Nagkakasararo sa Pagsamba sa Iyo Sanang Tunay na Dios
Kapitulo 5: Katalingkasan na Nakakamtan kan mga Parasamba ki Jehova
1, 2. (a) Anong klaseng katalingkasan an itinao nin Dios sa enot na tawong mag-agom? (b) Isabi an nagkapira sa mga ley na nakasasakop sa saindang aktibidad.
1 Kan lalangon ni Jehova an enot na tawong mag-agom, sinda may katalingkasan na labi nanggad sa ano pa man na nasa mga tawo ngonyan. An saindang erokan Paraiso. Mayo nin helang na nakaoolang sa saindang kaogmahan sa buhay. An kagadanan dai naghahalat sa sainda. Alagad an paggalang sa mga pagboot nin Dios sarong mahalagang bagay sa saindang padagos na pagkaigwa nin siring na katalingkasan.
2 An iba sa mga pagboot na idto dai isinabi sa mga tataramon, alagad si Adan asin Eva ginibo sa paagi na natural sana para sa sainda na kumuyog dian. Kaya an apetito senyal kan pangangaipong magkakan; an pagkapaha, kan pangangaipong uminom. An pagsolnop kan aldaw nagsadol sainda na magkaigwa nin kinakaipuhan na pahingalo asin pagtorog. Si Jehova nagtaram man sa sinda asin tinawan sinda nin asignasyon na trabaho. An totoo an asignasyon na idto sarong pagboot, ta iyan an magpapalakaw sa saindang hiro-hiro. Alagad kanigoan nanggad kaboot, kapakipakinabang na pagboot idto! Iyan nagtao sainda nin trabaho na magigin lubos na nakakokontento, na nagpapangyari sainda na lubos na gamiton an saindang mga kakayahan sa kapakipakinabang na mga paagi. Sinda mangangaki, sasakopon an mga hayop sa daga asin luway-luway na pahihiwason an Paraiso sagkod na iyan makalakop sa bilog na globo. (Gen. 1:28; 2:15) Dai sinda pinagabatan nin Dios nin dai kinakaipuhan na mga detalye. Tinawan sinda nin igong libertad na magdesisyon. Ano pa an mahahagad nin siisay man?
3. Paano kutana natabangan si Adan na gamiton nin madonong an saiyang katalingkasan na magdesisyon?
3 Siyempre, kan itao ki Adan an pribilehiyo na magdesisyon, iyan dai nangahulogan na an desisyon nia, ano man iyan, magbubunga nin marahay. An saiyang libertad sa pagdedesisyon nagparisa nin paninimbagan. Makakanood sia paagi sa paghinanyog sa saiyang langitnon na Ama asin pagmamasid sa Saiyang mga gibo, asin tinawan ni Dios si Adan nin itelihensia na magpapangyari saiya na iaplikar an saiyang nanodan. Mantang si Adan linalang “sa ladawan nin Dios,” an natural niang tendensia ipaheling an diosnon na mga kuwalidad kun nagdedesisyon. Sia tunay nanggad na mag-iingat na gibohon iyan kun talagang pinahahalagahan nia an ginibo nin Dios para sa saiya asin boot na makapaogma sa Dios.—Gen. 1:26, 27; ikomparar an Juan 8:29.
4. (a) An pagboot daw nin pagbabawal na itinao ki Adan nakahale sa saiyang katalingkasan? (b) Taano idto ta angay na kahagadan?
