Midbida Si Jehova—An Personang Dios
IKINOKOMPARAR an ideya nin mga Hindu manongod sa Dios sa ideya nin ibang mga sistema nin relihion, si Dr. Radhakrishnan nin India nagkomento: “Ibang klase an Dios kan mga Hebreo. Sia persona asin aktibo sa kasaysayan asin interesado sa mga pagliliwat patin mga puedeng mangyari sa nag-ooswag na kinaban na ini. Sia sarong Persona na nakikikomunikar sa sato.”
An ngaran sa Hebreo para sa Dios kan Biblia יהוה, na parateng tinatradusir sa Ingles na “Jehovah” (sa Bicol, “Jehova”). Nakalalabi sia sa gabos na iba pang dios. Ano an aram ta manongod sa saiya? Ano an pagtratar nia sa mga tawo kaidtong mga panahon kan Biblia?
Si Jehova Asin si Moises “Pandokan”
May kadayupotan na “pandokan” sa pag-oltanan ni Jehova asin kan saiyang lingkod na si Moises, minsan ngani dai literal na naheling ni Moises an Dios. (Deuteronomio 34:10; Exodo 33:20) Kan sia hoben pa, an puso ni Moises kaiba kan mga Israelita, na kan panahon na idto naooripon sa Egipto. Tinalikdan nia an saiyang buhay bilang miembro kan kairiba sa harong ni Faraon, na “pinagmarahay pa na maapi kaibanan kan banwaan nin Dios.” (Hebreo 11:25) Bilang resulta, tinawan ni Jehova si Moises nin dakol na espesyal na pribilehio.
Bilang miembro kan kairiba sa harong ni Faraon, “si Moises tinokdoan kan gabos na kadonongan nin mga Egipcio.” (Gibo 7:22) Alagad tanganing pangenotan an nasyon nin Israel, kinaipuhan man nia na pataluboon an mga kualidad na kapakumbabaan, pagpapasensia, asin kahoyoan. Ginibo nia ini durante kan saiyang 40 taon bilang sarong pastor sa Midian. (Exodo 2:15-22; Bilang 12:3) Si Jehova, minsan ngani nagdadanay na dai naheheling, ihinayag an saiyang sadiri asin an saiyang katuyohan ki Moises, asin paagi sa mga anghel ipinagkatiwala sa saiya nin Dios an Sampulong Togon. (Exodo 3:1-10; 19:3–20:20; Gibo 7:53; Hebreo 11:27) An Biblia nagsasabi sa sato na “si Jehova nakipag-olay ki Moises nin pandokan, kun paano an sarong tawo makikipag-olay sa saiyang katood.” (Exodo 33:11) Sa katunayan, si Jehova mismo nagsabi: “Ngoso sa ngoso ako nagtataram sa saiya.” Kanigoan kamahal na marhay, kapersonal kan relasyon ni Moises sa saiyang dai naheheling alagad personang Dios!—Bilang 12:8.
Dugang pa sa enot na kasaysayan kan nasyon nin Israel, isinurat ni Moises an kodigo kan Ley kaiba an gabos na kabtang kaiyan. Ipinagkatiwala man sa saiya an saro pang daing kaagid sa halaga na pribilehio—an pagsurat kan libro nin Genesis. An huring kabtang kan librong iyan kasaysayan na aram na aram sa laog kan saiya mismong pamilya asin kun siring medyo pasil na isurat. Alagad saen kinua ni Moises an mga detalye kan kaenot-enoteng kasaysayan nin tawo? May posibilidad na si Moises igwa nin suanoy na nasusurat na mga dokumento, na prineserbar kan saiyang mga apoon, na magagamit bilang reperensia. Sa ibong na lado, puedeng nag-ako sia nin mga detalye paagi sa berbal na pagpaabot o direkta paagi sa banal na kapahayagan hale ki Jehova. An iginagalang na mga tawo sa gabos na panahon haloy nang minidbid an personal na relasyon ni Moises sa saiyang Dios dapit sa bagay na ini.
Si Jehova—An Personang Dios ni Elias
Midbid man ni propeta Elias si Jehova bilang sarong personang Dios. Si Elias maigot para sa dalisay na pagsamba asin naglingkod ki Jehova sa ibong kan grabeng pagkaongis asin pagtumang sa saiya kan mga nagsasamba ki Baal, an pangenot sa kadakoldakol na dios sa Canaan.—1 Hade 18:17-40.
