Yehova Aba Uwakondenkana!

“Amano yafuma ku muulu yaba . . . ayakondenkana.”—YAKOBO 3:17, NW.

1. Ni shani fintu bamo balangisha Lesa pamo ngo ushakondenkana, kabili ni shani fintu uyumfwa pa lwa mimwene ya musango yo iya kwa Lesa?

MUSANGO nshi uwa kwa Lesa upepa? Bushe wasumina ukuti aba Lesa wa bulungi bushakonda, ubwacishamo, uushaluka kabili uwaumina kumo mu nkuntu yakwe? Ku wa kwaluka uwa ciProtestanti John Calvin, Lesa afwile amoneke muli iyo nshila. Calvin atungile ukuti Lesa alikwata “ipange lya ciyayaya kabili ilishaluka” ukukuma ku muntu umo umo, ukumwena libela umo umo nampo nga akekala kuli pe na pe mu nsansa nelyo ukulungulushiwa ku ciyayaya mu mulilo wa helo. Elenganye ci: Nga ca kuti ici cali ca cine, takuli ico wingacita, te mulandu na fintu wingesha na maka, icingaalula ipange lya kwa Lesa ilyaiminina pa nshita ntali, ilyaumina kumo pa lwa iwe ne nshita yobe iya ku ntanshi. Bushe kuti wapalamina kuli Lesa wa musango yo uushakondenkana?—Linganyako Yakobo 4:8.

2, 3. (a) Ni shani fintu pambi twingalangilila ukukanakondenkana kwa fyaimikwa fya buntunse na mateyanyo? (b) Ni shani fintu icimonwa ca kwa Esekiele ice celeta lya kwa Yehova ilya ku muulu cisokolola ukuteuluka Kwakwe?

² Fintu twaba abailulukwa pa kusambilila ukuti Lesa wa Baibolo aliba uwakondenkana mu kupulamo! Taba ni Lesa lelo abantunse e bakongamina ku kuba abaumina kumo kabili abashakonda, abakakililwa ku kukanapwililika kwabo kwine. Amateyanyo ya buntunse kuti yaba ayashinakilako nge fimashitima fya fipe. Lintu icilishitima cishaikulila ica fipe cileenda ukulola ku cintu cimo icili pa nyanji, ukupinduluka te kuti kucitikeko, kabili ukwiminina takwayanguka nga nshi. Amashitima yamo yalabutukisha nga nshi lintu yaleya ku ntanshi ica kuti yasendako ukucila pali kilomita umo pa kwiminina ukutula pantu amabuleki yakakilwe! Mu kupalako, ingalaba yakulisha kuti yatwalilila ukwenda pa makilomita yalundwako cinekonsekonse pa numa ya kushimya amainjini. Nelyo fye cingati yaalulwa pa kuti ilebwelela cimfutyanuma, nalyo line kuti pambi yatwalilila ukwenda pa makilomita yatatu! Lelo nomba languluka ica kwendelamo icacilapo kutiinya na pali ifi fibili, ico cimininako ukuteyanya kwa kwa Lesa.

³ Ukucila pa myaka 2,600 iyapitapo, Yehova apeele kasesema Esekiele icimonwa ico cacitileko icikope ukuteyanya Kwakwe ukwa ku muulu ukwa fibumbwa fya mupashi. Lyali liceleta lya bukulu bwa kupuutamo mwenso, “ica kwendelamo” ciine ica kwa Yehova ico lyonse caba pe samba lya kulama kwakwe. Ica kulengo buseko nga nshi cali ni nshila lyaleendelamo. Imipeto ikalamba yakwete imbali shine kabili yaiswilemo amenso, pa kuti yengamona mpanga yonse kabili kuti yayalula intunga mu kwangufyanya, ukwabula ukwiminina nelyo ukupinduluka. Kabili ici ica kwendelamo cakulisha tacakabile ukulakalafuka fye kwati ni ngalaba yakulisha nelyo icilishitima ca fipe. Caleenda mu kuba no kubutukisha kwa kubyata kwa nkuba, nelyo fye ukupinduluka mu kupumikisha! (Esekiele 1:1, 14-28) Nga fintu fye iceleta Lyakwe lyaba ilyapusanako kufuma kuli bamashini bafuufuuta abapangwa na bantu e fyo na Yehova apusanako kufuma kuli Lesa untu Calvin ashimikile. Aliba uuteuluka umupwilapo. Ukutesekesha ulu lubali lwa buntu bwa kwa Yehova kulingile ukutwaafwa ukutwalilila ukuba abateuluka no kusengauka iciteyo ca kuba abashakondenkana.

