Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • w92 2/15 pp. 8-13
  • ?From Wanem i Impoten Tumas Blong Bos Long Tingting Blong Yumi?

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • ?From Wanem i Impoten Tumas Blong Bos Long Tingting Blong Yumi?
  • Wajtaoa i Talemaot Kingdom Blong Jehova—1992
  • Ol Sabtaetol
  • Sem Samting
  • ?From Wanem Bos long Tingting i Impoten?
  • Ol Eksampel Blong Givim Woning
  • Yumi Mas Bos Long Wanem
  • ?From Wanem i Hadwok Blong Bos Long Tingting?
  • Wokem Frut Blong Fasin Blong Bos Long Tingting
    Wajtaoa i Talemaot Kingdom Blong Jehova—1992
  • !Blong Winim Praes Yu Mas Bos Long Yu Wan!
    Wajtaoa i Talemaot Kingdom Blong Jehova—2003
  • Yu Yu Gat Save, Ale Yu Mas Joenem Long Fasin Blong Bos Long Tingting
    Wajtaoa i Talemaot Kingdom Blong Jehova—2003
  • Yumi Mas Bos Long Tingting Blong Yumi
    Wajtaoa Stadi—2017
Luk Moa Samting
Wajtaoa i Talemaot Kingdom Blong Jehova—1992
w92 2/15 pp. 8-13

?From Wanem i Impoten Tumas Blong Bos Long Tingting Blong Yumi?

“Yufala i mas traehad blong mekem fasin blong yufala i kam gud moa. . . . Yufala i gat waes, ale yufala i mas joenem long fasin blong [bos long tingting, “NW”].”​—2 PITA 1:​5, 6.

1. ?Wanem samting we i kamaot long ol yia we i ron biaen long 1800, i soemaot fasin blong bos long bodi?

KOLOSAP long 1900 yia Charles Blondin i soemaot fasin blong bos long bodi we i mekem ol man oli sapraes. Wan ripot i se, plante taem hem i wokbaot krosem wotafol ya blong Naeagra long wan rop we oli pulum taet. Rop ya, longfala blong hem i 340 mita mo i hae olsem 50 mita krosem wotafol ya. Hem i mekem olsem fastaem long 1859 mo biaen hem i stap mekem oltaem wetem defren fasin blong soemaot se hem i lan gud. Hem i krosem wotafol ya long rop taem hem i kavremap ae blong hem wetem ankejif, mo hem i go insaed long wan bag, mo hem i pusum wilbaro, hem i wokbaot wetem ol stik, hem i karem wan man long solda blong hem. Long wan taem bakegen, hem i wokbaot wetem ol stik mo i jyam mo i tantanem hem wan long rop ya we i hae olsem 52 mita long graon. Blong hem i no foldaon long rop ya hem i mas bos gud long bodi blong hem. From samting ya, Blondin i kasem bigfala nem mo bigfala mane from.

2. ?Wanem narafala samting we i soemaot fasin blong bos long bodi?

2 Sam man nomo oli save mekem olsem man ya, be yumi evriwan i save se blong lan gud long enikaen samting mo spot ol man oli mas bos long bodi blong olgeta. Eksampel, wan man blong myusik i tokbaot man ya blong plei piano, Vladimir Horowitz, i se: “Mi mi intres blong harem olsem wanem hem i stap bos long plei blong hem . . . , bigfala paoa we i narakaen mo hem i kontrolem.” Narafala ripot i tokbaot Horowitz i se: “Eite yia man ya i stap plei gud from we hem i bos gud long ol fingga blong hem.”

3. (a) ?Wanem fasin blong bos long tingting we i hadwok blong ol man oli kasem, mo wanem mining blong hem? (b) ?Wanem mining blong Grik tok ya long Baebol we oli tanem i kam “bos long tingting”?