Si Acab, an Hade sa Israel, asin an saiyang agom, si Jezabel, naghingoang ipagadan si Elias. Natatakot huli sa saiyang buhay, si Elias duminulag pa-Beer-seba, sa solnopan kan Gadan na Dagat. Duman naglagawlagaw sia sa kaawagan asin namibi na logod magadan. (1 Hade 19:1-4) Binayaan daw ni Jehova si Elias? Dai na daw Sia interesado sa saiyang fiel na lingkod? Tibaad iyan an nasa isip ni Elias, alagad ta sala nanggad sia! Kan huri, si Jehova toninong na nakipag-olay sa saiya, na naghahapot: “Ano an pinaggigibo mo digdi, Elias?” Pakatapos nin pambihirang pagpaheling nin lihis sa natural na kapangyarihan, “nagkaigwa nin tingog para sa saiya, asin iyan nagsabi [liwat] sa saiya: ‘Ano an pinaggigibo mo digdi Elias?’” Ipinaheling ni Jehova an personal na interes na ini ki Elias tanganing parigonon an boot kan saiyang mapagtitiwalaan na lingkod. Dakol pang ipagigibo sa saiya an Dios, asin si Elias galagang naghimate sa pangapodan na iyan! Fiel na inotob ni Elias an mga asignasyon sa saiya, na sinasantipikar an ngaran ni Jehova, an saiyang personang Dios.—1 Hade 19:9-18.
Kasunod kan pagsikwal nia sa nasyon nin Israel, si Jehova dai na nakipag-olay nin personal sa saiyang mga lingkod digdi sa daga. Ini dai nangahulogan na nagluya an saiyang personal na interes sa sainda. Paagi sa saiyang banal na espiritu, saiya pa man giraray na giniyahan asin pinakosog sinda sa paglilingkod sa saiya. Halimbawa si apostol Pablo, na dati inaapod Saulo.
An Paggiya ki Pablo kan Banal na Espiritu
Si Saulo taga-Tarso, sarong prominenteng siudad sa Cilicia. An saiyang mga magurang Hebreo, alagad namundag sia na siudadano nin Roma. Minsan siring, an pagkapadakula ki Saulo sono sa estriktong mga paniniwala kan mga Fariseo. Kan huri, sa Jerusalem, nagkaoportunidad siang edukaron “sa pamitisan ni Gamaliel,” sarong prominenteng paratokdo kan Ley.—Gibo 22:3, 26-28.
Huli sa napasalang kaigotan ni Saulo sa Judiong tradisyon, nagkaigwa sia nin partisipasyon sa sarong madahas na kampanya tumang sa mga parasunod ni Jesu-Cristo. Inoyonan pa ngani nia an paggadan ki Esteban, an enot na Kristianong martir. (Gibo 7:58-60; 8:1, 3) Kan huri inadmitir nia na minsan ngani sia kaidto paralanghad asin paralamag patin tawong parapakaraot, “[sia] naherakan, huli ta [sia] daing pakaaram asin naghiro sa kakulangan nin pagtubod.”—1 Timoteo 1:13.
Si Saulo minotibar nin tunay na pagmawot na maglingkod sa Dios. Kasunod kan pagkakombertir ki Saulo sa dalan pa-Damasco, ginamit sia ni Jehova sa mapangyaring paagi. Si Ananias, sarong enot na Kristianong disipulo, pinagbotan kan binuhay liwat na si Cristo na tabangan sia. Pakatapos kaiyan si Pablo (an Romanong ngaran na nagin apod ki Saulo bilang Kristiano) giniyahan kan banal na espiritu ni Jehova na gibohon an sarong haloy asin mabungang ministeryo sa gabos na parte kan Europa asin Asia Minor.—Gibo 13:2-5; 16:9, 10.
Mamimidbid daw ngonyan an iyo man sanang paggiya kan banal na espiritu? Iyo.
An Ateismo Bakong Olang sa Personal na Interes ni Jehova
Si Joseph F. Rutherford iyo an ikaduwang presidente kan Watch Tower Society. Nabautismohan sia kan 1906 bilang sarong Estudyante sa Biblia—an apod kaidto sa Mga Saksi ni Jehova—ninombrahan na abogado kan Sosyedad kan suminunod na taon, asin nagin presidente kaiyan kan Enero 1917. Pero, an hoben na abogadong ini dati sarong ateista. Paano sia nagin siring kamotibadong Kristianong lingkod ni Jehova?
