Icishinka pa lwa bamalaika

Ukubeleshanya no muntu umo ilingi line cisanshamo ukusambilila ifintu fimo pa lwa lupwa lwa uyo muntu. E fyo caba na ku kwishiba Yehova Lesa. Mwalibimbwa ifingi ukucila pa kwishiba fye ishina lyakwe. Tufwile na kabili ukwishibapo fimo pa lwa ‘lupwa’ lwakwe ulwa mu muulu. (Linganyako Abena Efese 3:14, 15.) Baibolo ita bamalaika ati “abana baume” ba kwa Lesa. (Yobo 1:6) Pa kulanguluka ulubali lwabo ulwakatama muli Baibolo, tufwile ukufwaya ukwishiba ifyafulilako pa lwa bene ku kumfwikisha icifulo bakwata mu mifwaile ya kwa Lesa.

KULIKO ulutambi lupya ululeimako. Abantu bafulilako tabalesosa fye ukuti balisumina muli bamalaika; icinabwingi cileingilishiwako baletunga ukuti balyambukilwako na bene mu nshila imo. Lintu Abena America 500 baipushiwe ukuti, “Bushe iwe pa lobe walyumfwapo ukubapo kwa kwa malaika mu bumi bobe?” mupepi ne ciputulwa ca pali fitatu bayaswike abati ee. Ica kupapusha na kabili cili bwingi bwa misepela abatunga ukusumina muli bamalaika—ukulingana no kufwailisha kumo ukwa mu United States, amaperesenti 76 ubwingi bonse! Mu kushininkisha, abantu bali abasekelela muli bamalaika. Lelo ni shani fintu ukutontonkanya kwa ndakai pa lwa bamalaika kulinga mu cine ca mu Baibolo?

Ukucefya Ulubali lwa kwa Satana

Lintu tulelanda pali bamalaika, tatulingile ukusuulako bamalaika ababifi, ifibumbwa fya ku muulu abo Baibolo itila balipondokele Lesa. Uwapulamo pali aba ni Satana. Icitabo calumbuka iciitwa Ask Your Angels citubulula ukuti Satana aba fye “lubali lwa kwa Lesa” uwafwa abantunse ukukosha “imicincili [yabo] ya ku mupashi” ukupitila mu matunko abaletela libili libili. Te mulandu na ya “mapange yabamo kutemwa” aya kwa Satana, bakalemba balondolola ukuti, pa myanda ya myaka iingi amonwa mu cilubo ngo wa bubifi. Balundako ukuti Satana na Yesu, “ilintu tababa bakasailisha ba umo no munankwe, kwena baba ku lubali lumo lwine, imbali sha muntu umo wine.” Uku kutunga kwa kupapusha, lelo cinshi cintu Baibolo isosa?

Baibolo ilacilenga ukumfwika ukuti Satana te “lubali lwa kwa Lesa” lelo mulwani wa kwa Lesa. (Luka 10:18, 19; Abena Roma 16:20) Alasonsomba bumulopwe bwa kwa Yehova, kabili amapange yakwe ku bantunse tayaba ya “kutemwa” nangu panono. Apeemena icipyu cakwe mu bunkalwe pa babomfi ba kwa Lesa aba pe sonde. Abapeele milandu ku cinso ca kwa Lesa akasuba no bushiku!a (Ukusokolola 12:10, 12, 15-17) Satana apampamina pa kubabotelesha te mulandu ne fya kufumamo. Ukulamata kwa bukatu ukwa muntu mulungami Yobo kwasansalike imibele yakwe iya mutima wapama uushisakamana ukucululuka kwa bantunse.—Yobo 1:13-19; 2:7, 8.

