Abacaice Bepusha Ukuti . . .

Bushe Kuti Nacita Shani pa Kuti Nilaishibikilwa ku Bafyashi Bandi?

“Batata ni baeluda abaishibikwa nga nshi mu cilonganino ca Nte sha kwa Yehova. Nalibacindika, lelo inshita shimo nshumfwa bwino pantu konse uko naya abantu batila uyu e mwana wa kwa munyina Bill.”—Larry.a

“Apo Batata ni baeluda abaishibikwa nga nshi, nalemona kwati abantu bonse bale-enekela ifingi nga nshi ukufuma kuli ine, kabili calenkosela ukuba fye ifyo naba.”—Alexander.

ILYO uleya ulekula, caliba fye bwino ukufwaya ubuntungwa, e kutila ukuipangila ishina. Ilyo wafyelwe abafyashi bobe balikwinike ishina ilyo batemenwe. Nomba, ilyo ulekula, ulefwaya ukuipangile shina.

Imfumu Solomone yalembele ati: “Cawamo kusale shina lisuma ukucilo bucindami ubwingi, kabili ububile bwaliwamo kucila silfere na golde.” (Amapinda 22:1) Na lintu ucili umwaice, nalimo kuti watendeka ukulacita ifintu ifyo bambi bengakwishibilako.

Ukwishibikilwa ku Bafyashi

Nga fintu Larry na Alexander baleyumfwa, abaice bamo bayumfwa ukuti baishibikilwa ku bafyashi babo. Napamo abafyashi babo balishibikwa nga nshi mu bwikashi pa mulandu wa ncito babomba nelyo balisambilila nga nshi. Nangu, nalimo balishibikwa nga nshi mu cilonganino ca Bwina Kristu. Nga ca cine abafyashi bobe e fyo baba, napamo inshita shimo kuti uleyumfwa kwati abantu bonse balakumona kabili balaceeceeta na fyonse ifyo ucita. Teti uleumfwa bwino nga ulepatikishiwa ukucita fimo pa mulandu fye wa bafyashi bobe.

Ku ca kumwenako, bawishi Ivan ni baeluda mu cilonganino ca Nte sha kwa Yehova. Ivan atila: “Apo batata balishibikwe nga nshi kabili balibacindike, lyonse nalemona kwati mfwile ukuba ica kumwenako pa sukulu na pa ng’anda. Nalemona kwati abafyashi bambi bale-eba abana babo ukuti bafwile ukuba nga ine. Ici canengele ukuumfwa bwino. Lelo calenenga ukulaipatikisha ukuba ica kumwenako ku bantu bambi. Ne cafuminemo ca kuti limo nshaleba no bufuuke kabili nalefilwa ukulaishiba ifilubo fyandi.” Alexander ena atila: “Nalemona kwati inshita yonse abantu balentamba no kuti nga nacita icilubo bonse bali-iteyenye ukunengulula.”

Larry, uo tulandilepo pa kubala, ale-esha ukuifisa pa kukanalumbula amashina yakwe yonse. Atila: “Nga tulesefya e lyo nakumanya umuntu umuku wa kubalilapo, nalelanda fye ati, muli shani, ishina lyandi nine Larry—nshalelanda ishina lya batata. Limo, nga kuli ifya kusaina, nalelembapo fye ishina lyandi ukwabula ukubikapo ishina lya batata. Naletiina ukuti abantu kuti balampeela umucinshi nga baishiba batata. Nalefwaya abanandi ukulamona ifyo balemona bambi.”

Kwena, caliba fye bwino ukutontonkanya ukuti abantu bakulaenekela ifingi ukufuma kuli iwe nga ca kuti bawiso ni baeluda ba Bwina Kristu nelyo ababomfi batumikila. Na kuba, abakwata iyi milimo bafwile ukuba baume “abatungulula bwino abana babo na ba mu ng’anda yabo iine.” (1 Timote 3:5, 12) Kanshi uyu e mulandu wine abantu benekela iwe ukuba ica kumwenako! Bushe ico calibipa? Tacabipa, pantu ilyo umwaice wa Bwina Kristu Timote, ali umupungwe, umutumwa Paulo alimusalile ukuti aleenda nankwe no kulabomba nankwe umulimo wacindama uwa kupyunga. (1 Abena Tesalonika 3:1-3) E ico ufwile ukuba ica kumwenako, nampo nga bawiso ni baeluda nelyo iyo.

Ukupondoka Te Nshila Isuma

Lelo, abaice bamo balapondoka pa kuti belaishibikilwa ku bafyashi babo. Ivan atila: “Kwali inshita shimo ilyo ukube ca kumwenako kwalenkalifya. Nalipondweke ilyo nalekele umushishi ukukula nga nshi kabili nalefwaya ukumona nga bamo bali no kulandapo.”

Abishalomu, umwana mwaume wa Mfumu Davidi, alipondweke. Wishi alishibikwe nga nshi pa mulandu wa kuipeelesha kuli Yehova kabili abantu abengi mu Israele balimutemenwe. Apo Abishalomu ali ni mwana Davidi, abantu bale-enekela ifingi ukufuma kuli wene. Abishalomu tacitile ifyo abantu bale-enekela, lelo asalilepo ukuipangila ishina lyakwe pa kupondokela wishi. Apo Davidi ali umwiminishi wa kwa Yehova uwasubwa, Abishalomu apondokele Yehova. Ifyo acitile fyaseebenye ulupwa lwakwe kabili fyamuletele amafya.—2 Samwele 15:1-15; 16:20-22; 18:9-15.

