Ol Kidni Blong Yu Oli Klinim Blad We i Givim Laef

MAN BLONG WEKAP! LONG AERLAN I RAETEM STORE YA

WOL mo bodi blong man, tufala i sem mak long wan fasin: Blong mekem laef i gogohed, tufala i nidim samting blong klinim tufala. Long saed blong wol, i nidim we wan samting i blokem hot blong san lelebet, blong i no spolem ol laef samting. Ale, samting we i olsem wan bigfala klaod raon long wol, hem nao i blokem san lelebet, be i letem naf laet i pas blong mekem ol samting oli stap laef. ?Olsem wanem long bodi blong yu? Taem bodi i mekem ol wok blong hem, hem i putum sam posen mo doti i go long blad. Sipos ol samting ya oli stap, bambae yu yu kam sik bigwan, mo maet yu save ded from. I nidim we wan samting i klinim blad blong yu mo tekemaot ol doti ya.

Hemia nao bigfala wok blong kidni blong yu. Be, ?olsem wanem smosmol haf ya blong bodi i naf blong luksave, seraotem, mo karemaot ol doti ya, be long semtaem, livim ol impoten samting we bodi i nidim blong stap strong mo helti? ?Mo olsem wanem yu save givhan long kidni blong yu blong wokgud mo no kam slak?

?Wanem i Stap Insaed Long Kidni?

Yumi gat tu kidni, we tufala i stap daon long baksaed blong yumi, long wanwan saed blong bun long medel blong baksaed. Wanwan long tufala ya i longfala olsem 10 sentimita, i bigfala olsem 5 sentimita, i tik olsem 2 sentimita haf, mo i hevi olsem 110 kasem 170 gram. Sipos yumi katem kidni long tu haf stat antap i godaon, bambae yumi luk plante samting i klia nomo, olsem ol pija long ples ya oli soem.

Blong kasem save olsem wanem kidni i wok, tingbaot wan stad we plante taosen man oli stap kam insaed long hem blong lukluk wan pleplei. Fastaem, ol man ya oli mas seraot long plante laen. Nao, ol wanwan man long ol laen ya oli pastru long ol get blong jekem tikit blong olgeta. Olgeta we oli no gat tikit, oli no save go insaed long stad. Olgeta we oli gat tikit, oli pastru long get mo sidaon long stret jea blong olgeta.

Long sem fasin, ol smosmol samting we oli stap insaed long blad blong yu, oli nidim blong go long olgeta haf blong bodi blong yu. Taem oli stap mekem olsem, oli mas pastru long tufala kidni. Tu bigfala string blong blad, we oli kolem rinal artri, oli karem olgeta oli go long tufala kidni. (Lukluk pija long pej 12.) Taem bigfala string ya i stat go insaed long kidni mo taem hem i insaed, hem i seraot i kam plante smosmol string. Long rod ya, ol smosmol samting long blad blong yu, oli pas i go long ol smosmol string ya, we oli olsem ol “laen” blong man afsaed long stad.

Insaed olgeta, ol smosmol string ya oli fasfas wanples we oli tantanem olbaot, maet samwe long 40 long wan grup. Raon long ol wanwan grup ya we oli kolem glomerulus, i gat samting olsem wan smol basket we i sofsofgud, hemia basket blong Bowman.a Glomerulus mo basket blong Bowman tugeta, hemia faswan samting we i olsem ‘get’ blong go insaed long kidni. ‘Get ya,’ oli kolem nefron, no stampa ples blong kidni i klinim blad. I gat bitim wan milyan nefron long wan kidni. Be oli smosmol tumas, we man i nidim wan strong glas blong lukluk olgeta.—Lukluk pija blong wan nefron we oli mekem i kam bigwan moa, long pej 13.

Tufala Wok Blong Klinim Blad

Ol sel mo protin long blad oli impoten tumas. Oli mekem ol impoten wok long bodi blong yu, olsem karem win i go long ol defren haf blong hem, blokem sik, mo fiksimap sam haf we oli gat problem. Blong mekem se ol sel mo protin ya oli no lus, faswan wok blong klinim blad i seraotem olgeta long ol narafala samting long blad. Ol basket blong Bowman nao oli mekem spesel wok ya. ?Olsem wanem oli mekem?

