?Wafa sɛ yɛ awlobo tranlɛ’n kwla yo fɛ ɔ?

1. ?Ngue ti yɛ awlobo nga be taka kpa’n, be ti cinnjin nvle’m be nun ɔn?

AWLOBO’N o asiɛ’n su nán andɛ sa ɔ. Yɛ klɔ sran’m be mɛn dilɛ nun’n, ɔ ti like cinnjin kpa kun. Kɛ ɔ fɛ i laa lelee, awlobo nga be taka kpa’n, be yɛ maan nvle’m be kusu be taka kpa wie ɔ. Awlobo’n yɛ ɔ ti lika kpafuɛ nga be kwla ta ba mun naan b’a yo sran ɔn.

2-5. (a) Wafa nga ba’m be wun kwla yo be awlobo nga i nun tranlɛ yo fɛ’n i nun’n, amun kɛn i ndɛ. (b) ?Sa benin yɛ ɔ o awlobo wie’m be nun ɔn?

² Awlobo nga i nun tranlɛ’n yo fɛ’n, ɔ ti fɔundi nin aunjuɛ lika. Maan e fa e ɲin e sie i awlobo kun m’ɔ man ajalɛ kpa’n i su kan e nian. Siɛ nin niɛn mɔ be klo be mma mun’n, nnɔsua kɛ be ti aliɛ’n sin’n, be nin be koko yalɛ. Ba’m be tu be klun be kan sa nga be juli suklu lɔ’n be kle be si nin be nin. Aunjuɛ blɛ sɔ mɔ be di i likawlɛ’n yo maan be wun kpaja be. Ɔ maan kɛ ainman bé fíte’n, ɔ́ wlá be fanngan naan b’a jran kekle.

³ Awlobo nga i nun tranlɛ’n yo fɛ’n, i nun’n, ba’m be si kɛ sɛ be tɔ tukpacɛ’n be si nin be nin’m bé nían be lika, bé lá be wun lɛ kɔnguɛ. Be si kɛ sɛ be kan sa nga be tɔ be su be gbanflɛn nin talua blɛ nun’n be kle be si annzɛ be nin’n, be kwla uka be, yɛ be kwla man be afɔtuɛ. Nanwlɛ, kannzɛ bɔɔ mɛn’n ti kekle gua su lɔ’n, sanngɛ ba’m be wun jɔ be fɔuun.

⁴ Kɛ ba’m be ko yo kaklaakla’n, be ja bla annzɛ bian, yɛ be taka be bɔbɔ be awlobo liɛ. Zapɔn lɔ ɲanndra kun se kɛ: “Kɛ sran kun bɔbɔ ko wu i wa liɛ’n, yɛ ɔ wun i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ ɔ lɛ i si nin i nin’m be ase ɔ.” I ti’n, kɛ be kaci siɛ nin niɛn’n, be si ye. Ɔ maan be mian be ɲin be yo naan be awlobo nun tranlɛ’n w’a yo fɛ. Kpɛkun be nian be si nin be nin mɔ b’a yo kpɛnngbɛn’n be lika. Yɛ be kusu kɛ be nin be anunman’m be o’n, ɔ yo be fɛ.

⁵ Kɛ nga y’a fa wun i lɛ’n, atrɛkpa’n, amun kwla se kɛ: ‘Sakpa n klo min awlobo’n, sanngɛ ɔ nin nga be kɛn i ndɛ wa’n be timan kun. E nin min yi e junman dilɛ blɛ’m be sansan be wun, ɔ maan e wun wunlɛ bɔbɔ’n ti kekle. Sika ndɛ yɛ e kan e liɛ sa titi ɔ.’ Annzɛ kusu, an kwla se kɛ: ‘Min mma mun nin min anunman’m be tran lika uflɛ, n kwlá wunman be mlɔnmlɔn.’ Nanwlɛ, sa sunman m’ɔ timan be sa nun sa’n ti’n, awlobo tranlɛ’n timan kɛ nga ɔ nin i fata kɛ ɔ yo’n sa sran wie’m be sa nun. Sanngɛ ɔ nin i sɔ ngba’n sran wie’m be awlobo tranlɛ’n yo fɛ. ?Wafa sɛ yɛ be yo ɔ? ?Awlobo tranlɛ’n kwla yo fɛ? Ɛɛn, ɔ kwla yo fɛ. Sanngɛ ka naan y’a kan ndɛ sɔ’n, ɔ fata kɛ e tɛ kosan cinnjin kun su.

