Bushe Amapepo Yenu ‘Yalapekaniwa nge Cushi ce Fungo’?
“Lekeni ipepo lyandi [lipekaniwe, NW] nge cushi ce fungo ku cinso cenu.”—ILUMBO 141:2.
1, 2. Bushe ukufutumuna icushi ce fungo kwimininako cinshi?
YEHOVA LESA akambishe kasesema wakwe Mose ukupekanya icushi ce fungo ukuti cingabomfiwa pe hema lya kupepelamo ilya bena Israele. Lesa afwaile ukuti icushi ce fungo cisakaanishiwe mu misango ine. (Ukufuma 30:34-38) Cine cine caleba icanunke cisuma.
2 Icipingo ce Funde ico uluko lwa Israele lwaingilemo casuminishe ukufutumuna icushi ce fungo cila bushiku. (Ukufuma 30:7, 8) Bushe ukubomfya icushi ce fungo kwalikwetepo ubucindami bwaibela? Kwalikwete, pantu kemba wa malumbo aimbile ati: “Lekeni ipepo lyandi lipekaniwe nge cushi ce fungo ku cinso cenu [mwe Yehova Lesa], no kutumpula kwa maboko yandi nge ca buunga ca ku cungulo.” (Ilumbo 141:2) Mwi buuku lya Ukusokolola, umutumwa Yohane alondolola abashinguluke cipuna ca bufumu ica kwa Lesa ku muulu nga abakwata inweno sha golde ishaisulamo ifyanunke cisuma. Icalembwa capuutwamo catila, “ifyanunke cisuma e mapepo ya ba mushilo.” (Ukusokolola 5:8) Kanshi, lyene, ukufutumuna icushi ce fungo icanunke cisuma kwimininako amapepo ayapokelelwa yantu ababomfi ba kwa Yehova bapepa akasuba no bushiku.—1 Abena Tesalonika 3:10; AbaHebere 5:7.
3. Cinshi cingatwaafwa ‘ukupekanya amapepo yesu nge cushi ce fungo ku cinso ca kwa Lesa’?
3 Nga tulefwaya Lesa alepokelela amapepo yesu, tufwile ukuyapishisha muli Yesu Kristu. (Yohane 16:23, 24) Lelo ni shani twingawamyako umusango wa mapepo yesu? Kwena, ukutontonkanya pa fya kumwenako fimo ifya mu Malembo kuti kwatwaafwa ukupekanya amapepo yesu nge cushi ce fungo ku cinso ca kwa Yehova.—Amapinda 15:8.
Pepeleni mu Citetekelo
4. Bushe icitetekelo cayampana shani na mapepo ayapokelelwa?
4 Nga tulefwaya amapepo yesu yalefika kuli Lesa nge cushi ce fungo icanunke cisuma, tufwile ukupepela mu citetekelo. (AbaHebere 11:6) Lintu baeluda ba Bwina Kristu basanga uwalwala lwa ku mupashi uuleumfwila ukwaafwa kwabo ukwa mu Malembo, nga bapepa “ipepo lya citetekelo likapususho mulwele.” (Yakobo 5:15) Filya amapepo ayapepelwa mu citetekelo yateemuna Shifwe wa ku muulu, e fyo no kusambilile Cebo ca kwa Lesa ukwabamo ipepo kumutemuna. Kemba wa malumbo alangile imibele yawamisha lintu aimbile ukuti: “Ndesumbwila amaboko yandi ku mafunde yenu, ndeetetula ne fipope fyenu. Ukucetekanya kusuma no kwishiba nsambilisheni; pantu natetekela amafunde yenu.” (Ilumbo 119:48, 66) ‘Natufungulule amaboko yesu’ pa kupepa mu kuicefya no kutetekela ukupitila mu kulaumfwila amafunde ya kwa Lesa.