Yehova—Umuntu Wacilishapo Kuba Uuteuluka mu Kubumbwa Konse

4. (a) Ni mu nshila nshi umo ishina lya kwa Yehova line limusokolola ukuba Lesa uuteuluka? (b) Malumbo nshi yamo ayabomfiwa kuli Yehova Lesa, kabili mulandu nshi yabela ayalinga?

⁴ Ishina line ilya kwa Yehova lilangilila ukuba kwakwe uuteuluka. “Yehova” mu kukonke shiwi lipilibula “Alalenga Ukubako.” Ici mu kumonekesha cipilibula ukuti Yehova ailenga umwine ukuba Kafikilisha wa malayo yakwe. Lintu Mose aipwishe Lesa ishina lyakwe, Yehova akolobondele mu bupilibulo bwa liko muli iyi nshila: “Nkashininkisha ukuba cintu nkashininkisha ukuba.” (Ukufuma 3:14, NW) Ubupilibulo bwa kwa Rotherham mu kulungatika bucibika ukuti: “Nkaba ifili fyonse fintu natemwa.” Yehova alashininkisha ukuba, nelyo alasala ukuba, icili conse icilekabilwa ku kufikilisha imifwaile yakwe iyalungama na malayo. Muli fyo, alikwata umutande wa malumbo yawamisha, pamo nga Kabumba, Wishi, Shikulu Mulopwe, Kacema, Yehova wa milalo, Komfwa we pepo, Kapingula, Kasambilisha Wakulisha, Kalubula. Aliilenga umwine ukuba ifi fyonse ne fyacilapo pa kuti engafikilisha imifwaile yakwe iyabamo kutemwa.—Esaya 8:13; 30:20; 40:28; 41:14; Ilumbo 23:1; 65:2, NW; 73:28; 89:26; Abapingushi 11:27; mona na kabili New World Translation, Appendix 1J.

5. Mulandu nshi tushilingile kusondwelela ukuti ukuteuluka kwa kwa Yehova kulangilila ukuti imibele yakwe nelyo ifipimo filaaluka?

⁵ Bushe ici cilepilibula, lyene, ukuti imibele ya kwa Lesa nelyo ifipimo filaaluka? Iyo; nga fintu Yakobo 1:17 acibika, kuli wene “takwabako ukwaluka kwa kutula no kuwa, nangu kupilibuka kwa kuloshe cinshingwa pa nshi.” Bushe palipo kupilika pano? Napacepa. Ku ca kumwenako, mufyashi nshi uwa kutemwa uushalula imbali ku kunonsha abana? Mu bushiku fye bumo, umufyashi kuti pambi aba iciŋombe, kepika, kasakamana wa ŋanda, kasambilisha, kasalapula, icibusa, kalungisha, nasi—umutande waba uutali. Umufyashi taalula ubuntu lintu alesunsa ishi mbali; wene ateulukila fye ku kukabila kwa pali iyi nshita. E fyo caba na kuli Yehova lelo pa cipimo cacilishapo bukulu. Takwabako apa kupelela ku fintu engailenga umwine ukuba pa kunonsha ifibumbwa fyakwe. Ukushika kwa mano yakwe kwalikulisha mu cine cine!—Abena Roma 11:33.

Ukukondenkana Icishibilo ca Mano ya Bulesa

6. Bupilibulo nshi ubwa kukonke shiwi no kulundanishiwa ukwe shiwi lya ciGreek ilyo Yakobo abomfeshe mu kulondolola amano ya bulesa?

