sé kɛ awie guafuɛ’n i junman’n dili kpa annzɛ w’a diman kpa ɔ. Pɔlu kɛnnin i sɔ liɛ’n i ndɛ. Ɔ seli kɛ: ‘Kɛ sran kun fa di i junman’n juli’n, Ɲanmiɛn mɛ́n i i nuan like.’ (1 Kor. 3:8) Ɔ maan, junman nga sran kun di’n, i nuan like yɛ be mɛn i ɔ. I sɔ’n ti’n, sɛ sran’m be sɔ Ɲanmiɛn ndɛ’n nun klanman o, sɛ be sɔman nun klanman o, nɛ́n i sɔ’n su yɛ be nian ɔn. Kɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be fin jasin fɛ’n bolɛ be bali’n, i sɔ yɛ Zezi kan kleli be ɔ. Be klun jɔli dan kpa, afin kɛ be boli Zezi dunman’n, asiɛ usu’m be sroli be. Kannzɛ bɔbɔ i sɔ’n yoli be fɛ dan’n, sanngɛ Zezi seli be kɛ: ‘Nán amun klun jɔ ninnge mun mɔ be sro amun’n ti, sanngɛ maan amun klun jɔ amun dunman mɔ b’a klɛ i ɲanmiɛn su lɔ’n ti.’ (Lik 10:17-20) Atrɛkpa’n, kɛ awie guafuɛ’n di i junman’n, be nga be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n b’a sɔnman. Sanngɛ nɛ́n i sɔ’n ti yɛ bé sé kɛ w’a nianman nun w’a diman junman’n, annzɛ w’a dimɛn i kɛ i wiengu mun sa ɔ. Sɛ i junman’n ɔ́ bá nvlɛ o, sɛ ɔ su baman nvlɛ o, blɛ sunman’n, ɔ fin wafa nga sran ng’ɔ ti Ɲanmiɛn ndɛ’n i awlɛn’n fa ti’n. Sanngɛ i kwlaa yoli o, Ɲanmiɛn yɛ maan ɔ yo kpa ɔ!
Ɲanmiɛn ndɛ tiefuɛ’n i junman liɛ’n
10. ?Sɛ sran kun i awlɛn’n yó kɛ asiɛ’n kpa’n sa annzɛ ɔ su yoman sɔ’n, i sɔ’n fin ngue?
10 ?Yɛ be nga be tie Ɲanmiɛn ndɛ’n be li? ?Ɲanmiɛn bɔbɔ yɛ ɔ dun mmua sieli be kɛ be tie ɔ? Cɛcɛ o. Sɛ bé yó kɛ asiɛ kpa’n sa o, sɛ be su yoman sɔ o, ɔ ti kɛ be bɔbɔ sa. I yo, afin sɛ sran kun i awlɛn’n ti tɛ’n, i sin’n ɔ kwla yo kpa. Annzɛ kusu’n, sɛ ɔ ti kpa’n, i sin’n, ɔ kwla yo tɛ. (Rɔm. 6:17) Ɲanndra nga Zezi buli’n nun’n ɔ seli kɛ, ‘kɛ sran wie’m be ti’ Ɲanmiɛn ndɛ’n, Satan ba, ɔ wa yo maan ndɛ nga be tili’n ɔ mlin be klun. Sanngɛ, nán kɛ sran’n lemɛn i yowlɛ ɔ. Ɔ maan Zak 4:7 nun’n, be wla Klistfuɛ’m be fanngan kɛ ‘nán be lo be wun man mmusu’m be si Satan’n, be jran kekle.’ I liɛ’n, ɔ́ wánndi be. Zezi seli kɛ wie mun ekun be ti Ɲanmiɛn ndɛ’n, kpɛkun be klun jɔ be fa su. Sanngɛ i sin’n, be ti nun saci. Afin ‘be ti kɛ awie m’ɔ leman ndin sa, be awlɛn’n sɔman.’ Sanngɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n se Ɲanmiɛn sufuɛ’m be kɛ ‘be jran kekle kɛ sua mɔ be wlɛ i bo ase kpa’n sa.’ I liɛ’n bé wún i wlɛ kɛ, kannzɛ ‘sran fi kwlá wunman klolɛ mɔ Klist fa klo be’n i wlɛ kpa’n,’ sanngɛ klolɛ sɔ’n “ɔ ti tɛtrɛ, ɔ ti tɛnndɛnndɛiin, ɔ ti kploun kpa, yɛ ɔ ti kendengleiin.”—Efɛ. 3:17-19; Kol. 2:6, 7.
11. Mɛn’n nun ninnge’n i ngokoɛ’n, nin aɲanbeun i klolɛ’n, be kwla yo naan Ɲanmiɛn ndɛ’n w’a yoman kpa. ?I sɔ’n ti’n, ngue like yɛ Ɲanmiɛn ndɛ’n i tiefuɛ’m be kwla yo ɔ?
