Kapahayagan—An Mamuraway na Kulminasyon Kaiyan Harani Na

Kasumpay kan Kapitulo 6: Pagbukas sa Banal na Hilom

An mga Bitoon Asin mga Kandelero

5. Paano ipinaliliwanag ni Jesus an “pitong bitoon” asin “pitong kandelero”?

⁵ Naheling ni Juan si Jesus sa tahaw nin pitong kandelerong bulawan na may pitong bitoon sa saiyang toong kamot. (Kapahayagan 1:​12, 13, 16) Ngonyan ipinaliliwanag ini ni Jesus: “Kun manongod sa banal na hilom manongod sa pitong bitoon na naheling mo na nasa sakong toong kamot, asin sa pitong kandelerong bulawan: An pitong bitoon nangangahulogan kan mga anghel kan pitong kongregasyon, asin an pitong kandelero nangangahulogan nin pitong kongregasyon.”​—Kapahayagan 1:20.

6. Ano an irinirepresentar kan pitong bitoon, asin taano an mga mensahe ta espisipikong ipinaaabot sa mga ini?

⁶ An mga “bitoon” iyo an “mga anghel kan pitong kongregasyon.” Sa Kapahayagan, an mga bitoon kun beses nagsisimbolo sa literal na mga anghel, alagad ta imposible man na gamiton ni Jesus an sarong parasurat na tawo tanganing sumurat sa dai naheheling na espiritung mga linalang. Kaya an mga “bitoon” iyo an tawong mga paraataman, o kamagurangan, sa mga kongregasyon, na ibinibilang na mga mensahero ni Jesus.a An mga mensahe ipinaaabot sa mga bitoon, huli ta an mga ini an may paninimbagan na mangataman sa aripompon ni Jehova.​—Gibo 20:28.

7. (a) Ano an nagpapaheling na an pakikipag-olay ni Jesus sa saro sanang anghel sa kada kongregasyon dai nangangahulogan na an kada kongregasyon may saro sanang magurang? (b) Sairisay an irinirepresentar kan pitong bitoon sa toong kamot ni Jesus?

⁷ Mantang an kinakaolay ni Jesus saro sanang “anghel” sa kada kongregasyon, ini daw nangangahulogan na an kada kongregasyon saro sana an magurang? Dai. Kaidto pang aldaw ni Pablo, an kongregasyon sa Efeso igwa na nin pirang magurang, bako sanang saro. (Kapahayagan 2:​1; Gibo 20:17) Kaya kan aldaw ni Juan, kan ipadara an mga mensahe sa pitong bitoon tanganing basahon sa mga kongregasyon (kaiba an yaon sa Efeso), an mga bitoon seguradong nagrirepresentar sa gabos na naglilingkod sa mga grupo nin mga magurang sa laog kan linahidan na kongregasyon ni Jehova. Sa kaparehong paagi, an mga paraataman ngonyan binabasa sa saindang mga kongregasyon an mga surat na naresibi hale sa Namamahalang Grupo, na kompuwesto nin linahidan na mga paraataman na naglilingkod sakop kan pamamayo ni Jesus. Kaipuhan na seguradohon kan lokal na grupo nin mga magurang na an hatol ni Jesus kinukuyog kan saindang kongregasyon. Siyempre, an hatol para sa kapakinabangan kan gabos na kaiba sa kongregasyon, bako sanang sa kamagurangan.​—Helingon an Kapahayagan 2:​11a.

8. Ano an ipinaririsa kan pagigin nasa toong kamot ni Jesus kan mga magurang?

⁸ Mantang si Jesus an Payo kan kongregasyon, an kamagurangan tama sanang sinasabi na nasa too niang kamot, an boot sabihon, nasa irarom kan saiyang pamomogol asin paggiya. (Colosas 1:18) Sia an Poon na Pastor, asin sinda katabang na mga pastor.​—1 Pedro 5:​2-4.

9. (a) Ano an irinirepresentar kan pitong kandelero, asin taano an kandelero ta angay na simbolo kaini? (b) Ano an posibleng ipagirumdom ki apostol Juan kan bisyon?

