UbuKristu bwa Cine Bulewamya Ubumi mu Sweden

SWEDEN ipayanishisha abantu ba iko cimo ica fipimo fya mikalile ifyasumbukisha ifya calo. Mu kulunda ku kupaka kwa fya kulya ne ncende ya mayanda, imyotoka, amaato ya kukokolokelamo, ama televisioni, na ma kompyuta ya pa lwabo, abekashi ba mu Sweden baipakisha ukusakamana kwa fya cipatala mupepi no kwa pa fye, amalipilo ya kuleke ncito aya bukote na ya bulema, amalipilo ya bana, ne milimo imbi iyafwilishiwa na kamfulumende.

Muli fyo kuti pambi wasondwelela ukuti takuli nangu umo mu kucitikako wingawamya imibele ya bumi mu calo ca musango yo. Nangu ni fyo, ku mashuko ya ciko yonse aya fya ku mubili, Sweden yalikwata icakaniko ca iko ica mpika: ukulekana, ukukunkuma ku fya kunwa fikola, ukubomfya bubi bubi ukwa miti ikola, imisoka, no kuipaya. Ubutotelo, ubo pambi bwingenekelwa ukuluminisha ukusonga kwa mibele isuma ukwa maka, bwalifwa bonse mu Sweden. Ukucila pali 90 peresenti uwa bana calo ba luko baba ku Lutheran State Church, lelo ni 2.1 peresenti fye e bayako ku mapepo ya liko lyonse. E filibisha shimapepo umo ukuti: “Icalici lyaikala mu kukanabomba. . . . Lyalilufya amaka ya liko ayakatama kabili lyaliipaatulako iline lyeka ku kukabila kwa bantu.”

Ukufilwa kwe calici ku kuwamya ubumi mu Sweden, nangu cibe fyo, takulunda ku kufilwa kwa buKristu bwa cine. Bamo 22,000 Inte sha kwa Yehova mu filonganino 331 balesanga ukutunguluka mu kwafwilisha abantu ukubomfya ifishinte fya Baibolo ku busuma bwabo. Uyu mulimo tawacitwa ukwabulo kumonwa.

“Tufwile ukukumbwa Inte sha kwa Yehova pa mulandu wa kupimpa kwabo mu kutwalilila no bukombe bwabo!” E fisosa kafundisha umo uwa butotelo mu nyunshipepala ya mu kusalala kwa cilya calo iya Pentecostal Dagen (Ubushiku). Icipande cilundapo kuti: “Inte sha kwa Yehova bapanga ibumba ilyo linonka impendwa yacilishapo bukulu iya filundwa fipya cila mwaka kabili bakwata ibumba lyacilishapo bukulu ilya misepela . . . Tulingile ukusambilila ukufuma ku Nte sha kwa Yehova!”

Mu cine cine, abo mu cituntulu bali abaitemenwa ukusambilila ukufuma ku Nte sha kwa Yehova bakasanga icintu cimo. Cinshi ico? Ifyo icine ca Baibolo cingawamya apakalamba imibele ya bumi bwabo.

Ukwishiba kwa Baibolo Kulaafwa!

Languluka kalata iintu iofesi lya musambo wa cikaya uwa Watch Tower Society wapokelele ukufuma kuli nyina wacaice uushaupwa. Alembele ukuti: “Ndefwaya ukulumbulula ukutasha kwandi pa bumi busuma ubo ndekumanya ukutula apo natendekele ukusambilila ne Nte sha kwa Yehova. Nalikwata iŋanda yalubuka ku cushi ca fwaka. Nalisa mu kutesekesha ukukabila kwa kupoosa inshita ikalamba no mwana mwanakashi wandi. Imibele yandi iya mu fya ndalama yaliwamishiwako, nangu cingati nakwata amalipilo yamo yene. Ndakwata impika shacepelako. Na kabili nalikwata ifibusa fya cine ifya kubelapo uwa nsansa. Ee, te kuti nkabushanye inshila yandi iya bumi iya nomba na ilya intu nakwete kale.”

Ica kumwenako na cimbi cibimbamo umulandu wa kulekana—ukwaseeka mu Sweden. Nangu cibe fyo, Baibolo yaafwile abaupana babili aba mashina ya Arne na Ketie. Balyupene pa myaka 13 kabili bakwete abana babili lintu ukupusana kwa pa lwabo kwabalengele ukulekana. Balipaatukene.

