Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • g93 Februari pp. 6-9
  • ?Wanem Stampa Blong Ol Faet Long Famle?

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • ?Wanem Stampa Blong Ol Faet Long Famle?
  • Wekap!—1993
  • Ol Sabtaetol
  • Sem Samting
  • ?Wanem Stret Wok We Famle i Mekem?
  • ?Wari i Mekem Wanem Wok?
  • Rabis Tingting Long Saed Blong Man Mo Woman
  • ?Alkol i Mekem Wan Samting We i Defren?
  • Olsem Wanem Ol Sinema Oli Pusum Man Blong Mekem Ol Fasin Ya
  • Trabol From Fasin Blong Stap Wanwan
  • Help Blong Famle We Oli Stap Faet
  • Taem Faet i Faerap Long Haos
    Wekap!—1993
  • ?From Wanem Man i Kilim Woman?
    Wekap!—2002
  • ?Wanem Tingting Blong God Long Fasin Blong Faet?
    Wekap!—2003
  • Yu Save Winim Ol Problem We Oli Spolem Famle
    Spesel Rod Blong Mekem Famle i Hapi
Luk Moa Samting
Wekap!—1993
g93 Februari pp. 6-9

?Wanem Stampa Blong Ol Faet Long Famle?

“Bitim we hem i ples blong stap sef long ol trabol, ol wari, mo fasin blong no tingtinggud we i stap longtaem long ol sosaeti afsaed long famle, plante taem famle i mekem ol trabol ya oli kamaot no oli kam bigwan moa.”—The Intimate Environment—Exploring Marriage and the Family.

STADI long saed blong ol faet long famle i wan nyufala wok. Oli bin mekem plante stadi long ol ten yia we oli jes pas. Samting we oli faenem from wok ya i no stap sem mak oltaem, be oli bin faenem sam stampa samting we oli stap mekem ol faet oli kamaot long famle. I gud yumi luk sam long olgeta.

?Wanem Stret Wok We Famle i Mekem?

Sam man blong stadi oli tokbaot samting we oli faenem se: “Moa ol hasban mo waef oli faet, moa ol pikinini blong olgeta oli faet wetem olgeta bakegen, mo wetem papa mama blong olgeta.”

Fasin blong lukluk wan faet long famle i isi blong gat bigfala paoa long wan pikinini. John Bradshaw, wan man blong givim advaes long bisnes ya i talem se, “Wan pikinini we i luk papa blong hem i faetem mama blong hem i sem mak nomo olsem se papa i faetem pikinini ya.” Wan yangfala we nem blong hem Ed i no wantem nating blong lukluk papa blong hem we i stap faetem mama blong hem. Be, nating se hem i no save tingbaot samting ya, hem i stap lanem se man i mas bos long woman mo blong hem i save mekem olsem, man i mas mekem oli fraet, mekem oli harem nogud, mo daonem olgeta. Taem Ed i kam wan bigman, hem i mekem ol nogud fasin ya, ol rod ya blong faet wetem woman blong hem.

Sam papa mama oli lukaot blong blokem ol pikinini blong olgeta blong no lukluk ol faet long televisin, mo hemia wan gudfala samting ya. Be papa mama oli mas lukaotgud long ol fasin blong olgeta we oli olsem eksampel long ol pikinini blong olgeta.

?Wari i Mekem Wanem Wok?

Ol samting olsem woman i gat bel, no gat wok, wan famle i ded, muf i go long narafala ples, ol sik, trabol long saed blong mane, mo ol narafala samting oli save karem wari. Plante man oli stretem wari long wan fasin we i no gat faet. Be long samfala, wari i save kam olsem wan stampa blong faet, antap moa sipos i joen wetem ol narafala samting. Eksampel, blong lukaot long wan olfala papa no mama—antap moa taem we hem i sik—plante taem man we i lukaot long hem i mekem nogud long hem taem ol wok we hem i mas mekem long prapa famle blong hem i kam plante tumas.

Lukaot long pikinini i save karem wari. Frut we i kamaot se, fasin blong mekem nogud long ol pikinini i save kamaot moa long famle we i bigwan. Mo tu taem i gat plante pikinini, samting ya i save mekem papa mama i faet, from we buk ya Behind Closed Doors i talem se “ol rao long saed blong pikinini nao hem i bigfala samting we i mekem ol man mo woman oli faet.”

