Sangeni Amapaalo mu Mfumu Iitungululwa no Mupashi wa kwa Lesa!
“Umupashi wa kwa Yehova ukekala pali ena.”—ESA. 11:2.
1. Finshi abantu bamo balandapo pa mafya yaba mu calo?
“APO mu calo ifya mapolitiki fyaba fye icimfundawila, imikalile ya bantu na yo tayalondoloka, e lyo ifilengwa na Lesa na fyo fileonaika, bushe abantu bakabako pa myaka na imbi 100?” E fyaipwishe uwasambilila pa fya ntanda na maplaneti Stephen Hawking mu 2006. Icipande cali muli magazini ya New Statesman catile: “Twalifilwa ukupwisha ubupiina kabili twalifilwa ukuleta umutende mu calo. Te kutila tatwaesha ukucitapo icili conse. Twalyesha fyonse fye. Twalyesha imitekele ya kuti ubuteko e buletungulula fyonse ifya makwebo, twalyesha ne mitekele ya kuti ubuteko bwalekela abantu e baletungulula ifya makwebo; twalipangile akabungwe ka League of Nations ukuti tucilikile inkondo, kabili twalyesha ukutuulika ifyanso ku kwesha ukucilikila inkondo. Twalilwa ‘inkondo ishingi sana pa kuti tupwishe inkondo’ pantu tumona kwati twalishiba ifya kupwisha inkondo. Lelo ifyo twaesha fyalenga ubupiina ukufulilako no mutende pa calo ukupwa.”
2. Finshi Yehova ali no kucita nomba line ku kulanga ukuti e walinga ukuteka isonde?
2 Ababomfi ba kwa Yehova bena tabapapa pa fyo abantu balanda pa filecitika mu calo. Baibolo itweba ukuti Lesa tapangile abantu ukulaiteka abene. (Yer. 10:23) Yehova fye eka e walinga ukulatuteka. Kanshi, e walinga ukutupeela amafunde, ukutweba icacindama ico tufwile ukucita mu bumi, ne fyo twingacita ico. Na kabili, nomba line ali no kupwisha amatukuto ya bantu aya kufwaya ukuiteka. Pa nshita imo ine, akonaula bonse abakaana ukuteka kwakwe, pantu ukukaana ukuteka kwakwe kuti kwalenga abantu ukwikalilila mu lubembu, no kuba abasha ba kwa “lesa wa bwikashi buno,” Satana Kaseebanya.—2 Kor. 4:4.
3. Finshi Esaya asobele pali Mesia?
3 Mu Paradaise iikaba mu calo cipya, Yehova akalanga ukuteka kwakwe ukusuma pa bantunse ukupitila mu Bufumu bwa kwa Mesia. (Dan. 7:13, 14) Esaya asobele pa Mfumu ya bulya Bufumu ukuti: “Kukapuuka akamusambo ku cishiki ca kwa Yese; kabili mu mishila yakwe mukapuuka ululembelya. Kabili umupashi wa kwa Yehova ukekala pali ena, umupashi wa mano kabili uwa kwiluka, umupashi wa kupanda amano kabili uwa maka, umupashi wa kwishiba kabili uwa kutiina Yehova.” (Esa. 11:1, 2) Ni mu nshila nshi shimo umo umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa walenga “akamusambo ku cishiki ca kwa Yese,” e kutila Yesu Kristu, ukuba uwalinga ukuteka abantu? Mapaalo nshi ayakaba mu kuteka kwakwe? Kabili finshi tulingile ukucita pa kuti tukanonke ayo mapaalo?
Lesa E Walenga Yesu abe Kateka Wafikapo
4-6. Bwishibilo nshi ubwacindama ubukalenga Yesu ukubomba nge Mfumu, Shimapepo Mukalamba, kabili Kapingula uwa mano kabili uwa cikuuku?
