Stap Laef Mo Sef Tru Long Bigfala Trabol
“Hemia ol man ya we oli kasem bigfala trabol, we ol man oli spolem olgeta tumas, be naoia oli winim ol trabol ya finis. Oli wasem klos blong olgeta finis blong mekem oli waet long blad blong Smol Sipsip ya we i ded.”—REVELESEN 7:14.
1. ?Hu bambae oli mekem welkam long olgeta we oli laef bakegen long wol ya?
TAEM ol milyan man oli girap long ded, olsem ‘laef bakegen blong ol man we oli stret, wetem ol man we oli no stret,’ bambae oli no save kambak blong laef long wan wol we i emti. (Ol Wok 24:15) Bambae wol ya i moa naes taem oli girap, mo bambae oli faenem se ol haos, klos, mo fulap kakae, oli rere finis long olgeta. ?Hu bambae i mekemrere ol samting ya? I klia se, bambae i gat ol man we oli stap laef finis long nyufala wol ya, taem ol man we oli ded oli laef bakegen. ?Hu ya ol man ya? Baebol i soemaot se hemia ol man ya we oli laef tru long bigfala trabol. Long olgeta tijing blong Baebol, hemia i pulum tingting blong man moa—se sam man blong bilif bambae oli stap laef mo sef tru long bigfala trabol, mo bambae oli neva ded. Tabu Baebol i tokbaot hop ya plante.
Olsem Long Taem Blong Noa
2, 3. (a) ?Wanem ol samting we oli sem mak long taem blong Noa mo long taem blong yumi? (b) ?Fasin ya we Noa mo ol famle blong hem oli laef tru long Bigfala Wora, i pija blong wanem?
2 Long Matyu 24:37-39, Jisas Kraes i skelem taem blong Noa wetem ol lasdei ya we yumi stap long hem naoia. Hem i talem se: “Olsem we long taem blong Noa, ol man oli no rere, oraet, long taem we mi, mi Pikinini blong Man bambae mi kamtru, bambae i olsem. Long taem ya bifo, taem we wora i no ron bigfala yet, ol man oli stap kakae, oli stap dring, oli stap mekem mared, kam kasem taem we Noa i go insaed long bigfala sip blong hem. Mo olgeta ya oli no save wan samting, kamkam we wora i ron bigfala, i tekemaot olgeta. Nao long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man bambae mi kamtru, bambae i olsem.”
3 Bigfala Wora we i ron i karemaot olgeta ya we oli no wantem lesin long woning mesej blong God. Be, i no karemaot Noa mo ol famle blong hem. Oli “go insaed long bigfala sip,” olsem we Jisas i talem. From fasin blong olgeta blong onagud long God, Jeova i mekem rod blong olgeta blong oli stap sef. Seken Pita 2:5, 9 2 Pita 2:5, 9 i tokbaot Noa mo ol famle blong hem we oli sef, i talem se: “Hem [God] . . . i sevem Noa we i wan prija blong talemaot stret fasin, wetem seven narafala man tu. Be i letem wora i kam bigfala, i draonem ol narafala man ya we oli no obei long hem. Ol samting ya oli soemaot we Hae God i save sevem ol man we oli bilif long hem, oli aot long ol samting blong traem olgeta.” Jisas i skelem taem blong Noa wetem ol lasdei, blong soemaot se ol man bambae oli no wantem harem woning mesej blong God. Be, hem i mekem i klia tu se, Noa mo ol famle blong hem oli obei long Jeova God, oli go insaed long sip, mo oli laef tru long Bigfala Wora we i ron. Fasin ya we Noa mo ol famle blong hem oli sef, i poen i go long fasin sef blong ol man blong God we oli gat bilif, taem bambae oli laef tru long en blong wol ya.