Na iwe wine ukupondoka kuti kwakuletela amafya. Tontonkanya pa fyo Baibolo ilanda pali Nehemia. Abalwani bakwe bamo baeseshe ukumubepa pa kuti atobe amafunde ya kwa Lesa. Mulandu nshi? Nehemia atile: “Pa kuti bangonawile ishina no kunseebanya.” (Nehemia 6:13, ukulingana na Baibolo wa Today’s English Version) Ukupondoka kuti kwakonawila ishina no kukulenga waba ne shina lyabipa ilyo napamo abantu bashingalaba.

Na kabili bucipondoka kuti bwakuma sana bambi. Ica kubalilapo fye kuti waletela abafyashi bobe ubulanda. (Amapinda 10:1) Imyendele yobe na kabili kuti yakuma nga nshi abaice banobe. Ivan atile: “Ifyo nacitile fyalengele umwaice wandi ukulufyanya. Inshita imo afumine mu cilonganino ca Bwina Kristu no kukonkelela ifintu ifyo aishibe ukuti tafyumfwana ne fipimo fya Baibolo. Ndatasha nga nshi ukuti alikutulwike, nomba alebombela Yehova kabili wa nsansa.

Inshila Isuma

Munyina wa kwa Abishalomu, Solomone, ena asalile inshila iyapusana kuli ilya Abishalomu asalile. Mu kuicefya alefwaya ukusambilila kuli wishi, Davidi. (1 Ishamfumu 2:1-4) Ukucila ukuifwaila umucinshi, Solomone asalilepo ukupanga ishina lisuma na Lesa. Ilyo acitile fyo, aletele umucinshi pa lupwa lwakwe no kupange shina lisuma ica kuti aali pa shamfumu ishikalamba isha mu Israele.—1 Ishamfumu 3:4-14.

Ica kumwenako ca kwa Solomone cilekusambilisha ifintu fibili ifyacindama: Ica kubalilapo, pa kuipangila ishina taufwile ukutaluka ku lupwa lobe, lelo ufwile ukusambilila imibele isuma ku lupwa lobe lwine. Inyunshipepala ya Adolescence itila: “Umwaice nga aya alekula tafwile ukuitalusha ku bafyashi bakwe pa kuti aipangile shina.” Iyi nyunshipepala yatwalilila ukusoso kuti “ukutungililwa na bafyashi takucilikila” umwaice ukuipangila ishina, “lelo kulanonsha.”

Ne cawamisha ca kuti Solomone umwine acincishe ukuti:“Umfwa kuli wiso untu akufyele, kabili wisuula noko uwakota.” (Amapinda 23:22) Solomone talelembela abana banono pantu pa kuti abafyashi ‘bakote,’ ninshi kwena umwana mukalamba. Mulandu nshi Solomone alembele ili pinda? Nangu wakula, waikwatila ne ng’anda, amano ya bafyashi bobe yakakunonsha. E fintu Ivan aishileishiba. Atila: “Ilyo nkula, ndesha ukupashanya ifisuma ifyo abafyashi bandi balecita no kukanacita ifibi ifyo bacitile.”

Cimbi ica kusambililako ca kuti Solomone ico alefwaya nga nshi te kuipangila “ishina,” lelo alefwaya ukuteemuna Yehova. Ca cine, apo ali mwana wa kwa Davidi, abantu bale-enekela ifingi ukufuma kuli wene. Lelo Solomone alibombele umulimo wakwe pantu ashintilile pali Yehova. Alexander na o e fyo acitile. Atila: “Nomba nalisumina ukuti fingi ifyenekelwa ukufuma ku bana ba baeluda. Napingwilepo ukucita ifi fine, kabili ici calincingilila. Nomba nalishiba ukuti icacilapo kucindama ni fintu Yehova aamona. Tanjishiba fye ukuti ndi mwana baciite, lelo alinjishiba bwino.”

Daryn, uo bawishi basangilwe kwi Isukulu lya Baibolo Ilya Gileadi Ilya Watchtowerb—isukulu uko bamishonari bakanshiwa—na o alisambilila ifyo afwile ukuba te mulandu no kukwata abafyashi abaishibikwa nga nshi. Atile: “Ilyo nabatishiwe, naipeele kuli Yehova te ku muntu umbi iyo. Ukucita ifintu ifilangilila ukuti nali-ipeela kuli Yehova, kulanenga kuba no mutende pantu ndeshiba ukuti ndeteemuna Yehova, nangu ca kuti nshakacite ifyacita abafyashi bandi.”

Imfumu Solomone yalandile ukuti: “Umwaice wine aishibikilwa ku micitile yakwe, nge milimo yakwe yabe yawama napamo ya bubifi.” (Amapinda 20:11) Kanshi, abantu bakalakwibukishisha kuli ifyo fine wasosa nelyo ukucita. Ba ica kumwenako “mu milandile, mu myendele, mu kutemwa, mu citetekelo, mu kusanguluka.” Nga e fyo waba, abantu bakakutemwa no kukucindika pa mulandu wa mibele yobe!—1 Timote 4:12.

Ubwafya abaice bambi baba na bo, bwa kwishibikilwa kuli bandume nelyo bankashi shabo abatunguluka nga nshi. Icipande cikakonkapo cikalanda pa fyo wingacimfya ubu bwafya.

[Amafutunoti]

[Amashiwi pe bula 26]

Bucipondoka bukaletela abafyashi bobe ubulanda no kukonawila ishina

[Icikope pe bula 22]

Ica kumwenako cobe icisuma kuti canonsha bambi