4 Bilang pagirumdom sa pagdepende nin tawo sa saiyang Kaglalang asin Kagtao nin Buhay, si Jehova nagbugtak kan pagboot na ini sa saiya: “Hale sa gabos na kahoy sa tatamnan puwede kang magkakan sagkod na ika mabasog. Alagad kun dapit sa kahoy nin pakamidbid kan marahay asin maraot dai ka magkakan kaiyan, huli ta sa aldaw na kumakan ka kaiyan ika siertong magagadan.” (Gen. 2: 16, 17) An pagboot daw na iyan nakahale kan libertad nin tawo? Dai nanggad. Si Adan libreng kumuyog o sumuway. An pangangalad bakong magabat. Kadakol kan saiyang makakakan na dai dinudutdot an sarong kahoy na iyan. Minsan siring, tama sana na midbid nia na an daga na saiyang iniistaran sadiri nin Dios asin na, balang an Kaglalang, an Dios iyo an may diretsong Hade sa saiyang mga linalang.—Sal. 24:1, 10.
5. (a) Paano nawara ki Adan asin Eva an saindang mamuraway na katalingkasan? (b) Ano an nakasalida dian, asin paano kita naapektaran?
5 Alagad ano an nangyari? Huli sa paslong ambisyon, dinaya nin sarong anghel si Eva paagi sa pagsagin tunay na giya, na pinanunugaan sia nin sarong bagay na kontra sa kabotan nin Dios. Imbes na kuyugon an saiyang Ama, si Adan uminiba ki Eva sa pagkakasala. Paagi sa paghihingoa na kamtan an sarong bagay na bakong para sa sainda, nawara ki Adan asin Eva an mamuraway na katalingkasan na nasa sainda. An kasalan nagin saindang kagurangnan asin, arog kan ipinatanid nin Dios, an kagadanan siertong naghalat sa sainda. Bilang resulta, ano an ipinamana ninda sa saindang mga aki? An kasalan, na nahahayag sa natural na tendensia na magkasala, sa mga kaluyahan na dahelan na an saro madaling tamaan nin helang asin sa pagluya paagi sa paggurang. Siring man an kagadanan. An minanang tendensia sa pagkakasala, na pinagagrabe pa kan impluwensia ni Satanas, nagbunga nin sarong sosyedad na dian an buhay nagin daing kasegurohan para sa gabos. Ini laen nanggad sa katalingkasan na itinao nin Dios sa katawohan sa kapinonan!—Roma 5:12; Job 14:1; Kap. 12:9.
Kun Saen Manonompongan an Katalingkasan
6. (a) Saen manonompongan an tunay na katalingkasan? (b) Anong klaseng katalingkasan an sinasabi ni Jesus sa Juan 8:31, 32?
6 Huli sa mga kamugtakan ngonyan, bakong makangangalas na an mga tawo nagmamawot nin orog na katalingkasan kisa nasa sainda. Alagad saen daw manonompongan an tunay na katalingkasan? Si Jesu-Cristo nagsabi: “Kun kamo magdanay sa sakong tataramon, kamo tunay na sakong mga disipulo, asin mamimidbid nindo an katotoohan, asin bubutasan kamo kan katotoohan.” (Juan 8:31, 32) An katalingkasan na ini bakong an limitadong klase na linalaoman nin mga tawo kun hinahaboan inda an sarong politikal na hade o porma nin gobyerno apabor sa iba. Imbes, iyan nagtataram manongod sa pinakacausa kan mga problema nin tawo. An isinasabi ni Jesus katalingkasan sa kasalan, an kaoripnan sa kasalan. (Helingon an Juan 8:24, 34-36.) Kaya kun an saro magin tunay an disipulo ni Jesu-Cristo, ini nagbubunga nin risang pagkaliwat sa saiyang buhay, nin libertad.
7. (a) Kun siring, sa anong sentido na kita puwedeng magin talingkas sa kasalan ngonyan? (b) Tanganing magkamit kan katalingkasan na iyan, ano an kaipuhan na gibohon niato?