Satana na Yesu baba pa bulwani bwakosa tababa “ku lubali lumo lwine” nangu panono. Kwena, ukwabulo kutwishika cali ni Satana e wasongele Herode ukupanga icipoope ca kwipayaulwa kwa tunya—mu kweshaesha kwa kwipaya umwana munono Yesu! (Mateo 2:16-18) Kabili ukusansa kwa kwa Satana ukwabulo kuleka kwalitwalilile mpaka fye ne mfwa ya kwa Yesu. (Luka 4:1-13; Yohane 13:27) Muli fyo, ukucila ukuba “imbali sha muntu umo wine,” Yesu na Satana baba pa bulwani bwine bwine. Ubusesemo bwa mu Baibolo bulangishe fyo ubulwani bwabo tabwingasengaukwa. (Ukutendeka 3:15) Cili icalinga, ukuti Yesu wabuushiwa e ukonaula Satana mu nshita yalingwa iya kwa Lesa.—Ukusokolola 1:18; 20:1, 10.

Amapepo Yali no Kulungatikwa Kuli Bani?

Bandubulwila bamo aba tubungwe twa bamalaika batasha ukwetetula ne nshila shimbi ku kumfwaninamo na bamalaika. “Ukulomba kwafumaluka ukwa kufwaya ukumfwana no uli onse mu lupwa lwa mu muulu te kuti kusuulweko,” e fisosa icitabo cimo. “Ipusha kabili uli no kwasukwa.” Mikaele, Gabriele, Uriel, na Rafael baba pali bamalaika abo icitabo citasha ukubuushako.b

Nangu cibe fyo, Yesu asambilishe abakonshi bakwe ukupepa kuli Lesa, te kuli bamalaika. (Mateo 6:9, 10) Mu kupalako, Paulo alembele ukuti: “Mu fintu fyonse lekeni ifya kulomba fyenu fiishibikwe kuli Lesa mu kupepa no kupaapaata pamo no kutootela.” (Abena Filipi 4:6) Kanshi mu mapepo yabo, Abena Kristu tabatununuka uuli onse kano fye Yehova, kabili bacite fyo ukupitila mwi shina lya kwa Yesu Kristu.c—Yohane 14:6, 13, 14.

Bushe Bamalaika Tabakwata Imipepele Babisha?

Ukulingana na Eileen Elias Freeman, uwangalila akabungwe ka AngelWatch Network, “bamalaika balicila pa mipepele yonse, amano ya buntunse yonse, ifisumino fya mipepele fyonse. Na kuba, ukulingana na muntu tumfwila imipepele bamalaika tababishapo imipepele iili yonse.”

Nangu cibe fyo, Baibolo icilengo kumfwika ukuti bamalaika ba busumino balikwata imipepele babisha; bapepa Lesa wa cine, Yehova, uushitekelesha ubulwani ukufuma kuli tulesa tumbi. (Amalango 5:6, 7; Ukusokolola 7:11) Muli fyo, malaika wa musango yo ailondolwele umwine ku mutumwa Yohane ngo ‘musha munankwe’ uwabomfwila amafunde ya kwa Lesa. (Ukusokolola 19:10) Tapali nangu pamo muli Baibolo apo tubelenga ukuti bamalaika ba busumino balasumbula imipepele iili yonse imbi. Ukuipeelesha kwapaatulwa bapeela kuli Yehova.—Ukufuma 20:4, 5.

‘Wishi wa Bufi’

Ifingi ifi fintu ifiitwa ukukumana na bamalaika fisanshamo ukulanda na bafwa. “Naleyumfwa ukuti yama alisangile inshila ya kumfwaninamo na ine no kundeka njishibe ukuti mu kupelako aali uwa nsansa,” e fyasosa umwanakashi we shina lya Elise pa numa apokelele cintu aleyumfwe fyo cali cishibilo. Mu kupalako Terri ebukisha cibusa watemwikwa uwafwile. Asoso kuti, “umulungu umo pa numa ya cililo, alishile kuli ine mu cintu natontonkenye ukuba iciloto. Anjebele fyo nshilingile ukuloosha pa mfwa yakwe, pantu aali uwa nsansa kabili mu mutende.”

