Japta 25
?Yu Yu Wantem Wol Blong Setan, No Nyufala Wol Blong God?
1. ?Wanem i soemaot we yu yu sapotem nyufala wol blong God?
?YU YU SAPOTEM nyufala wol blong God? ?Yu yu wantem we nyufala wol ya, wetem olgeta stret fasin blong hem, bambae i kam? ?Yu yu agens long Setan mo yu wantem we wol blong hem bambae i finis? Maet yu ansa se, yes, long ol kwestin ya. ?Be hemia i naf ya? Fasin blong laef blong yu nomo i save soemaot sipos yu yu bilif long nyufala wol blong God, no no gat.—Matyu 7:21-23; 15:7, 8.
2. (a) ?Hu ya tufala masta ya we yumi save wok long hem? (b) ?Olsem wanem yumi save faenemaot hu masta ya we yumi slef blong hem?
2 Fasin blong laef blong yu i save mekem wan blong tufala masta nomo i glad. Maet yu man blong God Jeova, no maet yu man blong Devel Setan, be yu no save mekem wok blong tufala wantaem. Wan rul blong Baebol i mekem samting ya i klia long yumi, i talem se: “?Yufala i no save? Sipos yufala i go putum yufala i stap aninit long han blong wan man blong obei long hem, ale, yufala i slef blong hem nao, from we yufala i stap obei long hem.” (Rom 6:16) ?Yu yu stap obei long hu? ?Yu yu stap mekem wil blong hu? Nating we ansa blong yu i olsem wanem, be sipos yu stap folem olgeta rabis fasin blong wol ya, yu yu no man blong tru God Jeova.
?WOL BLONG SETAN—WANEM YA?
3. (a) ?Baebol i soemaot we hu i rula blong wol ya? (b) ?Long prea blong Jisas, olsem wanem hem i soemaot we ol man blong hem oli narakaen long ol man blong wol?
3 Jisas i kolem Setan “masta blong wol ya.” Mo aposol Jon i talem se “olgeta wol i stap long paoa blong hem ya we i rabis.” (Jon 12:31; 1 Jon 5:19) Long prea blong hem we Jisas i mekem long God, hem i no joenem ol man blong hem oli haf blong wol blong Setan. Be hem i talem, i se: “Mi mi stap prea from olgeta ya [ol man blong hem]. Mi no prea from ol man blong wol . . . olsem we mi mi no man blong wol ya, olgeta ya tu oli no man blong wol ya.” (Jon 17:9, 16, NTB; 15:18, 19) Tok ya blong Jisas i klia, se olgeta prapa Kristin oli mas stap olgeta nomo, oli no mas joen wetem ol man blong wol.
4. (a) ?Long Jon 3:16, tok ya se “wol ya,” i minim hu? (b) ?Wanem “wol ya” we ol man blong Kraes oli kamaot long hem finis?
4 ?Be Jisas i minim wanem taem hem i talem se “wol ya”? Taem Baebol i talem se “wol ya,” samtaem i min se ol man nomo. God i bin sanem Pikinini blong hem, blong i givim laef blong hem blong pemaot olgeta man we oli olsem wol ya. (Jon 3:16) Be Setan i pulum finis kolosap olgeta man blong wol, nao i mekem we olgeta ya oli olsem wan kampani nomo, oli agensem God. Ale, kampani ya i afsaed long ogenaesesen ya we God i gat long wol. Mo kampani ya i prapa wol blong Setan ya. Olgeta prapa Kristin oli mas longwe long wol ya blong Setan, oli mas stap olgeta nomo.—Jemes 1:27.
5. ?Wanem wan impoten haf blong wol ya? ?Mo wanem pija ya we Baebol i yusum blong talemaot samting ya?
5 Wol blong Setan—ol man ya blong hem we oli olsem wan kampani nomo—i gat plante haf blong hem. Wan impoten haf hemia nao olgeta gyaman skul. Baebol i tokbaot wan “woman ya blong rod we i nogud we i nogud” we nem blong hem “Bigfala Babilon.” Woman ya i olsem wan pija blong ol gyaman skul. Mo rul blong woman ya i kasem evri ples long wol, from we “kingdom blong hem i stap rulum olgeta king long wol.” (Revelesen 17:1, 5, 18) ?Be wanem i soemaot we Bigfala Babilon ya i olsem wan kingdom long saed blong ol skul?
