Ukutemwa Kulapwisha Umusobolola

“Ibumba lipya ilya bakapepa lyalimoneke pa muku wa kubalilapo: ili te bumba lya bantu abapepa icalo cabo, lelo libumba lya bantu abaitemenwe ukwikatana te mulandu no mutundu bafumako, ifyo baba mu bwikashi, no luko lwabo: aba baume na banakashi batendeke ukuba pamo no kubombela pamo, ilyo balepepa lesa wabo.”—e fyalandile icitabo citila A History of Christianity, ico ba Paul Johnson balembele.

ILYO Ubwina Kristu bwa cine bwafikile mu fyalo ifingi ifyaletekwa na bena Roma, kwali icintu cimo icapapwishe abantu. Ne ci cintu cali kwikatana no mutende uwali pa bantu bali ngo lupwa abafumine mu fyalo fyalekanalekana abatampile ukupepela pamo Lesa. Icalengele aba bantu ukuba aba mutende kutemwa kwa cine cine uko basambilile kuli Lesa, tabakuntukilwe fye.

Yesu alesambilisha abantu iyi mibele ku fyo alecita na ku fyo alesosa nangu cingati balimupatile. (1 Petro 2:21-23) Yesu ali mwina Galili, kabili abena Galili balisuulilwe kuli bashimapepo abaYuda abali mu Yerusalemu pantu abengi bali balimi nangu abalondo. (Yohane 7:45-52) Lelo Yesu ali ni kasambilisha musuma uo abantu yaweyawe batemenwe no kucindika. Pa mulandu wa ifi, bashimapepo balimupatile nga nshi ica kuti balemubepesha ubufi no kumupangila ukumwipaya!—Marko 15:9, 10; Yohane 9:16, 22; 11:45-53.

Lelo, Yesu ‘tabweseshe ububi pa bubi.’ (Abena Roma 12:17) Ku ca kumwenako, ilyo abaFarise bamo abali mwi bumba lya baYuda abalecusha Yesu baile kuli ena ku kumwipushako fimo mu bufumacumi, alibaswike mu mucinshi. (Yohane 3:1-21) Aleliila pamo na baFarise, ukubikako no muFarise umo uushamutemenwe pa nshita imo. Bushe cali shani? Pali ilya nshita lwali lutambi ukusamba amakasa ya mweni; lelo, uyu muFarise alifililwe ukusamba amakasa ya kwa Yesu. Bushe Yesu alifulilwe? Iyo. Na kuba, abomfeshe iyi nshita ku kusambilisha abasambi isambililo ilisuma pa lwa kulalangulukilako no kwelela bambi.—Luka 7:36-50; 11:37.

Yesu Alitemenwe Abasuulwa

Icilangililo ca kwa Yesu cimo icaishibikwa sana ni cilya icilanda pa mwina Samaria musuma, uwaipeeleshe ukutangata umuYuda uo ifipondo fyasanshile no kumupuma. (Luka 10:30-37) Mulandu nshi icacitile umwina Samaria cawamine sana? AbaYuda na bena Samaria balisuulene kabili tabaleumfwana. Na kuba ilingi line abaYuda nga basuula umuntu, balemwita ati “Umwina Samaria,” na Yesu na o inshita imo balimwitilepo ifi fine. (Yohane 8:48) Kanshi Yesu alishibe bwino ulupato lwali pa baYuda na bena Samaria, kabili ici e calengele abomfye ici cilangililo icabafundile bwino sana ukutemwa abena mupalamano.

Yesu alelanga ukutemwa mu fyo alelanda e lyo na mu fyo alecita. Inshita imo aposeshe fye no mwina Samaria uwalwele ifibashi. (Luka 17:11-19) Kabili alesambilisha na bena Samaria abalefwaya ukumfwa kuli ena. Na kuba bushiku bumo alanshenye no mwanakashi umwina Samaria pa nshita iikalamba, ico abantu bashaenekele. (Yohane 4:7-30, 39-42) Mulandu nshi? Bashimapepo abaYuda tabalelanda no mwanakashi uuli onse pa cintubwingi—nangu fye ni lupwa wabo uwapalamisha, pali bufi umwanakashi umwina Samaria!

Lelo bushe Lesa amona shani umuntu uwaba no musobolola nomba uule-esha na maka ukukanaba fyo? Baibolo na kabili ilatweba ifitusansamusha pali uyu mulandu.

Lesa Alitutekanishisha

Mu nshita ya batumwa, pa kubala Abena Kristu abengi tabatemenwe abashali baYuda nangu ca kutila abengi pali aba balitendeke ukusumina muli Kristu. Ne calengele ifi, ni mpatila yali pa baYuda na bashali baYuda. Bushe Yehova Lesa acitilepo shani pali ubu bwafya bwapene bulekanye Abena Kristu? Asambilishe icilonganino ca bena Kristu mu mutekatima. (Imilimo 15:1-5) Mu kutekanya kwa kwa Yehova mwafumine ifisuma. Nga fintu tulandilepo pa ntendekelo ya cino cipande, abantu “balikatene te mulandu no mutundu bafumako, ifyo baba mu bwikashi, no luko lwabo.” Icafuminemo ca kuti, “ifilonganino fyalekoshiwa mu citetekelo na ba mu filonganino balefulilako cila bushiku.”—Imilimo 16:5.

Cinshi mwingasambililako? Mwinenuka, lelo twalilileni ukucetekela Lesa ukuti akamwafwa ukuleka ukupata aba mushobo umbi pantu alapeela amano na maka kuli bonse ‘ababa ne citetekelo pa kulomba.’ (Yakobo 1:5, 6) Bushe mulemwibukisha Jennifer, John, ba Timothy, na ba Olga abo tulandilepo mu cipande ca kubalilapo muli fino fipande fikonkene? Pa nshita Jennifer aleya ku sukulu lya ku sekondari, ninshi alikosa mu kupepa kabili ninshi alisambilila ukusuulako fye ku nsele balemutuka pa mulandu wa mutundu wakwe na ku fyo abanankwe balelanda pa cimo cakwe. Mu kuya kwa nshita, ilyo umukashana umbi batampile ukumucusha ku bo alesambilila nabo, Jennifer wine e walemupokololako no kumusansamusha.

Cinshi cayafwile ba Timothy ukuilama ilyo abo balesambilila na bo balebasaalula pa mulandu wa mutundu wabo? Batile: “Ico nshalefwaya kuleta umuseebanya pe shina lya kwa Yehova Lesa. Na kabili, lyonse naleibukisha ukuti tulingile ‘ukucimfisha ububi pa kucita ifisuma’ te kuleka ububi ukutucimfya.”—Abena Roma 12:21.

John alicimfishe ulupato ulo akwatile umuHausa uo alesambilila na o. Ebukisha ukuti: “Ilyo nali umwaice, natendeke ukwangala na bana be sukulu banandi abali baHausa. Umo pali aba, twabombele pamo nankwe umulimo batupeele ku sukulu, kabili twalibomba fye bwino nankwe. Pali ino nshita, imona umuntu umo na umo ukulingana ne fyo aba, te kulingana no mushobo nelyo umutundu wakwe.”

Ba Olga na bamishonari banabo tabali no mwenso ilyo ababapatile balebacusha, lelo batwalilile ukushimikila pantu balicetekele ukuti abantu bamo bali no kumfwa ubukombe bwa mu Baibolo. Na cine abengi balikutike. Ba Olga batile: “Pa numa ya myaka 50, umwaume umo aishile kuli ine no kumpeela akacola akanono akasuma. Mu kati mwali utumabwe utunono uto balembelepo imibele ya Bena Kristu pamo nga ubusuma, icikuuku, ukutemwa, no mutende. Lyena anjebele ukuti aali pa balumendo abalendasa amabwe kabili atile nomba ni munyinane Umwina Kristu. E lyo ena no mukashi wakwe bampeele ne fipo fibili ifya maluba ya mutundu wa rose.”

Umusobolola ne Mpatila Fikapwa!

Nomba line fye umusobolola ne mpatila fili no kupwa. Fikapwa shani? Ica kubalilapo fye, isonde likalatekwa na Kateka uwatulanga ukuti “ena takapingule ukulingana ne fyo amona fye.” Uyu kateka ni Yesu Kristu. (Esaya 11:1-5) Cimbi ca kuti, abantu Yesu akalateka pe sonde bakakwata imibele yakwe pantu bonse bakasambilishiwa kuli ena na kuli Wishi, Yehova Lesa.—Esaya 11:9.

Aya amasambililo ya kwa Lesa na Yesu Kristu na pali ino nshita e ko yaba kabili yalafwa abantu ukuipekanya ukwisaikala mu calo cipya. E co namukwata ishuko lya kusambilila Baibolo ukwabula ukulipila.a Lesa taba na kapatulula; alafwaya ukuti abantu balekanalekana “bakapusuke no kwishiba bwino bwino icine.”—1 Timote 2:3, 4.

[Futunoti]

[Amashiwi pe bula 16]

Umusobolola ne mpatila fili no kupwa nomba line

[Akabokoshi ne Cikope pe bula 16, 17]

Amalembo Ayo Tufwile Ukukonka Mu Mikalile Yesu

◼ “Wileka ububi bukucimfye. . . . Ulecimfisha ububi pa kucita ifisuma.” (Abena Roma 12:17-21) Cinshi ili lembo liletusambilisha? Abantu nga bacita icibi kuli imwe, imwe mulecita fye ifisuma. Yesu Kristu atile: “Bampatile apabula umulandu.” Lelo ena tabapatile.—Yohane 15:25.

◼ “Twiba na matutumuko, . . . twilafimbilana.” (Abena Galatia 5:26) Umufimbila ne cilumba filonaula bucibusa bwesu na Yehova, kabili ilingi line filaleta ulupato no musobolola.—Marko 7:20-23.

◼ “Fyonse ifyo mufwaya abantu ukuti balemucitila, e fyo na imwe mulebacitila.” (Mateo 7:12) Ipusheni amuti, ‘Bushe mfwaya abantu ukuba shani kuli ine?’ Ifyo fine e fyo na imwe muleba ku bantu bambi nangu ca kutila mwalipusana umushinku, inkanda, indimi mulanda, nelyo intambi.

◼ “E ico mulepokelelana, ifyo na Kristu atupokelele.” (Abena Roma 15:7) Bushe mulesha ukwishiba abantu ba nkulilo imbi, na bakwata intambi shimbi, maka maka nga babomfi ba kwa Lesa?—2 Abena Korinti 6:11.

◼ “Nga tata na mayo bansha, Yehova kuti ambuula.” (Amalumbo 27:10) Nangu bambi bamulekeleshe, Yehova takabale amusha nga ca kuti mwatwalilila ukuba aba cishinka kuli ena.

[Icikope pe bula 15]

Umwina Samaria aleafwilisha umuYuda uwapuminwe