Ol smosmol string blong blad we oli fasfas long glomerulus, oli seraot bakegen oli kam ol string we oli smol moa yet, mo we skin blong olgeta i no strong nating. Taswe, taem blad i ron strong, sam wora mo sam narafala smosmol samting long blad oli lik tru long skin ya, oli go long basket blong Bowman, mo ron i go long wan paep we i joen long hem. Hemia oli kolem, paep we i tantanem olbaot. Ol bigfala pis protin mo sel, oli stap long blad nao oli pas i go olbaot long bodi long ol smosmol string.

Namba tu wok blong klinim blad i moa strong. !Tufala kidni i mas meksua se i no gat wan gudfala samting i lus we bodi i nidim! Samting we i ron i go long paep ya we i tantanem olbaot, hem i olsem wankaen wora we i gat sam gudfala samting long hem, mo i gat ol doti mo ol samting we bodi i no nidim tu. Ale, ol spesel sel we oli fas long skin insaed long paep ya, oli luksave ol samting we bodi i nidim, olsem wora, sol, suga, ol minerol, vaetamin, homon, mo amino asid. Kwiktaem nomo, ol sel ya oli karemaot ol gudfala samting ya. Blong mekem olsem, oli pulum ol samting ya oli go insaed long skin blong paep, blong oli save pas i gobak long ol smosmol string we oli stap raonabaot. Long rod ya, ol gudfala samting ya oli go insaed long blad blong yu bakegen. Nao ol smosmol string ya oli joen tugeta oli kam ol string we oli bigwan moa, mo oli joen tugeta bakegen blong kam wan bigfala stampa string we oli kolem string blong kidni. String ya i karem blad blong yu, we naoia i klin, i aot long kidni i ron i go long olgeta haf blong bodi, blong mekem laef blong yu i gohed.

Sakemaot Ol Doti

?Be olsem wanem long samting olsem wora we i stap long paep ya we i tantanem olbaot? I klia se naoia wora ya i fulap long ol doti nomo we bodi blong yu i no nidim. Taem wora ya i stap ron long paep ya blong kasem wan paep we i bigwan moa, hemia paep blong hivimap wora, no kap blong hivimap wora, sam narafala sel we oli fas long skin blong paep ya insaed, oli putum sam samting i go insaed long wora ya, olsem amonia, potasiam, uria, urik asid, mo wora we bodi i no nidim. Nao ol samting ya i kam olsem pispis blong yu.

Plante kap blong hivimap wora blong ol nefron, oli joen wanples mo oli lego pispis i gotru long ol smosmol hol long en blong ol samting we oli gat tri saed blong olgeta. Ale, pispis ya i ron i go long wan fanel, we oli kolem rinal pelvis. Hem i ronaot long fanel ya i go long wan paep, hemia urita, nao i go olwe long wan smol bag, blada. Pispis i stap long smol bag ya gogo i kamaot long bodi blong yu taem yu pispis.

Nating se bitim tu milyan nefron long tufala kidni blong yu oli smosmol nomo we man i mas yusum strong glas blong lukluk olgeta, be oli mekem wan nambawan wok. Buk ya, The New Encyclopædia Britannica, i talem se: “Evri 45 menet, ol nefron . . . oli klinim olgeta 5 lita blong wora long blad blong yu.” Taem ol gudfala samting oli gobak insaed long blad mo ol defren wok oli finis, bodi we i no sik i sakemaot 2 lita blong doti long 24 haoa, tru long pispis. !Hemia i rili wan hadwok mo nambawan fasin blong klinim blad!

!Lukaotgud Long Kidni Blong Yu!

Tufala kidni blong yu oli naf blong klinim mo lukaotgud long olgeta, mo gohed blong wokgud blong longtaem. Be, yu mas givhan long olgeta blong mekem wok ya. Blong bodi i stap strong, i nidim we plante wora i pastru long tufala kidni ya. Yes, ol man we oli gat save long bisnes ya, oli talem se sipos yumi dring plante wora, hemia beswan rod blong blokem soa mo ston long kidni.b Dokta C. Godec, we i jeaman blong Dipatmen blong Kidni long Hospital blong Long Aelan Kolej, long Nyu Yok, i talem se wora i gud tu blong givhan long bel blong tantanem kakae, mo i mekem blad i rongud long ol string.