Eksampel Blong Faswan Handred Yia
4. Folem ol tok blong Jisas, ?wanem ol samting we oli kamaot bifo ol ami oli spolem Jerusalem long 70 K.T.?
4 Jisas i tokbaot tu ol samting we bambae oli kamaot long en blong wol ya. Long Matyu 24:21, 22, yumi ridim se: “Long taem ya, bambae i gat bigfala trabol tumas, we neva man i luk olsem bifo, i stat long taem we God i mekem wol, i kam kasem tede. Yes, mo bambae i no moa gat sam bigfala trabol olsem bakegen samtaem. Be Hae God i tingbaot finis blong katem taem blong trabol ya. Sipos no, bambae i no gat man i save stap laef. Be hem i katem taem ya blong bambae i sevem ol man we hem i jusumaot olgeta finis, se oli man blong hem.” Ol tok ya oli kamtru fastaem long faswan handred yia blong Kristin Taem. Long 66 K.T., ol ami blong Rom we oli stap aninit long Cestius Gallus, oli raonem taon blong Jerusalem. Ol ami blong Rom oli go blong spolem stonwol blong haos prea blong God, mo plante man Jyu oli rere blong go long han blong olgeta. Be, oli sek, mo oli no save from wanem, Cestius Gallus i tekemaot ol ami blong hem. Taem ol Kristin oli luk we ol man Rom oli gobak, oli folem ol toktok we Jisas i bin talem plante yia bifo, se: “Taem yufala i luk ol soldia oli stap kam plante raonabaot long Jerusalem, blong oli blokem ol man insaed, yufala i mas save we bambae i no longtaem oli save spolem ples ya olgeta. Taem yufala i luk samting ya, yufala we i stap long Judia, yufala i mas ronwe blong go haed long ol hil. Mo yufala we i stap insaed long taon ya, yufala i mas aot. Mo yufala we i stap long ol ples raonabaot long taon ya, yufala i no save go insaed long hem bakegen.” (Luk 21:20, 21) Ol man Jyu we oli Kristin, olgeta we God i jusumaot olgeta, kwiktaem nomo oli kamaot long Jerusalem, bifo we ol ami oli spolem. From samting ya, oli laef tru long bigfala trabol we i spolem hem i no longtaem biaen. Long 70 K.T., ol ami blong Rom aninit long Jenerol Titus oli kambak. Oli raonem Jerusalem, oli blokem ol man insaed, mo oli spolem taon ya.
5. ?Olsem wanem trabol we i kam long Jerusalem long 70 K.T. i kam sot?
5 Man Jyu ya Josephus, we i man blong raetem histri, i talem se 1,100,000 man Jyu oli ded, mo 97,000 oli laef be oli karem olgeta oli go long kalabus. Ol man Jyu ya we oli sef be oli no Kristin, oli no ‘ol man we God i jusumaot olgeta finis’ long profet tok blong Jisas. Taem Jisas i stap toktok long nesen blong ol man Jyu we oli gat stronghed fasin, hem i talem se: “Yufala i luk. God i gowe long yufala finis, ples blong yufala i emti nomo. Mo mi mi talem long yufala, bambae yufala i no save luk mi bakegen gogo yufala i save talem se ‘Hae God, yu blesem man ya we i kam long nem blong yu.’” (Matyu 23:38, 39) I no gat wan ripot se ol man Jyu ya, we ol ami oli blokem olgeta long Jerusalem, oli akseptem Jisas olsem Mesaea long las menet nomo, nao oli kam Kristin, mo oli kasem gladhat blong Jeova. Nating se i olsem, hem i katem taem blong bigfala trabol we i kam long Jerusalem long 70 K.T. Laswan taem we ol ami blong Rom oli raonem taon ya, i no blong wan longfala taem. Smol taem ya i letem sam Jyu blong oli sef, be maet oli sef nomo blong go olsem slef long ol defren ples we gavman blong Rom i rul long olgeta.
