Bacitile Ukufwaya kwa kwa Yehova

Umutandashi Uwalambwilwe Apakalamba

UBULENDO bwa kufuma ku Sheba ukuya ku Yerusalemu bufwile bwalinashishe nga nshi namfumu. Abeleshe ukwikala mu bwanalale. Nomba aleendela pa ngamali ubulendo bwa makilomita 2,400, mu ciswebebe cakabisha. Ukulingana no kutunganya kumo, ubulendo bwakwe ubwa kuya ku Yerusalemu bufwile bwasendele inshiku 75 ukuya kweka kweka!a

Mulandu nshi uyu namfumu umukankaala ashilile ing’anda yakwe iisuma mu Sheba no kutendeka ubulendo bwayafye fi?

Ilyashi lya Kucincimusha

Namfumu wa ku Sheba aile ku Yerusalemu pa numa ‘ya kumfwa ululumbi lwa kwa Solomone ne ng’anda iyo akuulile ishina lya kwa Yehova.’ (1 Ishamfumu 10:1) Ifyo namfumu aumfwile tafyalandwa. Lelo, twalishiba ukuti Yehova apeele Solomone amano ayengi, icuma no bukata. (2 Imilandu 1:11, 12) Bushe uyu namfumu aishileishiba shani ifi fintu? Apantu Sheba cali cifulo cikalamba ica bukwebo, napamo aumfwile pa lulumbi lwa kwa Solomone kuli bashimakwebo baile ku calo cakwe. Napamo bamo bali ni bashimakwebo bafikile na ku Ofiri, icalo Solomone alecitako na co ubukwebo.—1 Ishamfumu 9:26-28.

Te mulandu ne cacitike, uyu namfumu afikile mu Yerusalemu “no mulalo uwacindama nga nshi, ne ngamali ishasendele ifye fungo, na golde uwingi nga nshi, no tumabwe utwaumo mutengo.” (1 Ishamfumu 10:2a) Bamo batila “umulalo ukalamba” wabimbilemo abashilika. Ici kuti caumfwika, pa kuti namfumu ali uwacindama nga nshi kabili pa bulendo asendele ifipe fya mutengo nga nshi.b

Lelo, moneni ukuti uyu namfumu aumfwile pa lwa lulumbi lwa kwa Solomone “ne ng’anda iyo akuulile ishina lya kwa Yehova.” E co ubu bulendo tabwali bwa makwebo fye. Uyu namfumu afwile aendele ukuyakutika ku mano ya kwa Solomone, napamo no kusambililako pali Lesa wakwe, Yehova. Apantu afwile atuntwike kuli Shemu nelyo Hamu abali bakapepa ba kwa Yehova, napamo alefwaisha ukwishibako fimo pa lwa mipepele ya fikolwe fyakwe.

Ifipusho Fyayafya, Ifyasuko Fyaumfwika

Lintu atandalile Solomone, uyu namfumu atendeke ukumwesha ku “mepusho ayaafya.” (1 Ishamfumu 10:1) Ishiwi lya ciHebere ilyabomfiwa apa kuti lyapilibulwa nge “milumbe.” Lelo ici tacilepilibula ukuti namfumu aleipusha Solomone ifishacindeme. Kuti mwatemwa ukwishiba ukuti pa Amalumbo 49:4, ishiwi limo line ilya ciHebere lyalibomfiwa ku kulondolola ifipusho fyayafya pa lwa lubembu, imfwa, no kulubulwa. E co, uyu namfumu wa ku Sheba afwile alelanda pa malyashi yakalamba na Solomone ayaeseshe amano yakwe. Baibolo itila “yalongwele kuli wene conse icali mu mutima wa iko.” Solomone na o “ailondolwelele ifyebo fya iko fyonse: takwafishilwe ku mfumu icebo ico talondolwele kuli yene.”—1 Ishamfumu 10:2b, 3.

Iyi mfumu yanakashi iya ku Sheba yalisansamwike sana pa mano ya kwa Solomone no lubanda lwa bufumu bwakwe ica kuti “tamwali kabili muli yene amano.” (1 Ishamfumu 10:4, 5) Bamo batila aya mashiwi yapilibula ukuti namfumu “afililwe ukupeema.” Uwasoma umo atubulula no kuti alifwile icipupu! Te mulandu ne cacitike, namfumu apeshiwe amano pa fyo amwene no kumfwa. Atile ababomfi ba kwa Solomone balishuka pa kumfwa ku mano ya iyi mfumu, kabili atashishe Yehova pa kubika Solomone pa bufumu. Lyene apeele imfumu ubupe bwa mutengo, golde yeka yeka nga ni lelo kuti yashitwa pa madola ya ku America 40,000,000. Solomone na o apeele ubupe, apeele iyi mfumu yanakashi “conse ico yafwaile.”c—1 Ishamfumu 10:6-13.

Ifyo Twingasambililako

Yesu abomfeshe namfumu wa ku Sheba nge ca kumwenako kuli bakalemba na baFarise. Abebele ukuti: “Namfumu wa ku kapinda ka ku kulyo akabuukila pamo na ba nkulo iyi mu bupingushi, no kubaseka; pantu afumine ku mpela sha pano isonde ku kwisaumfwa amano ya kwa Solomone, kabili moneni, uwacila Solomone ali pano.” (Mateo 12:42) Namfumu wa ku Sheba atesekeshe nga nshi amano yapeelwa na Lesa. Nga ca kuti aendele bakilomita 2,400 ku kuyaumfwa kuli Solomone, ukwabula ukutwishika bakalemba na baFarise balekabila ukukutikisha kuli Yesu, uwali pa ntanshi yabo.

Na ifwe ilelo kuti twalangisha ukuti tulatasha nga nshi pali Solomone Mukalamba, Yesu Kristu. Mu nshila nshi? Inshila imo yaba kukonka ikambisho lyakwe ilya ‘kulenga aba nko shonse ukuba abasambi.’ (Mateo 28:19) Inshila imbi yaba kubebeta sana ica kumwenako ca kwa Yesu no kwangwa kwakwe no kumupashanya.—Abena Filipi 2:5; AbaHebere 12:2, 3.

Ca cine ukuti ukukonka ica kumwenako ca kwa Solomone Mukalamba kukabila ukubombesha. Lelo tukalambulwa apakalamba. Cine cine, Yehova alaya abantu bakwe ukuti nga baipusula, ‘akesula ifipunda fya mu muulu, no kubapongolwele paalo, kukasuke kukabule incende ya kubapo.’—Malaki 3:10.

[Amafutunoti]