Wan Kwestin

◼ ?Sipos kot i givim oda no i givim raet long ol dokta blong oli mekem wan blad transfyusen long wan Kristin, Kristin ya i mas strong olsem wanem blong blokem olgeta?

Taem trabol ya i hapen, plante samting oli save kamaot. From samting ya, i no gat wan rul nomo long trabol ya. Ol man oli save gud ol Kristin from we ‘oli givimbak long Sisa ol samting we oli blong Sisa,’ oli gat respek nao oli obei long loa blong gavman. Be tu, oli save gud se fastaem, oli mas ‘givimbak long God ol samting we oli blong God,’ oli no mas brekem loa blong hem.​—⁠Mak 12:17.

Rom 13:​1-7 i tokbaot fasin we ol Kristin oli mas folem long saed blong ol “haeman” blong gavman. Ol gavman ya oli gat raet blong stanemap ol loa mo ol rul. Oli mekem olsem blong ol man oli save harem gud. Mo ol gavman oli ‘karem naef blong faet’ blong pulum ol man oli folem ol loa blong olgeta, mo blong ‘soemaot kros blong givimbak long man we i stap mekem nogud.’ Ol Kristin oli stap aninit long rul blong ol haeman. From samting ya, oli wantem obei long ol loa, mo long ol rul we kot i stanemap. Be samtaem, oli no save obei long ol loa ya. Sipos oli askem long wan Kristin se hem i obei long wan samting we i save brekem hae loa blong God, loa blong God i kam fastaem. Yes, oli obei long God fastaem.

Sam loa oli gud nomo. Be samtaem ol man oli save yusum olgeta long wan fasin we i no stret. Ale, oli givim raet long ol dokta blong oli save fosem wan Kristin i tekem wan blad transfyusen. Long taem ya nao, ol Kristin oli mas gat tingting olsem aposol Pita we i talem se: “Mifala i mas obei long God fastaem, hem i hae jif blong mifala. Mifala i no save obei long ol man nomo.”​—⁠Ol Wok 5:​29, NW.

Bifo, Jeova i givim oda long ol man Isrel, i se: “Tingting blong yu i mas strong blong no kakae blad, from we blad hem i sol mo yu no mas kakae sol wetem mit.” (Dutronome 12:23) Wan Baebol translesen blong ol man Jyu blong 1917 i talem se: “Be wan samting. Yu yu mas strong blong no kakae blad.” Mo wan man, nem blong hem Isaac Leeser, i tanem vas ya i se: “Yu yu mas strong nomo blong bambae yu no kakae blad.” ?Olsem wanem? ?Yu yu ting se ol man blong God oli save hafhaf blong folem loa ya, no oli save folem hem sam samtaem nomo?

I stret nomo we ol Kristin bifo oli strong blong obei long God. Oli mekem olsem nating se gavman i no wantem. Wan tija, nem blong hem Robert L. Wilken, i talem se: “Bifo, ol Kristin oli no go long ami [blong ol man Rom] mo tu oli no mekem politik, mo oli no gat responsabiliti insaed long gavman.” (The Christians as the Romans Saw Them) Taem oli mekem olsem, ol man oli ting nogud long olgeta olsem man blong brekem loa, no oli kilim olgeta i ded long ples we ol man Rom oli go wajem faet.

Tede ol Kristin oli mas strong olsem tu. Nating se oli save kasem trabol from ol gavman, be oli mas strong blong no brekem loa blong God. Loa we i moa impoten long olgeta samting we i stap long wol​—⁠hemia loa blong God​—⁠i askem se ol Kristin oli no tekem blad, long sem fasin we oli no mas mekem rabis fasin long saed blong seks. Baebol i tokbaot ol loa ya olsem ol samting we “i mas gat.” (Ol Wok 15:​19-21, 28, 29) Yumi no mas ting se loa ya blong God i olsem nating nomo. Mo yumi no mas ting se yumi save obei long hem sipos hem i givhan nomo, no sipos hem i no mekem trabol long yumi. No gat. !Yumi mas obei long loa blong God!

From samting ya, yumi save agri long wanem yangfala Kristin i talem long pej 18. Hem i bin talem long kot se “hem i ting se sipos hem i kasem wan blad transfyusen, hemia oli stilim bodi blong hem, mo fasin ya i olsem we wan man i fosem hem stret.” ?Olsem wanem nao? ?Bambae wan yangfala no olfala Kristin woman i save letem wan man i fosem hem? !No gat ya! ?Mo yu ting se sipos wan gavman i mekem loa se man i gat raet blong fosem woman, bambae Kristin woman i save letem man i mekem nogud long hem? !No gat ya!

Long sem fasin, yangfala gel we i gat 12 yia blong hem i soem stret se ‘sipos ol dokta oli wantem givim blad transfyusen long hem, bambae hem i faet wetem olgeta paoa blong hem blong no kasem transfyusen ya. Bambae hem i singaot bigwan, hem i faet, hem i pulumaot stik we i stap long han blong hem mo hem i traem spolem blad we i stap long basket antap long bed blong hem.’ Tingting blong hem i strong blong obei long loa blong God.

Taem ol man oli wantem putumap Jisas olsem wan king, Jisas i ronwe long olgeta. Long sem fasin, sipos kot i givim raet long ol dokta blong oli mekem wan blad transfyusen, wan Kristin i save go long wan narafala ples blong ol man oli no holem hem, nao hem i no brekem loa blong God. (Matyu 10:16; Jon 6:15) Long semtaem, wan Kristin i mas waes nao i mas faenem wan narafala meresin. Olsem nao, hem i mas traehad blong stap laef mo blong kamgud bakegen.

Ating wan Kristin i rili traehad blong no agensem loa blong God long blad. From samting ya, ating kot i luk man ya olsem wan man blong brekem loa, no kot i wantem panisim hem. Sipos hem i kasem panis, wan Kristin i mas tingbaot se hem i harem nogud long bodi blong hem from we hem i lukaot stret fasin. (Skelem wetem 1 Pita 2:​18-20.) Be plante taem, ol Kristin oli no kasem wan blad transfyusen, mo oli kamgud bakegen from we ol dokta oli mekem wan gudfala wok. From samting ya, oli no kasem trabol long saed blong kot. Mo wan samting we i impoten moa, oli fasgud long God we i Givim Laef long olgeta mo i Jaj blong olgeta.