Mulakabila Kampingu Wakanshiwa

Camoneke kwati bwali no kubo bushiku bwaibela ku baninine indeke ya Air New Zealand Flight 901 pamo na babomfi ba mulya abaleya ku Antarctica. Bakamera balipekanishiwe kabela ukukopa, kabili abaninine mu ndeke bali ne cimwemwe kabili baleipakisha ubulendo ilyo indeke ya DC-10 yapalamine pa Antarctica no kutendeka ukwisa mwi samba pa kuti bamwene lwa mupepi ifyo Antarctica yawama.

UMUKALAMBA wa bakensha wa ndeke, uwaensha indeke pa myaka 15, ayensha pa maawala yonse pamo ukucila 11,000. Ilyo indeke ishilaima, alingishe bwino bwino muli kompyuta plani wa fyo indeke yalaenda, lelo taishibe ukuti amanambala bamupeele ayo abikilemo ayalelangilila ifyo indeke yalaenda yalilubene. Ilyo aenseshe mu makumbi mupepi na bamita 600 ukufuma pa nshi, indeke ya DC-10 yaipumine pa lupili lwa Mount Erebus, no kwipaya bonse abalimo 257.

Nga fintu indeke pali lelo shishintilila pali kompyuta ku kushitungulula mu lwelele, abantu na bo balipeelwa kampingu wa kubatungulula mu mikalile yabo. Kabili kuti twasambililako isambililo lyacindama nga nshi pa lwa kampingu wesu ku busanso bwabipisha ubwa ndeke ya Flight 901. Ku ca kumwenako, filya fine indeke ikabila kompyuta uulebomba bwino ne fya kuitungulula ifyapimwa bwino pa kuti kwiba busanso, e fyo na ifwe pa kuwamya bumupashi, imibele no bumi bwesu, tukabila ukushintilila pali kampingu wakanshiwa kabili uutungululwa ne fishinte fya mibele isuma ifyalungama.

Ku ca bulanda, mu calo lelo, ifi fishinte fya kututungulula fileloba bwangu bwangu nelyo filesuulwako. Kasambilisha umwina America atile: “Tulomfwa ifingi ifyo abantu basosa pa lwa bana be sukulu. Batila, balafilwa ukubelenga, ukulemba no kuti icisambililo ca geography (imimonekele ya mpanga) cilabakosela. Kabili abana be sukulu balafilwa no kulekanya icalungama ukufuma ku calubana. Ukusansha pa mafya yashaifulila aya masomo pamo ngo kukanaishiba ukulemba no kubelenga, no kukanaishiba insamushi ne fyalengwa na Lesa, kwaba no kupelenganishiwa sana pa lwa mibele.” Asosele no kuti “pali lelo abacaice baleikala ukwabula ukwishiba bwino imibele isuma. Nga mwaipusha umo nga ca kuti kwaliba ifipimo fya ‘calungama ne calubana,’ kuti mwamona fye apo pene apelenganishiwa, akakankamana fye, aumfwa umwenso, no kufilwa fye ica kusosa. . . . Uku kupelenganishiwa kulabipilako ilyo baya ku koleji.”

Cimo icalenga uku kupelenganishiwa cisambilisho caseeka ica kuti ifipimo fya mibele isuma filapusanapusana ukulingana no muntu nelyo intambi. Tontonkanyeni icingacitika nga ca kuti bakensha wa ndeke tabalekonka ifya kubatungulula ifyaimikwa na bapanga indeke lelo balekonka ifishibilo ifyalukaaluka limo no kuloba fye! Utuyofi pamo nga kalya kacitike pa lupili lwa Mount Erebus kwena kuti twafula. E cimo cine ne calo, apo tacikonka ifipimo fya mibele isuma ifyaimikwa, cilelobolola amafya kabili amalanda ne mfwa filefulilako ilyo indupwa shileonaika pa mulandu wa bucende ne mintapendwa balelwala AIDS nelyo amalwele yambi ayapishiwa mu bulalelale.

Ukuisalila ifipimo fya mibele isuma ne ibi kuti kwamoneka ukusuma ku calo, lelo icishinka ca kuti abacite co baba nga bena Ninebe abashaishibe “ukupaatululo kwa kulyo kwabo ku kwa kuso kwabo.” Abaisalila ifipimo fya mibele isuma ne ibi bapala Abena Israele abasangu abasoselo “bubi batila busuma, abasoselo busuma batila bubi.”—Yona 4:11; Esaya 5:20.

E co, ni kwi twingasanga amafunde ne fishinte ifyaumfwika ifya kukansha kampingu wesu pa kuti aletungululwa bwino? Imintapendwa basanga ukuti fisangwa muli Baibolo. Baibolo tayashako nangu cimo icacindama. Yalikolobonda muli fyonse, ukutendekela ku mibele isuma pa ncito ukufika ku kukansha abana ukuba bakapepa ba kwa Lesa. (2 Timote 3:16) Yalishinina ukutila kuti yashintililwapo pa myaka iingi. Apo ifipimo fya mibele isuma ifyaba mu Baibolo fyatendekwe na kateka wakulisha, Kabumba wesu, fyalicindama ku bantunse bonse. E co, tatulingile ukwikala ukwabula ukwishiba icalungama ne cabipa.

Lelo, pali nomba, kampingu wenu alesanswa nga nshi ukucila kale. Cili shani ukuti kampingu wenu alesanswa ukucila kale lyonse? Kabili kuti mwabakilila shani kampingu wenu? Inshila isuma yaba kwishiba uulesansa kampingu ne nshila aleisanshilamo. Ifi fyalalandwapo mu cipande cikonkelepo.