?NGUE YƐ BE FLƐ I AWLOBO’N NIƆN?

6. ?Awlobo’n i wafa benin yɛ é wá kán be ndɛ fluwa nga nun ɔn?

⁶ Awlobo sunman nun’n, siɛ nin niɛn ɔ nin ba mun be ngunmin yɛ be ti awlobo nunfuɛ mun ɔn. Sanngɛ awlobo wafa uflɛ wie’m be wa yili be wun nglo koko nga nun. Be yɛle awlobo nga mɔ siɛ annzɛ niɛn i ngunmin yɛ ɔ tɛ i mma mun’n, ɔ nin awlobo nga mɔ i nun’n, yasua annzɛ bla’n dun mmua le ba naan w’a ba aja’n. Ɔ nin nga mɔ sa wie ti’n siɛ nin niɛn’m be tranman lika kunngba’n.

7. ?Wafa sɛ yɛ awlobo wie’m be tran ɔn?

⁷ Awlobo sunman nun’n, sran’m be nin be osufuɛ’m be tran likawlɛ. Awlobo sɔ’m be nun’n, sran kpɛnngbɛn’m be mma’m be nian be lika. Ba sɔ’m be kusu be nin be osufuɛ mun be mantan kpa, yɛ be nian be lika wie. Wie liɛ’n, be osufuɛ’m be kwla uka be naan b’a ta ba mun, naan b’a wla be suklu. Ɔ kwla yo ba sɔ’m be aosua siɛ nin niɛn, annzɛ be nga be nin be ti ngawangawa’n, annzɛ be osufuɛ wafa uflɛ wie mun ekun. Ndɛ nga é wá kán be fluwa nga nun’n ti awlobo wafa sɔ’m be liɛ wie.

AWLOBO’M BE SU AFƐ’N

8, 9. ?Nvle wie’m be nun’n, sa benin yɛ be kle kɛ sa o awlobo’m be su andɛ ɔ?

⁸ Sa o awlobo’m be su andɛ. Wie liɛ’n bla kun nin i wun be tran bian’n i osufuɛ’m be awlo lɔ. Yɛ i sewi mun yɛ be sie i ɔ. Le nɲɔn nga nun kusu’n, bla’m be kwla kunndɛ be bɔbɔ be tiaun junman uflɛ be di. Kannzɛ ɔ kɔ junman o, sanngɛ awlo nun junman’n te o lɛ te minndɛ i. Ɔ maan lika sunman nun be usa kɛ: ?Sɛ be fa bla nga ɔ di junman’n be sunnzun i awlo nunfuɛ onga mun’n, junman benin yɛ be lafi su kɛ ɔ kwla di i awlo lɔ ekun ɔn?

⁹ Nvle wie’m be nun’n, be nin be osufuɛ’m be afiɛn’n mantan kpa kɛ lalafuɛ nun sa. Sanngɛ siɛn’n mɔ blɔfuɛ w’a ju su mɔ sran wie’m be nian be aeliɛ liɛ’n su’n, ɔ nin sika ndɛ mɔ w’a yo kekle sran’m be su’n ti’n, be afiɛn mantanlɛ sɔ’n i nun w’a kponzo. Ɔ maan sran sunman be buman kɛ be osufuɛ nga b’a yo kpɛnngbɛn’n be lika nianlɛ ti be junman annzɛ be cenjele like. Be liɛ’n, ɔ ti be ɲrun trɔ nɔnnin. Be yo sran oke wie’m be kpokokpoko. Nanwlɛ, sran oke’m be finfin yolɛ’n w’a tru nvle sunman nun andɛ.

10, 11. ?Sa benin mun yɛ be kle kɛ lika sunman nun’n awlobo’n su kaci ɔ?

¹⁰ Be wun ralɛ’n su tru kpokpaa. Lalafuɛ nun’n, kɛ yasua kun nin bla kun be ko ja’n yɛ b’a ja lɛ. Sanngɛ siɛn’n, ajulisufuɛ mun’n, kɛ be ko ja’n, Kisie yiaman Jɔlɛ nn b’a ra b’a fa sran uflɛ. Wie’m be liɛ bɔbɔ be ja kpɛ blu be ra kpɛ blu, ɔ ti be ajuin. Awlobo nga mɔ siɛ annzɛ niɛn i ngunmin yɛ ɔ tɛ i mma mun’n, be su sɔn tɛtɛ kpa.