6, 7. (a) ?Wanem i soemaot we Bigfala Babilon i wan kingdom long saed blong ol skul? (b) ?Ol gyaman skul oli fren olsem wanem wetem ol gavman?
6 From we “olgeta king long wol” oli “stap mekem nogud” wetem woman ya, taswe i klia se Bigfala Babilon i no wan kingdom long saed blong ol politik. Mo from we “ol tredaman” long wol oli stap stanap longwe long woman ya, mo oli stap krakrae tumas, taswe i klia tu se woman ya i no wan kingdom long saed blong ol bisnes. (Revelesen 17:2; 18:15) Be woman ya i rili wan kingdom long saed blong ol skul, from we Baebol i talem se: “Long wok blong ol rabis speret, yu yu bin gyaman long olgeta laen blong man.”—Revelesen 18:23.
7 Mo wan narafala samting we i soemaot we Bigfala Babilon ya i wan kingdom long saed blong ol skul, hemia nao, we woman ya i fren wetem wan “wael anamol.” Long Baebol, ol anamol olsem oli pija blong ol gavman long wol. (Daniel 8:20, 21) Baebol i talem we Bigfala Babilon “i stap sidaon long wan wael anamol we i red we i red . . . Anamol ya i gat seven hed, mo ten hon.” Olsem ya nao, woman ya i traem lidim no pulum tingting blong wael anamol ya, no ol gavman blong wol. (Revelesen 17:3) Mo i tru we long histri blong man, ol skul oli stap meks oltaem wetem olgeta fasin blong politik. Plante taem finis ol skul oli stap givim ol oda long ol gavman. Tru tumas ya, woman ya i stap mekem “wan kingdom blong hem [we] i stap rulum olgeta king long wol.”—Revelesen 17:18.
8. ?Wanem wan narafala impoten haf blong wol blong Setan? ?Long Baebol, wanem samting ya we i saen blong haf ya?
8 Olgeta gavman long wol, oli haf blong wol blong Setan, mo oli impoten long hem. Long Baebol, samfala anamol oli saen blong ol gavman ya. (Daniel 7:1-8, 17, 23) Olgeta gavman ya we ol anamol oli olsem pija blong olgeta, oli stap kasem paoa long Setan. Aposol Jon i soemaot samting ya, i se: “Nao mi luk we i gat wan wael anamol i kamaot long solwora, hem i gat ten hon mo seven hed . . . Nao bigfala algita ya i givim paoa blong hem long anamol ya.” (Revelesen 13:1, 2; 12:9) Mo wan narafala samting we i soemaot se ol kingdom, no ol gavman ya, oli haf blong wol blong Setan, hemia nao, we Setan i wantem givim olgeta kingdom ya long Jisas, long taem ya we Setan i stap traem pulum hem. Sipos Setan i no rula blong olgeta kingdom ya, hem i no gat raet blong givim ya.—Matyu 4:8, 9.
9. (a) ?Wanem wan narafala haf blong wol blong Setan we Revelesen 18:11 i tokbaot? (b) ?Saed ya blong wol blong Setan i pulum ol man blong mekem wanem?
9 Wan narafala impoten haf blong wol blong Setan, hemia nao, olgeta bigfala griri bisnes long saed blong pulum mane, we Revelesen 18:11 i kolem “ol tredaman.” Olgeta bisnes ya long wol oli stap pulum ol man blong oli wantem pem ol samting we oli stap salem, nating sipos oli no nidim. Mo tu, ol griri bisnes ya long wol, oli stap hivimap plante kakae long ol bigfala haos, be oli letem plante milyan man oli sot long kakae gogo kasem we oli ded, from we oli no gat mane blong pem kakae ya. Mo tu, blong pulum mane, i gat plante bisnes we oli stap mekem mo salem olgeta samting blong faet, we ol samting ya oli naf blong kilim i ded olgeta man long wol. Olsem ya nao, olgeta fasin blong Setan long saed blong ol bisnes ya blong winim mane, tugeta wetem ol gyaman skul no ol gavman, oli blong mekem plante man oli tingbaot olgeta nomo, i stap enkarajem plante man blong brekem loa, mo i stap mekem ol nogud wo oli kamaot long wol.
