Lekeni Lesa Alemutungulula Muli Fyonse
“E fyaba Lesa, Lesa wesu, umuyayaya umuyayaya. Wene akatutungulula ukufika na ku mfwa.”—AMALU. 48:14.
1, 2. Mulandu nshi tulingile ukulekela Yehova aletutungulula ukucila ukushintilila pa mano yesu, kabili mepusho nshi twingepusha?
NGA twatontonkanya pa fintu ifya fye nelyo ifingatuletelela, kuti twamona kwati fyaliba fye bwino. (Amapi. 12:11) Nga tulefwaisha ukucita ico twaishiba ukuti Umwina Kristu tafwile ukucita ica musango yo, umutima wesu ulatendeka ukulatufutika. (Yer. 17:5, 9) Kanshi kemba wa malumbo alicitile bwino ilyo apepele kuli Yehova ukuti: “Tumeni ulubuuto lwenu ne cishinka cenu, lekeni fintungulule.” (Amalu. 43:3) Acetekele fye muli Yehova, te mu mano yakwe, kabili alishibe ukuti ni Yehova fye e wali no kulamutungulula bwino. Na ifwe bene tulingile ukuleka Lesa aletutungulula nga filya fine kemba wa malumbo acitile.
2 Lelo, mulandu nshi tulingile ukucetekelela ubutungulushi bwa kwa Yehova ukucila ifili fyonse fimbi? Ni lilali twingakabila ubutungulushi bwa kwa Lesa? Mibele nshi tulingile ukukwata pa kuti tulenonkelamo mu kufunda kwa kwa Yehova? Kabili, bushe Yehova atutungulula shani muno nshiku? Twalayasuka aya mepusho yacindama muli cino cipande.
Mulandu Nshi Tulingile Ukutetekela Ubutungulushi bwa kwa Yehova?
3-5. Mulandu nshi tulingile ukutetekela fye ubutungulushi bwa kwa Yehova?
3 Yehova ni Shifwe wa mu muulu. (1 Kor. 8:6) Alitwishiba bwino sana kabili aleshiba ne fili mu mitima yesu. (1 Sam. 16:7; Amapi. 21:2) Imfumu Davidi yapepele kuli Lesa ukuti: “Imwe mwaishibo kwikala kwandi no kwima kwandi, mwailukilo kutontonkanya kwandi ukutali; apo tapalaisa icebo pa lulimi lwandi, moneni, mwe Yehova, mwaliciishiba conse.” (Amalu. 139:2, 4) Apo Yehova alitwishiba bwino sana, teti tutwishike ukuti alishiba ifingatuwamina! Kabili Yehova wa mano nga nshi. Alamona fyonse, ukusanshako ne fyo fwe bantunse tushimona, kabili aleshiba pa kutendeka ifikacitika ku ntanshi. (Esa. 46:9-11; Rom. 11:33) E “Lesa, wa mano eka.”—Rom. 16:27.
4 Na kabili, Yehova alitutemwa kabili afwaya ukuti tuleba ne nsansa lyonse. (Yoh. 3:16; 1 Yoh. 4:8) Apo alitutemwa, alatupeela ifisuma ifyo tukabila. Umusambi Yakobo atile: “Ica bupe conse icisuma ne ca kupeelwa conse icapwililika cifuma mu muulu, pantu ciika ukufuma kuli Shifwe wa lubuuto lwa mu muulu.” (Yako. 1:17) Bonse abaitemenwa ukulatungululwa na Lesa balanonkelamo sana muli bukapekape bwakwe.
5 Na kabili, Yehova ni Lesa wa maka yonse. E mulandu wine kemba wa malumbo asosele ukuti: “Uwaikalo mwa kufisama ku Wapulamo, mu cintelelwe ca Wa maka yonse e mo atubilisha, alumbula Yehova, ati, Cubo candi kabili icele lyandi, Lesa wandi uo ntetekela!” (Amalu. 91:1, 2) Nga tulekonka ubutungulushi bwa kwa Yehova, ninshi tuleuba muli Lesa uushingafilwa ukututungulula. Nangu fye ni lintu bambi bengalatucusha pa mulandu wa kuba Abena Kristu, Yehova kuti atwafwa, te kuti atulekeleshe. (Amalu. 71:4, 5; Belengeni Amapinda 3:19-26.) Cine cine, Yehova alishiba ifingatuletela insansa, afwaya ukuti tuleba ne nsansa, kabili alikwata na maka ya kucita ifingatuletela insansa. Ala buwelewele ukusuula ifyo atweba! E ico, kanshi, ni lilali twingakabila ubutungulushi bwa kwa Lesa?
