An Mabungang Daga kan mga Venda
SA NAG-AGING sampulong taon, kami mag-agom bilog na panahon na mga paraebanghelyo sa tahaw kan mga Venda. An mga Venda nag-eerok sa timog kan Salog nin Limpopo sa amihanan kan Aprika del Sur, asin an saindang nasyon kompuesto nin dakol na tribo na duminakit sa Limpopo durante kan nakaaging mga siglo. An nagkapirang Venda naghihingako na an saindang mga apoon namirmehan digdi labing 1,000 taon na an nakaagi.
Tunay nanggad, an rehion na ini dating kabtang nin sarong suanoy na sibilisasyon na inapod na Kahadean nin Mapungubwe. Idto an enot na dakulang kolonyang siudad sa Aprika del Sur, asin iyan nagsakop sa mahiwason na kababan kan Salog nin Limpopo, poon sa Botswana sa solnopan sagkod sa Mozambique sa sirangan. Poon kaidtong mga 900 C.E. sagkod 1100 C.E., an Mapungubwe nagsuplay nin marfil, sungay nin rinoseros, anit nin hayop, tanso, asin bulawan pa ngani sa mga komersianteng Arabe. May nakotkot na mga bagay na eksperto an pagkaeskultor na tubog sa bulawan sa sarong bolod na lolobngan kan hade na inapod na Mapungubwe. An mga ini kabilang sa “kaenot-enoteng mga nagpaparisa na nagkaigwa nin pagmina nin bulawan sa timog na Aprika,” an isinusuherir nin sarong ensiklopedya.
Dai na nagmimina nin bulawan digdi. Ngonyan, an daga kan mga Venda bantog sa pagigin mabunga kaiyan. Sa timog kan Kabukidan nin Soutpansberg igwa nin tubang na kababan, na dian an mga prutas na siring kan abokado, batag, mangga, asin bayawas nagtatalubo nin abunda. Apuera sa mga nuwes na siring kan pecan asin macadamia, igwa man nin dakol na suplay nin gulay. Kaiba digdi an kadlaganon na muroho, na garo kulitis an namit asin nasusunoan na marhay kan lokal na mga tawo.
An mga Venda toninong asin mapag-istimar na nasyon. Bakong pambihira para sa payo kan pamilya na maghagad na lutoon an sarong manok para sa dai linalaoman na bisita. Kinakakan ini kaiba nin vhuswa, an pangenot na kakanon, na gibo sa mais. Pakatapos kan pagsongko, ihinahatod kan payo kan pamilya an saiyang bisita sa halipot na distansia. Ini an tradisyonal na paagi na ipaheling an paggalang sa sarong bisita. An mga aki tinotokdoan na taratarahon sa magalang na paagi an mga bisita paagi sa pagduko asin pagpadarusdos kan sarong kamot sa ibong na kamot. Sa pahinang ini maheheling nindo an duwang babaeng Venda na nagtitinaratarahan sa nagin nang kostumbre na paaging ini.
Sarong Depisil na Lenguahe
An lenguaheng Venda bakong pasil na mapolbos nin mga tawong naggikan sa Europa. An sarong problema iyo na dakol na termino an pareho an pagkadeletriya alagad sinasayod sa laen-laen na paagi. Sarong aldaw, mantang nagpapahayag basado sa Biblia sa sarong kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova na Venda, hinihingoa kong enkaminaron an mga nagdadangog na kaolayon an lambang tawo. May saro sa mga nagdadangog an dai napogolan na magngisi huli ta an nasabi ko “kada moro” imbes na “kada tawo.”
Kan ako magprobar sa primero na magtaram nin Venda sa pagpatotoo sa publiko, an sarong babae na Venda nagsimbag: “Dai ako tataong mag-Ingles.” Paghona ko nasasabotan na an sinabi ko sa Venda, alagad paghona nia Ingles idto! Mantang nagdadangadang ako sa sarong harong sa saro pang pangyayari, ipinaapod ko sa sarong hoben an payo kan pamilya. Thoʹho an termino sa Venda para sa payo kan pamilya. Napasala, thohoʹ an nasabi ko, sa siring naghahagad na makaolay an kabalang kan pamilya! Nanluya an boot ko huli sa mga salang ini, alagad paagi sa pagmamaigot kami mag-agom medyo matibay nang makipag-olay sa Venda ngonyan.