Rabis Tingting Long Saed Blong Man Mo Woman

Dan Bajorek, we hem i lidim wan grup blong givim advaes long Kanada, i talem se ol man we oli stap mekem i nogud long ol woman oli gat rong tingting long woman: “Wanem kastom we oli stap long hem, i bin mekem oli bilif se man i Nambawan.” Man ya Hamish Sinclair, we i lukaot long wan kos from ol man we oli stap mekem nogud long ol woman, i talem se ol man ya oli bilif se oli hae moa long woman mo se oli gat raet “blong panisim, stretem no mekem oli fraet.”

Long plante ples, man i gat raet blong mekem wan samting long waef blong hem olsem we hem i wan samting olbaot nomo, olsem wan haf blong graon blong hem nomo. Fasin blong hem blong bos mo rul long woman blong hem, hem i mekem olsem wan mak blong soem se hem i wan man mo blong kasem ona. Plante taem ol man oli faetem nogud ol waef mo sipos no oli mekem nogud long olgeta, mo ol man blong stretem bisnes ya long saed blong loa oli mekem smol samting nomo long saed ya from we hemia rul long ol ples olsem. Man i hae, mo woman i daon; woman i mas obei fulwan long man nating sipos man i no gat fasin ona, hem i gat raf fasin i gat rabis fasin, no i gat fasin blong tingbaot hem wan nomo.

Man blong givim ripot long CBS televisin, Morley Safer, i givim ripot long wan kantri long Saot Amerika se: “I no gat wan ples long Latin Amerika we bilif we man i mas bos strong long woman blong hem i gat moa paoa . . . Hem i rul we olgeta man long ples ya oli folem, hem i save mekem wanem samting we hem i wantem mekem we hem i no fraet long wan panis, taem hem i pas long kot, antap moa sipos hemia we hem i mekem nogud long hem i woman blong hem no fren blong hem.” Hem i talem se “i no gat wan ples long wol we oli daonem woman” olsem ol man blong kantri ya oli stap mekem. Be fasin blong rulum mo daonem ol woman i stap long plante ples. Fasin ya i no stap long wan ples nomo, nating se hem i bigwan moa long sam ples.

Minna Schulman, wan woman we i bos long kampani blong luk se ol man oli no brekem loa mo i lukluk insaed long faet blong famle long Nyu Yok, i talem se faet i wan tul we ol man oli stap yusum blong bos long woman blong olgeta mo blong soemaot paoa mo haenem blong olgeta long woman blong olgeta. Woman ya i gohed i se: “Mifala i luk ol faet long haos olsem wan rong fasin blong yusum paoa mo blong bos.”

Sam man blong faetem woman oli no tinghae long olgeta, sem fasin we oli mekem i kamaot long fren blong olgeta. Sipos oli daonem narafala, ale samting ya i save mekem tingting blong olgeta i kam antap we oli tinghae long olgeta wanwan, mo oli save harem se oli stap antap mo bos long wan narafala man. Oli ting se long rod ya oli save soemaot fasin blong wan bigman. ?Be, oli soemaot samting ya? From we oli faet wetem woman blong olgeta we i no strong long saed blong bodi, ?samting ya i pruvum se oli strong man tru, no, i soemaot narakaen fasin se oli no gat fasin blong tingtinggud mo long stret rod? ?I stret blong wan strongman i faetem hemia we i no strong, wan woman we i no save blokem hem wan? Wan man we i strong long stret fasin i save soemaot se hem i tingbaot woman blong hem mo i gat sore long hemia we i no strong mo i no naf blong blokem hem wan, man ya i no save mekem i no stret long woman ya blong mekem hem wan i haremgud.

Wan narafala fasin we i soemaot tingting we i no stret blong man we i mekem nogud long woman blong hem se plante taem hem i talem se i fol long woman we i mekem faet ya i kamaot. Maet hem i save tingting, no ating i talem sam samting olsem long woman blong hem: ‘Yu mekem samting ya i no stret. Mi faetem yu from samting ya nao.’ No: ‘Dina i let, taswe i stret we yu kasem samting ya.’ Long tingting blong man ya we i mekem nogud long woman blong hem, se i fol blong woman ya. Be, nating se waef blong hem i mekem wanem, hemia i no wan stret risen blong faetem hem.

?Alkol i Mekem Wan Samting We i Defren?