4 Yehova afwaya abantu abo akalateka ukuti bakabe abapwililika ilyo bakatungululwa ku Mfumu, Shimapepo Mukalamba, kabili Kapingula uwakwata amano sana kabili uwa cikuuku. E mulandu wine Lesa asalile Yesu Kristu, uo apeele umupashi wa mushilo pa kuti alinge ukubomba iyo milimo iyacindama sana. Moneni fimo ifikalenga ukuti Yesu akabombe bwino sana imilimo Lesa amupeela.
5 Yesu e waishiba sana Lesa. Umwana uwafyalwa fye eka aishiba Wishi pa nshita yalepa ukucila uuli onse, nalimo pa minshipendwa ya myaka. Pali iyi nshita yonse, Yesu alishibe Yehova bwino sana, icalengele no kuti bamulondolole ati “e cipasho ca kwa Lesa uushimoneka.” (Kol. 1:15) Yesu umwine atile: “Uwamona ine, ninshi amona na Tata.”—Yoh. 14:9.
6 Yesu e wakonka pali Yehova ukwishiba bwino sana ububumbo bonse, ukusanshako fye na bantunse. Ilembo lya Abena Kolose 1:16, 17 litila: “Muli ena [Umwana wa kwa Lesa] e mo ifintu fyonse fyapangiilwe mu muulu na pano isonde, ifimoneka ne fishimoneka . . . Ilyo ifintu fyonse fishilabako Kristu e ko aali, kabili muli ena e mo fyonse fyapangiilwe.” Taleni tontonkanyeni pali co! Yesu, “uwaishibisha imilimo,” alibombeleko ilyo Lesa alebumba ifintu fyonse. Kanshi alishiba fyonse pa lwa bubumbo bonse, ukusanshako na bongobongo ya muntu iya kupapusha. Cine cine, Kristu e mano yalondololwa ngo muntu!—Amapi. 8:12, 22, 30, 31.
7, 8. Bushe umupashi wa kwa Lesa wayafwile shani Yesu mu mulimo wakwe pano isonde?
7 Yesu asubilwe no mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. Yesu atile: “Umupashi wa kwa Yehova waba pali ine, pantu ansubile ukuti mbile imbila nsuma ku bapiina, antumine mu kubila ukuti abafungwa bakalubulwa no kushibula amenso ya mpofu, no kulubula abanyanyantilwa, no kubila umwaka we paalo lya kwa Yehova.” (Luka 4:18, 19) Ilyo Yesu abatishiwe, cimoneka kwati umupashi wa mushilo wamulengele atampe ukwibukisha ifyo asambilile ilyo ali ku muulu, no kwibukisha ifyo Lesa alefwaya ukuti ese acite pano isonde nga Mesia.—Belengeni Esaya 42:1; Luka 3:21, 22; Yohane 12:50.
8 Apo Yesu apeelwe amaka ku mupashi wa mushilo kabili ali no mubili uwapwililika na matontonkanyo, aali muntu uwaibela sana pa bantu bonse, kabili aali Kasambilisha wapulamo. Na kuba, bakomfwa wakwe ‘balepapa imisambilishishe yakwe.’ (Mat. 7:28) Yesu alishibe icalelenga amafya ya bantu, e kutila ulubembu, ukukanapwililika, no kukanaishiba Lesa. Kabili, aleishiba ifya mu mitima ya bantu no kubafwa.—Mat. 9:4; Yoh. 1:47.