5. Nga twabulwa amano cinshi tufwile ukucita?
5 Tutile twabulwa amano ayalekabilwa pa kwansha ubwesho bumo. Nalimo tuletwishika nampo nga ubusesemo bumo ubwa mu Baibolo bulefikilishiwa pali nomba. Mu cifulo ca kuti ici citulenge ukupungaila lwa ku mupashi, natupepele amano. (Abena Galatia 5:7, 8; Yakobo 1:5-8) Kwena, tatwingenekela Lesa ukutwasuka mu nshila yaibelako. Tufwile twalanga ukufumaluka kwa mapepo yesu pa kucita ifyo enekela abantu bakwe bonse ukucita. Calikatama ukulakuula icitetekelo cesu ukupitila mu kusambilila Amalembo ukubomfya impapulo shipayanishiwa ukupitila mu “musha wa cishinka kabili uwashilimuka.” (Mateo 24:45-47; Yoshua 1:7, 8) Tulekabila no kwishibilapo na fimbi ukupitila mu kusangwa ku kulongana kwa bantu ba kwa Lesa lyonse.—AbaHebere 10:24, 25.
6. (a) Cinshi ifwe bonse tulekabila ukwishiba pa lwa nshita tulimo na pa kufikilishiwa kwa masesemo ya Baibolo? (b) Ukusansha pa fyo tupepela ishina lya kwa Yehova ukushishiwa, cinshi tufwile ukucita?
6 Ilelo, Abena Kristu bamo baletukutila ifya pa lwabo na mabuyo yambi icilelangilila fye ukuti balileka ukwiluka ukuti nomba e lyo tufikile mu kati na nkati ka “nshita ya ku mpela.” (Daniele 12:4) Cili icalinga ukuti abasumina banensu balepepa ukuti aba musango yo bengabukulula nelyo ukukoshako icitetekelo cabo mu bushininkisho bwa mu Malembo ubwa kuti Kristu alibapo ukutula mu 1914 lintu Yehova amucitile Mfumu ya ku muulu no kuti aleteka mu kati ka balwani bakwe. (Ilumbo 110:1, 2; Mateo 24:3) Bonse tufwile ukwiluka ukuti ifya kucitika fyasoobelwe pamo nga ukonaulwa kwa mipepele ya bufi—“Babele Mukalamba”—ukusansa kwa buSatana ukwa kwa Gogi wa ku Magogi pa bantu ba kwa Yehova, ne fyo Lesa Wa maka yonse akabapususha pa nkondo ya Armagedone kuti fyatendeka mu kupumikisha kwa kupapa kabili kuti fyacitika mu nshita iinininini. (Ukusokolola 16:14, 16; 18:1-5; Esekiele 38:18-23) E co natulepepa ukuti Lesa aletwaafwa ukuba abalola lwa ku mupashi. Shi ifwe bonse natulepepa mu mukoosha ukuti ishina lya kwa Yehova lishishiwe, ukuti Ubufumu bwakwe bwise, no kuti ukufwaya kwakwe kucitwe pano nse nga mu muulu. Cine cine, natutwalilile ukulange citetekelo no kushinina ukuti amapepo yesu yalifumaluka. (Mateo 6:9, 10) Cine cine, shi bonse abatemwa Yehova bafwaye Ubufumu bwakwe intanshi no bulungami bwakwe no kubombesha mu kushimikila imbila nsuma ilyo impela ishilaisa.—Mateo 6:33; 24:14.
Lumbeni Yehova no Kumutasha
7. Cinshi mutemenwemo mwi pepo lya kwa Davidi ilyalembwa pali 1 Imilandu 29:10-13?
7 Inshila yacindama ‘twingapekanishishamo amapepo yesu nge cushi ce fungo’ kulumba Lesa no kumutasha ukufuma pa nshi ya mutima. Imfumu Davidi na bena Israele bapepele ipepo lya musango yo lintu bapeele imisangulo ku bukuule bwe tempele lya kwa Yehova. Davidi apepele ati: “Mube abacindikwa, mwe Yehova Lesa wa kwa Israele shifwe, umuyayaya umuyayaya. Fyenu, mwe Yehova, ubukulu na bumpalume no kuyemba no kupulama na bukatebebe, pantu conse icili mu muulu na pa nshi cenu; ubufumu bwenu, mwe Yehova, kabili mwalitumpuka mwabo mutwe kuli bonse! Kabili ubucindami no bukata fifuma kuli imwe, mwe Kateka wa bonse; mu kuboko kwenu muli amaka na bumpalume, kabili mu kuboko kwenu e muli ukukusha no kukosha bonse. E ico nomba, mwe Lesa wesu, ifwe [tulemutasha, no kulumbe] shina lyenu ilyalumbuka.”—1 Imilandu 29:10-13.