Wan Bigfala Hif Blong Man We Oli Sef
6, 7. (a) ?Wanem bigfala taon we i joen wetem ol skul i stap yet blong bambae i lus, mo samting ya i haf blong wanem bigfala trabol we i bitim ol trabol bifo? (b) ?Jon i talemaot wanem profet tok long saed blong bigfala trabol we i stap kam long wol ya?
6 Taem ol ami oli spolem Jerusalem long 70 K.T., i tru tumas se oli mekem “bigfala trabol” long taon ya we i strong long saed blong skul. Be bigfala mining blong ol tok blong Jisas i no kamtru yet. Wan taon we i bigfala moa, mo hem i long saed blong ol skul tu, Bigfala Babilon, we i minim ogenaesesen blong olgeta gyaman skul blong wol, i mas kasem bigfala trabol we i spolemgud hem. Kwiktaem biaen, bigfala trabol bitim olgeta samting we i kamaot bifo, bambae i kasem ol narafala haf blong wol blong Setan. (Matyu 24:29, 30; Revelesen 18:21) Samwe long 26 yia afta we ol ami oli spolem Jerusalem, aposol Jon i raetem Revelesen 7:9-14, long saed blong bigfala trabol we bambae i kasem olgeta ples long wol. Hem i soemaot se wan bigfala hif blong man bambae oli laef tru long trabol ya.
7 Ol man ya we bambae oli sef, we Baebol i kolem olgeta “bigfala hif blong man,” yumi save makemaot olgeta from sam disisen mo wok we oli mekem. Folem Revelesen 7:14, wan long ol 24 elda long heven i talem long Jon se: “Hemia ol man ya we oli kasem bigfala trabol, we ol man oli spolem olgeta tumas, be naoia oli winim ol trabol ya finis. Oli wasem ol klos blong olgeta finis blong mekem oli waet long blad blong Smol Sipsip ya we i ded.” Yes, bigfala kampani ya oli ona long Jeova olsem Man we i sevem olgeta. Oli bilif long blad blong Jisas we i ded, mo oli stanap olsem ol stret man, long fes blong Man ya we i Wokem olgeta mo King we hem i putumap, Jisas Kraes.
8. ?Wanem gudfala fasin fren we “bigfala hif blong man” i gat wetem ol tabu brata blong Jisas we oli stap yet long wol?
8 Tede, kolosap faef milyan memba blong bigfala kampani ya, oli stap laef aninit long King long heven we i lidim olgeta, Jisas Kraes. Oli obei long Kraes mo oli frengud wetem ol brata blong hem we tabu speret i makemaot olgeta, we oli stap yet long wol. Long saed blong ol samting we bigfala kampani i mekem long olgeta we tabu speret i makemaot olgeta, Jisas i talem se: “Tru mi talem long yufala, taem we yufala i mekem olsem long wan brata blong mi, we i daon moa long ol narafala brata blong mi, be hemia i olsem we yufala i mekem long mi nomo.” (Matyu 25:40) From we olgeta ya long bigfala kampani oli no tingbaot olgeta nomo, be oli givhangud long ol brata blong Jisas we tabu speret i makemaot, Jaj i talem se i olsem we oli mekem i gud long Jisas hem wan. Samting ya i halpem olgeta blong gat strong fasin fren wetem Jisas Kraes mo Jeova God. Oli bin kasem blesing ya blong joen wetem ol Kristin we tabu speret i makemaot, blong kam ol Wetnes blong God mo ol man we oli karem nem blong hem.—Aesea 43:10, 11; Joel 2:31, 32.
Stap Wekap
9, 10. (a) ?Yumi mas mekem wanem blong stap olsem ol stret man long fes blong Pikinini blong man? (b) ?Yumi mas mekem wanem blong stap “lukaotgud”?
