Ihinahapot nin mga Hobenes . . .

‘Ano Man an Sala sa Pag-oroogma?’

KUN Biyernes na banggi, si Pauline (bakong an tunay niang ngaran) dati nag-​aatender sa Kristianong pagtiripon. Alagad minsan ngani nagugustohan nia an orolay duman, aram nia na sa oras man sanang iyan an mga hobenes hale sa eskuwelahan nasa mga parti asin baraylihan.

Sinasabi ni Pauline na pagkatapos kan pagtiripon, minaagi sia sa istambayan nin mga tin-edyer sa pagpuli nia. An nagigirumdoman nia: “Naaakit kan makosog na musika asin nagkikilyab na mga ilaw, idinudukot ko an dongo ko sa bintana sa pag-agi mi asin may pagkapungaw na iniimahinar an kaalingan ninda.” Pag-abot nin panahon, an kamawotan nia na mag-ogma kaiba kan saiyang mga katood nagin an pinakamahalagang bagay sa saiyang buhay.

‘May Nawawara daw Sako?’

Arog daw kaiyan kaimportante para sa saindo an pag-oroogma? Tibaad dai man. Pero tibaad paminsanminsan nakamamate kamo, kapareho ni Pauline, na may nawawara saindo. An saindong mga katood asin kaklase garo baga gabos labi-labi an kaogmahan. Asin kamo? Dai na makahale sa pag-eskuwela, pag-adal nin mga leksion, asin trabaho sa harong. An buhay tibaad orog pang limitado kun an saindong mga magurang Kristiano asin nag-iinsister sa pagkuyog sa mga prinsipyo sa Biblia.

Boot nindong helingon an programa sa TV na pinag-eerestoryahan kan iba, pero an saindong mga magurang nagsasabi na iyan sobra kadahas. Boot nindong mamasyar kaiba nin pirang kaklase, alagad ta inaapod ninda sindang maraot na pag-iriba. (1 Corinto 15:33) Boot nindong imbitaran sa sarong parti an nagkapirang katood, alagad ta si Nanay asin si Tatay nag-iinsister na pamahalaan iyan.

Pero an iba sa saindong mga kamidbid sa eskuwelahan tibaad mayo kan siring na mga pangangalad. Tinotogotan​—o dai inaasikaso​—kan saindang mga magurang an saindang pagsigarilyo nin marihuana, pag-atender sa mariribok na rock concert, asin pati an pakikidorog ninda nin dai kasal. Bako man na boot nindong gibohon an maraot na mga bagay na ini. Pero tibaad nauuri kamo sa libertad kan saindong mga katood na gibohon an gusto ninda. ‘Ano man an sala sa pag-oroogma paminsanminsan?’ an hapot nindo.

An Tawo​—Linalang na Maogma sa Buhay!

Kun para sa Dios na Kaggibo sa sato, mayo man nin sala sa pag-oroogma paminsanminsan. An ebidensia kaini ipinaheheling sa mga linalang. Imahinara an mahalnas, marikmat an matang otter mantang iyan nagdadarusdus sa ginibo mismo kaiyan na padarusdusan na laboy. Paorootro na iyan minaragisnis sa padarusdusan, na minatampisaw sa tubig na enot an payo​—nagkakawat sana. An hayop na ini garo baga dai napapagal sa maogmang kawat kaiyan. Bako daw na ini may sinasabi saindo manongod sa personalidad kan Saro na guminibo sa makawaton na hayop na ini?

Si Jehova “maogmang Dios.” (1 Timoteo 1:11) Boot nia na an saiyang mga linalang bako sanang mag-eksister kundi magkamit man nin tunay na kaogmahan sa buhay. Tunay na ini nangorognang totoo sa satong mga tawo na linalang sa ladawan mismo nin Dios.​—Genesis 1:​26, 27.