Arne, uwaselele ukuyaikalila pa lwakwe, alikumene ne Nte sha kwa Yehova kabili atendeke ukusambilila Baibolo. Aali uwacincimushiwa nga nshi pali ico asambilile ica kuti ubushiku bumo abutwike ukuya kuli Ketie no kumupatikisha na bana ukusambilila na bo bene! Ilintu akeene, amusunkile ku cibumba no kusoso kuti: “Sambilila, nga te ifyo ndekwipaya!” Ketie aitile Inte sha kwa Yehova no kuilishanya, ukusoso ukuti: “Musango nshi uwa kwa Lesa wa bunkalwe uyo Yehova aba?”

Ketie mu kutekanya alyebelwe ukuti Yehova ni Lesa wakwato kutemwa uushipatikisha uuli onse. Aali uwafwaisha ukwishiba kabili afwaile ukusambilila ifyafulilako. Ilintu Arne anonkele ukwishiba kwalundwako ukwa fishinte fya bukapepa, alitalele no kubwelela ku kulanda na Ketie. Balemonana lyonse pa kulongana mu Ŋanda ya Bufumu. Ica kufumamo? Ilintu bonse baali Inte shabatishiwa, balyupene cipya cipya! Balyupana pa myaka cinekonsekonse, kabili Arne abomba pamo nga eluda mu cilonganino. “Icupo cesu tacabala aciba icawaminako nga fintu cili nomba,” e fyo basosa. “Twalikwata ifingi ifya kutashishapo Yehova.”

Icine ca Baibolo na kabili cileyaafwa abacaice ukuwamya imibele ya bumi bwabo. Umulumendo uwe shina lya David ebukisha ukuti: “Abafyashi bandi balilekene, kabili icili conse camoneke ukuba icalubana mu bumi bwandi. Nshali uwasakamana pa lwa cili conse. Ilingi line nalelofwa ku sukulu kabili nshacitile umulimo wa ku sukulu uwa pa ŋanda mu kati ka myaka itatu iyalekelesheko. Pa nshita shimo nasangile ubumi ubushawaminwa fye no kwikala. Nafwele itoloshi lya jini yalepauka ne nsapato sha kale. Umushishi wandi wali uutali ukufika citika pa numa yandi. Naeseshe imisango yapusanapusana iya bumi, pamo nga iyo iya nyimbo sha ciunda cikalamba ne nyimbo sha cipalakata. Nalipeepele fwaka no kunwa kabili no kuibimba mu misoka.

“Mu 1986 umo uwa Nte sha kwa Yehova alintandalile. ‘Na umbi uwa iyo misango ya butotelo iyabula bucishinka,’ e fyo natontonkenye. ‘Kamwipushe amepusho yamo ayo tabe na maka ya kwasuka.’ Ku kupapushiwa kwandi, alyaswike. Naile pali limo ilya masambililo yakwe aya Baibolo no kusanga ukuti alikwete icasuko cabamo amano mupepi na ku cili conse—ukuti tamwali icilubo mu cine. Nasangilwe kwi bungano kabili nalipapushiwe ukumona abo bantu bafwala ubusaka, aba bucibusa. Natendeke ukuya ku kulongana kwa Nte sha kwa Yehova kabili nalipapile ilyo abengi bantununwike no kumposha mu minwe. We kwikatana we pa kati ka aba bantu!”

Umwaka umo na citika pa numa, David alibatishiwe nga umo uwa Nte sha kwa Yehova. Abantu bakwe, ifibusa fyakwe ifya kale, bakafundisha, na bambi tabali nakusumina ukuti umulumendo wafwala mu kupempenkana no wasakula bwino ali ni David untu baishibe mu kubangilila.

Ukwambukila kwe Tamba

Ukushimikila ukufuma ku ŋanda ne ŋanda mu Sweden pa nshita shimo kuti kwaba ukwa kufuupula. Umwina Sweden mu kupimpa acingilila ubumi bwa pa mbali. Lintu indibu ya pa ciibi yalila, kuti pambi alolesha pa kapunda ka ciibi, kabili ifiibi ifingi fibe ifyaisalwa ku Nte sha kwa Yehova. Lelo tabafuupulwa. Inte balishiba ukuti bamalaika kuti basanga abantu umo umo abakongamina ku bulungami. (Ukusokolola 14:6; Linganyeniko Mateo 13:41.) Lintu fye icine caingila mu bumi bwa muntu wa musango yo, ilingi line cilasalangana—kwati matamba yanono pa menshi—ku bantu bakwe ne fibusa.