Ni Lilali Tukabila Ubutungulushi bwa kwa Lesa?
6, 7. Ni lilali tukabila ubutungulushi bwa kwa Yehova?
6 Ifwe bonse fye tulakabila ukuti Lesa aletutungulula mu bumi bwesu, ukutula fye ku bwaice ukufika na ku bukote. Kemba wa malumbo atile: “E fyaba Lesa, Lesa wesu, umuyayaya umuyayaya. Wene akatutungulula ukufika na ku mfwa.” (Amalu. 48:14) Abena Kristu ba mano bafwaya ukuti Lesa alebatungulula lyonse fye nga filya fine na kemba wa malumbo alefwaya.
7 Lelo, kulaba inshita shimo ilyo tukabila sana abakutwafwa. Limo limo tulaba mu “kumanama,” limbi kuti baletucusha pa mulandu wa kuba Abena Kristu, kuti twalwalisha, nelyo kuti batufumya incito. (Amalu. 69:16, 17) Ilyo tuli na mafya ya musango yu, pa kuba ne nsansa tukabila ukupepa kuli Yehova, no kucetekela ukuti alatukosha pa kuti tushipikishe kabili alatwafwa ukuba na mano ilyo tulepingulapo ifya kucita. (Belengeni Amalumbo 102:17.) Nangu cibe fyo, tulakabila ukwafwa kwa kwa Lesa na lintu tushikwete amafya. Ica kumwenako fye, ilyo tuleshimikila imbila nsuma ya Bufumu ku bena mupalamano, tulakabila Yehova ukutwafwa pa kuti tufike pa mitima yabo. Nangu ni lintu tulefwaya ukucita fimo, nampo nga kusala ifya kuleseshamo icitendwe, ifya kufwala, ifibusa, ukwingila incito, ukuya ku masambililo, nelyo ifili fyonse fimbi, tulapingulapo bwino nga ca kuti fye twakonka ubutungulushi bwa kwa Yehova. Ukulanda fye icishinka, tulakabila ubutungulushi bwa kwa Lesa muli fyonse ifyo tucita.
Ifyabipa Ififuma mu Kukanakonka Ubutungulushi bwa kwa Lesa
8. Bushe filya Efa alile ku cimuti bamubindile fyalangile cinshi?
8 Ico tushifwile ukulaba ca kuti tulingile ukuitemenwa ukumfwila ifyo Yehova atweba. Nga tatulefwaya ukumumfwila, Lesa takatupatikishe ukulamumfwila. Efa e wabalilepo ukukaana ubutungulushi bwa kwa Yehova, kabili ifyamucitikile fitusambilisha ukuti calibipa ukukanaumfwila Lesa. Na kabili tontonkanyeni umwalolele ifyo Efa acitile. Ico Efa alilile ku cimuti bamuleseshe ukulyako ni co alefwaya ‘ukuba nga Lesa, ukwishiba ubusuma no bubi.’ (Ukute. 3:5) Ifyo Efa acitile fyalangile ukuti alefwaya ukupoka icifulo ca kwa Lesa, e kutila alefwaya ukulaipingwila umwine icalungama ne calubana ukucila ukulatungululwa na Yehova. Kanshi, alikeene bumulopwe bwa kwa Yehova. Alefwaya ukulaitungulula umwine. Umulume wakwe, Adamu na o alipondokele Yehova.—Rom. 5:12.
9. Nga twakaana ubutungulushi bwa kwa Yehova, ninshi twakaana cinshi, kabili mulandu nshi ukucite fyo kwabela buwelewele?