¹¹ Sran sunman buman awlobo tranlɛ’n kɛ nga ɔ nin i fata’n sa kun. Wie’m be jaman sanngɛ ba mun yɛ be wu be ɔ. Sran nga be tran kɛ be o aja nun sa mɔ sanngɛ be kunndɛman kɛ bé súa aja’n i nun trɔ’n, be su sɔn kpa. Aeliɛ kɛ ngalɛ sa’n w’a tru asiɛ’n su.

12. ?Wafa sɛ yɛ andɛ awlobo mɔ b’a tɔ nvati ti’n, bakanngan’m be wun be ɲrun ɔn?

¹² ?Yɛ bakanngan’m be li? Nvle sunman nun’n, ba nga be si nin be nin’m b’a jaman be wun mɔ be wu be’n, be su sɔn kpa. Be nga be wu i sɔ ba mun’n, be nun wie’m be ti gbanflɛn nin talua. Talua sunman be mma nga be wu be’n, ɔ le kun nin i si liɛ. Asiɛ’n su nganniɛn’m be kle kɛ bakanngan miliɔn kpanngban mɔ be leman awlo’n, be la gua su. Be nun sunman be wanndi awlo nga be yo bakanngan’m be sa sukusuku nun’n, annzɛ be fin awlobo wie mɔ be sa sɔnman be su kun’n be nun.

13. ?Mɛn nun sa benin be ti yɛ maan awlobo tranlɛ’n yoman fɛ’n niɔn?

¹³ Nanwlɛ, awlobo’n w’a tɔ nvati. Nga é kán gúa nga y’a dun mmua y’a kan’n i su’n, yɛle gbanflɛn nin talua’m be ɲin kekle’n, nin bakanngan’m be sa sukusuku yolɛ’n, nin awlobo nun nzaje sa yolɛ’n, nin nzanbɔɛ’n, ɔ nin sa wie mun ekun mɔ maan awlobo tranlɛ’n yoman fɛ’n. Awlobo tranlɛ’n timan fɔuun manman bakanngan nin sran kaklaakla kpanngban kun.

14. (a) ?Sran wie’m be waan ngue ti yɛ awlobo’m b’a tɔ nvati ɔ? (b) ?Wafa sɛ yɛ akoto Pɔlu kannin andɛ mɛn’n i ndɛ ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ ndɛ sɔ’n i su kpɛnlɛ’n kan awlobo tranlɛ’n niɔn?

¹⁴ ?Ngue ti yɛ awlobo’n w’a tɔ nvati ɔ? Sran wie’m be waan bla mɔ be su di junman siɛn’n ti ɔ. Wie’m be waan sa sukusuku mɔ sran’m be yo be andɛ’n ti ɔ. Wie’m be kusu be waan ndɛ uflɛ wie mun ekun ti ɔ. I afuɛ ko ju akpi nɲɔn yɛ, akoto Pɔlu klɛli i kɛ sa kekleekle kpanngban bé tɔ́ awlobo’m be su. I waan: “Ndɛ nga ḿ má kán klé wɔ yɛ’n, fa sie ɔ klun kpa: ‘Cɛn wie lele’n, kɛ mɛn’n ɔ́ kɔ́ i bue nuan’n, lika’n ɔ́ yó kekle. Afin sran’m bé bú be bɔbɔ be wun akunndan, bé yó sika klofuɛ, bé dí be nuan, bé tú be wun, bé sáci Nyanmiɛn wun, be nyin su yi-man be si nin be nin mun, be su si-man ye, be nyin su yi-man Nyanmiɛn, be su klo-man sran, be yo be sa-a be su yaci cɛ-man, bé dí abla, be su si-man be wun su nian, bé yó wlɛ, bé kpɔ́ sran kpa mun, bé yí be janvuɛ mun mán, bé yó like-ɔ be su bu-mɛn i akunndan, bé dí tutre, bé kló mɛn dilɛ’n trá Nyanmiɛn.’” (2 Timote 3:1-4) ?Wan yɛ ɔ kwla se kɛ ndɛ ngalɛ’n ɔ kpɛnman su andɛ ɔ? ?Mɛn kɛ ng’ɔ o yɛ sa nun’n, bé úsa lele kɛ ngue ti yɛ awlobo sunman b’a tɔ nvati ɔ?