8. (a) Mashiwi nshi aya kulumba ayasangwa mu Amalumbo 148 ukufika ku 150 yantu mutemenwe sana? (b) Nga tulasuminisha ku mashiwi yaba pa Ilumbo 27:4, cinshi tukacita?
8 Mwandi mashiwi yashaiwamina aya kulumba no kutasha! Limbi amapepo yesu te kuti yalongoloke nga aya, lelo yafwile ukufuma pa nshi ya mutima. Mwi buuku lya Amalumbo mwaisula amapepo ya kutasha no kulumba. Mu Amalumbo 148 ukufika ku 150 mulasangwa amashiwi ya kulumba ayasuma. Mu sha amalumbo ishingi mulasangwa inumbwilo sha kutasha Lesa. Davidi aimbile ukuti: “Icintu cimo nalomba kuli Yehova, e co ndefwayafwaya; ukwikala mu ng’anda ya kwa Yehova inshiku shonse sha mweo wandi, ku kutambo busuma bwa kwa Yehova, no [kutasha pe, NW] tempele lyakwe.” (Ilumbo 27:4) Natulecita umwabela amapepo yesu aya musango yo pa kubombako mu kupimpa mu milimo yonse iya nkuta sha kwa Yehova. (Ilumbo 26:12) Ukulacite fyo no kulaetetula pa Cebo ca kwa Lesa cila bushiku kukatulenga ukuba ne milandu iingi iya kulumbanishishapo Yehova ukufuma pa nshi ya mutima no kumutasha ilyo tulemutununuka.
Lombeni mu Kuicefya Ukwaafwa kwa kwa Yehova
9. Imfumu Asa yapepele shani, kabili cinshi cafuminemo?
9 Nga tulebombela Yehova no mweo onse nge Nte shakwe, ukwabulo kutwishika akaasuka amapepo yesu nga twalombo kwaafwiwa. (Esaya 43:10-12) Sambilileni pa lwa kwa Asa, imfumu ya Yuda. Mu kuteka kwakwe mwali umutende pa myaka 10 iyakubalilapo mu myaka 41 iyo atekele (977-937 B.C.E.). Lyene Yuda aalingililwe ku fita 1,000,000 ifyatungulwilwe na Zera umwina Ethiopia. Nangula bacepele sana, Asa na baume bakwe bafumine ku kuyakumanya abalwani. Nangu ni fyo, ilyo ubulwi bushilatendeka, Asa alipepele ukufuma pa nshi ya mutima. Alishibe ukuti Yehova alikwata amaka ya kupususha. Iyi mfumu yapaapaatile ukwaafwa aiti: “Muli imwe e mo twashintilila, kabili mwi shina lyenu e mo twaishila pali cinkupiti uyu. Mwe Yehova, ni mwe Lesa wesu; mwileka muntunse amwanshe.” Balicimfishe umupwilapo pantu Yehova alipuswishe Yuda pa mulandu we shina lyakwe ilikulu. (2 Imilandu 14:1-15) Nampo nga atupususha ku bwesho nelyo atupeela fye amaka ya kubushipikisha, Lesa cine cine alomfwa ilyo tulemupaapaata ukuti atwaafwe.