⁹ An pitong kandelero iyo an pitong kongregasyon na pinadarahan ni Juan kan libro nin Kapahayagan: an Efeso, Smirna, Pergamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia, asin Laodicea. Taano ta isinisimbolo nin mga kandelero an mga kongregasyon? Huli ta an mga Kristiano, baga man indibiduwal o sa kagabsan bilang mga kongregasyon, kaipuhan na ‘paliwanagon an saindang ilaw sa atubang nin mga tawo’ sa madiklom na kinaban na ini. (Mateo 5:​14-16) Dugang pa, an mga kandelero kabilang sa mga kasangkapan sa templo ni Salomon. An pag-apod sa mga kongregasyon na kandelero posibleng magpagirumdom ki Juan na, sa sentidong ilustratibo, an kada lokal na kongregasyon kan mga linahidan “templo nin Dios,” ontokan kan espiritu nin Dios. (1 Corinto 3:16) Dugang pa, sa antitipo kan Judiong areglo sa templo, an mga miembro kan kongregasyon nin mga linahidan naglilingkod bilang “makahadeng pagkasaserdote” sa dakulang espirituwal na templo ni Jehova, na si Jesus an Halangkaw na Saserdote asin duman si Jehova personal na nag-eerok sa langitnon na Kabanalbanale.​—1 Pedro 2:​4, 5, 9; Hebreo 3:​1; 6:​20; 9:​9-14, 24.

An Dakulang Apostasiya

10. Ano an nangyari sa Judiong sistema asin sa daing pagsolsol na mga parasuportar dian kan 70 C.E.?

¹⁰ Kan isurat ni Juan an Kapahayagan, an Kristianismo labi nang 60 anyos. Sa kapinonan, nakaligtas iyan sa 40 taon na daing ontok na pagtumang nin Judaismo. Dangan an Judiong sistema nag-ako nin nakagagadan na tama kan 70 C.E. kan an dai nagsosolsol na mga Judio mawaran kan saindang nasyonalidad asin kan para sa sainda garo sarong idolo​—an templo sa Jerusalem.

11. Taano ta napapanahon nanggad na patanidan kan Poon na Pastor an mga kongregasyon manongod sa minalataw na mga tendensia?

¹¹ Minsan siring, ihinula ni apostol Pablo na magkakaigwa nin apostasiya sa tahaw kan linahidan na mga Kristiano, asin ipinaheheling kan mga mensahe ni Jesus na sa kagurangan ni Juan an apostasiyang ini minalataw na. Si Juan an huri sa mga nagseserbing pan-olang sa todo-todong paghihingoang ini ni Satanas na raoton an banhi kan babae. (2 Tesalonica 2:​3-12; 2 Pedro 2:​1-3; 2 Juan 7-11) Kaya idto an angay na panahon para sa Poon na Pastor ni Jehova na sumurat sa kamagurangan sa mga kongregasyon, na nagpapatanid manongod sa minalataw na mga tendensia asin nagsasadol sa mga may matanos na puso na manindogan nin marigon para sa katanosan.

12. (a) Paano nagtalubo an apostasiya kan mga siglo pakalihis kan aldaw ni Juan? (b) Paano naglataw an Kakristianohan?

¹² Dai niato aram kun ano an reaksion kan mga kongregasyon kaidtong 96 C.E. sa mga mensahe ni Jesus. Alagad aram niato na an apostasiya marikas na nagtalubo pagkagadan ni Juan. An mga “Kristiano” nagpondo sa paggamit sa ngaran ni Jehova asin isinalida dian an “Kagurangnan” o “Dios” sa mga manuskrito kan Biblia. Pag-abot kan ikaapat na siglo, an falsong doktrina kan Trinidad nakalaog na sa mga kongregasyon. Sa panahon man sanang iyan, inaako na an ideya kan inmortal na kalag. Ultimo, ginibo kan Romanong Emperador Constantino an “Kristianismo” na relihiyon kan Estado, asin ini an ginikanan kan Kakristianohan, na dian an Iglesya asin Estado nagtabang sa paghade sa laog nin sangribong taon. Pasil na magin bagong estilong “Kristiano.” An bilog na mga tribo ibinagay an saindang enot na mga paganong paniniwala sa mga bersion kan relihiyon na ini. An dakol sa mga namomoon sa Kakristianohan nagin mapan-aping politikal na mga namomoon, na ipinaootob an saindang apostatang mga punto-de-vista paagi sa minasbad.

