An Punto-de-Vista kan Biblia
Pagdepensa sa Sadiri—Sagkod Saen an Magigibo nin Sarong Kristiano?
“Taano ta mabubuhay kamo sa takot? Adalan an praktikal na mga paagi na ikadepensa an saindong sadiri asin makadulag sa nananalakay. An pasil asin epektibong mga paagi sa pagdepensa detalyadong idinidemonstrar. An nakapagtotokdong videong ini puwedeng iyo an magdeterminar sa pag-oltanan nin pagigin biktima o nakaligtas.”—Advertisement for self-defense video.
MAYO nin kinakaipuhan na magpaliwanag kun gurano kabenta kan siring na video ngonyan. Sa siudad nin Philadelphia, Pennsylvania, E.U.A., an grupo-grupong hobenes nagkakanta nin “Bugbug, bugbug, bugbug” mantang naglilibot sinda sa mga tinampo sa paghanap nin mga biktimang mahahabonan. “An takot sa krimen nakakaapektar sa karakter kan bilog na siudad” nin Rio de Janeiro, an bareta kan magasin na Time. Sa Hong Kong an mga panhoholdap asin baradilan nangyayari sa mga lugar na kaidto haros mayo nin madahas na krimen—ngonyan sana.
An siring na mga bareta nadadangog man sa bilog na kinaban. Na may anong resulta? “Pinagtuturotimbang nin mga siudadano an mga peligro nin pakibadilan,” sabi kan Newsweek. An mga Kristiano dai protektado sa “delikadong mga panahon [na ini] na masakit pakibagayan,” alagad an pakipagbadilan daw talagang ‘iyo an magdedeterminar sa pag-oltanan nin pagigin biktima o nakaligtas’?—2 Timoteo 3:1.
Hampangan nin Kadahasan an Kadahasan?
‘Kun ako may badil,’ an paniniwala nin nagkapira, ‘magigin ligtas ako. Tatamaan ko sia bago nia ako tamaan. Minsan paano mapapatakot ko sia!’ Minsan siring, bakong siring kasimple.
Si George Napper, komisyonado sa seguridad kan publiko sa Atlanta, Georgia, E.U.A., nagsasabi: “An pagkaigwa nin badil nangangahulogan nin pagigin andam na tioson an resulta nin paggadan sa sarong tawo.” An saro daw na Kristiano andam na tioson an siring na resulta, na puwede nanggad na may kaibang pagkakasala sa dugo?—Ikomparar an Bilang 35:11, 12.
Siring man, an Tataramon nin Dios nagboboot, ‘Daragopdopon nindo an saindong mga minasbad na magin mga tarom nin arado’ asin, ‘Hanapon an katoninongan asin gibohon iyan.’ (Miqueas 4:3; 1 Pedro 3:11) Paano an mga Kristiano maghahanap nin proteksion sa mga armas asin kadungan kaiyan mamuhay oyon sa mga kahagadan kan Biblia? Apesar kaiyan, an nanalakay posibleng mas listong humulbot nin badil kisa biktima.
Isinikwal ni Jesus an armadong pagtumang. Totoo, sinabihan nia an saiyang mga apostol na magdara nin duwang minasbad sa tatamnan nin Getsemani, na duman sia dadakopon. Alagad taano ta ginibo nia ini? An pagkaigwa nin mga armas, pero dai iyan ginagamit, mapuwersang nagpaheling na an mga parasunod ni Jesus dai maninigong gumamit nin mga armas sa laman. Mahalagang mangnohon na mantang may armas, pusokpusokan na ginamit iyan ni Pedro. Sinagwe sia nin makuri ni Jesus sa pabiglabiglang hirong ini paagi sa mga tataramon na: “An gabos na minabingat nin minasbad sa minasbad man magagadan.”—Mateo 26:36, 47-56; Lucas 22:36-38, 49-51.
‘Minaaplikar iyan sa pagkaigwa nin badil,’ tibaad sabihon nin saro. ‘Pero kumusta man an pag-adal nin abilidad sa pakikilaban para sa pagdepensa sa sadiri, arog baga kan judo, karate, asin kendo?’ Ihapot sa saindo man sana, bako daw na an katuyohan kan pagtotokdong ini makilaban o kologan an iba? Asin bako daw na an siring na pag-adal sa katotoohan katimbang nin pagkua nin armas na ikagagadan? (1 Timoteo 3:3) Minsan mga praktis nagbunga nin grabeng mga lugad asin nin kagadanan.
