!Lukaot Long Man Blong Jikim Man!

Tede, i gat plante toktok blong talemaot fyuja, mo bisnes blong talemaot fyuja i stap kam antap bigwan. Nyuspepa ya blong London The Daily Telegraph i makem se: “Taem yia ya 2000 i kam kolosap moa, wan narakaen samting i stap hapen, we yumi no sapraes tumas long hem. Plante taosen man long wol oli stat tingbaot fyuja long fasin we i narakaen mo i mekem olgeta oli fraet.”Plante man we oli luk samting ya oli talem se ol man ya oli intres tumas long fyuja from we oli bin hop blong longtaem finis se wol i jenis, be samting ya i no kamtru.

LONG ol yia 1900, namba blong ol kat we hos i pulum, oli stat kam plante tumas long ol rod. Taswe, wan man i talemaot se long fyuja, bambae ol taon blong Yurop oli fulap long doti blong hos. Be, tok blong hem i no kamtru. Taswe, nyuspepa ya The Times blong London, i tokbaot ol fasin ya blong talemaot fyuja we plante taem oli no kamtru, i se: “Fyuja, hem i fulap nomo long ol gyaman tok olsem hemia long saed blong ol doti blong hos.”

Sam narafala oli laf long ol man we oli talemaot se denja i stap kam. Eksampel, wan tija blong bisnes long wan yunivesiti blong Yunaeted Stet, i traem ol man we oli talem se bambae olgeta samting long wol olsem wora, win mo graon oli kam nogud moa, taem hem i askem olgeta sipos ol samting ya bambae oli rili go nogud moa no nogat. Nyuspepa ya New Scientist i talem se, tija ya i gat strong tingting se “fasin blong laef blong yumi i stap kam moa gud, mo bambae i gohed olsemia olwe.”

Long medel blong ol defdefren tok ya, plante man oli bilif se olgeta samting bambae oli no jenis. Oli laf long ol man we oli talem se God bambae i mekem wan samting blong stretem ol trabol blong man. Fasin blong olgeta i sem mak nomo long ol man blong faswan handred yia K.T.a

Olgeta Samting Oli Stap Sem Mak Nomo

Namba tu leta we tabu speret i pusum Kristin aposol Pita blong raetem samwe long 64 K.T., i givim woning ya se: ‘Long ol las dei, bambae sam man we oli jikim man oli save kamtru wetem ol tok blong jikim yufala, we fasin blong olgeta blong wantem ol samting nogud, hem i bos blong olgeta.’​—2 Pita 3:3.

Ol man blong jikim man oli wantem mekem se samting we oli stap laf long hem i luk krangke nomo long ae blong narafala. Ol man olsem oli save foldaon long wan trap, hemia fasin blong tingbaot olgeta nomo, from we, plante taem, man we i jikim man i wantem se olgeta we oli lesin long hem oli gat tingting olsem hem. Maet, sam long ol man ya blong jikim man oli olsem olgeta ya we Pita i givim woning agens long olgeta se, “fasin blong olgeta blong wantem ol samting nogud, hem i bos blong olgeta.” Aposol Pita i yusum ol sem tok blong givim woning long olgeta we bambae oli ridim leta blong hem. Hem i talem se ‘sam man we oli jikim man bambae oli kamtru wetem ol tok blong jikim yufala.’

Long faswan handred yia, ol man ya blong jikim man oli stanemap sam kwestin long saed blong taem ya we Kraes i ‘promes blong kambak.’ “?Olsem wanem nao? ?Hem i promes finis blong kam, be hem i stap wea? Ol olfala blong yumi, ol man oli berem olgeta finis, be i no gat wan samting i jenis, i stat bifo olgeta, taem we God i mekem wol ya fastaem, i kam kasem tede. Evri samting oli stap olsem nomo.” (2 Pita 3:​4) Long tingting blong olgeta, ol samting oli olsemia nao. Be, long yia 33 K.T., Jisas i bin talemaot se trabol bambae i kasem taon blong Jerusalem. Hem i se: “Be i gat taem i stap kam we yufala i no save, mo long taem ya ol enemi blong yufala oli save hivap raon long yufala. Bambae ol soldia blong olgeta ya oli digim wan hol i goraon long taon blong yufala, oli blokem yufala, yufala i no save aot. Nao bambae olgeta ya oli brekemdaon ol haos blong yufala, oli godaon long graon, mo bambae oli smasem yufala man blong ples ya evriwan. Long ples blong yufala, bambae olgeta ya oli no save livim wan ston blong haos i stap stanap long ples blong hem.” !Olgeta we oli laf long woning ya oli mekem wan bigfala mastik! Long yia 70 K.T., ol ami blong Rom oli raonem Jerusalem mo spolem hem, mekem se plante taosen man oli ded. ?From wanem bighaf blong ol man long taon ya oli no rere taem trabol ya i kamtru? From we oli no luksave se God i bin jekemap fasin blong olgeta taem hem i sanem Jisas, Pikinini blong hem.​—Luk 19:​43, 44.

Aposol Pita i tokbaot aksin we God we i gat Olgeta Paoa bambae i tekem long fyuja. Hem i givim woning ya se “dei blong Jeova i kam olsem wan man blong stil.” (2 Pita 3:​10, NW) Long taem ya, God bambae i spolem ol rabis man long ful wol mo i sevem olgeta we hem i jajem se oli stret. Olsem ol Wajtaoa oli eksplenem plante taem, Jisas Kraes i ‘kambak mo i stap finis’ stat long 1914. Be hem i no tekem aksin yet olsem Man we God i yusum blong Givim Panis mo tekemaot ol rabis fasin. Taswe, woning we aposol Pita i givim agens long ol man ya blong jikim man, i stret nomo.

Maet, hemia longtaem finis we yu wet long God blong hem i stretem ol trabol blong man. ?Wanem bambae i save halpem yu blong gohed blong wet wetem longfala tingting mo no letem ol man blong jikim man oli gat paoa long yu? Plis, ridim haf we i kam biaen.

[Futnot]

[Tok makem poen long pej 4]

“Taem i stap kam we yufala i no save, mo long taem ya ol enemi blong yufala oli save hivap raon long yufala, . . . oli blokem yufala, yufala i no save aot. . . . Bambae olgeta ya oli no save livim wan ston blong haos i stap stanap long ples blong hem.” Hemia wan woning we oli no mas laf long hem. Ol ami blong Rom oli spolem Jerusalem, mo plante man tumas oli lusum laef blong olgeta.