Umwanakashi mu Stockholm ebukisha ukwikala pe tebulo mu kicini yakwe aleponye filamba pa bulanda bwa bumi bwakwe. “Nali uwapelelwa,” e fyo asosele. “Mu kupumikisha, natendeke ukupepa ukuti: ‘Mwe Lesa, ndefwaya ukulanda na imwe pa lwa bumi.’ Indibu ya pa ciibi yalililile. Ukumwena pa kapunda ka ciibi, namwene umwaume wafwala bwino, e co naiswile iciibi. Asosele ukuti alefwaya ukwakana amatontonkanyo ya kukoselesha ukufuma mu Cebo ca kwa Lesa. Aali ni umo uwa Nte sha kwa Yehova. Naliipwishe nga ca kuti alitandele ku bantu bambi mu ntunti yandi. ‘Iyo,’ e fyo asosele, ‘Nacilaya fye ku mwandi ukufuma kwi sambililo lya Baibolo ilyo nacipingulapo ukucita ifipempu fimo. Nacitendekela pano pene.’ Nalisungwike pa kuti naikele intunti shafulilako pa mulu. Nalitemenwe cintu anangishe.”

Mu kwangufyanya uyu mwanakashi atendeke ukusambilila Baibolo. Mu kucincimuka, atendeke ukwakana cintu asambilile na bantu bakwe ne fibusa. Asalangenye ama Baibolo 28 ne fitabo 96. Ica kufumamo? Umulume wakwe, babili aba nkashi mbiye, umwana mwanakashi no mwana mwaume ba nkashi mbiye, bukwe bwakwe, wishi na nyina, umwana mwaume wa mulume ukufuma ku cupo ca ntanshi, umunankwe wa pa ncito na o, no uubomba no mulume wakwe no mukashi wakwe mu kwangufyanya balesambilila Baibolo kabili baleipekanya ku kubatishiwa. Ukufika pali ino nshita, abantu 13 balikwata ishuko lya mu nshita ukuwamya imibele ya bumi bwabo ukupitila mu kutandala kumo na umo uwa Nte sha kwa Yehova. Uyu mwanakashi asosa ukuti: “Ukunakila ku kufwaya kwa kwa Lesa kwalicita ifingi ifisuma mu bumi bwesu ukuti tulingile ukumufukamina lyonse!”

Ukucitila Ubunte pa Sukulu

Kwalibako impika sha kusalapula pa masukulu ayengi mu Sweden. Lelo, Inte shacaice baleshininkisha ukuba ukusonga kwashininkishiwa pa kwakana icine ca Baibolo na bakafundisha na basambi banabo. Ku ca kumwenako, uwacaice Jorgen mu kukakuka aebele bakafundisha bakwe na banankwe ba mu kalasi ukuti aali umo uwa Nte sha kwa Yehova. Alicindikwe pali bucine bwakwe ne myendele isuma. Jorgen lyonse ayaswike amepusho ya kukalifya mu mucinshi mu kuba no kuloshako kuli Baibolo. Ici capeele ukwebekesha kwashika pa banankwe ba mu kalasi. Jorgen acita lipoti ukuti:

“Umwaka umo pa numa ya kupwisha isukulu, nakumenye Peter, umunandi wa mu kalasi uwa kale. Pa numa ya kulanshanya kumo, natendeke ukutungulula isambililo lya Baibolo kuli wene. Apantu nyina aali uwa kukaanya, twalesambilila pa lulamba lwa mumana. Peter abatishiwe mu March 1988. Nyina alimwene ukuti umwana wakwe alyalwike ku kuwaminako, e co na o alitendeke ukusambilila. Pa numa ya nshita imo, alibatishiwe.