⁶ Umusambi Yakobo abomfeshe ishiwi lya kulengo buseko pa kulondolola amano ya kwa uyu Lesa wacilishapo kuba uuteuluka. Alembele ati: “Amano yafuma ku muulu yaba . . . ayakondenkana.” (Yakobo 3:17, NW) Ishiwi lya ciGreek ilyo abomfeshe pano (e·pi·ei·kesʹ) lyalyafya ukupilibula. Bakapilibula balibomfya amashiwi ya musango yo pamo nga “ukunakilila,” “ukulekelela,” “ukushipikisha,” no “kulangulukilako.” New World Translation yapilibula lyene “ukukondenkana,” mu kuba no tulembo twa pe samba ukulangilila ukuti ubupilibulo bwa kukonke shiwi bwaba “kulekulukamo.”a Ishiwi na kabili lisenda ubupilibulo bwa kukanapampamina pa calembwa ce funde lyonse fye, ukukanaba uwacishamo ukukosa nelyo uwakaluka. Uwasoma William Barclay alandapo muli New Testament Words ukuti: “Icintu ca kutendekelako kabili icikalamba pa lwa epieikeia ca kuti yatuntuka kuli Lesa. Nga ca kuti Lesa apampamine pa nsambu shakwe, nga ca kuti Lesa abomfya kuli ifwe ifipimo fyaumina kumo ifye funde fyeka fyeka, ni kwi twingaba? Lesa e ca kumwenako capulamo ica umo uwaba epieikēs kabili uubomba na bambi mu kuba na epieikeia.”

7. Ni shani fintu Yehova alangishe ukukondenkana mwi bala lya Edene?

⁷ Languluka inshita lintu umutundu wa muntu wapondokele bumulopwe bwa kwa Yehova. Fintu cali no kuba icayanguka kuli Lesa ukuputunkanya balya bacipondoka batatu abashitasha—Adamu, Efa, na Satana! Mwandi kukalipwo mutima kwakulisha pambi aali no kuipusushako umwine muli iyo nshila! Kabili nga ni ani aali no kupaasha ukuti takwete nsambu ya kufwaya ubulungi bwakosa ubwa musango yo? Nangu ni fyo, Yehova tabala aleka ukuteyanya kwakwe ukwapala iceleta ukwa mu muulu ukufyaninkishiwa mu cipimo ca bulungi icaumina kumo, icabulo kuteuluka. E co lilye celeta talyashonawile mu kubulwo kulangulukilako ulupwa lwa buntunse ne filolelo fyonse ifya nshita ya ku ntanshi iya nsansa iya mutundu wa muntu. Mu kupusanako, Yehova alamine iceleta lyakwe mu kuba no kubutukisha kwapala inkuba. Ilyo line fye pa numa ya bucipondoka, Yehova Lesa alondolwele imifwaile yakwe iya pa cipimo ca nshita icalepa iyo yatambulwile inkumbu ne subilo ku ntuntunko sha kwa Adamu shonse.—Ukutendeka 3:15.

8. (a) Ni shani fintu imimwene yalubana iya kukondenkana iya kwa Kristendomu yapusana no kukondenkana kwine kwine ukwa kwa Yehova? (b) Mulandu nshi twingasosela ukuti ukukondenkana kwa kwa Yehova takupilibula ifyo kuti pambi anashako ifishinte fya bulesa?

⁸ Ukukondenkana kwa kwa Yehova, nangu cibe fyo, takulangilila ifyo kuti pambi anashako ifishinte fya bulesa. Amacalici ya lelo aya mu Kristendomu kuti pambi yatontonkanya ukuti yaliba ayakondenkana lintu yalesuulako kuli bucisenene pa kuti yengatemwikwa ku mikuni yabo iyapasangana. (Linganyako 2 Timote 4:3.) Yehova tatoba mafunde yakwe yene, kabili tanashako ifishinte fyakwe. Ukucila, alanga ukuitemenwa ku kunakila, ku kuteulukila ku mibele, pa kuti ifyo fishinte pambi fingabomfiwa ponse pabili mu kulungama na mu nkumbu. Lyonse aliba uwaibukila ulwa kushikatalika ukubelesha kwakwe ukwa bulungi na maka mu kuba no kutemwa kwakwe na mano yakondenkana. Lekeni tulanguluke inshila shitatu umo Yehova alangishishamo ukukondenkana.