9. Bushe nga mwatontonkanya pa fyo Yesu ali, kuti camwafwa shani ukucetekela ukuti ni Kateka musuma?
9 Yesu alipo umuntunse. Apo Yesu alipo umuntunse no kwikala na bantu abashapwililika, calilenga afikepo ukuba Imfumu. Umutumwa Paulo atile: “[Yesu] ali no kuba nga ‘bamunyina’ muli fyonse, pa kuti abe shimapepo mukalamba uwa luse kabili uwa cishinka mu mulimo wa kwa Lesa, pa kuti atuule ilambo lya kufuta imembu sha bantu. Apo umwine aliculile ilyo ale-eshiwa, kuti ayafwa abale-eshiwa.” (Heb. 2:17, 18) Pa mulandu wa kuti ‘alyeshiwa,’ kuti alangulukilako abaleponenwa ne fya kwesha. Yesu alilangile sana uluse na lintu alebomba umulimo wakwe pano isonde. Abalwala, abalemana, abo baletitikisha, nangu fye abana, baleumfwa bwino ukumupalama. (Marko 5:22-24, 38-42; 10:14-16) Abafuuka na balefwaya ukusambilila ifya kwa Lesa na bo balemupalama. Lelo aba cilumba, aba matutumuko, na ‘bashatemenwe Lesa’ balimukeene, balimupatile, kabili balemulwisha.—Yoh. 5:40-42; 11:47-53.
10. Ni nshila nshi iikalamba iyo Yesu alangilemo ukuti alitutemwa?
10 Yesu apeele umweo wakwe pa mulandu wesu. Napamo ubushininkisho bwafikapo ubwa kuti Yesu alilinga ukuba Kateka, ni filya aitemenwe ukutufwila. (Belengeni Amalumbo 40:6-10.) Kristu atile: “Takuli uwaba no kutemwa ukwacila pali uku, ukwa kuti umuntu atuulile abanankwe umweo wakwe.” (Yoh. 15:13) Yesu afwilile abantunse, kanshi apusanako na bakateka abantunse ababomfya indalama sha bantu bateka ku kuinonsha no kwikala mu busambashi.—Mat. 20:28.
Alipeelwa Amaka ya Kubomfya Icilubula Pali Ifwe
11. Mulandu nshi tufwile ukucetekela sana Kalubula wesu Yesu?
11 Ala calilinga sana ukuti Yesu, apo ni Shimapepo Mukalamba, e ukaba pa ntanshi mu kutupeela ifisuma ifikafuma mwi lambo lyakwe ilya cilubula! Na kuba, ilyo Yesu ali pano isonde, alicitile ifintu ifyo ena pamo nga Kalubula akesacita na lintu akalateka pa myaka 1,000, na pa kuti tukaipakishe ifyo fintu, kano twatwalilila ukuba aba citetekelo. Alyundepe abalwala na balemana, alibuushishe abafwa, aliliishishe abantu abengi, kabili alikwete fye na maka pa filengwa na Lesa. (Mat. 8:26; 14:14-21; Luka 7:14, 15) Kabili, talecita ifi fintu ku kuitakisha pa maka yakwe, lelo aleficita pa kuti abantu bamone ukuti wa cikuuku kabili wa kutemwa. Aebele uwa fibashi uwamupapeete ukuti amundape ati: “Ndefwaya.” (Marko 1:40, 41) Ico cine e cikuuku Yesu akaba na co na lintu akalateka pa myaka 1,000, kabili akacita ifyo mwi sonde lyonse.
12. Bushe ilembo lya kwa Esaya 11:9 likafikilishiwa shani?
12 Kristu na bakalateka nankwe bakakonkanyapo umulimo wa kusambilisha abantu pali Lesa uo Yesu atendeke imyaka ukucila pali 2,000 iyapita. Kanshi, amashiwi ya pali Esaya 11:9 yakafikilishiwa ayatila: “Isonde likesulamo ukwishiba Yehova filya amenshi yaisula muli bemba.” Muli ayo masambilisho yafuma kuli Lesa mukaba no kusambilila pa fya kusunga isonde ne minshipendwa ya fibumbwa fyabamo, nga filya Adamu bamwebele ukucita. Pa mpela ya myaka 1,000, ubufwayo bwa kwa Lesa ubwa kubalilapo ubwaba pa Ukutendeka 1:28 bukaba nabufikilishiwa, kabili iyi nshita ilambo lya cilubula ninshi nalibomba umulimo wa liko onse.