11 Zezi i ɲanndra kunngba’n nun’n ɔ seli kɛ, kɛ sran wie’m be ti Ɲanmiɛn ndɛ’n, be yaci ‘mɛn’n nun ninnge’n i ngokoɛ’n, nin aɲanbeun i klolɛ’n,’ kpɛkun ɔ tra Ɲanmiɛn ndɛ’n. Ɔ maan ndɛ sɔ’n yoman kpa. (1 Tim. 6:9, 10) ?Ngue like yɛ e kwla yo naan y’a tɔmɛn i sɔ aya liɛ’n nun ɔn? Akoto Pɔlu kle like sɔ’n. I waan: ‘Like nga amún yó’n, nán an yo i sika klolɛ’n ti. Maan amun ɲin yi like nga an le i’n, afin Ɲanmiɛn bɔbɔ seli kɛ: “N su yaciman wɔ, n su kpɔciman wɔ mlɔnmlɔn.”’—Ebr. 13:5.
12. ?Be nga be awlɛn’n ti kɛ asiɛ kpa sa’n, ngue ti yɛ wafa nga Ɲanmiɛn ndɛ’n ɔ yo ye be awlɛn’n nun’n, ɔ ti ngunminngunmin ɔn?
12 Ɲanndra’n i agualiɛ su’n, Zezi seli kɛ awie’n m’ɔ tɔ asiɛ kpa su’n ‘ɔ yo ye, kun wlɔ ablasan, kun ekun wlɔ ablesiɛn, yɛ kun ekun wlɔ ya.’ I sɔ’n kle kɛ be nga be sɔ Ɲanmiɛn ndɛ’n nun klanman’n be awlɛn’n ti kpa, ɔ maan Ɲanmiɛn ndɛ’n yo kpa. Sanngɛ, wafa nga be kwla bo jasin fɛ’n ju’n, ɔ sɛman. Afin, ɔ le sran kun nin i su ndɛ. I wie yɛle kɛ, kpɛnngbɛn yolɛ nin tukpacɛ wie ti’n, aniaan wie’m be kwlá boman jasin fɛ’n juman kɛ be wiengu’m be sa. (An fa sunnzun Mark 12:43, 44) I lɛ ekun’n, e wun kɛ wafa nga awie’n ɔ́ yó ye’n, ɔ tra awie guafuɛ’n i kpɛn. Sanngɛ kɛ Ɲanmiɛn yo maan ɔ yo kpa’n, i klun jɔ.—An kanngan Jue Mun 126:5, 6 nun.
Awie guafuɛ m’ɔ lafi’n
13, 14. (a) Sran kun m’ɔ gua awie’n i su ɲanndra nga Zezi buli’n, an bo i kpɔlɛ. (b) ?Wan yɛ awie guafuɛ’n ti i nzɔliɛ ɔ? ?Yɛ ngue like yɛ awie’n ti i nzɔliɛ ɔ?
13 Mark 4:26-29 kan awie guafuɛ uflɛ ndɛ. I waan: ‘Ɲanmiɛn sielɛ’n fa sran kun m’ɔ gua awie. Sɛ ɔ lafi o, sɛ i ɲin o su o, wia nun o, kɔnguɛ o, awie’n bɔbɔ fifi, ɔ ɲin, ɔ siman kɛ ɔ yo m’ɔ yo sɔ’n. Asiɛ’n bɔbɔ yo i kpa, ɔ fifi, i sin ɔ wlɔ, kpɛkun ɔ nɔn nzue kpa. Kɛ ɔ ko blo’n, be fa wlɔsɔ’n wla nun, afin i kpɛlɛ’n w’a ju.’
14 ?Wan yɛ awie guafuɛ’n ti i nzɔliɛ ɔ? Be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n be nun wie’m be waan Zezi ɔ. ?Sanngɛ, sɛ be se kɛ Zezi lafi naan ɔ siman kɛ ɔ yo mɔ awie’n yo kpa’n, i sɔ’n nin i fata? Nanwlɛ, Zezi si wafa nga awie’n fa yo kpa’n! Awie guafuɛ nga be kɛn i ndɛ wa’n ɔ nin kun nga y’a dun mmua y’a kɛn i ndɛ’n, be ti Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin bofuɛ’m be tinuntinun be nzɔliɛ. Be yɛ be bo jasin fɛ’n juejue su be tru Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ’n kɛ awie yɛ be su sanndi sa’n niɔn. Awie’n yɛle Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ mɔ be kan’n.b
15, 16. ?Ɲanndra nga Zezi buli nun’n, wafa sɛ yɛ ɔ fali wafa nga awie’n fifi m’ɔ yo kpa’n, ɔ sunnzunnin wafa nga sran kun kaci i sɔnnzɔnfuɛ’n niɔn?