An Roma 12:17-19 nagtatao nin madonong na hatol sa bagay na ini: “Dai kamo magbalos nin maraot sa maraot sa kiisay man. . . . Kun mahihimo, sagkod sa makakaya nindo, makipagkatoninongan sa gabos na tawo. Dai kamo magbalos, mga namomotan, kundi magtao nin lugar sa karatan; huli ta nasusurat: ‘Sako an pagbalos; ako an mabalos, sabi ni Jehova.’” An termino sa Griego na ginamit ni Pablo para sa “maraot” (ka·kosʹ) puwede man na mangahulogan “mapanlaglag, nakadadanyar.” Kun siring, an mga Kristiano kaipuhan na lumikay sa gabos na kaisipan nin benggatibong pagdanyar o pangongolog sa ibang tawo.
Imbes na pusokpusokan na ipahayag an saiyang kaanggotan, an Kristiano lubos na nananarig sa Dios, na nagsasabi manongod sa saiyang banwaan: “An nagtitikwil sa saindo nagtitikwil sa sakong mata.” Kaoyon digdi, ipinanunuga nin Dios na ‘paraon an mga maraot’ sa igong panahon.—Zacarias 2:8; Salmo 145:20.
Panahon na Makilaban?
‘Dai ko itatao an sakong kuwarta na dai nakikilaban!’ an pangahas na sabi nin iba. Si Dick Mellard, manedyer nin edukasyon sa National Crime Prevention Institute, nagpapatanid: “Naturalesa nin tawo na lumaban, pero puwede [kang] ipagadan nin naturalesa sa salang situwasyon.” An dakol na parahabon armado asin tindido saka nininerbiyos. An nawarang kuwarta puwedeng mabawi, pero kumusta an nawarang buhay? Iyan daw katimbang kan peligro?
Si George Napper nagtao kan hatol na ini: “Seguro an pinakamarahay na paagi na maprotehiran an sadiri isapeligro an saindong rogaring imbes na an saindong buhay. An kadaklan na parahabon asin parasalakat yaon tanganing manhabon, bakong mangadan.” Sa mga situwasyon na an saro hinipaan sana o kun hinahagad an saiyang kuwarta, an madonong na prinsipyo iyo ini: “An oripon nin Kagurangnan dai maninigong makipag-iwal.”—2 Timoteo 2:24.a
Ini bakong pasipismo, prinsipyo na dai lumaban sa irarom nin ano man na kamugtakan. Sa Exodo 22:2, 3, may isinasaysay na situwasyon na an parahabon nagadan mantang minalaog sa harong nin ibang tawo mantang aldaw. An siring na pagdepensa ibinibilang na paggadan, ta an parahabon puwede kutanang namidbid asin dinara sa hustisya. Pero kun banggi, depisil para sa kagharong na maheling an nanlalaog asin aramon an -saiyang intension. Kun siring, an nakagadan nin nanlalaog sa diklom ibinibilang na daing kasalan.
Kaya, dai sinusuportaran kan Biblia an pusokpusokan na paghihingoang idepensa an sadiri. Pero, sa dai pagsuportar sa pasipismo, ipinaririsa kan Biblia na may panahon na depensahan an sadiri. Puwedeng saragon nin mga Kristiano an agresibong pisikal na pagsalakay tumang sa sainda, sa saindang pamilya, o iba pa na tunay na nagkakaipong idepensa.b Pero dai sinda maeenot na sumalakay, ni mabalos man sinda sa pisikal tanganing iligtas an saindang mga rogaring. Dai sinda madara nin armas sa pag-antisipar sa siring na mga pagsalakay; imbes, sinda naghihingoang “mamuhay sa katoninongan.”—2 Corinto 13:11.
[Mga Nota sa Ibaba]
a Minsan ngani ipinaheheling kan konteksto na an boot sabihon digdi ni Pablo berbal na pakipag-iwal, an termino sa orihinal na tataramon na trinadusir na “makipag-iwal” (maʹkhe·sthai) sa kadaklan iinaasosyar sa armado o mano-manong laban.
b An babaeng namemeligro sa panlulugos maninigong kumurahaw asin gamiton an ano man na paaging kaya nia tanganing manlaban sa pakikidorog.—Deuteronomio 22:23-27.
[Ritrato sa pahina 22]
Betrayal of Christ, by Albrecht Dürer, 1508