Uwa Kutasha pa Kutungilila Kushifilwa Ukwa kwa Yehova

NGA FINTU CASHIMIKWA NA SHARON GASKINS

PARADISE pe sonde! Naimwene ne mwine ukucilauka mu nika, ukulatamfya ifipelebesha, ukulaangala ne misepela ya nkalamo. Caumfwikile icawamisha! Lelo kwaliko ukutwishika. Fintu isubilo lyandi libili libili lyapwilile mu kupelelwa!

Ukufika fye pantu ningapesha ukwibukisha, icipuna ca mipeto caliba e cibusa wandi uwa lyonse. Ukutula pa kufyalwa ukuya na ku ntanshi, cerebral palsy (ubulwele ubukuma bongobongo ne filundwa fya mubili) bwampuswile amabuseko ya ku bwaice. Abana bambi bakwete umusamwe pa fya kukunkulukapo fya mipeto na pa macinga, lelo naikele neka, uwabulwa nelyo fye maka ya kwenda. E co lintu Mayo antwele ku uposha mu citetekelo umo ukuya ku mubiye, twalesubila icisungusho mu kupimpisha. Ukufuma ku nshita ne nshita, nangu ni fyo, ali fye no kunkunkulusha ukumbwekeshamo. Ica kulenge nsoni kuli ine lelo fintu cali ca kubongolola umutima kuli wene!

Ukufuluka isubilo lya cine cine, mayo atendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova mu kubangilila mu 1964. Pali iyo nshita nali mupepi ne myaka ya bukulu mutanda na citika.

Cali icawamisha ukusambilila ukuti inshita imo kwaliko paradise wayemba pali ili isonde. Ku ca bulanda, umuntu wa ntanshi, Adamu, alilufishe wene, lelo nafwaishe ukupalamina kuli Lesa kuntu inshita imo aipakishe. Bushe nga capalile cinshi ukuipakisha ukwampana na Lesa? Nelyo ukubako uwa mweo lintu Umwana wakwe wine aendele pe sonde? Ukwelenganya kwandi kwantwele kuli Paradise ya ku ntanshi. Nelyo fye ni pali uyo mushinku wa mu kubangilila, cali icalengama kuli ine ukuti twali natusanga icine.

Mayo atendeke ukusenda ulupwa ku Ŋanda ya Bufumu iya Nte sha kwa Yehova. Ukulongana kwabo kwali ukwapusanako nga nshi ukufuma kuli uko twamwene mu macalici! Abantu ne fyashingulukako fyalinseseshe mu kushika.

Ukututwala ku Ŋanda ya Bufumu kwali ca kukumanya ca kukalifya kuli mayo. Pa mbali ya ine, kwaliko abana bacepeleko batatu, kabili tatwakwete motoka. Twalenina takisi lintu aali ne ndalama. Ncili ndebukisha fintu ashombweke mu kukosa pa bushiku bwa pa Mulungu bumo. Takwalemonekako takisi iili yonse. Lyene, mu kupumikisha, umwaume aishile aleensha icimbayambaya kabili alitusendeleko. Twalicelelwe ku kulongana, lelo twalifikile. Fintu twali aba kutasha kuli Yehova!

Mu kwangufyanya bamunyinefwe ba ku mupashi ne nkashi abakwete bamotoka mu kutemwa balikomboshenye ukutusenda. Ukukoselesha kwa kwa Mayo ukwa kukanapuswa ku kulongana kano fye nga ca kuti mu cituntulu twali abalwele kwapampamike pa muntontonkanya wandi uwacaice ubucindami bwa ‘kulongana.’ (AbaHebere 10:24, 25) Ukuseshiwa ku cintu asambilile, mayo apeele ubumi bwakwe kuli Yehova kabili alibatishiwe mu 1965.

Ukufika iyo nshita nali umukalamba icalinga ukutesekesha ukulongana mu kukumanina. Mu Cilonganino ca Cypress Hills mu Brooklyn, New York, mwalimo abena Europe, abafiita, abatuntuka ku Spain, Portugal nelyo Latin America, na bambi ukupepela capamo. Camoneke icalungama nga nshi ukuti abantu batiina Lesa balingile ukwikala muli bumunyina bwa cine ubwa musango yo.—Ilumbo 133:1.

Mayo ansambilishe ifya kupekanyo kulongana. Ici tacali ni mpika lwa ku muntontonkanya, lelo cali ni mpika lwa ku mubili. Cerebral palsy isangula utumilimo twayanguka mu ncito shikalamba. Cali, kabili cicili, icishingacitika kuli ine ukushila umupelwa waololoka pa kuti ningashila ifyasuko mu fitabo fyesu ifya Baibolo. Mu kuba no kubelesha, nangu cibe fyo, ukushila imipelwa kwandi kwaliwamineko.

Umuntontonkanya wandi walebilima ne fintu fya kusosa. Lelo pa kufuma pa kanwa, amashiwi tayalelongoloka. Ukukokoloka kwali ukwacindama pa kuti imicincili yandi taikosele. Na kabili nali no kutontomesha pa kushimbula ishiwi limo na limo mu kushimpa apo ningapesha. Ukufulunganishiwa kwaletulumana muli ine nga ca kuti ukulandapo takulumbulwilwe bwino nga fintu kwacilinga ukulumbululwa nelyo lintu naishibe ukuti abantu tabaumfwile amashiwi yandi. Lintu baishilenjishiba, nangu ni fyo, bamunyina na bankashi mu cilonganino bali na maka ya kumfwikisha imilandile yandi mu kuwaminako. Nangu cibe fyo, ncili nalikwata inshiku ishisuma ne shabipa mu kuba ne yi mpika.

Imyeshi ya Kufulunganya Mutanda

Pa mushinku wa myaka cinekonsekonse, nalikwete ica kukumanya ca myeshi mutanda icanyambukila ukufika kuli buno bushiku. Te mulandu no kucina kwa mubili, ukwesha ukundapwa ukupitila mu kupeelwa incito, no kundapa kwa milandile ifyapeelwe kuli ine kale kale, badokota bantwele ku cipatala ca kucininwako mu West Haverstraw, New York. Mayo na ine twabongolwelwe imitima. Imyaka mu kubangilila, lintu badokota mu kuluba bampimine ngo watusa lwa mu muntontonkanya, mayo abebele ati tali na kunsha. E co nelyo fye ukupaatukana kwa pa kashita akepi kwali ukwakosa kuli wene. Nangu cibe fyo, alimwene ukuti ukutungulula kwandi ukwa bumi bwabamo imifwaile ukwabula ukushintilila pali wene na tata kwapilibwile ukuba uwaikushiwa lwa ku mubili ukufika apo ningapesha.

Icikuulwa cali icisuma, lelo nayumfwile uwalekeleshiwa. Inshita sha kulila no kukuntukilwa fyalengele ukuyumfwa kwandi ukwalengama pa lwa cifulo. Abafyashi bandi te lingi balepanga ulwendo lwa muli basi ku kuntandalila, ukucilisha apantu Mayo aali ne fumo lya mwana wakwe uwalenga busano. Lintu bali no kuya, calenkalifya apakalamba nga nshi ica kuti dokota asosele ukuti ukutandala kufwile ukucefiwako. Nasuminishiwe ukuya ku ŋanda imiku fye ibili.

Abasambilila ifya kucina bansambilishe ifya kwenda mu kuba no kwaafwa kwa fya kusemenako ne mikonkoto yafina iya mutofwe. Fyaumfwikile ifyafina nga nshi. Nangu cibe fyo, ukufina kwangafwile ukusungilila ukushikatala no kuncingilila ku kufulamuka. Ulu lwali e lutampulo lwa kubalilapo ukulola ku kwenda neka ukwabula ifya kusemenako.

Ukuputula ifya kulya, ukukaka amabatani—aka mulimo akali konse akalekabila ukubomfya iminwe—kali akayafya nga te ifyo akashingabombwa kuli ine. Lelo ukufika ku cipimo cimo nasambilile ifya kuiliisha no kuifwika ne mwine. Ici pa numa calyafwile mu mulimo wandi kuli Lesa.

Ilyo kukanshiwa kwandi kwapwile, nabwelele ku ŋanda na kabili. Mayo ampeele umulimo ku kubomfya ukulamuka kwandi ukupya. Ukucite co kwali bulwi bwa mu nkuntu, pantu nangu ca kuti nalefwaya ukucite fintu pa lwandi, ukupwishishisha fyene kwali kwa kufulunganya, ukupoosa inshita, kabili ukwa kunasha. Iye, ukuifwika ne mwine pa kuya ku kulongana kwali ni ncito ya maawala yabili!

Lintu twaselele mu kulungatika ukucilinganya umusebo ukufuma pa Ŋanda ya Bufumu, naleyendela fye pa lwandi neka. Takwali kucimfya kunono!

Ubushiku Bwacilishapo Kuba Ubwa Nsansa Ubwa Bumi Bwandi

Mayo ashininkishe ukuti ulupwa lwalikwete ifya kulya fyakumanina ifya ku mupashi. Asambilile na ine kabili aenekele ine ukubelenga ulwafuma lonse ulwa bamagazini besu, Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! Kwaliko ukupekanishisha ukulongana no kusangwako. Nangu ca kuti umuntontonkanya wandi no mutima mu kuswatuka waingishe uku kwishiba, amatontonkanyo yakakala pa lwa kupeela ubumi bwandi kuli Yehova no kulangisha ici ku lubatisho lwa mu menshi nshayasakamene. Mayo alingafwile ukumona ifyo te mulandu no kulemana kwandi, Lesa amwene uwashingamwa lwa ku mupashi pa lwandi. Nshali no kwenekela ukwingila mu calo cipya ukupitila mu kwiminina kwakwe, ukupusunsuka umupwilapo ukupitila muli wene.

Nalitemenwe Lesa, lelo imibele yandi yalimpaatwile ukufuma kuli bambi—ukukutuluka kwa kukalifya ku mupungwe. Cali icakosa ukupokelela ukupelebela kwandi. Ubukali bwalencimfya ilingi line, kabili ici cali no kulamwa pa ntanshi ya lubatisho. (Abena Galatia 5:19, 20) Kabili ni shani nga ca kuti nshali na kwikalilila ku kuipeela kwandi kuli Yehova?

Pa kwipusha kwa kwa mayo, eluda wa mu cilonganino alandile na ine. Aloseshe ku cipusho ca kwa kasesema Eliya ku bena Israele ukuti: “Bushe ukufika pa nshita nshi mukaba abasunta ba mitima ibili?” (1 Ishamfumu 18:21) Mu kumonekesha, Yehova tali uwasekelela no kukanapingulapo kwandi.

Nalishibwike lwa ku mupashi no kupepa mu kufumaluka ku kwaafwa kwa kwa Yehova na ku mupampamina ku kupeela ubumi bwandi kuli wene. Nkashi mu cilonganino asambilile na ine. Aali uwacepako pa fintu nali kabili alilufishe nyina pa mushinku wa mu kubangilila. Nangu ni fyo, aliipeele kuli Lesa ilintu aali fye umwaice.

Pa mushinku wa myaka 17, umuntontonkanya wandi walikolopekwe. Nalefwaya ukubombela Yehova ukufika apapela amaka yandi. August 9, 1974—lintu nabatishiwe—bwali bushiku bwacilishapo kuba ubwa nsansa mu bumi bwandi.

Ubuseko mu Butumikishi

Ukwakanamo mu butumikishi kwatambike ifipindami fyapale mpili. Ukusonsomba kwandi ukwakulisha kwali kulenga bambi ukuŋumfwikisha. Nali no kulanda mu kulongoloka apo ningapesha. Lyene, ilyo lyonse cakabilwe, untu nalebomba nankwe mu butumikishi aali no kubwekeshapo amashiwi yandi kuli mwine ŋanda. Bamo baankwileko mu kupusanako, ukumona ine nge cinakabupalu ca kulilwa pa mutwe ku Nte. Lelo ukushimikila cili ni nsambu shandi kabili kufwaisha kwandi ukwa kuyumfwa kwa ku mutima.

Ukwenda ukuya ku mwinshi no mwinshi nelyo fye ku munkulinkuli umo kuti kwaba ukwa kunasha nga nshi. Amayanda ayengi mu cifulo cesu ica kucitilamo bunte yalikwata amatabo, ukubikwa apo nshingafika. Mu mupepo, imisebo ya menshi makasa ilenga umulimo wa ku ŋanda ne ŋanda mupepi ne cishingacitikako kuli ine. (Imilimo 20:20) Nangu cibe fyo, bamunyina ba ku mupashi balyafwilisha apakalamba nga nshi, kabili Yehova nomba alimpaala ne cipuna ca mipeto ica malaiti, icilenga ubutumikishi ubwacilapo kwanguka.

Mu kupita kwa nshita natendeke ukushimikila ukupitila muli bakalata. Ukulemba bakalata ku minwe takwali na kubomba apantu ilembo lyandi lyalyafya ukubelenga ku bantu abengi. E co taipi ya malaiti yabele kalemba wandi. Ukutaipa kwandi kwaba ukwakokomoka pa mulandu wa kusuntinkanya iminwe kwabipa. Mupepi na citika wa nshita, ntonta pali kalata umo no kuyauma pali kalata umbi. Kuti pambi casendako iawala limo nelyo kucilapo ku kutaipa fye ibula limo.

Te mulandu no kubulisha amaka, ukufuma ku nshita ne nshita, momba nga painiya wa kwafwilisha, ukupeelako amaawala 60 nelyo kucilapo ku butumikishi mu mweshi. Ici ciita pa kutantika kusuma, ukubombesha kwalundwako, no kutungilila kwa basumina banandi. Umupashi wabo uwa bupainiya ulankoselesha. Mayo na o alimika ica kumwenako cawama pa kubomba nga painiya wa nshita yonse nelyo nga uwa kwafwilisha ilintu alelolenkana na mafya, ubutuntulu bwa bumi bwabipa, no kusonsomba kwa kukusha abana cinelubali mu ŋanda ya butotelo bwaakanikana.

Ukuikalila

Pa mushinku wa myaka 24, napingwilepo ukukuuka ku kuyaikalila. Ukukuuka kwandi ukuya ku ciputulwa ca Brooklyn ica Bensonhurst kwashininkishe ukuba ipaalo. Icilonganino ca Marlboro cali ukupala ulupwa lwaikatana. Fintu cali ica kukosha icitetekelo ukuba na bene! Nelyo fye mu kuba na bamotoka babili nelyo batatu abaliko mu cilonganino, bamunyina ba ku mupashi bansendele ku kulongana konse. Nalyo line nshaikele kulya apaleepa.

Ukuyumfwa nge cifilwafilwa, nabwelele ku lupwa lwandi no kwingila mu kupopomenwa kwashika ukwa pa ciputulwa ca nshita ica myaka itatu. Icipyu calibwelulwike. Lyene kwaishileko amatontonkanyo ya kuipaya no kwesha ukwingi ku kucite co. Imfwa yaleshininda ukupala ikumbi lyafitula. Lelo nashintilile pali Lesa no kulaya ukulanga ukutesekesha pa ca bupe cakwe ica bumi. Ukusansamusha no kufunda kwalishile ukufuma kuli baeluda. Ifi, capamo ne pepo, isambililo lya pa lwandi, ukutekanya pa lubali lwa lupwa lwandi, no kwaafwa kwa baishibisha, fyalungike ukutontonkanya kwandi.

Ukupitila mu Ulupungu lwa kwa Kalinda, Yehova mu mutembo apayenye ukushilimuka mu kupopomenwa kwabipisha. Ee, alasakamana abantu bakwe kabili alomfwikisha ukuyumfwa kwesu. (1 Petro 5:6, 7) Mu nshita ukupopomenwa kwashika kwalifuminepo. Imyaka ikumi pa numa, Yehova acili alangafwa ukubomba no kufulunganishiwa no kupopomenwa. Pa nshita shimo ukuyumfwa uwa fye kuba fye mupepi no kuncimfya. Nangu cibe fyo, ipepo, isambililo lya Baibolo, no lupwa lwandi ulwa ku mupashi fyaba fya kwaafwo kupusunsuka ifyawamisha.