15 Kɛ Zezi kán awie guafuɛ’n i ndɛ’n, ɔ seli kɛ ‘sɛ ɔ lafi o, sɛ i ɲin o su o’ awie’n bɔbɔ fifi. I sɔ’n kleman kɛ awie guafuɛ’n nianman nun dimɛn i junman’n. Ndɛ nga Zezi kannin’n, ɔ kle kɛ i sɔ yɛ be di fie su junman’n titi ɔ. Be di junman wia’n nun kpɛkun kɔnguɛ be lo wunmiɛn. Be yo i sɔ lele naan fie’n w’a yo ye. Sa ng’ɔ ju blɛ sɔ nun’n, Zezi kleli. Zezi waan ‘awie’n bɔbɔ fifi, ɔ ɲin.’ Ɔ seli ekun kɛ awie guafuɛ’n ‘siman kɛ ɔ yo m’ɔ yo sɔ’n.’ Ɔ maan ndɛ’n bɔbɔ nga Zezi kan’n, yɛle kɛ awie’n bɔbɔ yɛ “ɔ fifi” ɔ.c
16 ?Ngue yɛ Zezi kɛn i ndɛ wa ɔ? Wafa nga awie’n fifi m’ɔ ɲin blɛblɛblɛ lele ɔ yo kpa’n, yɛ Zezi kɛn i ndɛ ɔ. ‘Asiɛ’n bɔbɔ yo i kpa, ɔ fifi, i sin ɔ wlɔ, kpɛkun ɔ nɔn nzue kpa.’ (Mar. 4:28) Blɛblɛblɛ yɛ awie’n yo kpa ɔ. Be kwlá miɛnmɛn i kɛ ɔ yo kpa ndɛndɛ. I kunngba’n yɛle wafa nga sran kun kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n. Blɛblɛblɛ yɛ Zoova maan, sɛ é kwlá sé’n, ndɛ nanwlɛ ng’ɔ o sran nga i awlɛn’n ti kpa’n i klun lɔ’n, ɔ tra ndin kpɛkun ɔ yo kpa ɔ.—Mat 10:11; Ebr. 6:1.
17. ?Kɛ sran kun ko kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, wan mun yɛ be klun jɔ ɔ?
17 ?Wafa sɛ yɛ kɛ awie’n ko blo’n m’ɔ ju kpɛlɛ’n, awie guafuɛ’n kusu “fa wlɔsɔ’n wla nun” wie ɔ? Sɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n i su ndɛ nanwlɛ’n ti like mma’n, nn é sé kɛ Zoova maan, ɔ fifi sran ng’ɔ ti ndɛ sɔ’n i awlɛn’n nun, ɔ ɲin lele ɔ yo kpa. I sɔ’n yo maan, klolɛ mɔ sran sɔ’n klo Ɲanmiɛn’n ti’n, ɔ fɛ i wun man Ɲanmiɛn. Kpɛkun i sin’n, be yo i batɛmu. Aniaan nga be kɔ be ɲrun Ɲanmiɛn sulɛ nun lele be yo sran’n, blɛblɛblɛ be kwla di junman dan asɔnun’n nun. Ɔ maan, kɛ sran kun ko kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, sran nga i bo bolɛ nun ɔ truli Ɲanmiɛn Sielɛ’n i ndɛ’n kɛ awie yɛ ɔ su gua sa’n, ɔ nin jasin bofuɛ onga’m be kwlaa be klun jɔ. (An kanngan Zan 4:36-38 nun.) Nanwlɛ, ‘sran ng’ɔ gua awie’n nin i kpɛfuɛ’n be nɲɔn’n be klun jɔ.’
Ɲanndra’m be nun afɔtuɛ mun
18, 19. (a) ?Wafa sɛ yɛ Zezi i ɲanndra mɔ e fali e ɲin sieli be su’n, be wlali e fanngan ɔn? (b) ?Ngue yɛ é wá fá e ɲin síe su like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ’n nun ɔn?