9 Na muno nshiku mwine nga twakaana ukulatungululwa na Yehova, ninshi twakaana bumulopwe bwakwe nga filya fine na Efa acitile. Ica kumwenako fye, tontonkanyeni pa muntu uwatemwa ukutamba ifye shiku. Nga ca kuti uyu muntu Mwina Kristu, ninshi alishiba ifyo amafunde ya kwa Yehova yalanda pa kutamba ifye shiku. Baibolo yalikaanya ukulumbula ifyakowela, pali bufi ukufitamba, bushe e ko ingasuminisha? (Efes. 5:3) Nga akaana ukumfwila ifyo Yehova atweba, ninshi Umwina Kristu wa musango yo akaana bumulopwe bwa kwa Yehova, e kutila ubutungulushi Bwakwe. (1 Kor. 11:3) Ubu buwelewele pantu Yeremia atile, “te kwa muntunse ukwenda kwakwe; te kwa muntu uuleya ukushikimika amatampulo yakwe.”—Yer. 10:23.
10. Mulandu nshi tulingile ukubikila amano ku fyo tubomfya insambu shesu isha kuisalila ifya kucita?
10 Bamo balatwishika amashiwi ya kwa Yeremia, batontonkanya ukuti apo Yehova alitupeela insambu sha kuisalila ifyo tulefwaya, talingile ukulengulula ifyo twasalapo ukucita. Na lyo line, tatulingile ukulaba ukuti nangu insambu sha kuisalila shaba bupe ukufuma kuli Lesa, tukalubulwilapo. Tukalubulula kuli Lesa pa fyo tulanda na pa fyo tusalapo ukucita. (Rom. 14:10) Yesu atile: “Ku bwingi bwa fyaba mu mutima e fyo akanwa kalanda.” Asosele no kuti: “Mu mutima e mufuma amatontonkanyo ya bubifi, ukwipaya, ubucende, ubulalelale, ukwiba, ubunte bwa bufi, ne miponto.” (Mat. 12:34; 15:19) E co kanshi, ifyo tusosa ne fyo tucita filasokolola ifyo umutima wesu waba. Filalanga ifyo twaba. E mulandu wine Umwina Kristu wa mano afwaila ukulakonka amafunde ya kwa Yehova muli fyonse ifyo alecita. E mulandu wine Yehova amumwena ukuti ‘alitambalala umutima’ kabili akamucitila “icisuma.”—Amalu. 125:4.
11. Finshi tusambilila ku fyacitikile abena Israele?
11 Ibukisheni ifyacitikile abena Israele. Baibolo itila ilyo balecita ifisuma, e kutila lintu baleumfwila amafunde ayo Yehova abapeele, Yehova alebacingilila. (Yosh. 24:15, 21, 31) Lelo, ilingi line, balefilwa ukusala bwino ifya kucita. Mu nshiku sha kwa Yeremia, Yehova alandile ulwa bena Israele ukuti: “Tabaumfwile, nangu kuteyamika amatwi yabo; awe baleenda mu mano yabo na mu buumankonso bwa mitima yabo ibi, no kuba abalola ku numa, te ku ntanshi iyo.” (Yer. 7:24-26) Ala mwandini calibipile! Shi ifwe twikaba abatalame mitima nelyo ukupingulapo ukucita ifyo fwe bene tulefwaya pantu ukucite ifyo kulanga ukuti natukaana ubutungulushi bwa kwa Yehova no kushintilila pa mano yesu, ne cikafumamo ca kuti tukaba “abalola ku numa te ku ntanshi iyo”!
Mibele nshi Tulingile Ukukwata pa Kuti Tuleumfwila Ukufunda kwa kwa Lesa?
12, 13. (a) Cinshi cilenga ukuti tulenakila amafunde ya kwa Yehova? (b) Mulandu nshi icitetekelo cacindamina?
12 Ukutemwa twatemwa Yehova e kulenga ukuti tulenakila amafunde yakwe. (1 Yoh. 5:3) Lelo, Paulo alandile pa cintu na cimbi ico tukabila ilyo atile: “Twendela mu kutetekela, te mu kumona.” (2 Kor. 5:6, 7) Mulandu nshi icitetekelo cacindamina? Ca cine ukuti Yehova alatutungulula “mu makuba ya bulungami,” lelo ayo makuba, nelyo utushila, tayatungulula umuntu ku kuba ne fyuma nelyo ukulenga umuntu ukulumbuka muli cino calo. (Amalu. 23:3) Kanshi, e mulandu wine tulingile ukubela ne citetekelo cakosa pa kuti tuletontonkanya fye pa filambu tukwata ilyo tubombela Yehova. (Belengeni 2 Abena Korinti 4:17, 18.) Kabili icitetekelo cilatwafwa ukuteka imitima nga ca kuti natukwata ifintu ifyo tukabila fye.—1 Tim. 6:8.
