An Suanoy Pang Pag-iiwal nin Magpanugangan

“DAI ko na matios na paghelingon an lalauogon mo!” an kurahaw ni Fujiko sa saiyang panugangan na babae, si Tomiko. Pagal na si Fujiko na pagparamandahan. Minsan ngani nahimo niang magin kalmado sa luwas, sia mamondoon. “Sa irarom mapaiton an sakong boot,” sabi nia. “Bakong normal an hiro ko. Dai ko na talaga matios na mabuhay nin arog kaiyan aroaldaw.”

An sarong gurang na babae na nagsosolosolo sa Hapon nagsasabi: “Inabandono ako kan sakong aking lalaki asin kan saiyang agom. Ngonyan mayo na akong ibang iniintindi, asin nabubuhay ako sa gusto ko, pero napupungaw ako pagsolnop kan aldaw.”

Lakop an suanoy pang pag-iiwal nin panugangan na babae asin manugang na babae. “Makamomondo,” sabi ni Dulcie Boling, sarong editor nin magasin sa Australia, “an ibang babae talagang perming mag-iimon sa saindang manugang na babae. . . . Mayo kang magigibo dian, apuwera sa paghuyom na sana asin pagtagal.” Sa Oriente, may mga osipon ngani manongod sa mga gurang na babae na binayaan sa kabukidan, gibo kan saindang manugang na babae.

Ngonyan, an pag-iiwal na ini mas komplikado kisa kasuarin pa man. Sono sa estadistika, naglalawig an buhay, nagsasadit an mga pamilya, asin nagdadakula an diperensia kan edad na ikinagagadan nin mga lalaki asin babae. Ano an resulta? Mantang mas dakol na babae an nakaaabot sa edad na 70 asin 80, an pag-iiwal nin mga ina asin kan saindang manugang na babae nagin nang nakapapagal na maraton, bakong 100-metros na pareha arog kan dati.

Ano an Gusto kan mga Gurang?

Sa ibong kan siring na mga pag-iiwal, paano an gustong pag-ataman sa sainda nin gurang nang mga magurang kun papipilion sinda? “Sa nakaaging duwang dekada,” sabi ni Jacob S. Siegel asin Cynthia M. Taeuber, mga parasiyasat sa demograpiya, “kapwa an mga babae asin lalaki mas habong umistar sa ibang tawo kun sinda mayo na nin agom.” Idinudugang pa ni Elaine M. Brody, dating direktor kan Department of Human Services, na sa Estados Unidos, “an pag-istar na siblag sa mga paryentes iyo an mas gustong areglo nin mga gurang.” Parate, an saindang mga aki nag-iistar sa harani, binibisita, asin inaataman sinda.

Iba man an gusto nin mga taga-Oriente. Sono sa internasyonal na surbey kan Management and Coordination Agency sa Hapon, an mayoriya sa mga gurang sa Hapon asin Thailand gustong umistar sa saindang paryentes. Nadiskobre kan surbey na an 61 porsiento kan mga gurang sa Thailand asin an 51 porsiento sa Hapon aktuwal na naggigibo kaiyan.

Siyempre, an posibilidad na ini uso man sa Solnopan. An gurangon na o dai na nakakabangon na mga magurang parateng nag-iistar sa saindang mga aki. Sa Pransia uso para sa mga labi nang 75 anyos na gadan na an agom na umistar sa saro niang aki.

Pag-ako sa mga Bentaha Asin Disbentaha

Kun an duwa o tolong henerasyon magdesisyon na mag-iriba sa harong, siyempre, may mga bentaha. An gurang nagigin mas tiwasay asin daing gayo napupungaw. An hoben na henerasyon puwedeng makanood sa kabatidan kan gurang, asin igwa man nin ekonomikong mga pakinabang.

Sa ibong na lado, an pag-iriba puwedeng magpabutngol sa dati nang gunos na relasyon nin magpanugangan. Halimbawa, sa Hapon, na an gurang nang mga magurang pinagkatodan na nag-iistar sa matuang aking lalaki asin sa saiyang pamilya, bantog an pag-iiwal nin mga ina asin manugang na babae.

Kun kamo napapaatubang sa siring na situwasyon, ano daw an magigibo nindo? Sa saiyang librong America’s Older Population, si Paul E. Zopf, Jr., propesor nin sosyolohiya sa Guilford College, nagsasabi: “An pamilya pinoponan man nin pag-iiwal asin kan oportunidad na maresolberan an pag-iiwal. An abilidad na mapogolan an pag-iiwal asin makibagay nin mabunga sa gurang nang mga miembro puwedeng magin abilidad na nadadara sa ibang relasyon.”

Kaya magkaigwa nin positibong punto-de-vista sa bagay. Kun makakanood kamong pogolan an pag-iiwal sa pamilya, posible na kamo magigin mas ekspertong atubangon an iba pang masakit na situwasyon. Akoon iyan bilang angat, asin kamo magigin mas marahay na tawo. Siyasaton niato an mga problema sa pakikiiba sa mga panugangan asin helingon niato kun paano mapangganang maaatubang an siring na mga problema. Asin dawa kun mayo kamo sa siring na areglo sa presente, makikinabang pa man giraray kamo sa pagkonsiderar sa mga prinsipyong kalabot.

[Kahon sa pahina 15]

Mas Dakol na Magurang Kisa Aki

Ngonyan, sa enot na pangyayari sa kasaysayan, sono sa demograpong si Samuel Preston, an ordinaryong mag-agom mas dakol an magurang kisa aki. An isyung napapaatubang sa dakol na mag-agom ngonyan kun paano babalansihon an saindang mga paninimbagan na atamanon an duwang padis na magurang.