10. Nga tatwishibe fya kucita pa bwafya bumo, ni shani ipepo lya Mfumu Yehoshafati lingatwaafwilisha?
10 Nga tatwishibe ifya kucita pa bwafya bumo, kuti twacetekela ukuti Yehova akomfwa ilyo twalomba ukwaafwa kwakwe. Ici calicitike mu nshiku sha Mfumu Yehoshafati iya ku Yudea, iyatendeke ukuteka mu mwaka wa 936 B.C.E. Lintu Yuda aatiinishiwe ne milalo ya bena Moabu, abena Amone, na ba ku lupili lwa Seiri, Yehoshafati apaapeete ati: “Mwe Lesa wesu, bushe tamwabapingule? Pantu muli ifwe tamwaba maka ku cinso ca kwa cinkupiti uyu mukalamba uuleisa pali ifwe; kabili ifwe tatwishibe ica kucita, lelo amenso yesu twalosha pali imwe.” Yehova alyaswike lilye pepo lyabamo ukuicefya, aalwiliile Yuda ukupitila mu kufulunganya imilalo ya balwani ica kuti batendeke ukuipaya. E co, inko shali mupepi shalitiinine, lyene umutende walifulile mu Yuda. (2 Imilandu 20:1-30) Nga twabulwa amano yalekabilwa ukuti tupite mu bwafya bumo, kuti twapepa nge fyapepele Yehoshafati ukuti: ‘Tatwishibe ica kucita, lelo amenso yesu twalosha kuli imwe, mwe Yehova.’ Umupashi wa mushilo kuti watulengo kwibukisha ifishinka fya mu Malembo ifilekabilwa ku kupwisha ubwafya, atemwa Lesa kuti atwaafwa mu nshila abantunse bashingelenganya.—Abena Roma 8:26, 27.
11. Cinshi twingasambilila pa lwe pepo nga twamona ifyo Nehemia abombele ukulosha kwi linga lya Yerusalemu?
11 Kuti cakabila ukuti tutwalilile ukupepela ukwaafwa kwa kwa Lesa. Nehemia alilooseshe, no kulila, alekele ukulya, kabili pa nshiku ishingi alipepele pa lwe linga lyabongololwa ilya Yerusalemu na pa bubi ubukalamba ubwa bekashi ba mu Yuda. (Nehemia 1:1-11) Amapepo yakwe cine cine yalifikile kuli Lesa nge cushi ce fungo icanunke cisuma. Bushiku bumo Artakishashete Imfumu ya ku Persia yaipwishe Nehemia uwali uwabombomana ati: “Cinshi ico ulefwaya?” Nehemia ashimika ukuti: “E ico napepele kuli Lesa wa mu muulu.” Lilya ipepo lya mu mutalalila ilipi lyalyaswikwe, pantu Nehemia alisuminishiwe ukucita ico umutima wakwe walefwaya pa kuya ku Yerusalemu ku kuyakuula ilinga lya iko ilyabongolwelwe.—Nehemia 2:1-8.
Lekeni Yesu Amusambilishe Ifya Kupepa
12. Kuti mwasupawila shani ifishinka fikalamba ifya mwi pepo lya cilangililo ilya kwa Yesu mu mashiwi yenu?
12 Pa mapepo yonse ayalembwa mu Malembo, ilyacilapo kube lya kufunda lipepo lya cilangililo lintu Yesu Kristu apepele ilyali nge cushi ce fungo icanunke cisuma. Ilandwe lya kwa Luka litila: “Umo uwa mu basambi ba [kwa Yesu] atile kuli wene, Mwe Shikulu, tusambilisheni ukupepa, ifyo na Yohane asambilishe abasambi bakwe. Awe atile kuli bene, Ilyo mulepepa, muleti, Tata, ishina lyenu [lishishiwe, NW]; ubufumu bwenu bwise; tupeni akasuba na kasuba ica kulya cesu ca bukaca; tulekeleleni na ku membu shesu, pantu na ifwe bene tulekelela onse uwatuliile misha; kabili mwitutwala mu kweshiwa.” (Luka 11:1-4; Mateo 6:9-13) Natusambilile pali ili pepo, ilyabelako nge ca kututungulula, lelo te lya kusungila.
13. Kuti mwalondolola shani umwalola amashiwi ya kuti “Tata, ishina lyenu lishishiwe”?
13 “Tata, ishina lyenu lishishiwe.” Ukwita Yehova ukuti Tata lishuko lyaibela ilyo ababomfi bakwe abaipeela bakwata. Tufwile ukupoosako inshita mu kulapepa lyonse kuli Lesa mu mucinshi no kumucindikisha ukupala abana abaipekanya lyonse ukweba shibo uwa nkumbu conse icilebacusha. (Ilumbo 103:13, 14) Mu mapepo yesu tufwile twalanga ukuti twalyangwako ku kushishiwa kwe shina lya kwa Yehova ico tulafulukisha ukuti umuseebanya onse uwatuulaikwa pali lyene ukafumepo. Cine cine, tulafwaya ishina lya kwa Yehova ukuibeelako no kube lya mushilo, nelyo ilyashila.—Ilumbo 5:11; 63:3, 4; 148:12, 13; Esekiele 38:23.
14. Cipilibula nshi ukupepo kuti, “Ubufumu bwenu bwise”?
14 “Ubufumu bwenu bwise.” Ubufumu kuteka kwa kwa Yehova ukupitila mu buteko bwa ku muulu ubwa buMesia ubwapeelwa ku Mwana wakwe Yesu na banankwe “abashila.” (Daniele 7:13, 14, 18, 27; Ukusokolola 20:6) Buli no ‘kwisa’ nomba line ku kulwisha bonse abakaana bumulopwe bwa kwa Lesa, ukubalofya pe sonde. (Daniele 2:44) E nshita ukufwaya kwa kwa Yehova kukacitwa pano nse nga mu muulu. (Mateo 6:10) Mwandi ico cikaleta ukusekelela ku fibumbwa fyonse ifibombela Mulopwe wa Kubumbwa konse muli bucishinka!
15. Ukulomba ukuti Yehova atupeele “ica kulya cesu ca bukaca” kulangilila cinshi?
15 “Tupeni akasuba na kasuba ica kulya cesu ca bukaca.” Ukulomba Yehova ukutupeela ica kulya “ca bukaca” kulangilila ukuti tatulomba ifyacilamo lelo tulomba fye ifyo tukabila cila bushiku. Nangu ca kuti twalicetekela Lesa ukutupayanishisha, tulabomba no kubomfya inshila shonse ishisuma isha kusangilamo ifya kulya ne fikabilwa fimbi. (2 Abena Tesalonika 3:7-10) Kwena, tulingile ukutasha Kapayanya wesu uwa ku muulu pantu ukutemwa kwakwe, amano, na maka e filenga ukuti tukwate ifi.—Imilimo 14:15-17.
16. Ni shani fintu Lesa engatwelela?
16 “Tulekeleleni na ku membu shesu, pantu na ifwe bene tulekelela onse uwatuliile misha.” Apantu tatwapwililika kabili tuli babembu, te kuti tufishepo bwino ukwikalila umwabele mibele yapwililika iya kwa Yehova. E co, tulakabila ukupepela ukuti atulekelele ukupitila mwi lambo lya cilubula ilya kwa Yesu. Lelo nga tulefwaya ‘Komfwa we pepo’ ukubomfya umutengo wa lilye lambo pa membu shesu, tufwile ukulapila no kuitemenwa ukupokelela ukusalapulwa konse uko atusalapula. (Ilumbo 65:2; Abena Roma 5:8; 6:23; AbaHebere 12:4-11) Ukulundapo, kuti twacetekela ukuti Lesa akatulekelela fye lintu na ifwe “twalekelela abatuliile misha,” abatubembukila.—Mateo 6:12, 14, 15.
17. Ni mwi mwalola amashiwi ya kuti, “Mwitutwala mu kweshiwa”?
17 “Mwitutwala mu kweshiwa.” Limo limo Baibolo isoso kuti Yehova e ucite fintu, ilintu alefisuminisha fye ukuti ficitike. (Ruti 1:20, 21) Lesa tatwesha ukuti tucite ulubembu. (Yakobo 1:13) Amesho ya kucite cabipa yafuma kuli Kaseebanya, ku mubili wesu uwa lubembu, na kuli cino calo. Satana e Katunka uutubeleleka ukuti tubembukile Lesa. (Mateo 4:3; 1 Abena Tesalonika 3:5) Nga twalombo kuti, “Mwitutwala mu kweshiwa,” ninshi tulelomba Lesa ukuti eleka tufilwe ukumumfwila lintu twaeshiwa. Kuti atutungulula pa kuti tatunakiileko no kucimfiwa na Satana, ‘[umubifi].’—Mateo 6:13; 1 Abena Korinti 10:13.
Citeni Umwabela Amapepo Mupepa
18. Ni shani twingalacita umwabela amapepo tupepa aya kufwaya icupo no lupwa ifya nsansa?
18 Ipepo lya cilangililo ilya kwa Yesu lyalandile pa fishinka fyakatama, lelo kuti twapepela ne fintu fimbi. Ku ca kumwenako, kuti twapepa nga tulefwaisha icupo ca nsansa. Kuti twapepela ukuilama, nga tulefwaya ukuisunga aba musangwela ukufikila ukuupana. Lelo lekeni tulecita umwabela amapepo tupepa pa kusengauka ifitabo ne fya kusekesha ifya bucisenene. Natupampamine na pa ‘kuupila fye muli Shikulu.’ (1 Abena Korinti 7:39; Amalango 7:3, 4) Ilyo twaupa nelyo ukuupwa, tukakabila ukulacita umwabela amapepo tupepa aya kuti tube ne nsansa pa kumfwila ukufunda kwa kwa Lesa. Kabili nga twalikwata abana, twilapepa fye ukuti bakabe ababomfi ba busumino aba kwa Yehova. Tufwile ukubombesha ukubasambilisha icine ca kwa Lesa ukupitila mwi sambililo lya Baibolo na mu kulasangwa ku kulongana kwa Bwina Kristu pamo na bo lyonse.—Amalango 6:5-9; 31:12; Amapinda 22:6.
19. Nga tulepepela ubutumikishi bwesu cinshi tulingile ukucita?
19 Bushe tulapepela ukupaalwa mu butumikishi? Lyene natulecita umwabela ayo mapepo pa kubombako bwino mu mulimo wa kushimikilo Bufumu. Nga tulapepela inshila twingaafwilamo bambi ukuba pa nshila ya ku bumi bwa muyayaya, tufwile ukulemba no kusunga bwino ifyebo pa lwa balefwaisha icine kabili tufwile ukuitemenwa ukusansha mu mitantikile yesu ukutungulula amasambililo ya Baibolo aya pa ng’anda. Nga nga ca kuti tulefwaisha ukutendeka umulimo wa nshita yonse uwa kushimikila uwa bupainiya? Lyene natutendeke ukulacita umwabela amapepo tupepa pa kulundako umulimo wesu uwa kushimikila no kulabombako mu butumikishi na bapainiya. Nga twacite fyo cikalanga ukuti tulecita umwabela amapepo tupepa.
20. Cinshi icipande cikonkelepo cikalandapo?
20 Nga ni muli bucishinka tulebombela Yehova, kuti twacetekelo kuti akaasuka amapepo yesu ayomfwana no kufwaya kwakwe. (1 Yohane 5:14, 15) Cine cine mu kubebeta amapepo yamo ayalembwa mu Baibolo twasambililamo ifishinka fya kutwaafwa. Icipande cesu icikonkelepo cikalanda pa fya kutungulula fimbi ifya mu Malembo ifingaafwa abalefwaisha ‘ukupekanya amapepo yabo nge cushi ce fungo ku cinso ca kwa Yehova.’
Kuti Mwayasuka Shani?
◻ Mulandu nshi tufwile ukupepela mu citetekelo?
◻ Bucindami nshi ukulumba no kutasha fyakwata mu mapepo yesu?
◻ Mulandu nshi twingacetekela ukulomba ukwaafwa kwa kwa Yehova mwi pepo?
◻ Fishinka nshi fimo ifikalamba ifyaba mwi pepo lya cilangililo?
◻ Ni shani twingalacita umwabela amapepo tupepa?
[Icikope pe bula 12]
Inshita shimo shimo kuti twakabila ukupepa nge Mfumu Yehoshafati uwapepele ati: ‘Ifwe tatwishibe ica kucita, lelo amenso yesu twalosha pali imwe, mwe Yehova’
[Icikope pe bula 13]
Bushe mulapepa umwabela ipepo lya cilangililo ilya kwa Yesu?