Mga Hapot Hale sa mga Parabasa
Ano an paninimbagan nin mga Kristiano sa pagpaluwayluway sa pag-ati sa satong palibot—sa daga, dagat, asin aire?
Bilang mga Saksi ni Jehova, nahahadit kitang marhay dapit sa kadakol na problema sa ekolohiya na nakaaapektar ngonyan sa satong istadang daga. Labi kisa kadaklan na tawo, nasasabotan niato na an daga linalang na magin malinig, nakararahay sa salud na istaran nin sangkap na pamilya nin tawo. (Genesis 1:31; 2:15-17; Isaias 45:18) Nasa sato man an panuga nin Dios na saiyang ‘lalaglagon idtong mga naglalaglag kan daga.’ (Kapahayagan 11:18) Kaya tama sana na gumibo nin timbang, rasonableng mga paghihingoa na malikayan an dai kinakaipuhan na pagdagdag sa pagraot nin tawo sa satong globo. Alagad mangnoha an terminong “rasonable.” Angay man sa Kasuratan na likayan na magin pangenot na niatong pinaghahaditan an mga isyu asin gibong pan-ekolohiya.
Minsan an normal na pamumuhay nin tawo nagbubunga nin basura. Halimbawa, an pagpatubo, pagmanupaktura, asin pagkakan nin kakanon sa parate ginigikanan nin basura, minsan ngani an kadaklan kaiyan tibaad mahahale nin mga mikroorganismo. (Salmo 1:4; Lucas 3:17) An pagkakan na inasal na sira na ginibo kan binuhay liwat na si Jesus para sa saiyang mga disipulo posibleng nagbunga nin aso, abo, asin basurang dugi. (Juan 21:9-13) Alagad ta an buhay asin daing buhay na mga sistema o siklo kan daga dinisenyong asikasohon iyan.
An banwaan nin Dios dai maninigong magbinongog sa mga bagay dapit sa ekolohiya. Inobligar ni Jehova an saiyang suanoy na banwaan na gumibo nin mga paagi nin pag-apon nin basura, mga paaging may halaga sa ekolohiya saka sa sanitasyon. (Deuteronomio 23:9-14) Asin mantang aram niato an pagheling nia sa mga nanraraot sa daga, tunay na dai niato maninigong ignorohon an mga bagay na magigibo niato tanganing mapagdanay na malinig an palibot. Ikapaheheling niato ini sa tamang pag-apon nin ati o basura, nangorogna an mga bagay na nakaiilo. Kita maimbod na nakikokooperar sa mga paghihingoang gamiton otro an mga bagay, na may dugang pang dahelan na gibohon iyan kun ini ipinagboboot ni Cesar. (Roma 13:1, 5) Asin may mga tawong naoogma sa paggibo nin dugang pang mga paagi, arog baga kan pagpiling gamiton an mga produktong mahahale nin mga mikroorganismo imbes na an mga makadudugang sa gabukid na basura sa ibabaw kan daga asin sa irarom nin kadagatan.
Minsan siring, kun gurano an gigibohon nin Kristiano sa bagay na ini personal na bagay apuwera sana kun inoobligar nin ley. Risa sa mga bareta na an mga tawong bakong sangkap madaling maholog sa siod nin pagigin mga radikal. Tunay na mahalaga an hatol ni Jesus: “Dai kamo maghokom tanganing dai man kamo hokoman . . . Kaya, taano ta naheheling mo an puling sa mata kan saimong tugang, pero dai mo hinohorophorop an pasagi na nasa sadiri mong mata?” (Mateo 7:1, 3) An paggirumdom kaini tibaad makatabang sato na dai malingawan an ibang mahahalagang bagay.
Si propeta Jeremias nagsurat: “Aram kong marhay, O Jehova, na bakong sadiri nin tawo an saiyang dalan. Mayo sa tawong naglalakaw an kakayahan na giyahan an saiyang lakad.” (Jeremias 10:23) Huli sa pagbinongog sa prinsipyong ini an katawohan napaatubang sa “delikadong mga panahon na masakit pakibagayan,” arog kan sinasabi sa 2 Timoteo 3:1-5. Asin an ipinasurat nin Dios sa Kapahayagan 11:18 nagpapatunay na an mga paghihingoa nin tawo na haleon sa daga an darakulang problema kaiyan sa ekolohiya, pati an polusyon, dai lubos na mangyayari. Tibaad may pag-oswag sa nagkapirang lugar, pero an solamenteng nagdadanay na solusyon nagkakaipo kan pakikilabot nin Dios.
Sa dahelan na ini ikinokonsentrar niato an satong mga paghihingoa asin kakayahan sa banal na solusyon, imbes na probaran na paomayan an pan-ibabaw sanang mga sintomas. Digdi inaarog niato an halimbawa ni Jesus, na ginamit an mas dakulang kabtang kan saiyang ministeryo sa ‘pagpatotoo sa katotoohan.’ (Juan 18:37) Imbes na pakakanon an kinaban o resolberan an lakop na mga problema sosyal—pati an polusyon—itinokdo ni Jesus an lubos na solusyon sa mga problemang nagpapasakit sa katawohan.—Juan 6:10-15; 18:36.
Mantang an pagkamoot sa kapwa nagpapahiro sato na likayan an dai kinakaipuhan na pag-ati sa daga, atmospera, o tubig, kita nagpapadagos na magpatotoo sa katotoohan. Kalabot digdi an pagtotokdo sa mga tawo na iaplikar an katotoohan kan Biblia asin sa siring likayan an pagraot sa saindang hawak paagi sa aso, sobrang alkohol, o nakararaot na mga droga. Mantang nagigin disipulo an minilyon na bagohan, nakanood sinda nin mga ugale sa kalinigan asin pagkonsiderar sa iba. Kaya an paghuhulit nakatao nin literal na kontribusyon sa pag-ina sa pankagabsan na problema nin polusyon ngonyan. Alagad ta mas mahalaga, an Kristianong mga disipulo naghihingoa na liwaton an saindang personalidad asin mga ugale ngonyan tangani na sinda magin angay sa malinig na Paraisong daga na madali nang itagama nin Dios para sa tunay na mga parasamba sa saiya.