9 Bigfala kampani ya i mas gohed oltaem blong stanap olsem ol stret man long fes blong Pikinini blong man. Samting ya i nidim we oli stap lukaotgud gogo kasem en. Jisas i talem samting ya i klia nomo, hem i talem se: “Yufala i mas lukaotgud. Sipos yufala i letem tingting blong yufala i kam slak, from we yufala i stap ronem lafet, mo yufala i stap drong mo yufala i stap tingting tumas long laef ya long wol, bambae dei ya blong mi i kam kasem yufala wantaem, olsem we trap i sat. From we bambae dei ya i save kamtru long olgeta man long wol. Be oltaem, yufala i mas stap lukaotgud. Yufala i mas prea blong bambae yufala i gat paoa blong ronwe long olgeta trabol ya, blong bambae yufala i save stanap long fes blong mi, mi Pikinini blong Man.”—Luk 21:34-36.
10 Blong yumi save stanap long fes blong Pikinini blong man, hem i mas agri long yumi. Samting ya i no save hapen sipos yumi letem tingting blong wol ya i pulum yumi. Tingting blong wol i gat bigfala paoa, mo i save pulum wan man blong i bitim mak long ol samting we bodi nomo i wantem. Mo i save mekem we man i harem nogud tumas long ol problem blong laef ale hem i no moa putum ol intres blong Kingdom long fasples. (Matyu 6:33) Fasin olsem i mekem man i kam slak long saed blong speret, mo i save mekem se hem i no moa kea long ol wok we hem i mas mekem blong God mo blong ol narafala man. Maet hem i no moa prij. Maet oli save putum hem afsaed long kongregesen from i mekem wan nogud sin, mo maet hem i soem se hem i no wantem tanem tingting blong hem. Olgeta evriwan long bigfala kampani oli mas lukaotgud long olgeta wanwan. Oltaem oli mas seraot long wol ya we i no obei long God, mo long ol fasin blong wol ya.—Jon 17:6.
11. ?Yumi mas folem wanem advaes blong Baebol we bambae i halpem yumi blong laef tru long Amageden?
11 Blong yumi save mekem samting ya, Jeova i givim wanem we yumi nidim tru long Tok blong hem, tabu speret blong hem, mo ogenaesesen blong hem long wol ya. Yumi mas yusum ol samting ya fulwan. Antap moa, yumi mas prea oltaem long God mo obei long hem, sipos yumi wantem blong hem i glad long yumi. Wan samting we yumi mas mekem se, yumi mas wokem fasin ya blong no laekem nating ol samting we oli nogud. Ol Sam i talem se: “Mi mi no save go stap wetem ol man blong gyaman. Mi no gat bisnes nating wetem ol man ya we oli gat tu tingting. Mi mi no laekem kampani blong ol rabis man, mo mi no glad nating blong go sidaon wetem ol man nogud. Taem yu spolem ol man nogud, plis yu no spolem mi. Taem yu panisim ol man blong kilim man, plis yu no makem mi wetem olgeta.” (Ol Sam 26:4, 5, 9) Long Kristin kongregesen, ol yangfala mo ol olfala tu, oli mas putum wan mak long fasin fren blong olgeta wetem olgeta ya we oli no givim laef blong olgeta i go long Jeova finis. Blong Jeova i laekem yumi, yumi traehad blong no gat poen mo blong no gat enikaen doti blong wol ya long yumi. (Ol Sam 26:1-5; Jemes 1:27; 4:4) Olsem nao, yumi save sua se long Amageden, Jeova bambae i no kilim yumi ded wetem ol man we oli no ona long hem.
Samfala ‘Bambae Oli No Save Ded Samtaem’
12, 13. (a) ?Bifo we Jisas i mekem Lasros i laef bakegen, hem i talem wanem toktok we Mata i no kasem save fulwan long hem? (b) ?Taem Jisas i tokbaot samfala we bambae ‘oli no save ded samtaem,’ hem i no minim wanem?