Kan Hulyo 1913, si Rutherford naglingkod bilang tsirman sa sarong kombension kan Internasyonal na Asosasyon nin mga Estudyante sa Biblia na ginibo sa Springfield, Massachusetts, E.U.A. An sarong reporter hale sa lokal na peryodiko, an The Homestead, ininterbio si Rutherford, asin an pagkasaysay inimprenta giraray sa subenir na report kan kombension na idto.
Ipinaliwanag ni Rutherford na kan panahon na magplano siang mag-agom, an relihiosong mga punto de vista nia sa denominasyon nin Baptista, alagad an sa magigin agom nia sa Presbiteriano. Kan sabihon kan pastor ni Rutherford na “[an babae] mapapaduman sa kalayo sa impierno huli ta ini dai nabautismohan asin na [si Rutherford] mapapaduman nanggad sa langit huli ta sia nabautismohan, nagrebelde an saiyang nangangatanosan na isip asin sia nagin ateista.”
Nagkapirang taon na nagsiyasat nin maingat si Rutherford tanganing parigonon liwat an saiyang pagtubod sa sarong personang Dios. Nangatanosan sia, an sabi nia, sa suposisyon na “an dai nakapaninigo sa isip mayo nin diretso na magpanigo sa puso.” An mga Kristiano “dapat na nakaseseguro na totoo an Kasuratan na saindang tinutubod,” an paliwanag ni Rutherford, na sinasabi pa: “Dapat na aram ninda an pundasyon na saindang tinitindogan.”—Helingon an 2 Timoteo 3:16, 17.
Iyo, mahihimo dawa ngonyan nin sarong ateista o agnostiko na siyasaton an Kasuratan, pakosogon an pagtubod, asin pataluboon an makosog na personal na relasyon ki Jehova Dios. Pakatapos nin maingat na pag-adal sa Biblia sa tabang kan publikasyon kan Watch Tower na Kaaraman na Minagiya Pasiring sa Buhay na Daing Katapusan, an sarong hoben na lalaki nagtuga: “Dai ako nagtutubod sa Dios kan ponan ko an pag-adal na ini, alagad ngonyan nanompongan ko na an kaaraman sa Biblia lubos na binago an sakong kaisipan. Nagpopoon akong mamidbid si Jehova asin magtiwala sa saiya.”
“An Lolong” Asin an Dios
“Nungkang nangyari sa siisay man na kagsurat kan DT [Hebreong Kasuratan] na patunayan o ipangatanosan an pag-eksister nin Dios,” an sabi ni Dr. James Hastings sa A Dictionary of the Bible. “Bakong sono sa espiritu kan suanoy na kinaban sa pankagabsan na deharan an pag-eksister nin Dios, o makiargumento tanganing patunayan iyan. An paniniwala natural sana sa isip nin tawo asin komun sa gabos na tawo.” Siempre, dai ini nangangahulogan na an gabos na tawo kan panahon na idto may takot sa Dios. Dai nanggad. An Salmo 14:1 asin 53:1 pareho nasasambitan “an mangmang,” o arog kan sabi kan King James Version, “an lolong,” na nagsabi sa saiyang puso, “Mayong Jehova.”
Anong klaseng tawo an lolong na ini, an tawo na nagnenegar sa pag-eksister nin Dios? Sia bakong ignorante sa intelektuwal. Imbes, an termino sa Hebreo na na·valʹ nanonongod sa diperensia sa moral. Si Propesor S. R. Driver, sa saiyang isinurat sa The Parallel Psalter, nagsasabi na an diperensia “bakong kaluyahan sa pangangatanosan, kundi moral asin relihiosong katagasan, biyong kadaihan nin pag-iisip, o pagrisa.”
Padagos na ilinaladawan kan salmista an pagbagsak sa moral na resulta nin siring na aktitud: “Nangagkarasala sinda, naggiribo sinda nin makababaldeng mga gibo. Mayo nin siisay man na naggigibo nin marahay.” (Salmo 14:1) Sinumaryo ni Dr. Hastings: “Nananarig sa pagigin ausenteng ini nin Dios sa kinaban asin sa pagigin libre sa penalidad, an mga tawo nagigin marigsok asin naggigibo nin mga makababalde.” Hayag nindang inaako an maraot na mga prinsipyo asin binabasangbasang an sarong personang Dios na habo nindang panimbagan. Alagad an siring na kaisipan lolong asin mangmang pa man giraray ngonyan kapareho kan panahon na isurat kan salmista an saiyang mga tataramon labing 3,000 na taon na an nakaagi.