‘Uwaiteyanya Ukulekelela’

9, 10. (a) Ni shani fintu ukuba ‘uwaiteyanya ukulekelela’ kwalundana no kukondenkana? (b) Ni shani fintu Davidi anonkelemo mu kuiteyanya kwa kwa Yehova ukwa kulekelela, kabili mulandu nshi?

⁹ Davidi alembele ukuti: “Pantu imwe, mwe Shikulu, muli basuma, [kabili mwaba abaiteyanya ukulekelela, NW], kabili mwafulo luse kuli bonse abalilila kuli imwe.” (Ilumbo 86:5) Lintu Amalembo ya ciHebere yalepilibulwa mu ciGreek, ishiwi pa “abaiteyanya ukulekelela” lyapilibwilwe nga e·pi·ei·kesʹ, nelyo “ukukondenkana.” Mu cine cine, ukuba uwaiteyanya ukulekelela no kulangisha inkumbu nakalimo kwaba e nshila ikalamba iya kulangishishamo ukukondenkana.

¹⁰ Davidi umwine aali uwaibukila bwino pa lwa fintu Yehova aba uwakondenkana muli kuno kuloshako. Lintu Davidi acitile ubucende na Bati-sheba no kutantika ukukwata umulume wakwe ukwipaiwa, bonse babili wene na Bati-sheba bawaminwe ukufwa. (Amalango 22:22; 2 Samwele 11:2-27) Nga ca kuti abapingushi ba buntunse abaumina kumo e babombele pali uyu mulandu, bonse babili nga balilufishe ubumi bwabo. Lelo Yehova alangile ukukondenkana (e·pi·ei·kesʹ), uko, nga fintu Vine’s Expository Dictionary of Biblical Words icibika, “kulumbulula kulya kulangulukilako uko kulanguluka ‘pa fishinka fya mulandu mu cililishi ca buntu kabili mu kukondenkana.’” Ifishinka ifyo fyasongele ubupingushi bwabamo inkumbu ubwa kwa Yehova mu kupalishako fyasanshishemo ukulapila kwafumaluka ukwa bakacita ba fibi ne nkumbu isho Davidi umwine ku numa aali nalanga kuli bambi. (1 Samwele 24:4-6; 25:32-35; 26:7-11; Mateo 5:7; Yakobo 2:13) Nangu cibe fyo, mu kumfwana no bulondoloshi bwa kwa Yehova ubwa mwine wine pa Ukufuma 34:4-7, calimo kupelulula ukuti Yehova aali no kulungika Davidi. Atumine kasesema Natani kuli Davidi mu kuba no bukombe bwaluma, ukwebekesha Davidi mu kuba ne cishinka ca kuti aali nasuula icebo ca kwa Yehova. Davidi alilapiile na muli fyo taafwile pa mulandu wa lubembu lwakwe.—2 Samwele 12:1-14.

11. Ni shani fintu Yehova alangile ukuiteyanya ukulekelela mu mulandu wa kwa Manase?

¹¹ Ica kumwenako ca Mfumu Manase iya kwa Yuda calicilapo kumonekesha muli kuno kuloshako, apantu Manase, ukukanapala Davidi, aali umubi umupwilapo pa nshita ntali. Manase atwele pa ntanshi ifibelesho fya butotelo ifya kuselausha mu calo, ukusanshako ukupeela amalambo ya bantunse. Na kabili pambi e washingemwe no ‘kuputulwa pa kati kuli soo’ ukwa kwa kasesema wa busumino Esaya. (AbaHebere 11:37) Pa kukanda Manase, Yehova amusuminishe ukusendwa nga nkole ku Babiloni. Nangu cibe fyo, Manase alilapiile mu cifungo no kupaapaatila inkumbu. Mu kwankula kuli uku kulapila kwafumaluka, Yehova aali ‘uwaiteyanya ukulekelela’—nelyo fye ni muli uyu mulandu wacishamo.—2 Imilandu 33:9-13.