3 Ol man oli mas traehad blong gat gudhan long ol samting olsem. Hem i impoten tumas blong ol man oli mas bos long tingting blong olgeta. Mining blong tok ya i olsem se “fasin blong wan man i holembak prapa tingting blong hem wan, no filing blong hem wan no ol samting we hem nomo i wantem mekem.” Long Kristin Grik haf blong Baebol tok ya we oli tanem i kam “bos long tingting,” (NW) hemia long 2 Pita 1:6 mo long sam narafala ples bakegen, i min se “gudfala fasin we man i bos long prapa tingting blong hem mo ol samting we hem nomo i wantem olsem ol filing blong hem.” Fasin blong man i bos long prapa tingting blong hem i olsem “nambawan samting we man i save kasem long laef blong hem.”

?From Wanem Bos long Tingting i Impoten?

4. ?Wanem nogud frut i kamaot taem ol man oli no bos long tingting blong olgeta?

4 !Ol man oli save kasem nogud frut sipos oli no bos long tingting blong olgeta! Plante trabol i stap kamaot tede from we ol man oli no stap bos long prapa tingting blong olgeta. I tru we yumi stap long “ol las dei,” (NW) mo ‘laef i kam strong tumas naoia.’ Ol man oli “no bos long tingting blong olgeta”(NW) from we oli griri no from we “oli wantem tumas ol samting we oli stap harem gud long hem, i winim we oli stap laekem God.” (2 Timote 3:​1-5) Samting ya i tru tumas taem yumi luk se oli sakemaot bitim 40,000 man long Kristin kongregesen long las yia, bighaf i from rabis fasin. Antap long namba ya i gat plante we oli stretem olgeta from rabis fasin. Bighaf blong rabis fasin ya hemia fasin nogud long saed blong seks, from we olgeta oli no bos long prapa tingting blong olgeta. Sam elda tu we oli stap longtaem long trutok oli lusum wok blong olgeta olsem man blong lukaot long kongregesen from sem samting.

5. ?Olsem wanem pija tok long saed blong trak i soemaot se fasin blong bos long tingting i impoten?

5 Maet yumi yusum pija tok blong wan trak blong soemaot olsem wanem fasin blong bos long tingting i impoten tumas. Hem i gat fo wil blong mekem hem i ron, hem i gat wan strong enjin blong tanem ol wil ya kwiktaem, hem i gat wan brek blong stopem. Nating se i gat ol samting ya, trabol i save kamaot sipos i no gat man i sidaon long ples blong draeva blong kontrolem ol wil, spid, stop. Hem i mekem olsem taem hem i yusum stia, samting we oli stap purumbut long hem blong spid, mo brek.

6. (a) ?Olsem wanem fasin blong Pol i tokbaot lav i sem mak long fasin blong bos long tingting? (b) ?Wanem narafala advaes we yumi save tingbaot?

6 I hadwok blong talemaot evri samting we oli impoten long fasin blong bos long tingting. Hem i sem mak long ol impoten fasin blong lav we aposol Pol i tokbaot long 1 Korin 13:​1-3. Maet yumi man blong givim ol gudfala pablik tok, no yumi gat bigfala save mo bilif we yumi gat from gudfala stadi we yumi stap mekem, no yumi stap mekem wok blong givhan long ol narafala, be sipos yumi no stap bos long tingting blong yumi, ol wok ya blong yumi oli blong nating nomo. Yumi save tingbaot tok blong Pol se: “Ating yufala i save finis fasin blong resis. Olgeta man oli resis, be wan man nomo i save kasem praes blong hem. Ale, yufala i mas mekem olsem we yufala i resis blong kasem praes blong yufala. Man blong resis i save [bos long tingting blong hem, NW] blong bambae i save resis i strong moa.” (1 Korin 9:​24, 25) Woning we Pol i givim long 1 Korin 10:12 i givhan long yumi blong bos long tingting blong yumi long evri samting we yumi stap mekem. Hem i se: “Man we i ting se i stap stanap strong, hem i mas lukaot gud blong bambae i no foldaon bakegen.”

Ol Eksampel Blong Givim Woning

7. (a) ?Olsem wanem fasin blong no bos long tingting i mekem ol man oli kam nogud? (b) ?Talem ol eksampel we Baebol i tokbaot blong soemaot fasin blong no bos long tingting?