13 Yesu atile pa kupepa Lesa bwino umuntu akabila ukuba uwaipeelesha. Lelo pa kuti tuipeleeshe tulingile ukuba ne citetekelo. (Luka 9:23, 24) Abena Kristu ba citetekelo bamo baliipeelesha sana, bapiina, balabatitikisha, balibapata, kabili balabacusha sana. (2 Kor. 11:23-27; Ukus. 3:8-10) Icalenga ukuti baleshipikisha fyonse ifi no kuba ne nsansa, ni co balikwata icitetekelo cakosa. (Yako. 1:2, 3) Icitetekelo cakosa e cilenga tutetekele nga nshi ukuti ukulaumfwila amafunde ya kwa Yehova lyonse kwalicindama sana. Tulanonkelamo lyonse nga tuleumfwila amafunde ya kwa Yehova. Tatutwishika no kutwishika ukuti icilambu Lesa akapeela bonse abashipikisha muli bucishinka cikalamba nga nshi ukucila na pa kucula uko bapitamo ukwa pa nshita iinono.—Heb. 11:6.
14. Mulandu nshi Hagari alekabila ukuicefya?
14 Na kabili, tontonkanyeni pa fyo ukuba abaicefya kwingatwafwa ukulaumfwila amafunde ya kwa Yehova. Ifyacitikile Hagari, umukashana umubomfi wa kwa Sara, filatusambilisha pa kuicefya. Ilyo Sara amwene ukuti takatale akwata umwana, apeele Hagari kuli Abrahamu, kabili Hagari alimite. Ilyo Hagari aimite, aishileba ne cilumba kuli nakulu uwali ing’umba. Ici calengele ukuti Sara ‘alemulela buluku buluku,’ kabili Hagari alibutwike. Malaika wa kwa Yehova asangile Hagari kabili amwebele ukuti: “Bwelela kuli nokokulu, no kuipetamika mwi samba lya kuboko kwakwe.” (Ukute. 16:2, 6, 8, 9) Nalimo Hagari nga alitemenwe ukumwebako ukucita fimbi. Pa kumfwila ifyo malaika amwebele Hagari alekabila ukuicefya. Na kubushe, Hagari aliicefeshe no kucita ifyo malaika amwebele, kabili umwana wakwe Ishmaele, afyalilwe mu ng’anda ya kwa wishi.
15. Landeni ifingacitika ifingakabila ukuicefya pa kuti tumfwile ukufunda kwa kwa Yehova muno nshiku.
15 Nangu fye ni fwe bene limbi kuti twakabila ukuicefya pa kuti tumfwile ukufunda kwa kwa Yehova. Bamo kuti bakabila ukusumina ukuti fimo ifya kuleseshamo icitendwe ifyo batemwa tafisekesha Yehova. Kuti limbi Umwina Kristu alikalifya umunankwe kabili alekabila ukulomba ubwelelo. Nelyo kuti nalufyanya kabili afwile ukusumina ukuti e ulufyenye. Tutile umo nacita ulubembu ulwabipisha, cinshi engacita? Afwile ukuicefya no kuyayebelela kuli baeluda. Limbi umuntu wa musango yu kuti bamutamfya na mu cilonganino. Pa kuti abweshiwe mu cilonganino, afwile ukulapila no kupilibuka. Ilyo ifya musango yu nelyo ifyapalako fyatucitikila, amashiwi ya pa Amapinda 29:23 kuti yatusansamusha, yatila: “Amatutumuko ya muntu yakamusunsamuna; lelo uwasokopalo mutima akafumbato bukata.”
Bushe Yehova Atutungulula Shani?
16, 17. Kuti twacita shani pa kuti tunonkelemo sana mu kufunda kwa kwa Lesa ukwaba mu Baibolo?
16 Ico Yehova abomfya sana pa kututungulula, ni Baibolo, Icebo cakwe icapuutwamo. (Belengeni 2 Timote 3:16, 17.) Pa kuti twinganonkelamo sana mu Cebo ca kwa Lesa, tatufwile ukulolela mpaka twakwata ubwafya e lyo twatendeka ukufwaya Amalembo ayengatwafwa. Lelo tufwile ukulabelenga Baibolo cila bushiku. (Amalu. 1:1-3) Nga tulebelenga Icebo ca kwa Lesa icapuutwamo cila bushiku, tukeshiba ifyabamo. Tukalatontonkanya nga filya fine Lesa atontonkanya, kabili tukalapwisha bwino bwino na mafya ayengatupumikisha fye.