13. Sa ibong kan patanid ni Jesus tumang sa sektaryanismo, ano an ginibo kan nag-apostatang mga Kristiano?

¹³ An mga sinabi ni Jesus sa pitong kongregasyon biyong inignoro kan nag-apostatang mga Kristiano. Pinatanidan ni Jesus an mga taga-Efeso na bawion an pagkamoot ninda kan enot. (Kapahayagan 2:4) Minsan siring, an mga miembro kan Kakristianohan, mantang bako nang sararo sa pagkamoot ki Jehova, nagralaban sa maringis na mga guerra asin pinaglamag an lambang saro. (1 Juan 4:20) Pinatanidan ni Jesus an kongregasyon sa Pergamo tumang sa sektaryanismo. Pero, naglataw an mga sekta dawa kan ikaduwang siglo, asin ngonyan an Kakristianohan may rinibong nag-eergong mga sekta asin relihiyon.​—Kapahayagan 2:15.

14. (a) Minsan ngani si Jesus nagpatanid tumang sa pagigin gadan sa espirituwal, ano an ginibo kan naghihingakong mga Kristiano? (b) Sa anong mga paagi na an naghihingakong mga Kristiano nasudya sa pagkuyog sa patanid ni Jesus tumang sa idolatriya asin inmoralidad?

¹⁴ Pinatanidan ni Jesus an kongregasyon sa Sardis tumang sa pagigin gadan sa espirituwal. (Kapahayagan 3:1) Kapareho kan mga yaon sa Sardis, madaling nalingawan nin naghihingakong mga Kristiano an Kristianong mga gibo asin dai nahaloy itinao an napakahalagang gibohon nin paghuhulit sa sarong sadit, binabayadan na grupo nin klero. Pinatanidan ni Jesus an kongregasyon sa Tiatira tumang sa idolatriya asin pakikisaro. (Kapahayagan 2:20) Pero, hayag na inaprobaran kan Kakristianohan an paggamit nin mga imahen, saka an pagpalakop sa mas pairarom na pagsamba sa nasyonalismo asin materyalismo. Asin an inmoralidad, minsan ngani kun beses ipinagbabawal, poon pa kaidto lakop man na kinokonsinte.

15. An mga tataramon ni Jesus sa pitong kongregasyon nagbubuyagyag nin ano manongod sa mga relihiyon nin Kakristianohan, asin an klero nin Kakristianohan napatunayan na ano?

¹⁵ Kaya, an mga tataramon ni Jesus sa pitong kongregasyon nagbubuyagyag kan lubos na pagkasudya kan gabos na relihiyon nin Kakristianohan na magin espesyal na banwaan ni Jehova. An totoo, an klero nin Kakristianohan iyo an pinakaprominenteng miembro kan banhi ni Satanas. Sa pagtaram manongod digdi bilang ‘an tampalasan,’ ihinula ni apostol Pablo na an saindang “presensia . . . sono sa paghiro ni Satanas paagi sa lambang makapangyarihan na gibo asin putik na mga tanda asin mga ngangalasan asin paagi sa lambang bikong pandadaya.”​—2 Tesalonica 2:​9, 10.

16. (a) Tumang kiisay nagpaheling nin espesyal na pagkaongis an mga namomoon sa Kakristianohan? (b) Ano an nangyari sa Kakristianohan kaidtong Edad Media? (c) Liniwat daw kan Protestanteng pagrebelde, o Repormasyon, an apostatang mga gibo nin Kakristianohan?

¹⁶ Minsan naghihingakong mga pastor kan aripompon nin Dios, an mga namomoon sa Kakristianohan, relihiyoso asin sekular, nagpaheling nin espesyal na pagkaongis sa siisay man na naghingoang isadol an pagbasa sa Biblia o sa siisay man na nagbubuyagyag kan saindang mga gibong bakong makakasuratan. Si John Hus asin an paratradusir kan Biblia na si William Tyndale pinaglamag asin ginadan bilang martir. Kaidtong madiklom na Edad Media, an apostatang paghade nakaabot sa kulminasyon sa makadiablong Katolikong Inkisisyon. An siisay man na nakikidiskutir sa mga katokdoan o autoridad kan iglesya daing herak na pinapopondo, asin an dai mabilang na rinibong erehe daa pinasakitan sagkod na magadan o sinolo sa harigi. Kaya pinagmaigotan ni Satanas na seguradohon na an siisay man na tunay na banhi kan garo-babaeng organisasyon nin Dios madaling mapoho. Kan mangyari an Protestanteng pagrebelde, o Repormasyon (poon 1517 padagos), an dakol na iglesyang Protestante nagpaheling nin kaparehong pagkapanatiko. Sinda man nagkasala sa dugo paagi sa pagmartir sa mga naghihingoang magmaimbod sa Dios asin ki Cristo. Tunay nanggad, “an dugo kan mga banal” pinabolos nin daing pakundangan!​—Kapahayagan 16:​6; ikomparar an Mateo 23:​33-36.

