Lukluk i Go Long Promes Lan
Gilead Ples Blong Ol Man We Oli No Stap Fraet
SMOLTAEM bifo we ol man Isrel oli krosem Jodan Reva blong go insaed long Promes Lan, Moses i talem long olgeta se: “Yufala i no mas fraet mo stap strong. . . Jeova God blong yu nao i stap maj wetem yu.”—Dutronome 31:6.
Tok blong Moses i go tu long laen blong Ruben, Gad mo haf laen blong Manase. Oli bin luk ‘se graon blong Gilead i wan gudfala ples blong fidim anamol,’ taswe oli askem blong go stap long Gilead.—Namba 32:1-40.
Gilead i stap long narasaed, long is saed blong Jodan. Hemia olgeta ples long is saed, stat long en long not blong Ded Si kasem lugun blong Galili. Ples ya i stat long vali blong Jodan kasem ol flat ples we i gat plante wora long olgeta mo ples ya we ol raon hil oli stap. Taswe Gilead i wan gudfala ples blong planem kon mo blong fidim anamol. Pija we i stap antap i soemaot long yu olsem wanem yu save luk haf blong Gilead. ?Be from wanem yumi joenem fasin blong no fraet wetem wan naesfala ples olsem?
I klia se ol laen ya we oli mekem disisen blong stap long Gilead, oli no mekem olsem from we oli fraet. Tingbaot se oli bin agri blong krosem Jodan blong faet agens long ol enemi long Promes Lan. Mo taem oli kam long Gilead, oli nidim blong gat strong tingting. ?From wanem? Yes, oli stap long mak we i seraotem ol kantri, enitaem nomo ol man Amon long saot-is mo ol man Siria long not oli save faetem olgeta. Mo i tru oli faetem olgeta.—Josua 22:9; Jajes 10:7, 8; 1 Samuel 11:1; 2 King 8:28; 9:14; 10:32, 33.
Ol faet ya oli ol spesel taem we oli nidim blong no fraet. Eksampel, afta we Jeova i letem Gilead i go long han blong ol man Amon, ol man blong God oli tanem tingting blong olgeta mo oli askem “wan man we i no fraet, wan strong man” blong i lidim olgeta, oli stap kolem nem blong papa blong hem tu se Gilead. Man ya we i no fraet, no strong man ya, hemia Jepta. Ol man oli save gud hem from wan promes we i soemaot se, nating se hem i no fraet, hem i askem God blong i lidim mo i sapotem hem. Jepta i mekem promes se sipos God i mekem se hem i winim ol man Amon, faswan we i kamaot long haos blong hem blong mitim hem bambae hem ‘i givim long God olsem wan sakrifaes.’a Wan pikinini nomo blong Jepta nao i kamaot, dota blong hem, we biaen hem i go wok long haos tapolen blong God. Yes, Jepta mo, long wan defren rod, dota blong hem, tufala soemaot strong tingting.—Jajes 11:1, 4-40.
Wan fasin blong soem strong tingting we maet ol man oli no save tumas long hem, i bin kamaot long taem blong Sol. Blong tingtingbak long ol samting we oli mekem, tingbaot se taem Sol i kam king, ol man Amon oli talem se bambae oli stikimaot raet saed ae blong ol man Jabes-gilead, maet taon ya i stap long drae grik we i kam daon long ol hil blong Jodan. Kwiktaem nomo Sol i hivimap wan grup blong ami blong halpem Jabes. (1 Samuel 11:1-11) Wetem save ya blong soem se haf ya i stap tokbaot se yumi holem long tingting blong yumi, i gud yumi tingbaot en blong rul blong Sol mo luk olsem wanem oli soem fasin blong no fraet.
Maet yu tingbaot se Sol mo trifala boe blong hem oli ded taem oli stap faet wetem ol man Filistia. Ol enemi ya oli katemaot hed blong Sol mo oli hangem ded bodi blong Sol mo trifala boe blong hem long wol blong Bet-san. (1 Samuel 31:1-10; long raetsaed, yu luk ples we oli digim blong soem Bet-san.) Nyus blong samting ya i kasem Jabes, i krosem Jodan i go long ol hil blong Gilead. ?Ol man Gilead oli save mekem wanem long fored blong wan enemi we i gat bigfala paoa blong winim king blong Isrel?
Lukluk long map ya. “Wantaem nomo ol strong man oli girap mo oli wokbaot i go long ful naet mo oli tekemaot ded bodi blong Sol mo ol ded bodi blong trifala boe blong hem long wol blong Bet-san mo oli kam long Jabes mo oli bonem olgeta long ples ya.” (1 Samuel 31:12) Yes, oli go insaed long strongfala haos blong ol enemi blong olgeta long naet. Yu save kasem save from wanem Baebol i kolem olgeta se ol strong man no oli no stap fraet.
Biaen, ol ten laen oli seraot mo oli stanemap kingdom blong Isrel long not, mo Gilead tu. Ol nesen we oli stap raon long olgeta, fastaem ol man Siria mo biaen ol man Asiria, oli stat blong tekem ol ples long teritori long is blong Jodan. Taswe nating se oli bin soemaot we oli no stap fraet, ol man blong Gilead oli kasem frut from we oli stap long mak we oli stap long hem.—1 King 22:1-3; 2 King 15:29.
[Futnot]
a Luklukgud long store ya i sakemaot gyaman tingting ya se Jepta i wantem mekem sakrifaes wetem pikinini blong hem. Lukluk Insight on the Scriptures, Volyum 2, pej 27-8, we Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc i prentem.
[Map blong pija long pej 8]
(Lukluk niuspepa)
LUGUN BLONG GALILI
DED SI
Jodan Reva
Bet-san
Ramot-gilead
Jabes
GILEAD
[Credit Line]
Based on a map copyrighted by Pictorial Archive (Near Eastern History) Est. and Survey of Israel.
[Foto Credit Line Blong Pija Long Pej 8]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.
[Foto Credit Line Blong Pija Long Pej 9]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.