7 Dai iyan nangangahulogan na sa presente an tunay na mga Kristiano dai nakakamate kan mga epekto kan namanang tendensia sa makasalan na gawe. Al kontraryo, sinda may pakikipaglaban huli kaiyan. (Roma 7:21-25) Alagad kun an saro talagang nabubuhay kaoyon sa mga katokdoan ni Jesus, sia dai magigin dukhang oripon kan kasalan. An kasalan dai na magigin garo hade para sa saiya na nagtatao nin mga pagboot na kinukuyog nia. Dai na sia malalaom sa sarong dalan nin buhay na mayo nin katuyohan asin nagtatao sa saiya nin maribok na konsensia. Sia magkakaigwa nin malinig na konsensia sa atubang nin Dios huli ta an nakaaging mga kasalan pinatawad na mahayag, alagad kun sia minasayumang kuyugon iyan huli ta nagigirumdoman nia an malinig na mga katokdoan ni Cristo ipaheheling nia na an kasalan bako na niang kagurangnan.—Roma 6:12-17.
8. (a) Ano pang katalingkasan an itinatao sato kan tunay na Kristianismo? (b) paano ini maninigong makaapektar sa satong kaisipan manongod sa sekular na mga namomoon?
8 Bilang mga Kristiano kita may dakulang katalingkasan. Kita talingkas na sa mga epekto nin falsong mga katokdoan, sa pagkaoripon sa superstisyon asin sa kasalan. An makangangalas na mga katotoohan manongod sa kamugtakan kan gadan asin sa pagkabuhay liwat nakakalda sa sato sa daing katanosan na pagkatakot sa madahas na kagadanan na dahelan na an mga tawo nagbibinongog sa saindang konsensia. An kaaraman na an bakong sangkap na mga gobyerno nin tawo masasalidahan kan matanos na Kahadean nin Dios minakalda sa sato sa kadaihan nin paglaom. Alagad an katalingkasan na iyan dai nagtatao nin katanosan sa dai pag-intindi sa ley o dai paggalang sa mga opisyales nin gobyerno sa sarahotan na an daan na palakaw madali nang mawara.—1 Ped. 2:16, 17; Tito 3:1, 2.
9. (a) Paano kita mamomoton na tinatabangan ni Jehova na magkamit kan pinakadakulang katalingkasan na posible ngonyan para sa mga tawo? (b) Sa pagdedesisyon, paano niato ikakapaheling na maliwanag niatong nasasabotan an ibinunga kan pag-abuso ni Adan sa saiyang katalingkasan?
9 Dai kita pinababayaan ni Jehova na magpatibasang kun arin an pinakamarahay na dalan nin pamumuhay. Aram nia kun paano kita ginibo, kun ano an magtatao sato nin tunay na pagkakontento asin pakamate nin personal na dignidad, asin kun ano an pinakamagtatao sato ni nagdadanay na pakinabang. Aram man nia an saiyang iskedyul para sa pag-otob sa saiyang katuyohan asin, kun siring, an mga aktibidad na pinakakapakipakinabang na gibohon niato. Aram man nia an mga kaisipan asin gawe na makapararaot sa saro o makalalaglag sa saiyang relasyon sa iba, makaoolang pa ngani sa saiya sa pagkakamit kan mga bendisyon kan Kahadean nin Dios. Mamomoton na isinasabi nia sa sato an mga bagay na ini paagi sa Biblia asin paagi sa saiyang naheheling na organisasyon. (Gal. 5:19-23; Mar. 13:10; ikomparar an 1 Tim. 1:12, 13.) Dangan nasa sato na, na ginagamit an satong itinao nin Dios na libreng kabotan, an pagdesisyon kun ano an satuyang magigin reaksion. Kun isinapuso niato an sinasabi sato kan Biblia manongod sa kun paano nawara ki Adan an katalingkasan na itinao sa katawohan sa kapinonan, kita madesisyon ni madonong. Ipaheheling niato na an marahay na relasyon ki Jehova iyo an pangenot sa satong buhay.