Balimupeela Amaka ya Kupingula
13. Bushe Yesu alangile shani ukuti alitemwa ubulungami?
13 Kristu “E [wasontwa] kuli Lesa ukuba kapingula wa ba mweo na bafwa.” (Imil. 10:42) Ala tulomfwa bwino ukwishiba ukuti Yesu tafwa, no kuti ubulungami ne cishinka fyaba kwati mushipi uwakakwa bwino mu musana wakwe! (Esa. 11:5) Alilangile ukuti alipata ubufunushi, ubumbimunda, ne fintu fimbi ifyabipa, kabili aleshimaula abashalelangulukilako abalecula. (Mat. 23:1-8, 25-28; Marko 3:5) Na kabili, Yesu alilangile ukuti talebepwa ne fyo bamo balemoneka ku nse, “pantu umwine alishibe ifyaba mu mitima ya bantunse.”—Yoh. 2:25.
14. Bushe Yesu alanga shani ukuti alitemwa ubulungami no mulinganya, kabili fipusho nshi tufwile ukuipusha?
14 Yesu alitwalilila ukulanga ukuti alitemwa ubulungami no mulinganya ku fyo angalila umulimo ushaikulila uwa kushimikila no kusambilisha uushatala aubombwapo nge fi ukutula apo abantunse babela pa calo. Takwaba umuntu, ubuteko bwa bantunse, nangu umupashi wabipa ifingalesha uyu mulimo ukubombwa mpaka Lesa umwine akatile nomba capwa. Kanshi kuti twacetekela sana ukutila ilyo Armagedone ikapita, umulinganya wa kwa Lesa ukamoneka pantu tapali uukafyengwa. (Belengeni Esaya 11:4; Mateo 16:27.) Yipusheni amuti: ‘Bushe ilyo ndeshimikila, mona abantu nga filya Yesu alebamona? Bushe ndabombela Yehova no mweo onse nangu ca kuti ukulwala nelyo amafya nkwata yalelenga ukuti ndefilwa ukubombesha?’
15. Cinshi tulingile ukulaibukisha icingatwafwa ukuti tulebombela Lesa no mweo onse?
15 Icikatwafwa ukubombela Lesa no mweo onse kulaibukisha ukuti umulimo wa kushimikila mulimo wakwe. E watila ubombwe; e utungulula uyu mulimo ukupitila mu Mwana wakwe; kabili alakosha bonse abaubombako pa kubapeela umupashi wa mushilo. Bushe mulatasha pe shuko mwakwata ilya kubombela pamo na Lesa no Mwana wakwe uutungululwa no mupashi? Ni Yehova fye e wingalenga abantu ukucila pali 7,000,000 ukubila ubukombe bwa Bufumu ku bantu mu fyalo 236. Kabili abengi pali aba bamonwa ukuti “bantu abashasambilila kabili abantu yaweyawe.”—Imil. 4:13.
Sangeni Amapaalo Muli Kristu!
16. Bushe amashiwi yaba pe lembo lya Ukutendeka 22:18 yapilibula ukuti amapaalo ya kwa Lesa yakeshila muli nani?
16 Yehova aebele Abrahamu ukuti: “Mu mwana obe e mo inko shonse isha pe sonde shikaimwena amapaalo pa mulandu wa kuti naumfwa kwi shiwi lyandi.” (Ukute. 22:18) Ici cilolele mu kuti bonse abatasha pe shuko lya kubombela Lesa kuti bacetekela ukuti ku ntanshi bakakwata amapaalo ayakeshila muli uyu Mwana, e kutila Mesia. Kabili balatontonkanya pali ayo mapaalo ilyo balebombela Lesa pali lelo.
17, 18. Bulayo nshi Yehova alaile ubo tubelenga pa Amalango 28:2, kabili fyatukuma shani?
