Icingaleta Insansa mu Calo
MAGAZINI wa Time atile: “umuntu umo fye mpo uwakwatisha amaka—te pa myaka fye 2000 lelo na mu lyashi lyonse ilya bantunse, ni Yesu wa ku Nasarete.” Ilyo Yesu ali pano isonde, imintapendwa ya ba mitima ya bufumacumi balikutulwike ukuti ali mukalamba sana kabili asakamene bambi. E co te ca kupapa ukuti balefwaya ukumucite mfumu. (Yohane 6:10, 14, 15) Lelo, nga fintu tulandilepo mu cipande cafumako, Yesu alikeene ukuba mu mapolitiki.
ICASUKO ca kwa Yesu cashimpilwe pa fintu fitatu: ifyo Wishi alemona ifyalecitika pa mulandu wa kuisalila, ukusanshako imitekele ya buntunse; Yesu alishibe ulwa mipashi ishimoneka iyalepumfyanya imibombele isuma iya bakateka; no bufwayo bwa kwa Lesa ubwa kuleta ubuteko bwa ku muulu ku kuteka isonde lyonse. Ilyo tulebebeta sana ifi fishinka fitatu twalamona ico ukutukuta kwa bantunse ukwa kulenga isonde ukuwama kushatungulukila. Na kabili twalamona icingawamya isonde.
Bushe Abantunse Kuti Baiteka?
Ilyo Lesa abumbile abantunse, abapeele bukateka pa nama. (Ukutendeka 1:26) Lelo abantunse bali no kunakila bumulopwe bwa kwa Lesa. Umwaume wa ntanshi no mwanakashi bali no kulanga ukunakila kuli Lesa pa kukanalya ifisabo fya muti umo, “umuti wa kulengo kwishibo busuma no bubi.” (Ukutendeka 2:17) Ku ca bulanda, Adamu na Efa tababomfeshe bwino amaka ya kuisalila kabili bakene ukumfwila Lesa. Ukulye cisabo cabindilwe kwali kwiba no kupondokela bumulopwe bwa kwa Lesa. Utulembo twa pe samba pa Ukutendeka 2:17 muli The New Jerusalem Bible tutila Adamu na Efa bafwaile “ukulaitungulula fye abene, e kuti umuntu akaana ukusumina ukuti abumbwa fye . . . Ulubembu lwa kubalilapo lwali kusansa bumulopwe bwa kwa Lesa.”
Pa mulandu wa milandu yakakala iyaimine, Lesa alekele Adamu na Efa na bana babo ukuisalila imikalile, kabili baimikile ifipimo fya calungama ne cabipa. (Amalumbo 147:19, 20; Abena Roma 2:14) Apa e patendekele ukufwaya ukuiteka. Bushe balitunguluka? Ukulingana ne fyo twamona pa myaka iingi, kuti twatila tabatunguluka! Lukala Milandu 8:9 atila: “Abantu bacito lukambo ku bantu ku kubabifya.” Ili lyashi lya bulanda pa lwa kuiteka lileshininkisha ukuti ya cine amashiwi ya pali Yeremia 10:23 ayatila: “Mwe Yehova, ninjishibo kuti te kwa muntunse ukwenda kwakwe; te kwa muntu uuleya ukushikimika amatampulo yakwe.” Ifyacitika fyalanga ukuti abantunse tabakwata amaka ya kuteka bwino ukwabula Kalenga wabo.
Yesu alisuminishe sana ici cishinka. Ukukanakonka ubutungulushi bwa kwa Lesa cali ca muselu kuli wene. Atile: “Nshicita kantu neka nangu kamo. . . . ine ncita pe ifya [kutemuna Lesa].” (Yohane 4:34; 8:28, 29) E co apo tasuminishiwe na Lesa ukupoka ubufumu, Yesu tatontonkenye na pa kupoka. Lelo ici tacipilibula ukuti taleangwa ukwafwa abantu banankwe. Lelo, acitile apapelele amaka yakwe ukwafwa abantu ukusanga insansa shikalamba pali ilya nshita na ku nshita ya ku ntanshi. Apeele no mweo wakwe ku bantunse. (Mateo 5:3-11; 7:24-27; Yohane 3:16) Lelo Yesu alishibe ati “Ku cintu conse kwabe nshita iyalingwa,” ukusanshako fye ne nshita ya kwa Lesa iya kulanga bumulopwe bwakwe pa bantunse bonse. (Lukala Milandu 3:1; Mateo 24:14, 21, 22, 36-39) Lelo, ibukisheni ukuti mu Edene abafyashi besu aba kubalilapo bakonkele ubufwayo bwa mupashi ubifi, uwalandile kuli bene ukupitila mu nsoka iyo balemona. Ici catuleta ku mulandu wa bubili uo Yesu akanine ukuba mu mapolitiki.