Pagmawot nin Ibang Klaseng Katalingkasan
10. Anong klaseng katalingkasan an minawot nin nagkapira na naghihingakong Kristiano?
10 Kun beses an mga barobata na nagdakula bilang mga Saksi ni Jehova, saka an iba na bako naman na mga hoben, naghohona na gusto ninda nin ibang klaseng katalingkasan. An kinaban tibaad garo baga magayonon, asin mantang orog nindang iniisip-isip iyan orog man na minakosog an saindang pagmawot na gibohon an mga bagay na ginigibo nin mga kinabanon. Tibaad dai man ninda pinaplano na magdroga, uminom nin sobra o makisaro. Alagad minapoon sindang makiibaiba sa kinabanon na mga kabarkada pagretira sa eskuwelahan o sa trabaho. Siyempre, boot nindang akoon kan saindang bagon mga kairibaiba, kaya sinda minapoon na arogon an saindang pananaram asin an saindang gawe.—3 Juan 11.
11. An pag-agyat na gibohon ini kun beses minagikan saen?
11 Kun beses an pag-agyat na gumibo nin kinabanon na gawe minagikan pa sa saro na naghihingakong naglilingkod ki Jehova. Iyan an nangyari sa Eden kan sutsutan ni Satanas si Eva, asin dangan kan sadolon ni Eva si Adan na umiba sa saiya. Totoo man iyan sa tahaw kan enot na mga Kristiano, asin iyan man an nangyayari sa satong aldaw. An siring na mga tawo parateng namomoot sa kaogmahan asin nagmamawot nin mga bagay na nagtatao nin labi-labing kaalingan. Sinadol ninda an iba na “mag-oroogma.” Sinda ‘nabubuhay bilang mga oripon nin kalapaan.’—2 Ped. 2: 18, 19.
12. (a) Ano an mamondong mga resulta nin kinabanon na paggawe? (b) Kun an mga napapalabot nakakaaram kan resulta, taano ta nag-iinsistir sindang gibohon an siring na mga bagay?
12 Bakong marahay an bunga. An bawal na pagdodorog nagbubunga nin karibokan sa emosyon. Iyan puwede man na magbunga nin helang, dai minamawot na pagbados asin posible nin pagkalaglag nin pag-agoman. (Tal. 6:32-35; 1 Cor. 6:18; 1 Tes. 4:3-8) An pag-abusar sa droga puwedeng magbunga ni pagkapurunguton, bakong klarong pagtaram, malibog na pagheling, pagkaribong, dai pakahangos, mga pakaimahinar asin kagadanan. (Ikomparar an Talinhaga 23:29-35.) Iyan puwedeng magbunga ni pagkaadikto, na tibaad magbunga nin krimen tanganing suportaran an bisyong iyan. An mga nahoholog sa siring na gawe parateng nakakaaram kun ano an resulta. Alagad an saindang pagmawot nin kaogmahan asin sensuwal na kaalingan dahelan na pinipintoan ninda an saindang isip sa mga resulta. Sinasabihan ninda an saindang sadiri na iyan katalingkasan, alagad ta nadidiskobre ninda, nin huri na, na sinda oripon nin kasalan, asin maringison nanggad na kagurangnan an kasalan! An pangangatanosan sa bagay ngonyan makakatabang na ingatan kita tumang sa siring na eksperyensia.—Gal. 6:7, 8.
Kun Saen Minapoon an Problema
13. (a) Paano an mga kamawotan na minagiya sa mga problemang ini parateng napupukaw? (b) Tanganing masabotan kun ano an “maraot na pag-iiriba,” kiisay na punto-de-vista an kaipuhan niato? (c) Sa pagsimbag nindo sa mga hapot na nasa puro kan parapo, idoon an punto-de-vista ni Jehova. Saro-saroon na komentohan an mga hapot.
