Bautismohan! Bautismohan! Bautismohan!—Alagad Taano?

“SA LAOG nin pirang bulan binautismohan ko an labi sa sampulong ribong lalaki, babae, asin aki.” Siring an surat kan misyonerong Jesuita na si Francis Xavier manongod sa saiyang trabaho sa kahadean nin Travancore, India. “Nagduman ako sa mga baryo asin ginibo ko sindang mga Kristiano. Asin an gabos kong dinudumanan winawalatan ko nin kopya kan satong mga pamibi asin pagboot sa lokal na lenguahe.”

Naghangang marhay sa mga surat ni Francis Xavier, ipinagboot ni Hadeng Juan nin Portugal na iyan basahon nin makosog sa gabos na pulpito sa bilog niang kahadean. An surat na Enero 1545 na kinotar pa sana inaprobaran pa nganing ipublikar. An resulta? “Dai nahaloy an kabanga kan mga estudyante sa Europa, na ‘nagruruluhod asin makuring naghihiribi,’ nagkakagsing na makaduman sa India asin kombertiron an mga pagano,” an surat ni Manfred Barthel sa saiyang librong The Jesuits​—History & Legend of the Society of Jesus. Dugang pa nia: “An ideya na tibaad kaipuhan nin labi sa duwang panwirik nin banal na tubig asin sarong bag na pano nin pulyeto tanganing kombertiron an sarong bilog na kahadean garo baga dai naisipan nin dakol kan panahon na idto.”

Ano talaga an naginibo kan siring na lagduan na pagkombertir? Realistikong ibinareta sa Roma kan Jesuita na si Nicolas Lancilloto: “An kadaklan sa binabautismohan igwa nin natatagong motibo. An mga oripon kan mga Arabo asin Hindu naglalaom na kamtan an saindang katalingkasan paagi kaiyan o kamtan an proteksion sa mapan-aping among o tangani sanang makakua nin sarong bagong panluwas na gubing o turbante. Kadakol kan naggigibo nin siring tanganing makadulag sa sarong padusa. . . . An siisay man na napadadara sa saindang sadiring makokosog na paniniwala na humanap nin kaligtasan sa samong mga itinotokdo ibinibilang na mga rungaw. Dai nahahaloy pakabautismo kadakol kan minatalikod asin minabalik sa saindang dating paganong mga gibo.”

An pagmawot na kombertiron asin bautismohan an mga pagano yaon man sa mga eksplorador na taga-Europa kan panahon na iyan. May nagsabi na binautismohan ni Christopher Columbus an enot na mga “Indian” na nanompongan nia sa Caribeano. “An opisyal na palakaw kan Imperyo nin España ibinilang an pagkombertir kan lokal na populasyon na enot na mahalaga,” an sabi kan The Oxford Illustrated History of Christianity. “Kan pagtatapos kan ikadesisais na siglo, an 7,000,000 na Indian sa imperyo nin España nagin, kisuerra sa ngaran, mga Kristiano. Sa mga lugar na igwa nin estadistika nin mga pagkombertir (si Pedro de Gante, paryente kan Emperador na si Carlos V, na nag-iba sa mga misyonero, nagsabi dapit sa pagbautismo sa 14,000 sa tabang nin sarong kaibang lalaki sa sarong aldaw), malinaw na dai nagin posible an odok sa boot na preliminaryong pagtotokdo.” An siring na artipisyal na mga pagkombertir parateng kadungan nin makolog, maringis, mapan-aping pagtratar sa mga tagaduman.

An pagpahalaga na itinao sa bautismo nagpahiro sa mga eksplorador asin misyonerong ini na magpadagos. Kan 1439, nagpaluwas nin sarong pagboot si Papa Eugenio IV sa Konsilyo nin Florence na nagsabi: “An Banal na Bautismo nangengenot sa mga sakramento, huli ta iyan an pinto kan espirituwal na buhay; huli ta paagi kaiyan kita ginibong mga miembro ni Cristo asin iiniba sa Iglesya. Asin mantang paagi sa enot na tawo an kagadanan nakalaog sa gabos, kun kita dai mamundag liwat sa tubig asin sa Banal na Espiritu, dai kita makalalaog sa kahadean nin Langit.”

Alagad luminataw an diriskutiran manongod sa kun kiisay talagang bautismo an balido. “Huli ta iyan man an pundamental na seremonya nin paglaog sa komunidad kan iglesya, tolos na hiningako an bautismo bilang diretso kan nagkapirang magkaribal na iglesya, na an kada saro inapod an sadiri na sono sa establisadong mga doktrina asin inakusar an iba nin erehiya asin pagkasiriblag. Dai malilikayan an mga pagbarobago nin mga seremonya sa bautismo kan laen-laen na sekta,” an sabi kan The Encyclopedia of Religion.

Pero an pagbautismo bago pa an panahon kan Kristianong pagtubod. Ginibo iyan sa Babilonya asin sa suanoy na Egipto, kun saen an malipot na tubig kan Nilo hinona na makadudugang nin kosog asin magtatao nin inmortalidad. Nagtubod man an mga Griego na an bautismo puwedeng magpangyari nin pagkamundag liwat o puwedeng magdara nin inmortalidad para sa bagong miembro. Naggibo nin bautismo an sekta nin Judio sa Qumran para sa paglaog sa saindang komunidad. Kahagadan na turion an mga nakombertir na Hentil sa Judaismo asin pakalihis nin pitong aldaw bautismohan paagi sa paglubog sa tubig sa atubangan nin mga nagmamasid.

Malinaw nanggad, labi-labi an pagpapahalaga na itinao sa bautismo sa halawig na panahon. Pero kumusta man ngonyan? Kaipuhan daw iyan sa modernong mga panahon na ini? Kun iyo, taano? Sa katunayan, maninigo daw kamong pabautismo?