Kaya tinawan nin Dios an enot na tawo, si Adan, kan kakayahan na maogma. Sia bakong robot. Ni daing ideya, mag-adal sana, o magtrabaho sana, an saiyang personalidad. Igwa sia nin tunay na pagkaogma sa buhay. Sa katuyohan na ini, tinawan nin Dios si Adan kan kakayahan na marisa asin ikaogma an daing sagkod sa pagkalaenlaen na mga hehelingon, namit, tanog, asin parong. Minidbid pa nia an pangangaipo ni Adan na may makaibaiba asin tinawan sia nin sangkap na kaiba.​—Genesis 2:18, 23.

Kaya dai isinasayuma nin Dios sa mga hobenes an pag-oroogma. Paagi sa madonong na tawong si Salomon, Sia nagsasabi: “Barobata, mag-ogma ka sa saimong pagkahoben. Mag-ogma ka mantang ika hoben pa. Giboha an boot mong gibohon, asin sunoda an mawot kan saimong puso.”​—Eclesiastes 11:​9, Today’s English Version.

Puwede Minsan Ano?

Alagad ini daw nangangahulogan na pag-abot sa pag-aling-aling, puwede an minsan ano? Dai man. Huli ta pakasabihan kan mga tataramon sa enotan, si Salomon nagpatanid: “Alagad girumdoma na hohokoman ka nin Dios para sa ano man na gibohon mo.” Totoo, boot nin Dios na lubos kamong maogma sa buhay. Alagad kadungan kaiyan, papaninimbagon nia kamo sa saindong ginigibo. “Halea an pagkaongis sa saimong puso, asin rayoan an karatan sa saimong laman; huli ta an pagkahoben asin pagkabarobata daing kamanungdanan,” sabi pa ni Salomon.​—Eclesiastes 11:10.

Kaya an mga prinsipyo sa Biblia dai dapat na isakripisyo tanganing makapag-oroogma. Huli ta an nagtatao nin “kaalingan” ngonyan parateng nagtatao nin pagkaongis sa aga. Halimbawa, may mga hobenes na nagsasabi na an pagsigarilyo nin marihuana nakaaaling. Alagad an kanser sa pulmon o an danyos sa hotok o sa henetiko bakong kaalingan; ni kaalingan man an resulta nin seksuwal na inmoralidad​—pagbabados asin mga helang na ikinaoolakit sa pagdodorog.a Alagad ta pasil na malingawan ini asin mauri sa libertad na garo baga nasa mga ibang hobenes.

Sarong beses iyan man an saboot kan salmista. “Nauri ako sa mga mapaabhaw, kun naheheling ko an katoninongan kan mga maraot,” an itinuga nia. Pinagdudahan na ngani nia an halaga nin pamumuhay sono sa matanos na mga prinsipyo. “Tunay na basang sana an paglinig ko sa sakuyang puso asin an paghanaw ko kan sakuyang mga kamot sa kadaihan nin kasalan,” sabi nia. Alagad ta suminabong sa saiya an hararom na pakamansay: An mga maraot sa katunayan nasa “dagang mahalnas”​—na madali nang maholog sa kapahamakan! (Salmo 73:​3, 13, 18) Sinda nagbabayad sa paglapas sa diosnon na mga prinsipyo.

Ini nanodan man ni Pauline​—sa masakit na paagi. Nadara sia kan pagmawot niang mag-oroogma. Kaya nag-ontok sia sa pag-atender sa Kristianong mga pagtiripon asin nakiamiga sa mga hobenes na mahilig sa kasingawan. Poon dian, gabos pababa na. “Nadiskobre ko an sakong sadiri na ginigibo an gabos na salang bagay na ipinatanid sa sako.” An saiyang sumbikalan na gawe nagbunga pa ngani kan pagkaarestar sa saiya asin paglaog sa saiya sa eskuwelahan nin sumbikalan na mga babae! Pero an gabos na kakologan sa boot na ini nalikayan kutana kun dinangog nia an patanid ni Salomon na ‘irayo an karatan.’