7 Adam i no bos long tingting blong hem, hem i letem ol filing blong hem i winim gudfala tingting blong bos long ol fasin blong hem. From samting ya, hem i “statem fasin blong sin long wol ya. Mo from we hem i mekem sin, hem i ded. Be frut blong samting ya, hemia we ol man oli stap ded, from we olgeta oli mekem sin.” (Rom 5:12) Fastaem we man i kilim man i ded, hemia from we hem i no bos long tingting. Jeova God hem i givim woning long Ken se: “?From wanem tingting blong yu i nogud from kros mo from wanem fasin blong yu i jenis? Sin i stap long doa nomo, ?mo bambae yu yu save bos long hem?” Be Ken i no bos long sin ya, hem i kilim brata blong hem Ebel i ded. (Jenesis 4:​6-12, NW) Woman blong Lot tu i no bos long tingting blong hem. Hem i no save blokem hem wan blong hem i no lukluk i gobak. ?Wanem frut hem i kasem taem hem i no bos long tingting blong hem? Yes, hem i lusum laef blong hem.​—Jenesis 19:​17, 26.

8. ?Talem store blong tri man blong bifo we i olsem woning long yumi blong bos long tingting blong yumi?

8 Ruben, fasbon pikinini blong Jekob, hem i lusum raet blong hem olsem fasbon from we hem i no bos long tingting blong hem. Hem i sakem doti long haos blong papa blong hem from hem i slip wetem wan long ol waef blong Jekob. (Jenesis 35:22; 49:​3, 4; 1 Kronikel 5:1) From Moses i no holemtaet kros blong hem long ol man Isrel taem oli stap traem hem, mo oli toktok smol agens long hem, oli komplen agens long hem, mo oli agensem hem, taswe hem i no go insaed long Promes Lan. (Namba 20:​1-13; Dutronome 32:​50-52) Mo tu King Deved, ‘man ya we God i agri wetem hem long olgeta hat blong hem,’ long wan taem hem i kasem trabol from we hem i no bos long tingting blong hem. (1 Samuel 13:14; 2 Samuel 12:​7-14) Ol eksampel ya oli olsem ol woning long yumi blong yumi mas bos long tingting blong yumi.

Yumi Mas Bos Long Wanem

9. ?Baebol i talem wanem blong soemaot se i impoten blong bos long tingting blong yumi?

9 Fas samting, fasin blong bos long ol tingting mo ol filing blong yumi. Plante taem Baebol i tokbaot ol samting ya taem hem i yusum ol tok olsem “hat” mo “kidni.” Samting we yumi stap tingbaot i save givhan long yumi no i save blokem yumi taem yumi stap traehad blong mekem Jeova i glad long yumi. Yumi mas bos long tingting blong yumi sipos yumi folem advaes we i stap long Filipae 4:​8 blong yumi stap lukluk ol samting olsem oli tru, oli gud, mo oli stret. Deved man blong raetem Sam i soemaot ol tingting ya long prea blong hem i se: “Hae God, yu yu strong ples blong haed blong mi, mo yu yu mekem mi mi fri. Prea blong mi, we ol tok blong mi mo ol tingting blong mi bambae oli stret gud long fes blong yu.” (Ol Sam 19:14) Ten komanmen we i talem se yumi no mas wantem tumas ol samting blong narafala man, samting ya i min se yumi mas bos long tingting blong yumi. (Eksodas 20:17) Jisas i makemaot klia se yumi mas bos long ol tingting mo ol filing blong yumi, taem hem i se: “Man we i stap luk nogud long wan woman olsem we i wantem go long hem, hem i stilim woman ya finis, long tingting blong hem.”​—Matyu 5:28.

10. ?Wanem vas long Baebol we oli soemaot se i impoten blong bos long tok blong yumi?