Mga Patanid Gikan sa Satong Personang Dios
Balikan ta ngonyan an mga hapot na pinalataw sa satong enot na artikulo. Taano ta dai ikaoyon nin kadakol na tawo an sarong personang Dios sa pagdusa na lakop sa presenteng kinaban?
An Biblia igwa nin nasusurat na impormasyon gikan sa mga tawo na “nagtaram hale sa Dios mantang sinda pinahihiro kan banal na espiritu.” (2 Pedro 1:21) Iyan sana an naghahayag sa sato kan personang Dios, si Jehova. Pinatatanidan man kita kaiyan manongod sa sarong maraot na persona, na dai naheheling nin mga tawo, na makapangyarihan sa pagdirehir asin pagkontrol kan isip nin tawo—si Satanas na Diablo. Makatanosan sana na kun dai kita naniniwala sa sarong personang Dios, paano kita makatutubod na igwa man nin personang Diablo, o Satanas?
Sa irarom nin pasabong si apostol Juan nagsurat: “An inaapod Diablo asin Satanas . . . ilinalagalag an bilog na ineerokan na daga.” (Kapahayagan 12:9) Kan huri si Juan nagsabi: “Aram niato na kita gikan sa Dios, alagad an bilog na kinaban namumugtak sa kapangyarihan kan maraot.” (1 Juan 5:19) An mga tataramon na ini nagrereplektar kan mga tataramon ni Jesus, na an mga tataramon isinurat mismo ni Juan sa saiyang Ebanghelyo: “An namamahala sa kinaban madatong. Asin mayo siang kapangyarihan sa sako.”—Juan 14:30.
Harayoon nanggad an Makakasuratan na tokdo na ini sa tinutubod kan mga tawo ngonyan! “An pag-orolay dapit sa Diablo malinaw na bako nang uso ngonyan. An satong mapagduda asin sientipikong panahon, sinisante na si Satanas,” an sabi kan Catholic Herald. Pero, mapuersang sinabi ni Jesus sa mga lalaking idto na may intension na gadanon sia: “Gikan kamo sa saindong ama na Diablo, asin boot nindo na gibohon an mga horot kan saindong ama.”—Juan 8:44.
Rasonable an paliwanag kan Biblia dapit sa kapangyarihan ni Satanas. Ipinaliliwanag kaiyan kun taano ta, sa ibong kan pagmawot kan kadaklan na tawo na mamuhay na matoninong asin nagkakaoroyon, an kinaban dinadamat nin pagkaongis, ralaban, asin daing kamanungdanan na kadahasan, siring kan ipinaheling sa Dunblane (na nasambitan sa pahina 3 asin 4). Saro pa, si Satanas dai nagsosolong kaiwal na dapat niatong labanan. An Biblia nagtatao nin dugang pang patanid mapadapit sa mga diablo, o demonyo—maraot na espiritung mga linalang na kaidtong haloy nang panahon nakiayon ki Satanas sa paglagalag asin pagmaltrato sa katawohan. (Judas 6) Dakol na beses na inatubang ni Jesu-Cristo an kapangyarihan kan mga espiritung ini, asin dinaog nia sinda.—Mateo 12:22-24; Lucas 9:37-43.
An tunay na Dios, si Jehova, may katuyohan na linigon sa dagang ini an karatan asin sa katapustapusi paraon an mga aktibidad kapwa ni Satanas asin kan saiyang mga demonyo. Basado sa satong kaaraman dapit ki Jehova, puede kitang magkaigwa nin marigon na pagtubod asin pagtitiwala sa saiyang mga panuga. Sia nagsasabi: “Bago sa sako dai nin nahaman na Dios, asin mayo man giraray sa hurihan ko. Ako—ako si Jehova, asin laen sa sako dai nin paraligtas.” Tunay nanggad na si Jehova sarong personang Dios para sa gabos na nakamimidbid, nagsasamba, asin naglilingkod sa saiya. Sa saiya, asin sa saiya sana, kita makalalaom para sa satong kaligtasan.—Isaias 43:10, 11.
[Retrato sa pahina 7]
Sarong inukit kan ika-18 siglo na nagpapaheling kan pagsurat ni Moises kan Genesis 1:1 paagi sa pasabong
[Pasasalamat para sa pinagkuanan]
Hale sa The Holy Bible ni J. Baskett, Oxford
[Retrato sa pahina 8]
Dakol na beses na dinaog ni Jesu-Cristo an mga demonyo