10, 11. (a) ?Wanem narafala samting ya we i stap makem wol blong Setan? (b) ?Wanem ol woning ya we Baebol i givim?
10 Olgeta man long wol oli olsem wan kampani nomo we i aninit long paoa blong Devel Setan. Mo kampani ya i nogud nating. Hem i agensem ol stret loa blong God, mo i fulap wetem olgeta rabis fasin blong man. Olsem ya nao, wan narafala samting we i stap makem wol blong Setan, hemia nao, olgeta fasin nogud. From samting ya aposol Pol mo Pita tufala i givim woning finis long ol Kristin, se oli mas ronwe long olgeta fasin nogud ya blong ol man blong wol.—Efesas 2:1-3; 4:17-19; 1 Pita 4:3, 4.
11 Aposol Pol tu, i talemgud we ol Kristin oli mas lukaot we ol rabis tingting, mo ol rabis fasin, bambae i no save spolem olgeta. Hem i raetem se: “Yufala i no mas lavem wol ya, no ol samting we oli stap long hem. Man we i lavem wol, hem i no save lavem Papa blong yumi; from we ol samting long wol oli olsemia: Man i wantem tumas ol samting we hat blong hem i wantem, mo i wantem tumas ol samting we ae blong hem i luk, mo i flas tumas long ol samting we hem i gat. Be ol fasin ya, oli no kamaot long Papa blong yumi, be oli stap kamaot long wol ya nomo.” (1 Jon 2:15, 16) Jemes i talem se ‘man we i wantem mekem fren wetem wol, i stap mekem we hem i badfren long God.’—Jemes 4:4.
OLSEM WANEM BLONG BAMBAE YUMI NO HAF BLONG WOL YA
12, 13. (a) Olsem wanem Jisas i soemaot we ol Kristin oli mas stap long wol ya? (b) ?Be olsem wanem yumi save stap long wol ya, be yumi no haf blong hem?
12 Gogo kasem taem we wol blong Setan bambae i finis, ol Kristin oli mas stap long hem. Jisas i soemaot samting ya taem i prea long Papa blong hem, i se: “Mi mi no askem long yu, blong yu tekemaot olgeta ya long wol.” Be i tokbaot ol man blong hem bakegen, i se: “Olgeta ya oli no blong wol ya.” (Jon 17:15, 16) ?Be olsem wanem yumi save stap long wol blong Setan, be long semtaem yumi no haf blong wol ya?
13 Ol man we oli stap raonabaot long yumi, oli haf blong ol man long wol ya we oli olsem wan kampani nomo. Sam blong ol man ya oli stap mekem nogud long ol gel, sam oli griri tumas, mo sam oli stap mekem ol rabis fasin. Maet yu yu stap wok wetem olgeta, no yu stap skul wetem olgeta. No maet yu yu stap kakae wetem olgeta, no yu stap wetem olgeta blong mekem sam narafala samting olsem. (1 Korin 5:9, 10) Yu yu mas lavem olgeta ya, olsem we God i stap lavem olgeta. (Jon 3:16) Be prapa Kristin i no save lavem olgeta rabis fasin blong man. Hem i no save folem tingting blong olgeta, no mekem ol samting we oli stap mekem, no traem kasem ol samting ya we olgeta oli stap wantem. Hem i no joen wetem olgeta, long ol rabis skul no politik blong olgeta. Hem i mas wok long ol bisnes blong wol ya, blong i gat naf mane blong pem ol samting we hem i mas gat. Be, hem i no save mekem ol fasin we oli no stret, blong i save pulum moa mane; mo olgeta fasin blong winim plante samting long saed blong wol, i no nambawan samting long tingting blong hem. From we hem i sapotem nyufala wol blong God, hem i stap ronwe long ol man ya we oli sapotem wol blong Setan nomo, we olgeta ya oli save spolem hem. (1 Korin 15:33; Sam 1:1; 26:3, 6, 9, 10) From ol samting ya nao, Kristin i stap long wol blong Setan, be yet i no haf blong hem.