Ukwalula Inshila ya Kubombelamo Ilyo Imibele Ipya Yaimako

12, 13. (a) Mu mulandu wa Ninebe, kwaluka nshi ukwa mibele kwacincishe Yehova ukwalula inshila? (b) Ni shani fintu Yona ashinine ukuba uushakondenkana ukucila pali Yehova Lesa?

¹² Ukukondenkana kwa kwa Yehova na kabili kulamonekela mu kuitemenwa kwakwe ku kwalula inshila ya kubombelamo iyo acilalanguluka ukubuula ilyo imibele ipya yaimako. Ku ca kumwenako, lintu kasesema Yona apitile mu misebo ya Ninebe wa pa kale, ubukombe bwakwe ubwapuutwamo bwali ubwayanguka nga nshi: Umusumba wakosa wali no konaulwa mu nshiku 40. Nangu cibe fyo, imibele yalyalwike—apakalamba! Abena Ninebe balilapiile.—Yona, icipandwa 3.

¹³ Calibamo ukufunda ukucilanya fintu Yehova na Yona bayankwile kuli uku kwaluka kwa mibele. Yehova mu cishinka alyalwile inshila ye celeta lyakwe ilya mu muulu. Muli ici ca kucitika aliteulwike, ukuilenga umwine ukuba kalekelela wa membu mu cifulo ca kuba “umusalifi ku bulwi.” (Ukufuma 15:3) Yona, pa lubali lumbi, tali uwakonda nangu panono. Mu cifulo ca kwendela capamo ne celeta lya kwa Yehova, abombele mu kupalana nga nshi ne cilishitima ca fipe nelyo ingalaba yakulisha ifilumbwilwe mu kubangilila. Aali nabilisha ubonaushi, e co ubonaushi e bwali no kubako! Nakalimo ayumfwile ifyo ukwalule nshila ukuli konse kwali no kumuseebanya mu menso ya bena Ninebe. Mu kutekanya, nangu ni fyo, Yehova asambilishe kasesema wakwe nkosa mutwe isambililo lya kwibukisha mu kukondenkana ne nkumbu.—Yona, icipandwa 4.

14. Mulandu nshi Yehova ayalwilile inshila yakwe iya mibombele ukukuma kuli kasesema wakwe Esekiele?

¹⁴ Yehova alyalula inshila pa tushita tumbi—nelyo fye ni pa milandu iinono mu kwampanyako. Ku ca kumwenako, inshita imo lintu atumine kasesema Esekiele ukucitako icilangililo ca mu busesemo, amakambisho ya kwa Yehova yasanshishemo ubutungulushi bwa kuti Esekiele epikile ica kulya cakwe pa mulilo wakoshiwa na citindi wa bantunse. Ici calicililemo nga nshi kuli kasesema, uwabilikishe ukuti, “Iye, mwe Shikulu Yehova,” kabili alombele ukuti elengwa ukucita icintu icali ica kuselausha nga nshi kuli wene. Yehova tasuulile ukuyumfwa kwa kwa kasesema ngo kwabulamo kupelulula; ukucila, Asuminishe Esekiele ukubomfya citindi wa ŋombe, ifya kukoseshako mulilo fyaseeka mu fyalo ifingi ukufika na kuli buno bushiku.—Esekiele 4:12-15.

15. (a) Fya kumwenako nshi filanga ukuti Yehova aliba uwaitemenwa ukukutika no kwankula ku bantunse? (b) Lisambililo nshi ici pambi cingatusambilishako?