18 ?Ngue yɛ ɲanndra nɲɔn sɔ mɔ be o Mark ndɛ tre 4 nun’n, be kle e ɔ? Be kle e kɛ junman ng’ɔ fata kɛ e di’n yɛle Ɲanmiɛn ndɛ’n i kanlɛ mɔ be fa sunnzun awie gualɛ’n. Ɔ fataman kɛ e man like fi atin naan ɔ yo maan e yaci junman sɔ’n i dilɛ. (Aku. 11:4) Kusu’n, e wun i wlɛ kɛ e cenjele like dan yɛle kɛ e nin Ɲanmiɛn yɛ e di junman’n niɔn. Asa ekun’n, Zoova yɛ ɔ yo maan sran’m be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ ɔ. Afin, junman nga e di’n, ɔ nin nga be mɔ be ti Ɲanmiɛn ndɛ’n be di’n, Zoova ra su. E wun i wlɛ kusu kɛ e kwlá mianman sran kun kɛ ɔ kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ. Ɔ maan, sɛ sran kun kaciman Zezi i sɔnnzɔnfuɛ ndɛndɛ’n, annzɛ ɔ kacimɛn i sɔnnzɔnfuɛ mlɔnmlɔn’n, ɔ fataman kɛ i sɔ’n bubu e sa sin. E wunnin kɛ, kɛ e kpɔciman Zoova’n, kpɛkun e di cenjele junman mɔ yɛle kɛ e ‘kan Ɲanmiɛn sielɛ’n i jasin fɛ’n naan sran’n kwlaa be ti Ɲanmiɛn ndɛ’n,’ yɛ ɔ kle kɛ e junman’n di kpa ɔ. Nanwlɛ’n, i sɔ’n cici e wla dan.—Mat. 24:14.
19 ?Wafa nga sran’m be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n ɔ nin Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n bolɛ junman’n, be su like benin ekun yɛ Zezi kleli e ɔ? Kosan sɔ’m be su tɛlɛ’n wo ɲanndra uflɛ’m be nun. Ɲanndra sɔ’m be o Zezi Klist i jasin fɛ’n mɔ be klɛli’n nun. Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɛ nun’n, é wá fá e ɲin síe ɲanndra sɔ’m be nun wie’m be su.
[Ja ngua lɛ ndɛ mun]
a Aniaan bian Georg Fjölnir Lindal i jasin fɛ’n bolɛ junman Islandi lɔ mɔ be kɛnnin i ndɛ Annuaire 2005, i bue 210-211 nun’n, an nian nun. Asa kusu’n, sran uflɛ’m be suli Ɲanmiɛn ndɛnman su nvle nga be flɛ i Irelandi’n i nun lɔ afuɛ lɔun kpa. Sanngɛ, ɔ cɛli naan be junman’n w’a ba nvlɛ. Be kusu be ndɛ m’ɔ o Annuaire 1988, i bue 82-99 nun’n, an nian nun wie.
b Ɔ ti su kɛ laa nun’n, kɛ é tú ɲanndra nga bo Sasafuɛ Tranwlɛ’n nun’n, e seli kɛ sran kun i nzuɛn’n m’ɔ fata kɛ ɔ yo kpa wɔ i ɲrun lele naan ɔ yo sran’n, yɛ awie’n ti i nzɔliɛ ɔ. Naan lika ng’ɔ o nun’n ti’n, i sɔ’n i yolɛ’n kwla yo pɔpɔ annzɛ ɔ kwla yo kekle mɛn i. Sanngɛ maan e sie i nzɔliɛ kɛ ɲanndra nga Zezi buli nun’n, w’a seman kɛ awie’n i bo bolɛ nun ɔ ti kpa kpɛkun i sin’n, ɔ saci. Ɔ fifi, ɔ ɲin lele ɔ blo.—An nian Sasafuɛ Tranwlɛ’n, afuɛ 1980 Sɛptamblu 15 (w-F), i bue 17-19 nun.
c Biblu’n i bue nga be wun ndɛ kunngba sɔ’n nun ekun’n, yɛle Sa Nga Be Yoli’n 12:10. Lɛ’n, be kan blalɛ anuan kun mɔ i ‘bɔbɔ tike i wun’n,’ i ndɛ.
?Amun wla kwla kpɛn su?
• ?Wafa sɛ yɛ awie gualɛ’n nin Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n bolɛ’n be fa be wun ɔn?
• ?Ngue yɛ Zoova nian su naan w’a se kɛ e su i ndɛnman su ɔ?
• ?Wafa sɛ yɛ Zezi kleli kɛ, wafa nga sran kun kaci i sɔnnzɔnfuɛ’n, ɔ nin wafa nga awie’n fa yo kpa’n be fa be wun ɔn?
• ?Ngue ti yɛ ‘sran ng’ɔ gua awie’n nin i kpɛfuɛ’n be nɲɔn’n be klun jɔ’ ɔ?
[Foto, bue 21]
?Ngue ti yɛ Zezi fali Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin bofuɛ mun sunnzunnin awie guafuɛ ɔ?
[Foto, bue 23]
Be nga asiɛ kpa’n ti be nzɔliɛ’n, be tu be klun be bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n ju kɛ be wunmiɛn’n kwla ju lɛ’n.
[Foto mun, bue 24]
Ɲanmiɛn yɛ maan ɔ yo kpa ɔ.