14. ?Sipos yu yu sapotem nyufala wol blong God, wanem oda ya blong Baebol we yu mas obei long hem?
14 ?Be olsem wanem long yu? ?Yu yu wantem we yu tu yu haf blong wol blong Setan? ?No yu yu wantem sapotem nyufala wol blong God? Sipos yu yu wantem mekem olsem, yu mas stap yu nomo, mo olgeta man blong wol, wetem olgeta gyaman skul blong olgeta, oli stap olgeta nomo. Yu mas obei long oda ya se: “Yufala man blong mi . . . yufala i mas kamaot long hem [Bigfala Babilon]. (Revelesen 18:4) Taem man i kamaot long Bigfala Babilon, olsem olgeta gyaman skul long wol, hem i mas ronwe long hem. Mo tu, hem i no moa save joen long olgeta lafet we oli blong ol gyaman skul blong wol ya.—2 Korin 6:14-18.
15. (a) ?Wanem lafet ya we ol Kristin oli mas mekem? (b) ?Wanem i soemaot we Jisas i no bon long koltaem? (c) ?Blong wanem oli jusumaot Disemba 25 blong makem dei we Jisas i bon?
15 Naoia, long plante ples blong wol, Krismis i wan bigfala lafet blong plante skul. Be histri i soemaot we ol Kristin blong bifo, oli no mekem lafet ya. Jisas i bin talem long ol man blong hem, we oli mas mekem lafet blong tingbaot bakegen long ded blong hem. Lafet ya i no blong makem dei we Jisas i bon. (1 Korin 11:24-26) Disemba 25 i no dei we Jisas i bon. Baebol i soemaot we Jisas i bon long taem ya we ol man blong lukaot ol sipsip, oli stap afsaed yet long naet taem. Oli no save stap afsaed olsem long koltaem, long taem blong ren long Disemba. (Luk 2:8-12) ?Blong wanem oli jusumaot Disemba 25 blong makem dei we Jisas i bon? The World Book Encyclopedia i eksplenem, i se: “Ol man blong Rom oli stap mekem lafet finis long dei ya, hemia nao Lafet blong god ya Saturn, we i blong makem dei we san i bon.”
16. (a) ?Wanem narafala lafet blong plante skul we i kamaot long ol hiten man nomo? (b) ?Blong wanem ol tru Kristin oli no stap mekem lafet blong Krismis mo Ista?
16 Ista tu i wan bigfala lafet blong plante skul. Mo long samfala kantri blong Saot Amerika, oli mekem lafet blong Tabu Wik, we hemia i kolosap sem mak long Ista. Be ol Kristin blong bifo, oli no mekem lafet ya samtaem. Lafet ya tu, i kamaot long ol hiten man nomo. The Encyclopædia Britannica i talem se: “Nyutesteman i no tokbaot lafet blong Ista.” ?Be yu ting se i oraet nomo we lafet blong Krismis, mo Ista, tufala i no kamaot long Baebol, be tufala i kamaot long ol man ya we oli stap mekem wosip long ol gyaman god nomo? Aposol Pol i givim woning finis we yumi no mas mekem ol samting we i tru, wetem ol samting we i gyaman. Hem i talem, i se: “Smol yis nomo i mekem olgeta bred i solap.” (Galesia 5:9) Hem i talem long samfala Kristin blong bifo, we i no stret blong oli stap tingbaot ol tabu dei ya we loa blong Moses i putum bifo, be we God i tekemaot olgeta ya finis long ol Kristin. (Galesia 4:10, 11) !Ale, i impoten moa long ol Kristin blong oli no mekem ol lafet ya we neva oli kamaot long God, be oli kamaot long ol gyaman skul nomo!
17. (a) ?Olgeta lafet ya we oli blong givim ona long samfala man we oli gat haenem, no we oli blong leftemap nem blong samfala kantri, blong wanem oli nogud? (b) ?Baebol i soemaot we ol Kristin oli mas folem wanem rod long samting ya?