¹⁵ Bushe tacikafya umutima ukulanguluka pa kuicefya kwa kwa Lesa wesu Yehova? (Ilumbo 18:35) Aba uwapulishamo nga nshi pali ifwe; nalyo line alakutika mu kutekanya ku bantunse bashapwililika kabili alalula fye ne nshila yakwe mu kulinganako pa nshita shimo. Asuminishe Abrahamu ukupaapaata kuli wene pa nshita ntali ukukuma ku bonaushi bwa Sodomu na Gomora. (Ukutendeka 18:23-33) Kabili Alekele Mose ukwimyako ukukaanya ku kutubulula Kwakwe ukwa konaula abena Israele ba bucipondoka kabili mu cifulo ca ico ukulenga uluko lwakosa ukufuma muli Mose. (Ukufuma 32:7-14; Amalango 9:14, 19; linganyako Amose 7:1-6.) Muli fyo aimike ica kumwenako capwililika ku babomfi bakwe aba buntunse, abalingile ukulanga ukuiteyanya kwapalako ukukutika kuli bambi lintu cilimo kupelulula kabili nga cingacitikako ukucite co.—Linganyako Yakobo 1:19.

Ukukondenkana mu Kubelesha Ubulashi

16. Ni shani fintu Yehova apusanako ukufuma ku bantunse abengi mu nshila abeleseshamo ubulashi bwakwe?

¹⁶ Bushe walibala aumona ukuti ilyo abantu balenonka ubulashi bwafulilako, abengi bamoneka ukusanguka abashakondenkana? Yehova, mu kupusanako, akwata icifulo casumbukisha ica bulashi mu kubumbwa konse, nalyo line aba ca kumwenako ca kupelako ica kukondenkana. Alabelesha ubulashi bwakwe mu nshila yabamo ukukondenkana kushifilwa. Ukukanapala abantunse abengi, Yehova taba na mwenso pa lwa bulashi bwakwe, e co tayumfwa ukukuntwa ku kubakilila bwene mu kalumwa—kwati nalimo ukupeelako icipimo ca bulashi kuli bambi kuti pambi mu nshila imo kwatiinya ubulashi bwakwe bwine. Na kuba, lintu kwaliko fye umuntu umbi umo mpo mu kubumbwa konse, Yehova abikile ubulashi ubwingi pali wene. Alengele Logos ukuba “kabomba mukalamba,” ukufuma lilya ukuya ku ntanshi ukuleta ifintu fyonse mu kubako ukupitila muli uyu Mwana watemwikwa. (Amapinda 8:22, 29-31, NW; Yohane 1:1-3, 14; Abena Kolose 1:15-17) Pa numa amuseekeshe “amaka yonse mu muulu na pano isonde.”—Mateo 28:18; Yohane 5:22.

17, 18. (a) Mulandu nshi Yehova atumine bamalaika ku Sodomu na Gomora? (b) Mulandu nshi Yehova aipushishe bamalaika ku mitubululo pa fya kulembeleka Ahabu?

¹⁷ Mu kupalako, Yehova alaseekesha ifibumbwa fyakwe ifingi imilimo iyo umwine engabombapo mu kucilanapo kuwama. Ku ca kumwenako, lintu aebele Abrahamu ukuti, “ndetentemuka [ku Sodomu na Gomora] ndeyamona ngo kucita kwabo kwapelela pa nkuuta iyaisa kuli ine,” tapilibwile ukuti aali no kuya kulya mu buntu. Ukucila, Yehova asalilepo ukuseekesha ubulashi, ukusonta bamalaika ukumulonganishishako ifyebo fya musango yo. Abapeele ubulashi bwa kutungulula uyu mulimo wa kufwailisha ifishinka no kucita lipoti kuli wene.—Ukutendeka 18:1-3, 20-22.

