Nani Engeshiba Ifikacitika ku Ntanshi?
“Nine Lesa . . . , ne usobela pa kutendeka ifikacitika ku mpela, no kufuma kale ifintu ifishilacitwa.”—Esaya 46:9, 10.
MULI shino nshiku ifintu filaaluka cila nshita, kabili abantu abasambilila ifya kuteka icalo, ifya kubomfya indalama, ne fya mikalile isuma, balafwailisha ifyo ifintu fyali kale ne fyo fili pali ino nshita pa kuti basobele ifikacitika ku ntanshi. Bambi nabo, pa mulandu wa kufwaisha ukwishiba ifikabacitikila ku ntanshi, balatendeka ukubukila ku ntanda nelyo ukwipusha ing’anga. Ilingi line abantu ba musango yu balafilwa ukusanga ifyo bafwaya ukwishiba kabili balafuupuka. Bushe cine cine te kuti twishibe ifikacitikila cino calo twikalamo, indupwa shesu, nelyo ifikatucitikila cila muntu? Bushe kwena kuti kwaba uwingeshiba ifya ku ntanshi?
Mu mashiwi ayali pa mubalo wa cino cipande ayo Lesa Wa Maka Yonse Yehova alandile kuli kasesema Esaya, alondolwele amaka akwata aya kusobela ifya ku ntanshi. Ukupitila muli Esaya, Lesa asobele ukuti abena Israele ba kale bali no kulubuka ku bena Babiloni ababasendele mu busha kabili bali no kubwelela ku mwabo ku kukuula cipya cipya umusumba wa Yerusalemu ne tempele lyalimo. Bushe ukusesema kwatile cali no kuba shani? Imyaka 200 ilyo ifi fyonse fishilacitika, Esaya alilandiile libela mu kulungatika ukutila uwali no kucimfya umusumba wa Babiloni, ni Koreshe. Kabili Esaya alondolwele bwino bwino ne nshila Koreshe ali no kubomfya pa kubasansa. Asobele ukuti Koreshe ali no kupaatula amenshi ya Mumana wa Yufrete ayacingilile umusumba wa Babiloni. Asobele no kuti Koreshe ali no kusanga ifiibi fibili ifikalamba ifya musumba nafisuka, kabili ici cali no kulenga Koreshe ukucimfya abena Babiloni ukwabula no bwafya.—Esaya 44:24–45:7.
Abantunse balipusana sana na Lesa, pantu tabakwata amaka ya kwishiba ifikacitika ku ntanshi. Solomone Imfumu ya mano alembele ati: “Wilaitakishisha pa bushiku bwa mailo, pantu tawishibe ico bwingaleta.” (Amapinda 27:1) Ifi alandile, na ino nshita e ficitika. Takwaba umuntunse uwingeshiba ifikamucitikila ku ntanshi. Nomba Lesa apusana shani na bantunse? Lesa ena alishiba bwino sana fyonse ifyo abumba, ukwishiba ne misango abantunse bakwata ne fyo batemwisha ukucita. Lesa umwine nga alefwaya, kuti aishiba bwino bwino ifyo umuntu umo umo pamo na bantu fye bonse bakacita ku ntanshi. Te apo peka iyo, Lesa alikwata na maka ayengi nga nshi ica kutila kuti a-alula ne fyo ifintu fikaba ku ntanshi. Nga ca kuti Lesa asobela ukupitila muli bakasesema bakwe ukuti ifintu fimo fikacitika, Lesa e “ulenga amashiwi ya mubomfi wakwe ukuba aya cine, kabili uufikilisha ifilanda inkombe shakwe konse.” (Esaya 44:26) Ni Yehova Lesa fye eka e wingalanda aya mashiwi.
Esaya ali pa calo ninshi kushele imyaka 700 pa kuti Yesu uwali Mesia afyalwe. Lelo, Esaya alisobele pa kwisa kwa kwa Mesia. Nomba mu ma 1700 ne myaka yakonkelepo, kwali abantu bamo abalesuusha Baibolo, abaletwishika ibuuku lya kwa Esaya ukuti te lya cine. Baletila ukusesema kwa kwa Esaya takwasobelwe iyo, lelo Esaya alelemba fye ifintu ifyacitike kale. Bushe ici cishinka? Mu 1947 basangile ibuuku lya kwa Esaya, capamo ne fimfungwa fimbi ifya kale sana, ifyali mu lucengo lwaba mupepi na Bemba Wafwa. Abasambilila sana batile ili buuku balilembele imyaka ukucila pali 100 ilyo na Mesia nelyo Kristu uo batile akesa talafyalwa. Cine cine, Baibolo yalilandile ifyali no kucitika ku ntanshi!
Esaya na bakalemba bambi aba Baibolo nga tabasobele ifya ku ntanshi nga ca kuti bacetekele fye amano yabo abene. Lelo “umupashi wa mushilo e walengele ukuti balande ayo mashiwi ayafumine kuli Lesa.” (2 Petro 1:21) Mu fipande fyakonkapo, twalalanda pa fyo Esaya asobele pali Yesu. Lyena twalalanda pa fintu ifyo Yesu na basambi bakwe basobele ukuti fikacitika mu nshiku shesu, na ku ntanshi.