10 Yumi mas bos tu long ol toktok blong yumi, ol tok we yumi stap yusum. Plante vas long Baebol oli givim advaes long yumi blong yumi bos long tang blong yumi. Eksampel: “Trufala God i stap long heven be yufala i stap long wol. Taswe yufala i no mas talemaot plante toktok.” (Eklesiastis 5:2) “Man we i toktok tumas, hem i rong plante taem. Be man we i blokem maot blong hem, hem i waes.” (Proveb 10:19) “Long ol toktok blong yufala, yufala i mas no talem ol rabis tok we i save spolem man. Yufala i mas talem ol gudfala tok, we i save mekem ol man we oli slak oli kam strong moa. . . . Yufala i mas no sakem tok blong yufala i go antap, mo yufala i mas no tok nogud long yufala.” Mo Pol i gohed blong givim advaes se yumi no moa tokbaot ol rabis fasin no yusum ol rabis tok no ol krangke tok no ol tok plei we i nogud.​—Efesas 4:​29, 31; 5:​3, 4.

11. ?Olsem wanem Jemes i tokbaot trabol blong bos long tang?

11 Jemes, smol brata blong Jisas, i talem se i no stret blong sakem ol tok olbaot mo hem i soemaot se i hadwok blong bos long tang blong yumi. Hem i talem se: “Tang blong yumi i wan smol samting nomo, be hem i save tok flas long plante bigbigfala samting. Yufala i traem tingbaot. Wan smol faea nomo, be i save bonem ol haos long wan bigfala velej we i finisim olgeta. Mo tang blong yumi, hem i olsem wan faea. Tang blong yumi i wan haf blong bodi blong yumi, be i olsem wol ya we i fulap long ol samting nogud. Tok we tang blong yumi i talem, i stap spolem laef blong yumi olgeta. Tang blong yumi i stap tekem faea [blong Gehena, NW], nao i stap mekem faea ya i laet olbaot long laef blong yumi. Man i save mekem olgeta wael anamol oli stap kwaet. Ol anamol blong bus, mo ol pijin, mo ol snek mo ol fis, man i save mekem olgeta evriwan oli stap kwaet. Be i no gat man samtaem we i save mekem tang blong hem i stap kwaet. Tok we i kamaot long tang blong yumi i nogud tumas, mo yumi no save blokem. Hem i olsem posen we i save kilim man i ded. Yumi tok long tang blong yumi blong presem Hae God ya we i Papa blong yumi, mo blong tok nogud long ol narafala man we God i mekem olgeta oli olsem pija blong hem. Long wan maot blong yumi nomo, yumi stap tok gud mo yumi stap tok nogud. Olgeta, samting ya i krangke olgeta.”​—Jemes 3:​5-10.

12, 13. ?Wanem ol vas long Baebol we i soemaot se i impoten blong bos long tingting mo long fasin blong yumi?

12 Mo tu yumi mas bos long ol fasin blong yumi. Yumi mas bos long tingting blong yumi taem yumi stap wetem wan woman sipos yumi man no taem yumi stap wetem wan man sipos yumi woman. Rul ya i go long ol Kristin se: “Yufala i mas ronwe long fasin blong mekem nogud wetem woman.” (1 Korin 6:​18, New International Version) Long saed blong seks ol hasban oli mas gat intres nomo long waef blong olgeta, olsem we Baebol i talem, i se: “Yu mas dring wora we i kamaot long wel blong yu nomo, mo smol wora we i ron i kamaot long medel blong wel blong yu nomo.” (Proveb 5:​15-20) Baebol i talem long yumi se “God bambae i jajem boe mo gel we tufala i slip wan ples, mo bambae i jajem man we i slip wetem woman we i no woman blong hem, mo woman we i slip wetem man we i no man blong hem.” (Hibrus 13:4) Olgeta we oli no wantem mared oli mas bos long tingting blong olgeta.​—Matyu 19:​11, 12; 1 Korin 7:37.

13 Jisas i stap tokbaot fasin blong yumi wetem ol narafala man taem hem i tokbaot wan “Loa We i Gudwan Moa,” hem i se: “Yufala i mas mekem long ol narafala man, olsem we yufala i wantem blong ol narafala man oli mekem long yufala. Hemia i mining blong Loa blong Moses, mo blong ol tok blong ol profet tu.” (Matyu 7:12) Blong yumi no save letem tingting blong wantem evri samting no sam traem no ol samting blong traem yumi oli pulum yumi blong yumi mekem i defren long ol narafala man, yumi mas bos long tingting blong yumi.