?Yumi nidim hamas wora? Dokta Godec mo plante narafala dokta oli talem se yumi mas dring 2 lita wora evri dei, antap long ol narafala dring mo kakae. Dokta Godec i talem long Wekap! se: “Bodi blong bighaf blong ol man i sot long wora.” Hem i talem tu se sipos yu no gat wan sik long kidni no hat blong yu, wora i gud long olgeta. Hem i se: “Be yu mas dring plante. Bighaf blong ol man oli no dring naf.”

Samfala oli laekem moa blong dring wora we oli ademap samting long hem blong mekem i tesgud, olsem laman. Sam narafala oli laekem moa blong dring springwora, no wora we i ron tru long jakol fastaem. Nating se i olsem wanem, stret wora no wora we yu ademap smol samting nomo long hem, i moagud long kidni blong yu i bitim ol narafala dring. Suga we i stap long ol jus mo lemonad, i mekem se bodi i nidim moa wora. Alkol, kofe, mo ti, oli mekem se bodi i lusum wora.

I hadwok blong lan long fasin blong dring 2 lita wora evri dei. Wan samting se, plante man oli les no oli sem blong ron long tolet oltaem blong pispis. Be, bodi blong yu bambae i talem tangkyu long yu from smol wok ya. Fasin blong dring naf wora, i save mekem bodi blong yu i kam moa naes tu, antap long help we i givim long helt blong yu. Ol dokta oli talem se sipos yu kakaegud mo yu dring plante wora, hemia i moagud i bitim enikaen krim we yu save pem blong mekem skin blong yu i naes.

Sore tumas we, fasin blong bodi blong mekem yumi save se yumi tosta, hem i no stretgud olgeta, mo i stap kam moa nogud taem yumi kam olfala. Taswe, yumi no mas wet kasem we yumi tosta, blong dring wora. ?Olsem wanem yumi save sua blong dring naf wora? Samfala oli dring tu kap wora long eli moning, mo wanwan kap tru long dei. Samfala oli putum wan botel wora kolosap long olgeta, blong pulum tingting blong olgeta blong dring smosmol tru long dei. Nomata wanem rod yu folem, yu mas dring plante klin, gudfala wora. Hemia wan gudfala rod blong soem tangkyu from tufala kidni blong yu, ol nambawan samting we oli klinim bodi blong yu mo givhan long yu blong stap laef.

[Futnot]

[Bokis blong pija long pej 13]

Nefron—Stampa Ples Blong Klinim Blad

I gat bitim wan milyan nefron long tufala kidni wanwan. Ol smosmol paep long ol wanwan nefron oli longfala olsem 3 sentimita mo oli bigfala olsem .05 sentimita. !Be, sipos yumi save stretem olgeta smosmol paep ya long wan kidni mo joenem olgeta, bambae oli longfala olsem 30 kilomita!

Basket Blong Bowman i olsem en blong paep we i tantanem olbaot insaed long nefron. Raon long paep ya i gat fulap smosmol string blong blad, hemia ol kapilari. Paep ya i ron i go kasem wan paep we i bigwan moa, paep blong hivimap wora. Hem i hivimap ol doti mo posen we nefron i sakemaot long kidni.

[Foto blong pija long pej 12, 13]

String blong kidni i karem klin blad i aot long kidni blong go long olgeta haf blong bodi

Rinal artri i karem doti blad i go insaed long kidni

Ol samting we oli gat tri saed blong olgeta oli karem pispis i go long rinal pelvis

Koteks i holem glomerulus blong ol wanwan nefron

Rinal pelvis i wan fanel we i hivimap ol pispis mo i mekem i ron i go long urita

Urita i karem pispis i aot long kidni i go long blada

[Foto blong pija long pej 13]

Ol nefron, hemia samwe tu milyan smosmol paep we oli klinim blad

Basket blong Bowman

Glomerulus

Ol smosmol paep we oli tantanem olbaot, oli hivimap pispis we bambae i go long blada

Ol smosmol string blong blad