From we alkol i daonem fasin blong bos long tingting mo i leftemap fasin we man i mekem samting be i no tingtinggud fastaem, i no samting blong sapraes we samfala oli ting se samting ya i save kam olsem stampa blong mekem nogud. Plante taem wan man i save gat fasin blong bos long filing blong faet taem hem i no drong, be afta we hem i dring sam alkol, hem i save mekem samting we i moa nogud. Alkol i blokem gudfala tingting blong hem mo i spolem paoa blong hem blong bos long kros blong hem.

Be ol narafala oli talem se trabol i kamaot moa long tingting we i harem nogud bitim we yu tekem alkol nomo. Oli talem se wan man we i yusum alkol blong blokem wari, hem i semkaen man ya we i yusum faet blong mekem sem samting. Samting ya i min se hem i wan man blong mekem nogud taem hem i no drong i sem mak nomo olsem long taem we hem i drong. Nating se i olsem wanem, i tru se alkol i no wan rod blong bos long filing be bambae hem i mekem wan samting we i moa nogud.

Olsem Wanem Ol Sinema Oli Pusum Man Blong Mekem Ol Fasin Ya

Samfala oli talem se ol televisin, i sem mak long sinema, oli leftemap wan pija blong fasin blong strong man long ol man mo i lanem olgeta se faet i wan stret rod blong stretem trabol mo kros. Wan man blong givim advaes long famle i talem se, “Mi mi sapraes long strong filing blong mi taem mi stap lukluk sinema blong Rambo. Mi mi fraet tumas long tingting mo filing blong mi taem mi luk we Rambo i stap kilim plante man, be long sem taem ol filing blong pikinini we i stap yet long mi i leftemap hem blong gohed blong kilim man.”

From we plante pikinini oli spenem plante taosen haoa long televisin we i fulap long fasin blong faet, fosem woman, mo fasin blong daonem ol narafala man, antap moa ol woman, yumi no sapraes se plante oli gruap blong mekem ol semkaen rabis fasin ya long ol narafala man. Mo samting ya i gat paoa i no long ol pikinini nomo be long ol bigman tu.

Mo tu, antap moa long ol yia we oli jes pas, ol rabis pija blong faet, rabis fasin long saed blong seks, mo fasin blong daonem ol woman olsem ol televisin mo ol video oli soemaot, oli bin makem se ol fasin ya oli bin go antap bigwan. Samting ya i mekem tingting blong faet long famle i kam bigfala moa. Olsem wan grup blong stadi i bin faenem, se i gat “wan klia . . . fasin we i joenem fasin blong lukluk ol faet long televisin mo video mo fasin blong mekem ol faet.”

Trabol From Fasin Blong Stap Wanwan

Plante man tede oli harem nogud from we oli no gat fren, oli stap olgeta nomo. Ol bigfala stoa oli tekem ples blong ol smol stoa, samting ya i min se ol man oli pem ol samting long ol bigfala stoa be oli no pem ol samting blong ol manples we oli save gud nem blong ol man we oli stap kam blong pem ol samting blong olgeta mo oli save toktok wetem olgeta. Fasin blong mekem ol haos long wan taon i kam nyuwan bakegen, ol trabol long saed blong mane, mo long saed blong wok i fosem ol famle blong seraot. Oli faenem wan bigfala namba blong ol faet long medel blong olgeta we oli no gat ol fasin joen we oli strong long ol grup blong man.

Long buk blong James C. Coleman, Intimate Relationships, Marriage, and the Family, hem i eksplenem from wanem hem i ting se hemia nao stampa blong trabol ya. Hem i ting se fasin blong stap wanwan i daonem gudfala fasin blong toktok mo i mekem i hadwok long man we i mekem i nogud blong luksave fasin blong hem mo blong lukaot help long wan fren we hem i trastem. Wan man we i no gat ol fren mo ol famle we oli stap kolosap we i save mekem tingting blong hem i stap kwaet, i mekem i isi moa blong hem i tingbaot hem wan nomo, from we i no gat sam narafala we oli stap kolosap long hem we oli save stretem rong tingting blong hem evri dei. Hemia olsem Proveb 18:1 i talem i se: “Hemia we i stap hem wan oltaem bambae i tingbaot hem wan nomo; bambae hem i agens long ol waes ya we oli save wok.”