14. ?Wanem advaes we Tok blong God i givim long saed blong kakae mo dring?

14 I gat narafala samting, yumi mas bos long fasin blong kakae mo dring blong yumi. Tok blong God i givim advaes we i waes i se: “Yu no mas kampani wetem ol man we oli dring waen tumas mo oli kakae mit tumas, i bitim mak.” (Proveb 23:20) Jisas i givim wan woning we i impoten long taem blong yumi i se: “Yufala i mas lukaot gud. Sipos yufala i letem tingting blong yufala i kam slak, from we yufala i stap ronem lafet, mo yufala i stap drong mo yufala i stap tingting tumas long laef ya long wol, bambae dei ya blong mi i kam kasem yufala wantaem, olsem we trap i sat.” (Luk 21:​34, 35) Yes yumi mas bos long ol tingting mo ol filing blong yumi, mo tu yumi mas bos long ol toktok mo ol fasin blong yumi.

?From Wanem i Hadwok Blong Bos Long Tingting?

15. ?Olsem wanem Baebol i soemaot se Setan i rili stap agensem fasin blong bos long tingting blong ol Kristin?

15 Olgeta Kristin oli save se fasin blong bos long tingting i no isi: I gat tri samting we oli stap agensem fasin blong bos long tingting blong yumi. Faswan samting, Setan mo ol rabis enjel blong hem oli stap. Baebol i talem se oli rili stap. Taswe yumi ridim se: “Setan i go insaed” long Judas jes bifo we hem i givim Jisas long ol han blong ol enemi blong hem. (Jon 13:​27, NW) Aposol Pita i askem long Ananaeas i se: “?Ananaeas, weswe yu yu letem Setan i kam spolem tingting blong yu olsem, nao yu gyaman long Tabu Speret, yu stap holembak haf pei blong graon ya?” (Ol Wok 5:3) Taswe Pita i givim woning ya tu se: “Yufala i mas lukaot gud. Yufala i mas rere. Enemi ya blong yufala Setan, hem i stap raon long yufala oltaem. Hem i olsem wan laeon we i stap singaot bigfala, i stap lukaot man blong i kakae.”​—1 Pita 5:8.

16. ?From wanem ol Kristin oli mas bos long tingting blong olgeta long saed blong wol ya?

16 Taem ol Kristin oli stap traehad blong soemaot fasin blong bos long tingting, olgeta tu oli mas agens long wol ya we i stap “long paoa blong” Devel Setan. From samting ya aposol Jon i raetem se: “I nogud yufala i stap laekem ol fasin blong wol mo ol samting we oli stap long hem. Bambae yufala i no mekem olsem. Man we i laekem tumas ol fasin blong wol, hem i no save laekem Papa blong yumi. Ol fasin ya we i stap long wol oli olsemia. Oltaem man i wantem tumas ol rabis samting we tingting blong hem i wantem, mo i wantem tumas ol samting we ae blong hem i luk, mo i flas tumas long ol samting we hem i gat. Be ol fasin ya, oli no kamaot long Papa blong yumi, oli stap kamaot long wol ya nomo. Mo wol ya wetem ol samting we ol man blong hem oli wantem, oli stap lus. Be man we i stap mekem ol samting we God i wantem, hem i stap we bambae i no save lus samtaem.” Blong wol i no pulum yumi, yumi mas bos long tingting blong yumi mo agensem fasin blong wantem ol samting blong wol ya. Sipos yumi no mekem olsem bambae ol samting blong wol ya oli save pulum yumi olsem Demas we bifo hem i stap wok wetem Pol.​—1 Jon 2:​15-17; 5:19; 2 Timote 4:10.

17. ?Olsem wanem long fasin blong bos long tingting blong yumi taem yumi bon?