Kateka wa Pano Isonde Uushaishibikwa
Baibolo itila, Satana aebele Yesu ati kuti amupa “amabufumu yonse ya pano isonde no bukata bwa yako” nga amupepa. (Mateo 4:8-10) Cintu Yesu ali no kupeelwa, kuteka icalo, nga acita fye cintu Kaseebanya alefwaya. Yesu tanakile kuli ili tunko. Bushe cine cine ili lyali litunko? Bushe Satana aali no kumupa icintu cakule fyo? Cine cine, pantu Yesu umwine aitile Kaseebanya ati “kateka wa pano isonde,” kabili umutumwa Paulo amulondolwele ukuti “mulungu wa nshita ino.”—Yohane 14:30; 2 Abena Korinti 4:4; Abena Efese 6:12.
Kwena, Yesu alishibe ukuti Kaseebanya tatemwa abantu ukufuma pa mutima. Atile Satana ni “nkomi” kabili “ni wishi wa bufi na conse ica bufi.” (Yohane 8:44, The Amplified Bible) Cine cine, ‘isonde ilyalala mu maka’ ya mubifi wa musango yo te kuti libe ilya nsansa. (1 Yohane 5:19) Lelo Kaseebanya takatwalilile ukuba na ya maka. Yesu uuli nomba icibumbwa ca ku mupashi icakwatisha amaka, alaswa afumyepo Satana no kusonga kwakwe konse.—AbaHebere 2:14; Ukusokolola 20:1-3.
Satana umwine alishiba ukuti inshita yakwe iya kuba kateka ileya ilepwa bwangu bwangu. E co napampamina sana pa kubomfya conse ico engashukila ku kukowesha abantu ica kuti cabansha no kusanguluka, nga fintu acitile ilyo Ilyeshi lya mu nshiku sha kwa Noa lishilabako. (Ukutendeka 6:1-5; Yuda 6) Pa Ukusokolola 12:12 patila: “Kalanda kuli imwe, mwe calo na bemba! pa kuti Kaseebanya naikila pali imwe, ali ne cipyu cikalamba, pa kwishibo kuti ali ne nshita inono fye.” Ukusesema kwa Baibolo ne filecitika mu calo filanga ukuti tuleikala mupepi ne mpela ya iyi “nshita inono fye.” (2 Timote 3:1-5) Ukulubulwa kuli mupepi.
Ubuteko Bukaleta Insansa
Umulandu wa butatu uo Yesu ashafwaile ukuba mu mapolitiki ni co alishibe ukuti ku nshita yapimwa iya ku ntanshi, Lesa akemika ubuteko bwa ku muulu ubukateka isonde. Baibolo itila ubu buteko Bufumu bwa kwa Lesa, kabili ubu e bwali umutwe ukalamba uwa kusambilisha kwa kwa Yesu. (Luka 4:43; Ukusokolola 11:15) Yesu asambilishe abasambi bakwe ukupepa ukuti ubu Bufumu bwise, pantu ni mu kuteka fye kwa buko umo ‘ukufwaya kwa kwa Lesa kukacitwa pano nse nga mu muulu.’ (Mateo 6:9, 10) Napamo kuti mwaipusha ukuti, ‘Nga ca kuti ubu Bufumu bukateka pe sonde lyonse, cikaba shani ku mabuteko ya bantunse?’
Icasuko cisangwa pali Daniele 2:44 apatila: “Mu nshiku sha shamfumu ishi [ishikalateka ku mpela ya buno bwikashi] Lesa wa mu muulu akemyo bufumu ubushakonaulwe umuyayaya, no bufumu bwa buko tabwakashiilwe ku bantu bambi; bukashonaula no kupesha aya mabufumu yonse [ayapangwa na bantu], kabili bukeminina umuyayaya.” Mulandu nshi Ubufumu bwa kwa Lesa ‘bukashonawila’ imitekele ya pano isonde? Pantu yapampamina pa kulundulula ukuiteka, icintu icisalula Lesa ico Satana aletele kale mwi bala lya Edene. Ukusansha pa kukanaletela umuntu ubusuma nangu bumo, abalundulula iyi mibele baibika pa bulwani na Kabumba. (Amalumbo 2:6-12; Ukusokolola 16:14, 16) E co tufwile ukuipusha ati, ‘Bushe tulakonka ifunde lya kwa Lesa nelyo tulalisuusha?’