An Banhi Nagdadanay

17. (a) Ano an ihinula kan parabola ni Jesus manongod sa trigo asin mga doot? (b) Ano an nangyari kan 1918, na nagbunga nin anong pagsikwal asin anong pagnombra?

¹⁷ Sa parabola nia manongod sa trigo asin doot, ihinula ni Jesus an panahon nin kadikloman na maabot mantang nagsasakop an Kakristianohan. Minsan siring, sa dakol na siglo nin apostasiya, magkakaigwa nin indibiduwal na garo-trigong mga Kristiano, tunay na mga linahidan. (Mateo 13:​24-29, 36-43) Kaya, kan umabot an aldaw kan Kagurangnan kan Oktubre 1914, igwa pa nin tunay na mga Kristiano sa ibabaw nin daga. (Kapahayagan 1:10) Minalataw na si Jehova nagdatong sa saiyang espirituwal na templo para sa paghokom mga tolo may kabangang taon pakalihis kaiyan, kan 1918, kaiba si Jesus bilang saiyang “mensahero kan tipan.” (Malaquias 3:​1; Mateo 13:​47-50) Panahon na para sa Kagurangnan na sa katapustapusi isikwal an falsong mga Kristiano asin nombrahan ‘an maimbod asin madonong na oripon na mamahala sa gabos niang sadiri.’​—Mateo 7:​22, 23; 24:​45-47.

18. Anong “oras” an nagdatong kan 1914, asin panahon na kaidto na gibohon kan oripon an ano?

¹⁸ Panahon man kaidto para sa oripon na ini na tawan nin espesyal na atension an mga bagay na nasusurat sa mga mensahe ni Jesus para sa pitong kongregasyon, arog kan maheheling niato sa sinasabi dian. Halimbawa, nasasabihan ni Jesus an pagdatong nia sa paghokom sa mga kongregasyon, paghokom na nagpoon kan 1918. (Kapahayagan 2:​5, 16, 22, 23; 3:3) Sia nagtataram manongod sa pagprotehir sa kongregasyon sa Filadelfia sa “oras nin pagbalo, na madatong sa bilog na ineerokan na daga.” (Kapahayagan 3:​10, 11) An “oras nin pagbalong” ini maabot sana sa pagpopoon kan aldaw kan Kagurangnan kan 1914, na pakalihis kaiyan an mga Kristiano binalo mapadapit sa saindang kaimbodan sa napatindog nang Kahadean nin Dios.​—Ikomparar an Mateo 24:​3, 9-13.

19. (a) Ano an ilinaladawan ngonyan kan pitong kongregasyon? (b) Siisay an dakol na nakiasosyar sa linahidan na mga Kristiano, asin taano an hatol ni Jesus asin an mga kamugtakan na saiyang ilinaladawan ta aplikado man sa sainda? (c) Ano an maninigong magin punto-de-vista niato sa mga mensahe ni Jesus sa pitong kongregasyon kan enot na siglo?

¹⁹ Sa dahelan na ini, an mga tataramon ni Jesus sa mga kongregasyon nagkaigwa kan mayor na aplikasyon kaiyan magpoon kan 1914. Sa kamugtakan na ini, an pitong kongregasyon naglaladawan sa gabos na kongregasyon kan linahidan na mga Kristiano sa aldaw kan Kagurangnan. Dugang pa, sa nakaaging 50 taon asin labi pa, an linahidan na mga Kristiano na ilinadawan ni Juan inibanan nin dakol na nagtutubod na an paglaom mabuhay sagkod lamang sa Paraiso digdi sa daga. An hatol kan pinamuraway na si Jesu-Cristo asin an mga kamugtakan na nanompongan nia sa pitong kongregasyon bilang resulta kan saiyang pagsiyasat minaaplikar na may kaparehong puwersa sa mga ini, ta sasaro sana an pamantayan nin katanosan asin kaimbodan para sa gabos na lingkod ni Jehova. (Exodo 12:​49; Colosas 3:11) Kun siring, an mga mensahe ni Jesus sa pitong kongregasyon kan enot na siglo sa Asia Minor bako sanang makasaysayan. Iyan nangangahulogan nin buhay o kagadanan para sa lambang saro sa sato. Kaya maghinanyog kita nin maingat sa mga tataramon ni Jesus.

[Nota sa Ibaba]