17 Sam narafala lafet oli blong givim ona long samfala man we oli gat haenem. Mo sam oli blong givim ona long samfala kantri no ogenaesesen blong wol, oli leftemap nem blong olgeta. Be Baebol i no wantem we yumi givim bigfala ona olsem long ol man. Mo i no wantem we yumi ting se ol ogenaesesen blong wol bambae oli save mekem ol samting we God nomo i naf blong mekem. (Wok 10:25, 26; 12:21-23; Revelesen 19:10; Jeremaea 17:5-7) Olsem ya nao, olgeta lafet ya we oli blong leftemap nem blong wan man, no nem blong wan ogenaesesen blong man, oli no laenap wetem wil blong God. Olgeta tru Kristin bambae oli no joen long ol lafet olsem.—Rom 12:2.
18. (a) ?Wanem ol samting ya we ol man oli wokem, blong ona mo wosip long hem? (b) ?Loa blong God i talem wanem long fasin ya blong mekem wosip long wan samting we man nomo i wokem?
18 Long plante ples ol man oli stap givim ona, no mekem wosip, long plantekaen samting we ol man nomo oli wokem. Sam oli wokem long aean, no long wud, Sam oli wokem long kaliko, nao maet oli somap no pentem wan pija long hem. Maet wan pija blong wan samting we i stap long skae, no long wol. Maet wan gavman i putum wan loa, se ol man oli mas wosip long samting ya. Be loa blong God i talem we ol man blong hem, oli no mas mekem olsem. (Eksodas 20:4, 5; Matyu 4:10) ?Ol man blong God oli mekem wanem bifo, taem gavman i putum loa olsem?
19. (a) ?Wanem oda ya we king blong Babilon i givim long ol man? (b) ?I gud sipos olgeta Kristin oli folem eksampel blong hu?
19 Long Babilon bifo, King Nebukanesa i wokem wan bigbigfala samting blong gol, nao i wantem we olgeta man i bodaon long hem. Nao hem i talem, se ‘man we i no mekem olsem, ol man blong mi bambae oli sakem i go long bigfala faea.’ Baebol i talem we i gat tri yangfala man Hibrus, Sadrak, Misek, mo Abednego, we i no wantem obei long oda ya blong king. ?Blong wanem? From we samting ya i blong wosip. Be wosip blong olgeta, i blong Jeova nomo. God i glad long fasin ya blong trifala, nao i mekem we kros blong king i no save spolem olgeta. Afta, Nebukanesa i luksave we ol man blong Jeova oli no wantem spolem rul no kantri blong hem, nao hem i putum wan loa we i blong lukaot long ol man ya. (Daniel 3:1-30) ?Ating yu tu yu glad tumas long strong bilif blong trifala yang man ya? ?Olsem wanem long yu? Bambae yu yu obei long olgeta loa blong God, blong soemaot we yu yu sapotem nyufala wol blong Hem?—Wok 5:29.
20. ?Wanem olgeta samting ya we Setan i stap yusum, blong traem mekem yumi i brekem ol loa blong God, long saed blong seks?
20 Setan i no wantem we yumi mekem ol wok blong Jeova. Hem i wantem we yumi wok long saed blong hem. Taswe hem i stap traem mekem yumi obei long hem, blong bambae yumi slef, no man blong wok blong hem. (Rom 6:16) Blong pulum yumi, Setan i stap yusum televison, sinema, samfala kaen danis, mo ol rabis buk. Long ol samting ya, hem i stap enkarajem olgeta we oli no mared, blong oli slip tugeta. Mo i stap enkarajem olgeta we oli mared finis, blong oli go slip wetem wan narafala woman, no wetem wan narafala man. Naoia, plante man oli talem we olgeta fasin olsem i gud nomo. Be oli agensem loa blong God ya. (Hibrus 13:4; Efesas 5:3-5) Man we i stap mekem olgeta fasin olsem, i soemaot we hem i wantem sapotem wol blong Setan.
21. ?Wanem ol narafala fasin ya, sipos man i mekem, i soemaot we hem i wantem sapotem wol blong Setan?