12 Yumi haremgud tumas blong tingbaot we yumi save laef tru long en blong ol fasin blong naoia mo we maet yumi no save ded samtaem. Hemia sem hop ya we Jisas i tokbaot long yumi. Jes bifo we Jisas i mekem fren blong hem Lasros we i ded i laef bakegen, hem i talem long sista blong Lasros, Mata se: “Stampa blong laef bakegen long ded, mi ya. Man we i bilif long mi, nating we bambae i ded, hem bambae i mas laef. Mo man we i laef, i bilif long mi, hem bambae i no save ded samtaem. ?Yu yu bilif long tok ya blong mi?” Mata i bilif long laef bakegen, be hem i no kasem save long evri samting we Jisas i stap talem.—Jon 11:25, 26.
13 Jisas i no minim se ol trufala aposol blong hem bambae oli gohed blong stap laef long saed blong bodi mo bambae oli neva ded. I no olsem, from we biaen, hem i talem se ol disaepol blong hem bambae oli ded. (Jon 21:16-23) Yes, from we tabu speret i makemaot olgeta long Pentekos 33 K.T., bambae oli mas ded blong kasem pei blong olgeta long heven olsem ol king mo ol pris. (Revelesen 20:4, 6) Taswe, taem ol yia oli stap pas, ol Kristin long faswan handred yia oli ded. Be, Jisas i gat risen blong talem ol tok blong hem antap. Ol tok long saed blong ol man we oli no save ded samtaem, bambae oli kamtru.
14, 15. (a) ?Olsem wanem ol tok blong Jisas oli save kamtru, se bambae samfala ‘oli no save ded samtaem’? (b) ?Olsem wanem long fyuja blong ol rabis man blong wol ya, be ol stret man oli gat wanem hop?
14 Wan samting se, ol Kristin we tabu speret i makemaot olgeta, bambae oli no save ded blong olwe. (Revelesen 20:6) Mo tu, ol tok blong Jisas oli poen i go long wan stret taem we God bambae i kam insaed long ol bisnes blong man, mo bambae i karemaot ol rabis fasin blong wol ya, olsem we hem i mekem long taem blong Noa. Ol man blong bilif we oli stap mekem wil blong God long taem ya, bambae God i no jajem olgeta blong oli ded. Be, olsem Noa mo ol famle blong hem, bambae oli gat jans blong stap sef taem God i spolem ol samting blong wol ya. Hop olsem i strong, from we i stanap long ol tijing blong Baebol, mo tu ol eksampel oli soemaot hop ya. (Skelem wetem Hibrus 6:19; 2 Pita 2:4-9.) Profet tok blong Baebol we i stap kamtru, i soemaot se i no longtaem nating, wol blong naoia we i minim ol man blong mekem rabis fasin, bambae i lus taem God i spolem. Wol ya i no save kamgud, from we ol fasin blong hem oli rabis olgeta. Wanem we God i talem long saed blong wol long taem blong Noa, i tru tu long wol tede. Rabis fasin i fulap long hat blong bighaf blong ol man, mo oltaem tingting blong olgeta i nogud.—Jenesis 6:5.
15 Jeova i letem ol man, blong oli rulum wol ya long plante handred yia, we Hem i no kam insaed nating long bisnes blong olgeta. Be, kolosap nao taem blong olgeta bambae i finis. I no longtaem, Jeova bambae i spolem olgeta rabis man long wol, olsem Baebol i talem. (Ol Sam 145:20; Proveb 2:21, 22) Be, bambae hem i no spolem ol stret man wetem ol rabis man. !God i neva bin mekem samting ya! (Skelem wetem Jenesis 18:22, 23, 26.) ?From wanem bambae hem i spolem olgeta we oli stap traehad blong wosip long hem, wetem fasin fraetgud long God? I stret nomo se ol man we oli wosip long Jeova wetem bilif, we oli stap laef taem bigfala trabol i stat, bambae God i glad olgeta. Mo bambae hem i no spolem olgeta, olsem we hem i no spolem Noa mo ol famle blong hem, taem rabis wol long taem blong hem i kasem bigfala en blong hem. (Jenesis 7:23) God bambae i protektem olgeta mo bambae oli laef tru long en blong wol ya.
