Siisay an Nag-aaplikar kan mga Katokdoan ni Cristo Ngonyan?
MINAMANSAY nin dakol si Jesu-Cristo bilang saro sa pinakadakulang mga tawo na nabuhay kasuarin man. Ibinibilang sia nin dakol na an pinakadakulang tawo. Sa laog nin haros duwang ribong taon, an saiyang mga katokdoan nagkaigwa nin hararom na impluwensia sa buhay—“saradit asin dai naririsang buhay nin maboot asin marahay na mga tawo saka darakulang gibo nin mga pilantropo,” an isinurat kan Ingles na autor na si Melvyn Bragg.
Kumusta Man an Kristianismo?
Kumusta man an Kristianismo? Ilinadawan iyan bilang “saro sa kadarudakulaing espirituwal na pag-oswag nin katawohan.” An sarong punto de vista ipinahayag ni David Kelso nin Glasgow Caledonian University, Scotland. Sia nagsurat: “An duwang ribong taon na kasaysayan kaiyan pano nin daing kaagid na mga nagibo sa rona nin arte, arkitektura, pilosopiya, musika asin sosyal na gibo-gibo.”
Minsan siring, laen an pagmansay nin dakol na iba pa. An problema ninda bakong an Kristianismo siring kan pakahulogan dian nin sarong diksionaryo: “Sarong relihion na nakabasar sa mga katokdoan ni Jesu-Cristo asin sa pagtubod na sia an aki nin Dios.” (Collins Cobuild) Imbes, nababalde sinda sa gawe-gawe kan relihiosong mga institusyon asin organisasyon na naghihingakong nagrerepresentar sa Kristianismo.
Halimbawa, an pilosopong Aleman kan ika-19 siglo na si Friedrich Nietzsche ilinadawan an Kristianismo sa huring nasambit na pakahulogan bilang “sarong daing sagkod na mantsa nin katawohan.” Isinurat nia na iyan “sarong grabeng sumpa, sarong dakulaon asin hararomon na pagkaraot, . . . kun saen an mga paaging ginagamit kaiyan mararang marhay, madayang marhay, patagong marhay asin may maraot na marhay na intension.” Totoo, sobra man an punto de vista ni Nietzsche, alagad dakol na mas rasonableng nagmamasid an nagkaigwa nin kaparehong mga konklusyon. Taano? Huli ta sa laog nin dakol na siglo an gawe-gawe kan naghihingakong mga Kristiano nagin midbid, bakong sa mga kualidad ni Jesu-Cristo, kundi sa lakop na “pagruro sa moral, labi-labi karaot na mga krimen asin paglanghad.”
Yaon daw si Cristo sa Kristianismo?
Kun siring, rasonable sanang maghapot, “Yaon pa daw si Cristo sa Kristianismo?” “Siempre yaon!” an tolos na sasabihon nin nagkapira. “Bako daw na nanuga sia sa saiyang mga parasunod na sia makakaiba ninda ‘dawa sagkod sa katapusan kan kinaban’?” (Mateo 28:20, King James Version) Iyo, talagang sinabi iyan ni Jesus. Alagad an boot daw niang sabihon masasakaibanan sia kan gabos na naghihingakong parasunod nia, ano man an gawe-gawe kan tawong iyan?
Girumdomon, may nagkapirang namomoon sa relihion kan kaaldawan ni Jesus na naghohonang lubos na yaon sa sainda an Dios. Mantang pinili nin Dios an Israel para sa sarong espesyal na kabtang, may mga namomoon sa relihion na naghohona na nungka sindang babayaan nin Dios—ano man an gibohon ninda. (Miqueas 3:11) Minsan siring, sa kahurihurihi, nagpakasobra na sinda sa pagsikwal sa mga ley asin pamantayan nin Dios. Bilang resulta, si Jesu-Cristo prangkang nagsabi sa sainda: “Uya! An saindong harong pinabayaan na sa saindo.” (Mateo 23:38) Nawara nin sarong bilog na sistema nin relihion an pabor nin Dios. Isinikwal nia iyan asin tinogotan an mga hukbo nin Roma na laglagon an kabiserang siudad kaiyan, an Jerusalem, asin an templo kaiyan kan 70 C.E.
Puede man daw na mangyari an arog kaiyan sa Kristianismo? Estudyaran niato kun anong mga kondisyon an idinagdag ni Jesus sa saiyang panugang makakaibanan nia an saiyang mga parasunod sagkod sa “katapusan kan kinaban.”
[Mga Ritrato sa pahina 2, 3]
An mga katokdoan ni Jesu-Cristo igwa nin hararom na impluwensia sa minilyon sa bilog na kinaban