17 Olsem ol Kristin, yumi mas bos long tingting blong yumi blong agensem ol slak fasin mo ol mastik blong yumi from we yumi sinman. Trutok ya i stap se “taem man i yangfala yet, be hat blong hem i wantem mekem ol nogud samting finis.” (Jenesis 8:​21, NW) Olsem King Deved i talem, ‘yumi man nogud, i stat long taem we yumi bon.’ (Ol Sam 51:5) Wan pikinini we i jes bon hem i no save nating long fasin blong bos long tingting. Taem hem i wantem samting, hem i stap krae nomo, taem hem i kasem samting ya we hem i wantem nao hem i stop. Wan ripot long saed blong trenem ol pikinini i talem se: ‘Tingting blong ol pikinini i narakaen long tingting blong ol bigman. Ol pikinini oli stap tingbaot olgeta nomo mo plante taem oli no save obei long yu, nating se yu givim gudfala risen, from we oli no save “putum olgeta long ples blong narafala man.”’ I tru we, “krangke fasin i stap long hat blong boe.” Be taem yumi yusum “stik blong stretem hem” sloslou hem i save lanem se i gat ol rul we hem i mas obei long olgeta. Nao fasin blong tingbaot hem wan nomo bambae i finis.​—Proveb 22:15.

18. (a) ?Wanem ol fasin we Jisas i talem se oli stap insaed long hat blong yumi? (b) ?Pol i talem wanem blong soemaot trabol blong bos long tingting?

18 I hadwok blong yumi bos long tingting blong yumi from fasin we yumi bon wetem. Ol fasin ya oli stap long hat blong yumi. Jisas i tokbaot samting ya i se: “From we long tingting blong man i gat ol rabis tingting i kamaot. Man i save kilim man. Man i save stilim woman blong narafala man, mo woman we i mared finis i save go slip wetem narafala man. Man i save mekem nogud wetem gel, i save stil, i save gyaman, mo i save tok nogud blong spolem nem blong narafala man.” (Matyu 15:19) Taswe Pol i raetem i se: “Nao oltaem mi no mekem ol gudgudfala fasin ya we mi wantem mekem, be mi stap mekem ol rabis fasin ya, we mi no wantem mekem nating. Sipos mi stap mekem ol samting we mi no wantem mekem nating, ating i no mi tru, we mi stap mekem ol samting ya. Hemia fasin blong sin ya we i stap oltaem long tingting blong mi, we i stap mekem.” (Rom 7:​19, 20) Be Pol i no lusum faet ya from hem i raetem i se: “I olsem we mi stap faetem bodi blong mi blong mekem bodi blong mi i stap kwaet, blong bambae i save mekem olsem we mi mi wantem. Mi mi singaot plante narafala man finis blong oli kam joen long resis ya. Be mi no wantem brekem rul blong resis, nao bambae oli sakemaot mi mi lus.” Blong Pol i stap faetem bodi blong hem, hem i mas bos long tingting blong hem.​—1 Korin 9:27.

19. ?From wanem Pol i save talem se hem i ‘faetem’ bodi blong hem?

19 Pol i stap talem se hem i ‘faetem’ bodi blong hem, blong bos long tingting blong hem from i gat plante samting long saed blong bodi we oli mekem i hadwok blong bos long tingting, olsem hae blad presa, tumas wari, hed i soa, bel i no wok gud, mo plante narafala samting bakegen. Long nekis stadi, bambae yumi lukluk ol fasin we bambae oli givhan long yumi blong yumi bos long tingting blong yumi.

Tingtingbak

◻ ?From wanem i impoten blong bos long tingting blong yumi?

◻ ?Hu olgeta ya we oli no bos long tingting blong olgeta mo oli kasem trabol from?

◻ ?Wanem samting yumi mas bos long olgeta?

◻ ?Wanem tri samting we oli mekem i hadwok blong bos long tingting blong yumi?

[Tok Blong Pija Long Pej 10]

Ol Kristin oli mas bos long tingting blong olgeta taem oli kakae mo oli dring

[Tok Blong Pija Long Pej 11]

Bos long tingting i save blokem yumi blong tokbaot ol narafala man

[Foto Credit line Pija Long Pej 8]

Historical Pictures Service

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem