Krisimasi ku Kabanga

• MUPEPI NE MYAKA 200 IYAPITAPO, umwaume wasambilila sana kabili uwalumbuka atandele ku Peking, mu China. Ilyo aingile mu calici cikalamba apunamine mu mutenge no kumona icikope calengwa ica kwa Maria napakatila Yesu pa maboko. Ukushimika pa fyo amwene atile:

“Umwanakashi apakatile umwana uwalemoneka ukuba ne myaka napamo 5 atemwa 6, kabili uwalwalilila. Umukoshi wa uyu mwanakashi walemoneka uwanaka kabili ngo uushilefwaya ukulolesha pa mwana wakwe umulwele ku mulandu wa luse. Ku numa yabo akatalamukila kwalemoneka imilungulwa iingi no tunya utwakwete amapindo tulepupuka ukushinguluka apo baali. Lintu napuneme ndelolekesha, namwene kwati inshita ili yonse kuti fyamponena. E pakutoloke baka, naimya na maboko ukuti mfikate.”

ICI cacitike pa numa Ukwaluka kwalitendeka kale mu Bulaya, ne Nkulo sha pa Kati na sho ninshi shalipita. Lelo abekashi abengi aba ku Kabanga pali ilya inshita tabaishibepo nangu kamo pa buKristu nelyo fye ni pali cilya cikope. Pali ndakai ifintu fyalyaluka! Lyonse mu nshita ya Krisimasi, balalenga Yesu ninshi ali akanya. E co ilingi line abekashi ba ku Kabanga balamona ifikope fya ulya musango, kabili nangu fye ni mu misebo mulaba ifikope ifingi nga filya ciba ku Bulaya.

Mu cungulo bushiku pa November 25, 1998, ilyo kwashele fye umweshi umo ukuti Krisimasi itendeke, umusebo walumbuka uwa Champs Élysées mu Paris bakobaikemo amakolobo ya malaiti 100,000 ku fimuti 300 ifyali ku mbali shonse shibili isha musebo. Mu kupalishako, ishitolo likalamba mu fya kushitishashitisha lyapangile icimuti icikulu ica Krisimasi no kucibika mu musebo walumbuka uwaba mwi tauni likalamba ilya Seoul mu calo ca Korea, ici cimuti cabuushishe itauni ubushiku fye bonse. Bwangu bwangu fye imisebo yonse yatendeke ukubalabata ku fya Krisimasi.

Pa mulandu wa kuti Krisimasi ilalumbanishiwa pa televishoni, pa cilimba, na mu manyunshipepala cila bushiku, icalo conse cilobelwa mu kusengela ukupwa kwa mwaka. Amacalici ya mu Seoul, yalawamishiwa mu kampampa ica kuti na batandashi baya kulya balapapa. E co, lintu Korea ne fyalo fimbi ku Kabanga fyobelwa no kusefya Krisimasi, abena United States bena e lyo basefya Inshiku Nkulu ya Kutasha ku kupwa kwa November.

Ifyalo fya ku Kabanga ifingi fimonwa ukuti tafyabamo mu Kristendomu. Ku ca kumwenako, mu Korea abaitunga ukuba Abena Kristu baba amapesenti fye 26.3. Kumfwa mu Hong Kong baba amapesenti 7.9, mu Taiwan amapesenti 7.4, na mu Japan amapesenti 1.2 epela. Ukwabula ukutwishika, abena Kabanga abengi te Bena Kristu, lelo ukusefya Krisimasi kwena balasefya. Na kuba, balicincimuka pa lwa Krisimasi ukucila abanabo ba ku Masamba. Ku ca kumwenako, Hong Kong, yalishibikwa nga nshi ku mulandu wa kusefya kwabalabata ukwa Krisimasi, nelyo cingati abekashi abengi baBuddha atemwa abaTao. Nangu ni mu China mwine, umwaba fye amapesenti 0.1 abaitunga ukuba Abena Kristu, Krisimasi ile ilelumbuka lubilo lubilo.

Mulandu nshi abengi basefesha Krisimasi ku Kabanga? Cinshi abantu bashasumina ukuti Yesu e Mesia basefeshako Krisimasi, apo abaitunga ukuba Abena Kristu batila e bushiku Yesu afyelwe? Bushe Abena Kristu ba cine na bo bafwile ukusefyako Krisimasi? Twalasanga amasuko kuli aya mepusho lintu tulelanda pa fyo Krisimasi yaishilelumbuka mu Korea, icalo ca kale na kale ica ku Kabanga.