Lelo Baibolo ilondolola ukuti abafwa “bantu abashaishiba kantu nangu kamo.” (Lukala Milandu 9:5) Na kabili isosa ukuti ilyo umuntu afwa, “ubushiku bulya bwine yaloba amatontonkanyo yakwe.” (Ilumbo 146:4) Lelo Satana e ‘wishi wa bufi.’ (Yohane 8:44) E watendeke ubufi bwa kuti umweo wa buntunse ulapusunsuka imfwa. (Linganyako Esekiele 18:4, NW.) Abantu abengi ilelo balisumine ci, icilinga mu mifwaile ya kwa Satana, pantu cilacefya ukukabila kwa kuba ne citetekelo mu kubuuka—icaba cifundisho cikalamba ica buKristu. (Yohane 5:28, 29) E co, ukubuusha ku bafwa nelyo icimoneka kwati kupokelela ubukombe ukufuma kuli bene lubali na lumbi ulwa tubungwe twa bamalaika ulushasuminishiwa na Lesa.

Ukupalama Kuli Bamalaika Nelyo ku Fibanda?

Ubwingi ubwa tubungwe twa bamalaika ilelo tulasaminwa na ku fya kupandapanda. Languluka ica kukumanya ca kwa Marcia. Asoso kuti: “Ukufuma mu September ukufika mu December 1986, natendeke ukupokelela ubukombe ukufuma ku ‘maka yacila aya buntunse.’ Nalemona imilungulwa kabili naleloota ifiloto fya kupapusha ifya ‘bumi bwapita.’ Nalefika ku banandi abafwile kabili nalekwata ifya kukumanya fya finjelengwe umo naleishiba ifintu pa lwa bantu abo nakumenye fye pa muku wa kubalilapo. Na kabili nalipaalilwe ne ca bupe ca kulemba ukwabula ukwibukila kabili nalesenda ubukombe ukufuma ku mipashi. Bamo, abo nshatalile nkumanyapo ilyo baali pe sonde, balelaisha ubukombe ukupitila muli ine.”

Ukubomfya ukubuka nge nshila ya “kumfwaninamo” na bamalaika caba cintu caseeka. Icitabo cimo cikoselesha bakabelenga ba ciko ukubomfya buŋanga, injuka shiitwa tarot, I Ching (icitabo pa lwa kubuka) indalama sha muwaya, ukulengule ndupi, no kupendule ntanda. Bakalemba balemba ukuti: “Leka umuntu obe uwa mu kati na nkati akutungulule ku wa fimpa uwalungama kabili cetekela ukuti malaika akakukumanya kulya.”

Ukulingana na Baibolo, nangu cibe fyo, icili conse ‘ica kukumanya kulya’ mu kushininkisha te umo uwa bamalaika ba kwa Lesa. Mulandu nshi? Pantu ukubuka takumfwana na Lesa napacepa, kabili bakapepa ba cine—aba mu muulu na ba pe sonde—tabakubomfya. Mu Israele ukubuka kwali cilubo ca kwipailwapo! “Wa muselu kuli Yehova onse uucite fi fintu,” e fyalandile Ifunde.—Amalango 13:1-5; 18:10-12.

“Malaika wa Lubuuto”

Tacilingile ukutusungusha ukuti Kaseebanya kuti alenga ukubuka ukumoneka ukwa kunonsha, nelyo fye ukwa bumalaika. Baibolo itila Satana “aifungushanya ku kuba malaika wa lubuuto.” (2 Abena Korinti 11:14) Kuti amumunga fye ne fya maka no kufilenga ukusanguka ifya cine, ukukopeka abalemonako pa kuti batontonkanye fyo ici cinjelengwe cifumine kuli Lesa. (Linganyako Mateo 7:21-23; 2 Abena Tesalonika 2:9-12.) Lelo imilimo ya kwa Satana yonse—te mulandu na fintu ingamoneka iya bulumba nelyo iya bubifi—ibomba fye imifwaile ibili: ku kulenga abantu ukwalukila Yehova nelyo ukupofwisha fye imintontonkanya yabo pa kuti ‘kwica kuli bene ulubuuto lwa mbila nsuma ya bukata bwa kwa Kristu.’ (2 Abena Korinti 4:3, 4) Iyi nshila yalumbulwa mu kulekeleshako iya kukopeka ilingi line e ifumamo cimo.

Languluka ubulondoloshi bwa mu Baibolo ubwa mukashana umo mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo. Ukusobela kwakwe kwalemwena bashikulu wakwe ifyuma ifingi. Pa nshiku ishingi akonkele abasambi, alebilikisha ati: “Aba bantu basha ba kwa Lesa Uwapulamo, balebila kuli imwe inshila ye pusukilo.” Amashiwi yakwe yali ya cine. Nalyo line, ubulondoloshi butwebo kuti aiminwe “no mupashi wa kalubi,” te malaika. Mu kupelako, Paulo alipilibwike “no kwebo mupashi, ati, Ndekwebela mwi shina lya kwa Yesu Kristu ukufuma muli wene. Kabili wafuminemo mu nshita ilya ine.”—Imilimo 16:16-18.

Mulandu nshi Paulo atamfishe uyu mupashi? Na kabushe, waleletela bashikulu kwa mukashana wakwete icibanda indalama ishingi. Mu kuba na maka yacila aya buntunse, ulya mukashana napamo aleeba abalimi inshita ya kutanda, abakashana inshita ya kuupwa, na bashimikoti ukwa kusanga golde. Pantu uyu mupashi, wamulengele fye no kulanda amashiwi ya cine, ukulumbanya abasambi pa cintubwingi!

Nangu ni fyo, wali “mupashi wa kalubi [uwa kubuka, NW].” Apantu wali mupashi wa musango yo, tawakwete nsambu sha kubilisha pa lwa kwa Yehova no kupayanya kwakwe ukwe pusukilo. Amashiwi ya uko aya kutasha, napamo ayalandilwe ku kulenga abantu ukucetekela ukusobela kwa mukashana, yapumbwile abaleumfwako ukufuma ku bakonshi ba cine aba kwa Kristu. Paulo ali ne milandu isuma mu kusoka abena Korinti ukuti: “Te kuti muliile pe tebulo lya kwa Shikulu ne tebulo lya fiwa.” (1 Abena Korinti 10:21) Te ca kupapusha, ukuti Abena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo balyonawile amabuuku yonse pa lwa kubuka.—Imilimo 19:19.

‘Malaika Alepupuka mu Kati ka Muulu’

Nga fintu twamona, utubungwe twa bamalaika utwa ndakai utwingi twalisansalikwa kuli Baibolo pamo ngo twalundana mu kupalamisha ku Mulwani wa kwa Lesa, Satana Kaseebanya. Bushe ici cilepilibula ukuti bamalaika ba mushilo tababimbwamo mu milandu ya bantunse? Iyo, pali ino ine nshita balebomba umulimo wa maka pe sonde. Mulimo nshi uyo? Pa kwasuka, tufwile ukulolesha mwi buuku lya mu Baibolo ilya Ukusokolola. Ni muli ili buuku e muntu bamalaika balumbulwa imiku iingi ukucila mwi buuku lya mu Baibolo ilili lyonse limbi.

Pa Ukusokolola 14:6, 7, tubelenga icalembwa ca mutumwa Yohane pa lwa cimonwa ca mu busesemo ico apokelele: “Namwene malaika umbi alepupuka mu kati ka muulu, akwete imbila nsuma ya muyayaya ya kubila ku baikala pe sonde, na ku luko lonse no mukowa no lulimi na ’bantu, alesose shiwi likalamba, ati, Tiineni Lesa, no kumupeelo mucinshi, pa kuti naiise nshita ya bupingushi bwakwe; pepeni uwacitile umuulu ne calo na bemba no tumfukumfuku twa menshi.”

Ili lembo lyebekesha umulimo ukalamba uwa bamalaika ilelo. Balibimbwamo mu mulimo ulingile ukubombwa intanshi—no yu mulimo wa kubilisha imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa. Cali kulosha kuli uyu mulimo e ko Yesu alaile abakonshi bakwe ati: “Nakulaba na imwe ukufika na pa kupwa kwa nshita.” (Mateo 28:18-20) Ni mu nshila nshi Yesu aba na bakonshi bakwe? Inshila imo kupitila mu kubapayanishisha ukwaafwa kwa bumalaika pa kuti uyu mulimo wakulisha wingapwishishiwa.

Inte sha kwa Yehova bapoosa amaawala ukucila pali bilioni umo cila mwaka ukushimikila imbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa. Ilintu balebomba uyu mulimo, balamona ubushininkisho bwa butungulushi bwa bumalaika. Mu butumikishi bwabo ubwa ku mwinshi no mwinshi, calicitika ilingi line ukuti balifikilila umuntu uwapwishishe fye ukupepa ukuti umuntu umo engamwaafwa ukumfwikisha imifwaile ya kwa Lesa. Ubutungulushi bwa bumalaika, capamo no kuitendekelako kwa baNte abene, kwalifumamo imyanda ya makana ukwisa ku kwishiba Yehova cila mwaka!

Bushe ulekutika kuli malaika ulepupuka mu kati ka muulu? Lintu Inte sha kwa Yehova bakatandala umuku ukakonkapo, mulandu nshi ushingalanshanya na bo ifyafulilako pa lwa ubu bukombe bwa bumalaika?

[Amafutunoti]

[Akabokoshi pe bula 3]

BUSHE BAMALAIKA NI BANI?

MU KUPUSANAKO na cintu abengi basumina, bamalaika te myeo ya bantunse abafwa. Baibolo ilondolola fye apabuuta ukuti abafwa “bantu abashaishiba kantu nangu kamo.” (Lukala Milandu 9:5) Ni kwi, kanshi, uko bamalaika bafumine? Baibolo ilangilila ukuti babumbilwe fye na Lesa ilyo talalenga isonde. (Yobo 38:4-7) Ulupwa lwa ku muulu ulwa kwa Lesa napamo lwakula ukufika mu myanda ya mamilioni, napamo amabilioni nelyo ukucilapo! Bamalaika bamo baliilundile kuli Satana mu bupondoshi bwakwe.—Daniele 7:10; Ukusokolola 5:11; 12:7-9.

Apantu Yehova ni Lesa wa muyano, tacili ca kupapusha ukuti ulupwa lwakwe ulukalamba ulwa bamalaika lwaliteyanishiwa.—1 Abena Korinti 14:33.

• Malaika wa ntanshi, mu maka no bulashi, ni malaika mukalamba, Yesu Kristu, uwitwa na kabili Mikaele. (1 Abena Tesalonika 4:16; Yuda 9) Pe samba lya bulashi bwakwe paba baserafi, bakerubi, na bamalaika.

• Baserafi bapyunga ku cipuna ca bufumu ica kwa Lesa. Umulimo wabo mu kushininkisha usanshamo ukubilisha bumushilo bwa kwa Lesa no kusungilila abantu ba kwa Lesa abasanguluka.—Esaya 6:1-3, 6, 7.

• Bakerubi na bo bene balimonwa apaba Yehova. Pamo nga bakasenda nelyo aba kushindika icipuna ca bufumu ica kwa Lesa, basumbula bukatebebe bwa kwa Yehova.—Ilumbo 80:1; 99:1; Esekiele 10:1, 2.

• Bamalaika (icalola mu kuti “inkombe”) ni ntumi nelyo bakabilo ba kwa Yehova. Babomba ukufwaya kwa bulesa, nampo nga kulesanshamo ukulubula abantu ba kwa Lesa nelyo ukulofya ababifi.—Ukutendeka 19:1-26.

[Ifikope pe bula 7]

Bushe ulekutika kuli malaika ulepupuka mu kati ka muulu?