Espirituwal na mga Bunga
An daga kan mga Venda nagigin mabunga sa espirituwal na paagi. Kan mga taon nin 1950, nabilog an sarong kongregasyon kan Mga Saksi ni Jehova sa tahaw nin mga emigrante na naghale sa pagtaraed na nasyon tanganing magtrabaho sa sarong minahan nin tanso sa banwaan nin Mesina. Ipinamidbid kan saindang maigot na aktibidad an mga katotoohan sa Biblia sa dakol na Venda. Pakalihis nin sarong dekada an sarong grupo nin mga Saksi na Venda nagtitiripon na sa sarong pribadong harong sa banwaan nin Sibasa.
Tanganing parikason an pag-oswag, an sangang opisina kan Watch Tower Society sa Aprika del Sur nagsugo nin bilog na panahon na mga paraebanghelyo sa mabungang langtad na ini. Dai nahaloy an grupo sa Sibasa nagin sarong dakulang kongregasyon. An Kristianong mga pagtiripon ginigibo sa sarong kuarto sa eskuelahan kan panahon na idto. Minsan siring, sa tabang kan mga Saksi ni Jehova sa Pietersburg na mga 160 kilometros sa timog, ikinatogdok an sarong Kingdom Hall sa Thohoyandou, sarong kataed na banwaan.
An populasyon na nagtataram nin Venda sa amihanan kan Aprika del Sur labing 500,000. Mayo pa nin mga Saksi na Venda kan ponan an paghuhulit kan Kahadean digdi kan mga taon nin 1950. Ngonyan igwa na nin labing 150. Alagad dakol pa an lugar na dai pa nahuhulitan asin awad-awad pa an gigibohon. Kan 1989 pinonan ming dalawon an sarong baryo na Venda na inaapod Hamutsha. Sasarong Saksi an nag-eerok duman kan panahon na idto. Ngonyan labing 40 parabalangibog kan Kahadean an nag-eerok sa baryong iyan. Sibot kami sa pagtapos kan samong Kingdom Hall, sa giraray sa tabang kan mga Saksi sa mga kongregasyon sa Pietersburg asin kan pinansial na kontribusyon kan mga tugang sa mas may kayang kadagaan.
Kami nag-iistar sa sarong sasakyan na naiistaran (sadit na harong na de rueda) na nasa sarong oma. Paagi sa pagpadanay na simple an samong pamumuhay, mas dakol an samong oras na paabotan kan maogmang bareta an mga tawo sa lokal. (Marcos 13:10) Bilang resulta, kami mayaman na binendisyonan kan pribilehio na pagtabang sa dakol na idusay an saindang buhay ki Jehova Dios. An sarong halimbawa kaini iyo an sarong lalaki na an ngaran Michael, na naheling an librong Puwede Kamong Mabuhay Sagkod Lamang sa Paraiso Digdi sa Daga sa harong nin sarong katood.a Pinonan niang basahon iyan asin tolos-tolos na namidbid an katotoohan. Kaya sinuratan nia an Watch Tower Society para sa dagdag pang literatura sa Biblia. Sa saiyang surat ipinaliwanag ni Michael na sia binautismohan kasuarin pa sana bilang miembro nin sarong lokal na iglesia Apostolika. “Nadiskobre ko,” an sabi pa nia, “na ako nasa salang dalan pasiring sa Kahadean nin Dios. Nagdesisyon ako na magin saro sa saindong mga miembro, alagad dai ko aram kun paano ko gigibohon iyan.” Dangan itinao nia an saiyang adres asin naghagad na padumanon an saro sa Mga Saksi ni Jehova tanganing tabangan sia. Nahimo kong manompongan si Michael asin pinonan an sarong pag-adal sa Biblia sa saiya. Ngonyan, saro na siang bautisadong Saksi asin naglilingkod nin fiel ki Jehova.
Kan Disyembre 1997, nag-atender kami sa “Pagtubod sa Tataramon nin Dios” na Pandistritong Kombension kan Mga Saksi ni Jehova na ginibo sa sarong isport istadyum sa Thohoyandou. May 634 nag-atender, asin 12 bagohan an nabautismohan. Nagkapribilehio ako na magpahayag nin duwang beses sa Venda. Iyan tunay nanggad na makahulogan na pangyayari sa maogmang dekada na kami yaon sa mabungang dagang ini!—Ikinontribwir.
[Nota sa Ibaba]
a Ipinublikar kan Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.