“Na umbi umunankwe wa mu kalasi uwa kale, Torbjorn, atendeke ukusambilila Baibolo. Na nyina alitendeke. Na bo bene balibatishiwa nomba.” Bonse pamo, bane abanankwe ba kwa Jorgen aba mu kalasi batendeke ukusambilila Baibolo, kabili uwalenga busano alangilile ubuseko. “Ndesubila ici icakukumanya cikakoselesha Inte shacaice pa sukulu ukukanabwelele numa,” e fisondwelela Jorgen. “Imyendele yabo iya Bwina Kristu no kwiminina kwashangila ku cine kuti pambi kwabyala imbuto isho pa numa shingatwala ifisabo fisuma.”

Ukulwila Ubuntungwa bwa Butotelo

Inte sha kwa Yehova na kabili balibomba ulubali ulukalamba mu kwimika ubuntungwa bwa butotelo ubwa kutendekelako mu Sweden. Ici calibomba ku kumwenamo kwa uuli onse.

Ku ca kumwenako, nga fintu caba mu fyalo fimbi, Inte sha kwa Yehova mu Sweden balipingulapo ngo muntu umo umo ukusungilila ukukanabuulamo ulubali ukwa Bwina Kristu. (Yohane 17:16) Pamo nge cakufumamo, abengi balipingwilwe ukubikwa mu cifungo pa nshita yalepa. Lelo mu 1966 ulupumo lwalipaminwe ulwa buntungwa bwa butotelo lintu abalashi bapingwilepo ilintu bacili balelola ukufwailisha kumo kumo ukuti, Inte tabaketwe ku mulimo wa fita. (Esaya 2:2-4) Ukusuminisha kwa butotelo ukwa Sweden kwalibomba nge ca kumwenako cisuma ku makamfulumende yambi.

Umulandu na umbi wabimbilemo insambu sha balwele. Inte sha kwa Yehova basenda mu kukatama ikambisho lya Baibolo ku ‘kutaluka ku mulopa’ kabili muli fyo balakaana ukukuushishamo kwa mulopa. (Imilimo 15:28, 29) Nangu cingati te badokota bonse na babomfi ba mu cipatala bacindika ici cifulo ca mu Malembo, inyunshipepala ya fya cipatala iyalumbuka mu Sweden yabilishe nomba line mu mutwe wa lyashi ukalamba ukuti: “Iyo ku Kukuushishamo Kwa Mulopa Kuli no Kucindikwa nga ca kuti Umulwele Naibukila pa lwa fya Kufumamo.”

Aya mashiwi yali e mutwe wa lipoti pa kukumana kwa National Board of Health and Welfare no kwa Delegation for Medical Ethics of the Swedish Society of Medicine. Pa numa ya kulanshanya imibele ya Nte sha kwa Yehova, aba balashi bapingwilepo ukucincisha badokota bonse ku kumfwana ilyo umulwele wakampuka ukulingana ne funde—ukufuma pa myaka ya bukulu 15 no kucilapo—akaana ukupokelela ukukuushishamo kwa mulopa. Baleshiba ukuti kuliko nomba ukucilikila kukalamba pa lwa kupeela ukukuushishamo kwa mulopa pa mulandu wa busanso bwa kupishiwa kwa malwele. Icacilishapo ukucindama, nangu cibe fyo, kupingulapo kwabo ukwabutuushiwa kwafwilisha insambu ya kutendekelako iya mulwele uuli onse ukukaana umusango umo uwa kundapa kwa fya cipatala.

Abekashi abengi aba mu Sweden balacita, mu cine cine, balaipakisha ubumi busuma ku fya ku mubili. Lelo abengi balingile ukukuulililwa mu mibele isuma na lwa ku mupashi. Ukwabulo kutwishika, Abena Kristu ba cine muli cilya calo baleafwa ukuwamya ubumi bwa bonse abali abaitemenwa ukusambilila no kubomfye Cebo ca kwa Lesa. Abo bantu umo umo abankulako na kabili baipakisha icilolelo ca bumi bwa ciyayaya mu calo cipya ica kwa Lesa icileisa.—Yohane 17:3; 2 Petro 3:13; Ukusokolola 21:3,4.

[Mapu pe bula 22]

(Nga mulefwaya ukumona mapu, moneni muli magazini)

NORWAY

SWEDEN

FINLAND

U.S.S.R.

DENMARK

WEST GERMANY

EAST GERMANY

POLAND