13 Umontok asin isipon kun saen parateng minapoon an mga problemang iyan. An Biblia nagpapaliwanag: “An lambang saro nasusugotan kun sia nabubutong asin nadadara kan saiyang sadiring horot. Dangan an horot, kun iyan nangingidam, nangangaki nin kasalan; dangan, an kasalan, kun iyan ikasagibo na, nagdadara nin kagadanan.” (Sant. 1:14, 15) Alagad ta paano mapupukaw an mga horot na iyan? Paagi sa minalaog sa isip, asin parate na ini bilang resulta nin pakikiasosyar sa mga tawong dai nag-aaplikar kan mga prinsipyo kan Biblia. Siyempre, kita gabos nakakaaram na maninigo niatong likayan an “maraot na pag-iriba.” Alagad an hapot, Arin na pag-iriba an maraot? Ano an punto-de-vista ni Jehova dian? An pangangatanosan sa minasunod na hapot asin teksto maninigong makatabang sato na makaabot sa tamang konklusyon.
An bagay daw na may mga tawo na garo baga kagalang-galang nangangahulogan na sinda magigin marahay na pag-iriba? (Ikomparar an Genesis 34:1, 2, 18, 19.)
An saindang daw na pakikipag-olay, tibaad an saindang mga soba, nagpaparisa kun baga kita maninigong makiiba nin dayupot sa sainda? (Efe. 5:3, 4)
May dahelan daw kitang mahadit kun sinda dai nagtutubod sa kapareho sa tinutubod niato manongod sa katuyohan nin Dios? (Ikomparar an 1 Corinto 15:12, 32, 33.)
Ano an saboot ni Jehova kun pilion niatong makiiba sa mga dai namomoot sa saiya? (Ikomparar an 2 Cronica 19:1, 2.)
Minsan ngani kita nagtatrabaho kaiba nin mga daing pagtubod o nag-eeskuwela kaiba ninda, paano niato ikakapaheling na dai niato sinda pinipili bilang kairiba? (1 Ped. 4:3, 4)
An pagheling nin telebisyon asin pagbasa nin mga libro, magasin asin peryodiko mga paagi man nin pakikiasosyar sa iba. Tumang sa anong klaseng materyales gikan sa mga ini na kita kaipuhan na espesyal na magmaan sa mga aldaw na ini? (Tal. 3:31; Isa. 8:19; Efe. 4:17-19)
Ano an isinasabi ki Jehova kan satong pagpili nin kairiba kun dapit sa kun anong klase kitang tawo? (Sal. 26:1, 4, 5; 97:10)
14. Anong makangangalas na katalingkasan an naghahalat sa mga maimbod na nag-aaplikar kan hatol kan Tataramon nin Dios ngonyan?
14 Nasa enotan niato an Bagong Areglo nin Dios. Paagi sa Saiyang Kahadean na katawohan makakalda sa nakakaoripon na impluwensia ni Satanas asin kan saiyang bilog na maraot na palakaw nin mga bagay. Luway-luway an gabos na epekto nin kasalan hahaleon sa katawohan. An daing sagkod na buhay sa Paraiso magigin paglaom ninda. An katalingkasan na lubos na kaoyon sa “espiritu ni Jehova” sa katapustapusi kakamtan kan gabos na linalang. (2 Cor. 3:17) Magigin makatanosan daw na isapeligro na mawaran kan gabos na iyan huli sa pagbasangbasang sa hatol kan Tataramon nin Dios ngonyan? Paagi sa satong paggamit kan satong Kristianong katalingkasan ngonyan ikapaheling logod niato nin maliwanag na an talagang minamawot niato iyo an “mamuraway na katalingkasan kan mga aki nin Dios.”—Roma 8:21.
(Ipagpapadagos sa masunod na luwas.)
PAGREREPASO
● Anong klaseng katalingkasan an nakamtan kan enot na tawong mag-agom? Paano iyan nakakakomparar sa naeeksperyensiahan ngonyan nin katawohan?
● Bakong arog kan kinaban, anong katalingkasan an nasa tunay na mga Kristiano? Paano ini nagigin posible?
● Ano an ibinabayad kan mga naghahanap kan klase nin katalingkasan na nasa kinaban?
● Taano ta napakahalaga na likayan an “maraot na pag-iriba”? Bakong arog ni Adan, kiisay na mga desisyon kun dapit sa kun ano an maraot an inaako niato?