Pagigin Timbang

Ini an dahelan na an saindong mga magurang nagbubugtak nin mga pangangalad. Dai ninda hinahale an saindong pag-oroogma. Imbes, boot ninda na ‘haleon nindo an pagkaongis sa saindong puso’ asin makalikay kamo sa grabeng mga problema. Minsan siring, an ‘paghale sa pagkaongis’ bako sanang paglikay sa maraot na mga gibo an kahulogan. Iyan nangangahulogan man nin pag-areglar sa saindong mga ipinaoorog. Si Salomon nagsabi: “Sa gabos na bagay igwa nin itinalaan na panahon . . . panahon nin pagtangis asin panahon nin pagngisi; panahon nin panambitan asin panahon nin pagtarok.”​—Eclesiastes 3:​1, 4.

Kita nabubuhay sa sarong kinaban na ipinaoorog an kasingawan. Ilinaladawan nin sarong libro manongod sa estratehiya nin pagtinda an inaapod kaiyan na An Bagong Teolohiya sa Kasingawan: “Igwa man nin importanteng tendensia sa pamumuhay para sa presente imbes na para sa ngapit; sa pag-aling-aling ngonyan imbes na sa maabot. An mga tawo gustong magpasiramsiram sa buhay ngonyan, asin an mga kompaniya na nagtatao nin mga produkto asin serbisyo na minatogot sa mga parokyano na gibohon ini sa kadaklan igwa nin pambihirang kapangganahan.” An Biblia ngonyan naghula na an mga tawo ngonyan magigin “mga mamomoton sa kasingawan.”​—2 Timoteo 3:​1, 4.

Alagad, an sarong Kristiano naghihingoa na magdanay na timbang. An pag-aling-aling garo masiram na mga rikado. Tunay na pinasisiram kaiyan an pagkakan. Pero iyan daw an ipupuwesto nindo bilang an mayor na putahe? (Ikomparar an Talinhaga 24:​13 asin 25:27.) Alagad an dakol na hobenes nabubuhay hale sa sarong aling-alingan pasiring sa saro. An resulta parate na daing laog na klase nin kaalingan na nagpapamate sainda nin kadaihan nin kamanungdanan asin bigo. Sabi ni Salomon: “An ano man na hinagad kan sakong mga mata dai ko isinayuma dian. Dai ko pinogolan an sakong puso sa ano man na kagayagayahan . . . Asin, uya! an gabos daing kamanungdanan asin paglapag sa doros.”​—Eclesiastes 2:​10, 11.

Dai, an mga pag-aling-aling bakong iyo an gabos sa buhay. Ibinugtak ni Jesu-Cristo an pag-aling-aling sa tamang lugar kaiyan. An Biblia nagsasabi na sia nag-atender sa sarong kasal sa Cana. An siring na mga punsion may kaibang pagkakan, musika, baraylihan, asin nakapakokosog na asosasyon. Si Jesus nagkontribuwir pa ngani sa ikararahay kan punsion sa kasal paagi sa milagrosong paggibo nin arak. (Juan 2:​3-11) Tatao man siang mag-oroogma.

Pero an buhay ni Jesus bakong pagparti nin daing pondo. Ginamit nia an kadaklan sa saiyang panahon sa espirituwal na mga bagay, na tinotokdoan an mga tawo kan kabotan nin Dios. Sabi nia: “An sakong kakanon iyo an sakong paggibo kan kabotan nia na nagsugo sako asin pagtapos kan saiyang gibohon.” (Juan 4:34) An pag-otob sa kabotan nin Dios nagtao ki Jesus nin mas nagdadanay na kaogmahan ki sa ano man na temporaryong dibersion.

Pakalihis kan pag-iba nia sa kinaban, si Pauline guminibo nin darakulang pagbakle sa saiyang buhay. Nanodan man nia an kagayagayahan sa pagigin lubos na dusay sa pag-otob sa kabotan nin Dios. Ngonyan sia naghihingoa na papagdanayon sa tamang lugar an pag-aling-aling asin dibersion.

[Nota sa Ibaba]

[Ritrato sa pahina 9]

Nawawaran daw nin pag-oroogma an mga hobenes na nagkukuyog sa mga prinsipyo sa Biblia?