AWLOBO TRANLƐ FƐ

15-17. ?Fluwa nga nun’n, ngue yɛ ɔ kwla kle e wafa nga awlobo tranlɛ’n kwla yo fɛ’n niɔn?

¹⁵ Wafa nga awlobo tranlɛ’n kwla yo fɛ’n, i su afɔtuɛ manfuɛ’m be sɔnnin. Wia afiliɛ lɔ lika’n nun’n, be diman fluwa nga be mɛn i sɔ afɔtuɛ’n be yalɛ. Ng’ɔ ti ndɛ’n yɛle kɛ klɔ sran’m be afɔtuɛ nga be man’n be sansan be wun. Kpɛkun afɔtuɛ nga be man be andɛ’n, ainman be diman su kun.

¹⁶ ?Ɔ maan nin yɛ e kwla ɲan awlobo’n su afɔtuɛ kpa sa ɔ? ?E kunndɛ kɛ é kánngan fluwa kun mɔ be klɛli i afuɛ kɔe 1.900 yɛ’n i nun? ?Annzɛ kusu e bu i kɛ fluwa kɛ ngalɛ sa’n be kwlá diman su kun? Nanwlɛ, fluwa sɔ’n nun kusu yɛ be wun wafa nga awlobo tranlɛ’n kwla yo fɛ’n niɔn.

¹⁷ Fluwa sɔ’n yɛle Biblu’n. Ɔ ti weiin kɛ Ɲanmiɛn bɔbɔ yɛ maan be klɛli fluwa sɔ’n niɔn. Biblu’n se kɛ: “Nyanmiɛn Ndɛ nga be klɛli’n, i bɔbɔ yɛ ɔ fɛ i kwlaa mannin sran mun yɛ be klɛli-ɔ. Be fa kle like, be fa kle sran mun lele be wun nanwlɛ’n, be fa tu be fɔ, be fa kle be sa nga be yo-ɔ ɔ ti kpa’n.” (2 Timote 3:16) Sa nga be tɔ awlobo’m be su andɛ’n be nun’n, é wlá amun fanngan kɛ fluwa nga nun’n, amun fa amun ɲin sie wafa nga Biblu’n kwla uka amun naan amun a wun ‘sa nga be yo ɔ ɔ ti kpa’n’ i su.

18. ?Ngue ti yɛ ɔ nin i fata kɛ e kplin su kɛ Biblu’n man aja’n nun afɔtuɛ ɔ?

¹⁸ Sɛ ɔ yo amun kɛ Biblu’n kwlá ukaman awlobo nunfuɛ mun naan be awlobo tranlɛ w’a yo fɛ’n, amun nian ndɛ nga: Sran nga Biblu’n fin i’n, i kunngba’n yɛ ɔ kpɛli aja’n i ba ɔ. (Bo bolɛ 2:18-25) Biblu’n se kɛ i dunman’n yɛle Zoova. (Jue Mun 83:18, NW) I yɛ ɔ ti e Yifuɛ’n niɔn, yɛ ‘i dunman’n wo osu-osu’n kwlaa su.’ (Efɛzfuɛ Mun 3:14, 15) Kɛ ɔ fin i bo bolɛ nun lele’n yɛ Zoova fɛ i ɲin sieli awlobo tranlɛ’n su ɔ. Ɔ si sa ng’ɔ kwla ju’n, yɛ ɔ mɛnnin i su afɔtuɛ kusu. Kɛ ɔ fɛ i laa lele andɛ’n sran kwlaa nga i awlobo’n nun’n, ɔ tu i klun nanti Biblu’n nun mmla’m be su’n, i awlobo tranlɛ’n yo fɛ kpa.

19-21. ?Andɛ sa benin yɛ be kle kɛ Biblu’n kwla siesie aja’n nun ndɛ mun ɔn?

¹⁹ Ɛndonezi lɔ bla kun toman sika nun mma’n aɔwi. Ɔ maan ɔ niɛnmɛn i mma nsan’n be lika kaan sa, yɛ utre yɛ ɔ nin i wun be di i sa trili ɔ. Kpɛkun ɔ wa boli Biblu’n nun like suanlɛ’n bo. Blɛblɛblɛ, ɔ wa fɛli i wla guali Biblu’n nun ndɛ’n su. Kɛ ɔ nantili Biblu’n nun mmla’m be su’n, ɔ kacili awlo bla kpa. Biblu’n nun mmla m’ɔ miɛnnin i ɲin nantili su’n ti’n, i awlobo wunmuan’n i tranlɛ’n wa yoli fɛ.