17 Na kabili calicindama ukulaetetula pa fyo twabelenga muli Baibolo no kupepa kuli Yehova ukuti atwafwe ukulacita ifyo fine twabelenga. Nga tuleetetula pa fyo Baibolo ilanda, tulatontonkanya na pa fyo twingabomfya ifyo fyebo ilyo twaba na mafya. (1 Tim. 4:15) Ilyo tuli na mafya ayakalamba, tulapepa kuli Yehova, ukulomba ukuti atwafwe ukwishiba ifyo twingapwisha ayo mafya. Umupashi wa kwa Yehova ukatwafwa ukwibukisha ifishinte ifyo twabelengele mu Baibolo nelyo mu mpapulo ishilanda pali Baibolo.—Belengeni Amalumbo 25:4, 5.
18. Bushe Yehova abomfya shani aba bwananyina pa kututungulula?
18 Na cimbi icingatwafwa sana ukunonkelamo mu kufunda kwa kwa Yehova, ba bwananyina aba mwi sonde lyonse. Abatwafwa sana ukunonkelamo mu kufunda kwa kwa Lesa, “musha wa cishinka kabili uwashilimuka” e lyo ne Bumba Litungulula ilya uyu musha, ilipekanya ica kulya ca ku mupashi ukupitila mu mpapulo, ukulongana, e lyo na mu kulongana kukalamba. (Mat. 24:45-47; linganyeniko Imilimo 15:6, 22-31.) Na kabili muli aba aba bwananyina mwaliba na Bena Kristu bakosoka, sana sana baeluda abafikapo ukwafwa Abena Kristu banabo. (Esa. 32:1) Abaice abakwata abafyashi abapepa Yehova bena balikwata na bambi abengabafwa sana ukunonkelamo mu kufunda kwa kwa Lesa. Abafyashi e bo Lesa abomfya pa kupeela amafunde yakwe ku baice kabili abana bafwile ukuleka abafyashi balebatungulula.—Efes. 6:1-3.
19. Mapaalo nshi tuipakisha pa mulandu wa kutwalilila ukulaumfwila Yehova?
19 Yehova alikwata inshila ishingi isho atutungulwilamo, kanshi tufwile ukulaumfwila no mweo onse ifyo atweba. Ilyo Imfumu Davidi yalelanda pa nshita abena Israele baleba aba cishinka kuli Lesa, yatile: “Bashifwe balimutetekele; balitetekele, na imwe mwalibapokolwele. Kuli imwe e ko babilikishe, no kupusuka; bamutetekele, no kulengwe nsoni iyo.” (Amalu. 22:3-5) Nga twacetekela no kulakonka ifyo Yehova atweba, na ifwe bene ‘tatwakalengwe insoni.’ Ifyo tusubila ku ntanshi fikafikilishiwa. Nga ‘twakonkomwena pali Yehova inshila shesu’ no kukanashintilila pa mano yesu, Yehova akatupaala sana na pali ino ine nshita. (Amalu. 37:5) Kabili nga twatwalilila ukulaumfwila Yehova, akatupaala ku ciyayaya. Imfumu Davidi yatile: “Yehova atemwo bupingushi, talekelesha babile bakwe. . . . Abalungama bakapyaninine calo, no kwikalamo inshiku pe.”—Amalu. 37:28, 29.
Bushe Kuti Mwalondolola?
• Mulandu nshi twacetekelela ubutungulushi bwa kwa Yehova?
• Nga twakaana ubutungulushi bwa kwa Yehova, ninshi twakaana cinshi?
• Ni mwi umo Umwina Kristu engakabila ukuba uwaicefya?
• Bushe Yehova atutungulula shani muno nshiku?
[Ifikope pe bula 8]
Bushe mulaleka Yehova alemutungulula muli fyonse ifyo mulecita?
[Icikope pe bula 9]
Efa alikeene bumulopwe bwa kwa Yehova
[Icikope pe bula 10]
Mibele nshi Hagari alekabila ukukwata pa kuti engomfwila ifyo malaika amwebele?