21 I gat sam narafala fasin tu we oli plante long wol blong Setan, be oli agensem ol loa blong God. Fasin blong drong, i wan blong olgeta fasin ya. (1 Korin 6:9, 10) Narawan bakegen, hemia nao fasin blong yusum ol drag, olsem marijuana mo heroin mo tabak, we ol man oli yusum blong harem gud. Ol samting ya oli save spolem bodi, mo oli no klin. Man we i stap yusum ol drag ya, i brekem oda ya blong God, se: “Yumi mas putumaot olgeta samting long bodi blong yumi mo long tingting blong yumi, we oli stap mekem yumi doti.” (2 Korin 7:1 NTB) Man we i smok, i stap spolem bodi blong olgeta we oli kolosap long hem, from we oli stap pulum smok blong hem. From samting ya, man we i smok i stap brekem loa ya blong God, we i talem se Kristin i mas soemaot lav long ol man we oli stap raonabaot long hem.—Matyu 22:39.
22. (a) ?Baebol i talem wanem long blad? (b) ?Blong wanem blad transfyusen i no rili narakaen samting long fasin blong “kakae” blad? (c) ?Blong wanem oda ya se yu “no mas yusum blad” i min se yu no save putum i go insaed long bodi blong yu?
22 Mo tu, long samfala ples long wol, plante man oli stap kakae blad. Oli stap kakae ol anamol we blad i stap long olgeta yet. No maet oli tekemaot ol blad ya, nao oli meksem long kakae blong olgeta. Be Tok blong God i talem we samting ya i tabu blong mekem. (Jenesis 9:3, 4; Levitikas 17:10) ?Be olsem wanem long blad transfyusen? Samfala man oli ting se man we i kasem blad transfyusen, hem i no stap “kakae” blad. Be sipos wan man i sik tumas, nao i no save kakae long maot blong hem, plante taem dokta i save putum spesel kakae i go stret long string blong man ya. Fasin ya blong givim kakae, i sem mak nomo long fasin blong givim blad transfyusen. Baebol i talem long yumi, i se: “Yufala i no mas yusum blad.” (Wok 15:20, 29) ?Hemia i minim wanem? Sipos wan dokta i talem long yu se yu no mas yusum grog, ?yu ting se hem i no wantem we yu dring grog long maot, be i oraet nomo blong putum i go stret long string blong yu? !No gat! Ale, tok ya se yu “no mas yusum blad,” i min se yu no save putum i go insaed long bodi blong yu nating.
23. (a) ?Wanem disisin ya we yu mas mekem? (b) ?Wanem samting ya we bambae i soemaot disisin blong yu?
23 Yu yu mas soemaot long God Jeova we yu wantem sapotem nyufala wol blong hem, mo we yu no man blong wol ya. Blong mekem olsem, yu mas mekem wan disisin fastaem. Hemia nao disisin ya se bambae yu yu wantem mekem olgeta wok blong Jeova, blong mekem ol samting we hem i wantem. Yu no save hafhaf long samting ya, olsem ol man Isrel bifo. (1 King 18:21) Sipos yu no man blong mekem ol wok blong Jeova, be yu man blong mekem ol wok blong Setan. Maet yu talem we yu yu sapotem nyufala wol blong God, ?be fasin blong yu i soemaot wanem? Sipos yu yu sapotem nyufala wol blong God, hemia i min se yu no save mekem enikaen fasin we God i no wantem, mo we bambae i no gat long nyufala stret wol blong hem.
[Tok blong pija long pej 209]
?Wanem wol ya we Jisas i no wantem prea from, mo we ol man blong hem oli no stap joen long hem?
[Tok blong pija long pej 211]
Long Baebol, wan drong woman blong rod i olsem pija blong ol gyaman skul. Mo wael anamol ya we woman ya i stap sidaon long hem, i olsem pija blong ol gavman
Olgeta fasin nogud oli makem wol blong Setan. Mo olgeta bigfala griri bisnes long saed blong pulum mane, oli impoten haf blong hem tu.
[Tok blong pija long pej 212]
Taem Jisas i bon, ol man blong lukaot ol sipsip oli stap afsaed yet long naet taem. Hemia i soemaot we Jisas i no save bon long Disemba 25
[Tok blong pija long pej 214]
Ol man blong God, oli no wantem mekem wosip long tabu samting ya we wan king i putum. ?Sipos samting olsem i kamtru long yu, bambae yu mekem wanem?