Ni Bumulopwe bwa Bani Mukasala?
Pa kwafwa abantu ukupingula ica kucita ilyo baishiba bwino bwino pa lwa mitekele, Yesu atumine abasambi bakwe ku kubilisha “imbila nsuma iyi ya bufumu . . . ku fyalo fyonse ku kubo bunte ku nko shonse” ilyo impela ishilaisa. (Mateo 24:14) Ni bani pali lelo abaishibikwa ukuti balabilisha Ubufumu bwa kwa Lesa? Ni Nte sha kwa Yehova. Na kuba pa nkupo ya pa ntanshi iya uyu magazini, pa nshita ntali palembwa amashiwi ya kuti, “Ulusabankanya Ubufumu bwa kwa Yehova.” Pali lelo amamilioni 6 aya Nte sha kwa Yehova mu fyalo ukucila pali 230 baleafwa abantu ukunonka ukwishiba kwine kwine pa lwa ubo Bufumu.a
Amapaalo ya Batekwa ba Bufumu
Yesu lyonse alecite fintu ukulingana no kutantika kwa kwa Lesa. E co, ukucila ukuitungulula no kwesha ukutungilila nelyo ukuwamya ubwikashi bwa nomba ukupitila mu mapolitiki, alibombeshe ukulundulula ifya Bufumu bwa kwa Lesa. Bufumu fye e bukapwisha amafya ya cino calo. Pa mulandu wa bucishinka apokelele icilambu ca bufumu mu muulu, ukuba Imfumu ine iya bulya Bufumu. Mwandini icilambu cakwe pa kunakila Lesa cali icishaiwamina!—Daniele 7:13,14.
Imintapendwa pali lelo abapashanya Yesu mu kucindamika ifya Bufumu bwa kwa Lesa no kunakila ubufwayo bwakwe na bo bakapoka icilambu cishaiwamina, e kuti ishuko lishaiwamina ilya kuba abatekwa ba Bufumu bwa kwa Lesa. (Mateo 6:33) Mu kuteka kusuma ukwa ubu bufumu, bakafwiwa ukufika ku kupwililika, no kukwata isubilo lya mweo wa muyayaya. (Ukusokolola 21:3, 4) Pali 1 Yohane 2:17 patila: “Pano isonde paleya, no lunkumbwa lwa pako; lelo uucito kufwaya kwa kwa Lesa ekalilila umuyayaya.” Ilyo Satana na bamukonka bakafumishiwapo ne sonde lyonse likaba paradise umushakabe malekano pa kati ka fyalo, amakwebo ya bucenjeshi, no kupepa kwa bufi, mwandini tukasekelela nga nshi ukwikala mu calo inshiku pe!—Amalumbo 37:29; 72:16.
Cine cine, Ubufumu bwa kwa Lesa e bwingaleta fye icalo ca nsansa, kabili ubukombe ububilisha bwene bwalilinga ukwitwa ati imbila nsuma. Nga ca kuti tamulati mukutike ku mbila nsuma, ilyo Inte sha kwa Yehova bakamutandalila, mulandu nshi mushingakutikila ku mbila nsuma bamuletela pa mwenu?
[Futunoti]
a Pa kubilisha Ubufumu bwa kwa Lesa, Inte sha kwa Yehova tashingila mu mapolitiki nelyo ukupondokela amabuteko ya pano calo, nangu fye ni mu fyalo umo Inte babindwa nelyo bapakaswa. (Tito 3:1) Lelo, balesha ukwafwa abantu lwa ku mupashi ukwabula ukwingila mu mapolitiki nga fintu Yesu na basambi bakwe aba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo bacitile. Inte shilatukuta ukwafwa abalemenena ku bulungami mu mekashi yapusanapusana ukusambilila ifishinte fisuma ifya mu Baibolo, pamo nga ukutemwana mu lupwa, ubufumacumi, umusangwela, ne mibele isuma pa ncito. Icacilapo, balabombesha ukubasambilisha ifya kukonka ifishinte fya mu Baibolo no kucetekelo kuti Ubufumu bwa kwa Lesa lisubilo line line ilya muntunse.
[Ifikope pe bula 5]
Ilyashi lya kale lishininkisha ukuti abantunse te kuti baiteke bwino ukwabula Lesa
[Icikope pe bula 5]
Apo e uteka “ubwikashi bwa nomba,” Satana atile kuti apeela Yesu “amabufumu yonse ya pano isonde”
[Ifikope pe bula 7]
Yesu asambilishe ukuti ilyo Ubufumu bwa kwa Lesa bukalateka, icalo cikawama