16. ?Wanem ol samting blong sapraes we bambae oli kamaot long nyufala wol, mo samting ya bambae i mekem wanem long ol man we oli laef tru long en?
16 ?Wanem bambae i hapen biaen? Long nyufala wol, ol man bambae oli kasem fulap blesing blong mekem bodi blong olgeta i kamgud, taem ol frut blong ransom sakrifaes blong Jisas oli kamtru fulwan. Baebol i yusum pijatok blong wan ‘reva we i stap ron, mo hem i wora blong laef. Hem i stap saen olsem glas, mo i stap kamaot long bigfala jea ya we God i stap sidaon long hem, wetem Smol Sipsip blong hem. Wora ya i ron, i pas long medel blong rod blong bigfala taon ya. Mo long tufala saed blong hem, i gat ol tri blong laef, we oli stap karem frut blong olgeta twelef taem long wan yia, wan taem long wan manis. Mo lif blong ol tri ya oli blong tekemaot sik blong ol man blong ol kantri long wol.’ (Revelesen 22:1, 2) !Nambawan samting se, fasin ya blong “tekemaot sik” blong ol man, i joen wetem fasin ya blong winim ded we ol man oli kasem long Adam! “Bambae hem i finisim ded blong olwe, mo Hae God Jeova bambae i ravemaot wora blong ae long fes blong olgeta man.” (Aesea 25:8) !Taswe, olgeta ya we oli laef tru long bigfala trabol blong go long nyufala wol, oli no nidim blong fesem ded samtaem!
Wan Hop We Yumi Suagud Long Hem
17. ?Olsem wanem yumi save sua long hop ya se samfala bambae oli laef tru long Amageden we ‘oli no save ded samtaem’?
17 ?Yumi save bilif fulwan long nambawan hop ya? !Yes! Jisas i talem long Mata se i gat taem i stap kam, we ol man we oli laef oli no save ded samtaem. (Jon 11:26) Antap moa, japta 7 blong Revelesen we Jisas i givim long Jon, i soemaot se wan bigfala hif blong man bambae oli kamaot long bigfala trabol, bambae oli laef tru long hem. ?Yumi save bilif long tok blong Jisas Kraes mo store blong histri long saed blong Bigfala Wora long taem blong Noa? !Yes! Antap moa, Baebol i tokbaot sam narafala taem we God i sevem ol man blong hem oli laef tru long ol taem blong jajmen mo taem blong spolem ol nesen. ?Yumi save ting se bambae hem i no mekem sem samting long taem blong en ya? ?I gat eni samting we Man blong Wokem yumi i no save mekem?—Skelem wetem Matyu 19:26.
18. ?Olsem wanem yumi save sua blong kasem laef long nyufala wol blong Jeova we stret fasin nomo i stap long hem?
18 Sipos yumi wosip long Jeova wetem strong bilif naoia, yumi save sua blong kasem laef we i no save finis long nyufala wol blong hem. Long plante milyan man, laef long nyufala wol ya bambae i kam taem oli laef bakegen. Be, long taem blong yumi, plante milyan man blong Jeova—yes, wan bigfala hif blong man we i no gat man i save kaontem olgeta no putum stret mak blong olgeta—bambae oli gat spesel blesing ya blong stap sef mo laef tru long bigfala trabol. Mo bambae oli neva ded.
Plis Eksplenem
◻ ?Wanem samting i hapen long taem blong Noa we i olsem pija blong fasin ya blong laef tru long Amageden?
◻ ?Yumi mas mekem wanem blong gohed blong stanap strong, taem Jisas i kam blong mekem ol jajmen blong Jeova oli kamtru?
◻ ?From wanem yumi save talem se ol man we oli laef tru long Amageden oli no nidim blong “ded samtaem”?
[Tok blong pija long pej 15]
Ol Kristin oli stap sef tru long bigfala trabol long Jerusalem