Pa numa ya kusapika kwafilwa ukwa ŋanda imbi, nalipingwilepo mu kushimunuka ukwikala no lupwa lwandi ubumi bwandi bonse ubwashala. Lyene Yehova ayaswike amapepo yandi. Icifulo calisangilwe mu ciputulwa ca Brooklyn ica Bedford-Stuyvesant. Ku mpela ya lusuba lwa 1984, nalikuukile, kabili naliba kulya ukutule lyo.

Ifilundwa fya Cilonganino ica kutemwa nga nshi ica Lafayette mu cikuuku bantwele ku kulongana. Icicili icipya mu muntontonkanya wandi cili Lisambililo lya Citabo pa Cilonganino ilya kubalilapo nasangilweko. Lyalecitilwa pa ntunti yalenga bune—kabili takwaliko icikwepe! Cali fye ni mu kuba no kutemwa kwa kwa Yehova naninine no kutentemuka ayo matabo. Mu nshita icifulo cingafikwako bwino calipayanishiwe. Kabili nomba Yehova alimpaala mu kuba ne shuko lya kukwata Isambililo lya Citabo pa Cilonganino mu ŋanda yandi.

Umupashi ushaiwamina uwa bupainiya walyandatila ici cilonganino. Lintu naishile, kwaliko mupepi na bapainiya 30, kabili bamo bampeele ukusakamana kwaibela nga nshi. Imibele ya kupimpa yankuntile ku kuba painiya wa kwafwilisha libili libili.

Mu April 1989 Ifilonganino fya Lafayette na Pratt fyakuulile Iŋanda ya Bufumu mu musebo fye umwabela iŋanda yandi. Na kabili cali fye ni nshita yalinga, pantu pa mulandu wa kutotobela kwalundwako ukwa ku mubili, ukwenda na kabili kwaliba ni mpika. Mu kuba na mpumpumpu wandi uwa malaiti kabili mu kuba na bamunyina ba ku mupashi ne nkashi pa lubali lwandi, nangu ni fyo inyendo ukuya no kufuma ku kulongana sha kucincimusha. Fintu mu kushika ntasha ukwaafwa kwabamo kutemwa ukwa musango yo!

Uwa Kutasha pa Kutungilila kwa kwa Lesa

Nangu ca kuti amolu yandi yaba ayashashikatala, umutima wandi uli uwakosa. Amasomo yasuma yalengele ubumi ubwayangukako, nalyo line Lesa alintungilila. Pa nshita shimo nshaishibe uko ica kulya cakonkelepo cali no kufuma, lelo Yehova alintungilila kabili aliba ni Kapayanya wa busumino. Ayatemwikwa kuli ine, mu cine cine, yali mashiwi ya kwa Davidi aya kuti: “Nali umwaice, nomba ninkota; lelo nshamona uwalungama nalekeleshiwa, nangu bufyashi bwakwe bulepule cilyo.”—Ilumbo 37:23-25.

Imiku iingi Yehova ampeele amaka ku kusungilila ukwiminina kwa mu Malembo pa kungafwo kukaana ukupokelela umulopa mu kati ka kulepulwa. (Imilimo 15:28, 29) Mu nshita ya nomba line, tata aliifwa. Ukulufya umuntu umo uwapalamishe fyo cali mu cine cine ni mpumo. Bukose fye ukufuma kuli Yehova e bwanenga ukupita muli ici ne fya kwesha fimbi.

Ubutuntulu bwandi ubwa bumi butwalilila ukubotelela, lelo ukucetekela kwandi muli Lesa no kwampana kwandi na wene fyaba e bumi bwandi. Fintu naba uwa nsansa ukuba pamo na bantu ba kwa Yehova kabili no kukwata ukutungilila kwakwe ukushifilwa!