¹⁸ Pa kashita kambi, lintu Yehova apingwilepo ukuputunkanya ubupingushi pa Mfumu yabipa Ahabu, Alaalike bamalaika pa kukumana kwa mu muulu ku kupeela imitubululo ukukuma ku fya ‘kulembeleka’ ilya mfumu ya busangu ku kuilunda ku bulwi ubo bwali no kupwisha ubumi bwa iko. Mu kushininkisha, Yehova, Intulo ya mano yonse, takabile ukwaafwa pa kusange nshila yawamisha iya kubombelamo! Lelo, acindamike bamalaika mu kuba ne shuko lya kutubululako ukupikulula no bulashi bwa kubomba pali kumo uko asalilepo.—1 Ishamfumu 22:19-22.

19. (a) Mulandu nshi Yehova apelesesha impendwa ya mafunde ayo apanga? (b) Ni shani fintu Yehova ailangisha umwine ukuba uwakondenkana lintu caisa ku co enekela ukufuma kuli ifwe?

¹⁹ Yehova tabomfya ubulashi bwakwe ku kubelesha ukulama kwacishamo pali bambi. Muli ici na mo alalanga ukukondenkana kushingalinganishiwako. Mu kusakamanishisha alapelesha impendwa ya mafunde ayo apanga kabili alabinda ababomfi bakwe ‘ukukanacila mu fyalembwa’ pa kulundako amafunde yabamo icisendo aya kuipangila fye abene. (1 Abena Korinti 4:6; Imilimo 15:28; cilanyako Mateo 23:4.) Tabala afwaya icumfwila cabulamo kupelulula ukufuma ku fibumbwa fyakwe, lelo ilingi line alapayanya ifyebo fyakumanina ku kubatungulula kabili abika ukusalapo pa ntanshi yabo, ukubaleka ukwishiba ubunonshi bwa kumfwila ne fya kufumamo fya kukanaumfwila. (Amalango 30:19, 20) Ukucila ukupatikisha abantu ukupitila mu kubalenga ukuyumfwa aba mulandu, aba nsoni, nelyo aba mwenso, afwaya ukufika pa mitima; afwaya abantu ukumubombela ukufuma ku kutemwa kwa cine cine ukucila ukupatikishiwa. (2 Abena Korinti 9:7) Umulimo wa mweo onse uwa musango yo ulalenga umutima wa kwa Lesa ukusamwa, e co taba ‘uwapondama’ mu kukanakondenkana.—1 Petro 2:18; Amapinda 27:11; linganyako Mika 6:8.

20. Ni shani fintu ukukondenkana kwa kwa Yehova kukwambukila?

²⁰ Bushe tacili icamonekesha ukuti Yehova Lesa, uwakwata amaka ukucila umuntu uuli onse mu bubumbo, tabelesha ayo maka mu kubulamo kukondenkana, tabomfya yene ku kutiinya bambi? Nangu cibe fyo, abantu, abacepesha nga nshi mu kulinganyako, bakwata ukushimikwa kwa kuumya ulupaka kuli umo no munankwe. (Lukala Milandu 8:9) Mu kumonekesha, ukukondenkana mibele yaumo mutengo, iyo itusesha ku kutemwa Yehova mu kucilanapo. Ico, mu kukonkapo, kuti catukunta ku kulundulula iyi mibele fwe bene. Ni shani fintu twingacite co? Icipande cikonkelepo cikatoola uyu mulandu.

[Futunoti]

Kuti Wayasuka Shani?

◻ Ni shani fintu ishina lya kwa Yehova ne cimonwa ce celeta lyakwe ilya ku muulu fikomaila pa kuteuluka kwakwe?

◻ Ukukondenkana cinshi, kabili mulandu nshi kwabela cishibilo ca mano ya bulesa?

◻ Ni mu nshila nshi umo Yehova alangilamo ukuti aliba ‘uwaiteyanya ukulekelela’?

◻ Mulandu nshi Yehova asalilapo ukwalula inshila acilalanguluka ukubuula mu fya kucitika fimo?

◻ Ni shani fintu Yehova alangisha ukukondenkana mu nshila abeleseshamo ubulashi?

[Icikope pe bula 10]

Mulandu nshi Yehova alekelele Imfumu yabipa Manase?