17 Lesa inshita imo aebele umwana wa kwa Abrahamu, e kutila uluko lwa Israele, ati: “Amapaalo yonse aya [ayaba mu cipangano ca Mafunde] yakesa pali imwe no kumusanga, pantu mulakutika kwi shiwi lya kwa Yehova Lesa wenu.” (Amala. 28:2) Aya mashiwi kuti yabomba na ku babomfi ba kwa Lesa pali lelo. Nga mulefwaya Yehova ukumupaala, ‘mulekutika’ kwi shiwi lyakwe. Lyena amapaalo yakwe “yakesa pali imwe no kumusanga.” Nomba bushe ‘ukukutika’ kusanshamo finshi?
18 Ukukutika kusanshamo ukumfwikisha ifilandwa mu Cebo ca kwa Lesa e lyo na mu fya kulya fya ku mupashi ifyo atupeela. (Mat. 24:45) Cipilibula no kulaumfwila Lesa no Mwana wakwe. Yesu atile: “Te onse uutila kuli ine, ‘Shikulu, Shikulu,’ akengila mu bufumu bwa mu muulu, kano uucita ififwaya Tata uwaba mu muulu e ukengilamo.” (Mat. 7:21) Kabili ukukutika kuli Lesa cipilibula ukuitemenwa ukukonka ifyo apekanya, e kutila ukukonka ubutungulushi bwa cilonganino ca Bwina Kristu, na baeluda basontwa ababa “ifya bupe ku bantu.”—Efes. 4:8.
19. Cinshi tulingile ukucita pa kuti tukapaalwe?
19 Pa baba “ifya bupe ku bantu” paba na ba mwi Bumba Litungulula, abemininako icilonganino conse ica Bwina Kristu. (Imil. 15:2, 6) Na kuba, ifyo tucita kuli bamunyina ba ku mupashi aba kwa Kristu filakuma sana ifyo tukapingulwa mu bucushi bukalamba. (Mat. 25:34-40) Kanshi, inshila imo twinganonkelamo amapaalo kuba aba cishinka mu kutungilila abasubwa ba kwa Lesa.
20. (a) Mulimo nshi uukalamba uwakwata bamunyinefwe ababa “ifya bupe ku bantu”? (b) Kuti twalanga shani ukuti twalicindika aba bamunyinefwe?
20 Bambi ababa pa “fya bupe ku bantu,” ba mu Makomiti ya Misambo, bakangalila benda, na baeluda mu cilonganino, kabili bonse aba basalwa no mupashi wa mushilo. (Imil. 20:28) Umulimo uukalamba uo aba bamunyinefwe bakwata wa kukuula abantu ba kwa Lesa “mpaka . . . [tukekatane] mu citetekelo na mu kwishiba bwino bwino Umwana wa kwa Lesa, pa kuti [tukabe] nga bakalamba, ukufika ku ciimo ca kwa Kristu.” (Efes. 4:13) Kwena, na bo tabapwililika, baba fye nga ifwe bene. Lelo tulapaalwa nga ca kuti tuletasha pa fyo batucema mu kutemwa.—Heb. 13:7, 17.
21. Mulandu nshi cipamfishe ukuti tuleumfwila Umwana wa kwa Lesa?
21 Nomba line Kristu ali no konaula icalo cabipa ica kwa Satana. Ilyo ifi fikalacitika, ipusukilo lyesu likashintilila pa fyo Yesu akatupingula, apo Lesa alimupeela amaka ya kutungulula “ibumba ilikalamba” ilyasobelwe ku “tumfukumfuku twa menshi ya mweo.” (Ukus. 7:9, 16, 17) E ico, natubombeshe pali ino nshita ukuinashisha no kucindika Imfumu iitungululwa no mupashi wa kwa Yehova.
Finshi Mwasambilila Muli aya Malembo?
• Esaya 11:1-5.
[Icikope pe bula 17]
Yesu alilangile ukuti wa luse ilyo abuushishe umwana wa kwa Yairo
[Ifikope pe bula 18]
Yesu Kristu alangalila umulimo uukalamba uushatala aubombwapo nge fi ukutula apo abantunse babela pa calo