²⁰ Ɛspaɲi lɔ bla kun seli kɛ: “Kɛ e jali m’ɔ dili afuɛ kun cɛ’n, yɛ ndɛnngan wa tɔli e afiɛn ɔn.” Ɔ nin i wun’n be afiɛn’n sɛman ba kun sa. Be yalɛ kokolɛ’n ti kpe kan sa, saan kɛ ndɛnngan w’a tɔ, yɛ be ijɔ ɔ. Be le ba talua kun, sanngɛ be fali ajalɛ kɛ bé títí nun. Sanngɛ ka naan b’a yo i sɔ’n, be wlali be fanngan kɛ be kanngan Biblu’n nun. Be suannin be nga be o aja’n nun’n i su ndɛ nga Biblu’n kan’n, yɛ be nantili su. I osu w’a cɛman yɛ be kwla kokoli be afiɛn yalɛ amanniɛn su ɔ. Ɔ maan be awlobo kan sɔ’n i nun tranlɛ’n wa yoli fɛ, yɛ be afiɛn’n wa mantannin.

²¹ Biblu’n uka sran kpɛnngbɛn mun wie. Amun fa amun ɲin sie Zapɔn lɔ sran kun nin i yi’n be ndɛ’n su nian. Yasua’n fa ya tikatika, kpɛkun wie liɛ’n ɔ yo nzaje sa mun. I klikli’n nun’n kannzɛ bɔɔ be tanndannin be mma bla’m be ɲrun’n, sanngɛ be wa boli Biblu’n nun like suanlɛ bo. I sin’n yasua’n suli i mma’m be su, sanngɛ bla’n w’a yaciman be yalɛ klelɛ. Kɛ ɔ dili afuɛ lɔuun’n, ɔ wa wunnin kɛ Biblu’n le ta kpa i awlobo’n su. I mma’m be niɛnnin i lika, yɛ i wun kusu wa yoli sran wɛtɛɛfuɛ. Kacilɛ i kɛ ngalɛ sa’n, ɔ wa yoli maan bla’n i bɔbɔ ɔ wa suannin Biblu’n nun like wie. Ɔ ɲannin ta kunngba’n i su wie. Bla kpɛnngbɛn sɔ’n se titi kɛ: “Blɛ yɛ y’a ja kpa ɔ.”

22, 23. ?Wafa sɛ yɛ Biblu’n uka sran wafawafa kwlaa naan be awlobo tranlɛ’n w’a yo fɛ ɔ?

²² Sran sɔ’m be o sran kpanngban nga be suannin wafa nga awlobo tranlɛ’n kwla yo fɛ’n be nun wie. Be sɔli Biblu’n nun afɔtuɛ’m be nun, yɛ be nantili su. Nanwlɛ, be tran mɛn tɛ kekle nga m’ɔ tin sran’m be su’n, mɔ sa sukusuku’n o nun yɛ’n, i nun wie sɔ. Asa ekun, fɔ o be nun. Sanngɛ ɔ nin i sɔ ngba’n, aklunjuɛ nun be mian be ɲin be yo Sran nga i dunman’n wo osuosu’n kwlaa su’n i klun sa. Biblu’n waan Ɲanmiɛn Zoova ‘kle amun like, amun bɔbɔ amun kpa yolɛ ti yɛ ɔ kle amun ɔn. I yɛ ɔ kle amun atin ng’ɔ fata kɛ amun sin nun’n niɔn.’—Ezai 48:17.

²³ Kannzɛ bɔɔ be wieli Biblu’n klɛ i afuɛ kɔe akpi nɲɔn yɛ’n, sanngɛ be te di i nun mmla’m be su. Asa kusu, sran kwlaa ti yɛ be klɛli ɔ. Biblu’n timan Amlɛnkɛn mun annzɛ Blɔfuɛ’m be fluwa. Sran nga Zoova “yili be’n be kwlaa be osu’n ti kun.” Yɛ ɔ si klɔ sran’n i wafa nga ɔ ti’n i kwlaa. (Sa Nga Be Yoli’n 17:26) Biblu’n nun mmla’m be ti sran kwlaa liɛ. Sɛ amun nanti su’n, amun kusu amún kwlá sí wafa nga awlobo tranlɛ’n kwla yo fɛ’n.