Help Blong Famle We Oli Stap Faet

Yumi jes tokbaot sam samting nomo we oli mekem faet i kamaot long famle. I gat ol narafala. Yumi bin makemaot sam long ol stampa blong ol trabol ya, naoia yumi nidim blong save ol rod blong winim. ?Sipos wan famle i stap faet oltaem, olsem wanem fasin blong man ya we i mekem nogud i save stop? ?Baebol i talem wanem? ?Bambae faet long famle i finis samtaem? Haf ya long pej 10 bambae i tokbaot ol kwestin ya.

[Bokis blong pija long pej 9]

Faet We i Spolem Filing Faet Strong Wetem Ol Toktok

WAN man blong faetem man i stap yusum han blong hem; be long saed blong filing man i yusum toktok. Samting we i defren se ol tul we hem i yusum blong faet. Olsem Proveb 12:18 i talem se: “I gat man we i stap tok, we i no tingtinggud fastaem. Tok blong hem i olsem we naef blong faet i stikim man. Be maot blong ol waes man i olsem gudfala meresin.”

?Olsem wanem faet we i spolem filing, olsem “naef blong faet i stikim man” i denja? Dokta Susan Forward i raetem se: “Frut we i kamaot i sem mak [olsem man i faetem man]. Olsem se yu fraet tumas, yu harem olsem i no gat wan man i givhan long yu, mo i olsem se yu harem nogud tumas,” long filing.

Faet we i spolem filing blong hasban no waef: Wan woman we i harem nogud longtaem i talem se, “Raf fasin insaed long famle i no minim fasin blong hasban mo waef tufala i faet nomo. Wan bigfala haf, ating i bigwan olgeta, hemia long saed blong toktok mo filing.” Oli mekem nogud long narafala taem oli sakem nogud tok long hem, singaot bigfala, tok agensem, daonem, mo stap talem se bambae hem i faetem hem.

Ol strong tok we i blong spolem, daonem, no mekem man i fraet i save spolem narafala. Olsem wora we i stap foldaon long wan ston, wan rabis fasin blong toktok maet i no mekem wan man i harem nogud fastaem. Be i no longtaem fasin ya bambae i daonem tingting blong hem, mo hem i no moa tinghae long hem wan. Wan woman i talem se, “Sipos mi mas jusum wan long tufala fasin ya, man i faetem mi no i toktok blong daonem mi, bambae mi jusum blong hem i kilim mi nomo.” Woman ya i eksplenem se, “Yu save luk ol mak, ale biaen ol man oli sore long yu. Be taem wan man i kilim yu wetem toktok, hem i jes blong mekem yu yu harem nogud tumas. I no gat man i luk ol soa blong hem. I no gat wan man i kea.”

Faet we i spolem filing blong pikinini: Samting ya i save kamaot taem papa mama oli stap tok agens long pikinini no daonem hem long saed blong lukluk blong hem, save, waes, no oli stap talem long hem se hem i nogud. Plante taem fasin blong jikim i save mekem trabol we i bigwan moa. Plante taem ol pikinini oli ting se papa mama i rili minim tok blong olgeta taem oli jikim pikinini, oli no luksave samting we yu talem long gudfala fasin mo samting we yu talem blong “mekem laf.” Sean Hogan-Downey wan man blong givim advaes long famle i makemgud se: “Pikinini ya i harem nogud, be evriwan i stap laf, ale hem i lanem blong no moa trastem ol filing blong hem.”

Taswe, kolosap evritaem tok blong man Skotlan ya, Thomas Carlyle, man blong raetem histri mo ol store, i tru, hem i se: “Naoia mi luk fasin blong jikim man i olsem lanwis blong Devel Setan; from samting ya nao, longtaem finis mi traehad blong livim fasin ya.”

Joy Byers, wan woman blong stadi long saed long fasin ya blong mekem nogud long pikinini i talem se: “Fasin blong kilim pikinini i save kilim hem i ded, be tu yu save kilim gudfala tingting blong hem, mo hemia nao samting we ol nogud toktok blong papa mama i save mekem.” Magasin ya, Family Life Educator i talem se: “Fasin blong spolem filing blong pikinini i no olsem ol mak we i stap long olgeta taem yu kilim olgeta. Ol mak ya yu save luk mo bambae oli finis, be fasin blong spolem filing i save jenisim tingting mo fasin blong pikinini we yu no save luk. Hem i save jenisim trufala fasin blong hem blong olwe mo fasin blong hem blong joen wetem ol narafala man.”

[Tok blong pija long pej 7]

Fasin blong lukluk ol faet long televisin mo sinema i gat wan strong paoa long fasin blong wan pikinini biaen

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem