Imbila ya Bufumu Na. 37
Ubukombe bwa mwi Sonde Lyonse
Impela ya Kupepa Kwa Bufi Naipalama!
▪ Bushe ukupepa kwa bufi kupepa kwa musango nshi?
▪ Bushe kukapwa shani?
▪ Bushe impela ya uku kupepa ikamukuma shani?
Ukupepa kwa bufi kupepa kwa musango nshi?
Bushe ububifi ubo aba mu mipepele bacita bulamuletela ubulanda? Bushe inkondo, ukusansa abantu, no bufumfuntungu ificitwa na batila balabombela Lesa, filalenga mwaumfwa ububi ukutila aba bantu tabacita ifyo bafwile ukucita? Cinshi cimonekela kwati aba mapepo e baleta amafya ayengi? Te kupepa konse kuleta aya mafya, kupepa kwa bufi fye. Kapepa wa kwa Lesa, Yesu Kristu uo abantu bacindike, atile ukupepa kwa bufi kulenga abantu ukucita ifyabipa, nga filya fine “umuti onse uubi utwala ifisabo ifya fye.” (Mateo 7:15-17) Fisabo nshi fifuma mu kupepa kwa bufi?
Ificitika mu Kupepa kwa Bufi . . .
◼ BALAIPOOSA MU NKONDO NA MU FIKANSA FYA CALO: Magazini ya Asiaweek yatile: “Mu Asia na mu fyalo fimbi, bukaitemwe bulenga ntungulushi ishifwaisha ukuteka ukutunka aba mapepo ica kuti batendeka no kucita ifintu nga bakateka bene.” E calengele iyi yine magazini isoke abantu ukuti: “Icalo naconaika.” Shimapepo umo mu United States uwalumbuka sana atile: “Mufwile ukwipaya utupondo tonse utulesansa no kwipaya abantu.” Atile: “Ipayeni utupondo tonse mwi shina lya kwa Lesa.” Lelo Baibolo yena itila: “Ngo muntu asosa ati: ‘Nalitemwa Lesa,’ lelo alipata munyina, ninshi wa bufi.” (1 Yohane 4:20) Yesu asosele no kutila: “Muletemwa abalwani benu.” (Mateo 5:44) Imipepele iingi ilaipoosa mu nkondo.
◼ BALASAMBILISHA IFYA BUFI: Imipepele iingi isambilisha ati umweo nelyo umupashi cintu cimo icishimoneka icaba mu muntu icishifwa umubili nga wafwa. Ici cisambilisho calenga bashimapepo abengi ukuliila abantu indalama isho babapingula pa kuti bapepele imyeo ya bantu babo abafwa. Lelo Baibolo te fyo isambilisha. Yena itila: “Aba mweo bantu abaishibo kuti bakafwa; lelo abafwa bantu abashaishiba kantu nangu kamo.” (Lukala Milandu 9:5) Yesu asambilishe ukutila, abafwa bakabuuka. Ici te kuti cicitike nga ca kutila abantu bakwete umweo uushifwa. (Yohane 11:11-25) Bushe uko mupepa basambilisha ukutila umweo taufwa?
◼ TABAKAANYA UBULALELALE: Mu fyalo fimo, abaume abopa abaume banabo na banakashi abacite fyo fine balabasala no kuba bashimapepo kabili balakoselesha no buteko ukusuminisha ifyupo fya musango yo. Na macalici ayakaanya ubulalelale na yo tayacitapo nangu cimo intungulushi shabo nga shaulungana na bana. Lelo, cinshi Baibolo isambilisha? Taipita na mu mbali, itila: “Mwilufiwa. Aba bulalelale, nangu abapepo tulubi, nangu abacende, nangu abaume abacita bucilende ubushili bwa cifyalilwa, nangu abaume abalaala na baume banabo . . . tabakapyane ubufumu bwa kwa Lesa.” (1 Abena Korinti 6:9, 10) Bushe Mwalishibako imipepele iishikaanya ubulalelale?
Cinshi cikacitikila imipepele iitwala ifisabo fyabipa? Yesu asokele ukuti: “Umuti onse uushitwala ifisabo fisuma, ulatemwa no kupooswa mu mulilo.” (Mateo 7:19) Ukupepa kwa bufi, kukaputulwa no konaulwa! Nomba, ninshi kukonaulwa shani kabili ni lilali ici cikacitika? Icimonwa ca kusesema icaba mwi buuku lya Ukusokolola, icipandwa 17 na 18, cilasuka ici cipusho.
Bushe ukupepa kwa bufi kukapwa shani?
Elenganyeni cilende naikala pa ciswango ca kutiinya. Ici ciswango cikwete imitwe 7 ne nsengo 10. (Ukusokolola 17:1-4) Bushe uyu cilende emininako bani? Alebako “ishamfumu sha pe sonde” ifya kucita. Afwala ifya kolokondwe, kabili alabomfya ifya cena cisuma e lyo wa cuma sana. Na kabili, ku kupupa imipashi kwakwe, ‘inko shonse shilalufiwa.’ (Ukusokolola 17:18; 18:12, 13, 23) Baibolo yalitwafwa ukwishiba ukuti, ukupepa konse ukwa bufi ukwaba pano calo, e kwitwa cilende. Te kupepa kumo fye emininako, lelo mipepele yonse fye iitwala ifisabo fyabipa.
Iciswango ico cilende aninapo, tubungwe tonse utwa mapolitiki pano calo.a (Ukusokolola 17:10-13) Ukupepa kwa bufi e kwanina pali ici ciswango ca mapolitiki, kabili ababa muli iyi mipepele balesha no kweba iciswango ifya kucita no kwesha fye ukucitungulula.
Lelo, icintu cimo ica kupapusha cikacitika nomba line. “Insengo ikumi (10) isho umwene, ne ciswango, ifi fikapata cilende no kumonaula no kumucita ubwamba, kabili fikalya umubili wakwe no kumoca nakalya nakalya ku mulilo.” (Ukusokolola 17:16) Mu kupumikisha fye, imitekele ya mapolitiki ikacita ica kupapusha. Ikemina ukupepa kwa bufi no kukonaula nakalya nakalya! Cinshi cikalenga ici ukucitika? Ibuuku lya mu Baibolo ilya Ukusokolola litila: “Lesa abika mu mitima ya fiko ukuti fifishepo ipange lyakwe.” (Ukusokolola 17:17) Ca cine, Lesa akapingula bonse ababa mu kupepa kwa bufi pa fya muselu fyonse ifyo bacita mwi shina lya kwa Lesa. Mu bupingushi bwakwe ubwa mulinganya, balya bene cilende angala na bo e bo Lesa akemya ukuti bamonaule.
Cinshi mufwile ukucita nga tamulefwaya ukonaulwa ilyo ukupepa kwa bufi kukonaulwa? Inkombe ya kwa Lesa yatila: “Fumenimo muli wene, mwe bantu bandi.” (Ukusokolola 18:4) Ino ni nshita ya kufuma mu kupepa kwa bufi! Nomba ni kwi mukafulumukila? Tatuletila mube bamukanalesa, pantu ico na co tacakamwafwe. (2 Abena Tesalonika 1:6-9) Umo mwingabutukila fye ni mu kupepa kwa cine. Kuti mwaishiba shani ukuti uku e kupepa kwa cine?
Ifyo Mwingeshiba Ukupepa kwa Cine
Fisabo nshi ifisuma ifyo ukupepa kwa cine kufwile ukutwala?—Mateo 7:17.
Ukupepa kwa cine . . .
◼ KWISHIBIKILWA KU KUTEMWA: Bakapepa ba cine “tabali ba pano isonde,” tababa na kapaatulula ku ba mushobo umbi nelyo ku bafuma ku calo cimbi, lelo ‘balitemwana.’ (Yohane 13:35; 17:16; Imilimo 10:34, 35) Tabepayana, lelo balaipeelesha ukufwila abanabo.—1 Yohane 3:16.
◼ ABABAMO BALICETEKELA ICEBO CA KWA LESA: Ukupepa kwa cine, takusambilisha ‘ifishilano’ na “mafunde ya bantu,” kusambilisha ifyaba mu Baibolo, Icebo ca kwa Lesa. (Mateo 15:6-9) Mulandu nshi? Pantu “Amalembo yonse yantu yapuutwamo kuli Lesa kabili ya mulimo ku kusambilisha, ku kwebaula, ku kulungika ifintu.”—2 Timote 3:16.
◼ KULEKATANYA INDUPWA NO KUSHAFWA UKUBA NE MIBELE ISUMA: Ukupepa kwa cine kulasambilisha ‘abalume ukutemwa abakashi babo nge mibili yabo iine,’ kulafwa abakashi ‘ukuba na katiina ku balume babo’ kabili kusambilisha abana ‘ukuba aba cumfwila ku bafyashi babo.’ (Abena Efese 5:28, 33; 6:1) E lyo kabili abapeelwa umulimo wa kutungulula mu fya mapepo, bafwile ukuba ne mibele isuma.—1 Timote 3:1-10.
Bushe kwaba ukupepa ukuli konse ukucite fi twalandapo? Icitabo ca Holocaust Politics, icapulintilwe mu 2001, citila: “Abantu nga balakonka ifyo Inte sha kwa Yehova shisambilisha na baNazi nga tabaipayawile abaYuda mu Germany e lyo na pano calo nga tapaba kwipayaula abantu.”
Mu fyalo 235, Inte sha kwa Yehova tabeba fye abantu ukucita ifyo Baibolo ilanda, na bo bene balacita ifyo ilanda. Tulemukoselesha ukwipusha Inte sha kwa Yehova ukuti bamwafwe ukusambilila ico Lesa afwaya imwe ukucita pa kuti mulemupepa ukulingana no kufwaya kwakwe. Ino e nshita ya kutendeka ukucite fyo. Mwikokola. Impela ya kupepa kwa bufi naipalama!—Sefania 2:2, 3.
Nga mulefwaya ukwishibilapo na fimbi ifyaba mu Baibolo ifyo Inte sha kwa Yehova shilandapo, balembeleni ukubomfya adresi ili apa.
□ Mukwai kuti natemwa mwantuminako, akatabo katila Mulelola!
□ Mukwai ndefwaya ukusambilila Baibolo pa ng’anda.
[Amafutunoti]
a Nga mulefwaya ukwishiba na fimbi pali uyu mulandu, moneni icitabo ca Ukusokolola—Akalume ka Kuko Kakalamba Nakapalama! icalembwa ne Nte sha kwa Yehova.
[Amashiwi pe bula 3]
“Fumenimo muli wene, mwe bantu bandi”
[Amashiwi pe bula 3]
Ukupepa kwa bufi kulesha ukutungulula “ishamfumu sha pano isonde”