Lukaot Blong No Lusum Bilif
“Ol brata mo sista. Yufala i mas lukaot gud blong bambae i no gat wan long yufala we hat blong hem i stat kam nogud nao i no moa bilif, mo i save girap, i gowe long God ya we i laef.”—HIBRUS 3:12, NW.
1. ?Ol tok blong Pol we i go long ol Hibru Kristin oli mekem yumi tingbaot wanem nogud samting we i save kamaot?
!TINGBAOT samting ya we i save mekem yumi fraet samting ya! Ol man we fastaem oli gat wan gudfala fasin fren wetem Jeova, be biaen hat blong olgeta i save “stat kam nogud” nao oli “gowe long God ya we i laef.” !Hemia wan woning long yumi! Ol tok ya blong aposol Pol oli no go long ol man we oli no gat bilif nating. No gat. Ol tok ya oli go long ol man we oli givim laef blong olgeta i go long Jeova finis, mo oli gat wan bilif we i stanap long ransom sakrifaes blong Jisas Kraes.
2. ?Wanem ol kwestin we yumi mas tingbaot?
2 ?Weswe wan man we i gat evri samting long saed blong speret, i save jenis we hat blong hem i stat “kam nogud nao i no moa bilif”? Yes, ?weswe wan man we i kasem finis lav mo kaengud fasin blong God, i save gowe long Hem wantaem nomo olsem? Mo ?samting ya i save hapen long sam blong yumi tu? I tru se, yumi sore tumas blong harem se samting olsem i save hapen. Be, hemia i soem se i nidim blong traem faenemaot from wanem i gat wan woning olsem.—1 Korin 10:11.
?From Wanem i Gat Strongfala Advaes Ya?
3. Tokbaot laef we ol Kristin long faswan handred yia oli gat long Jerusalem mo ol ples raonabaot.
3 I luk olsem se, Pol i sanem leta ya i go long ol Hibru Kristin long Judia long yia 61 K.T. Wan man blong stadi long histri i luksave se hemia wan taem we “i no gat pis, mo ol man we oli gat gudfala tingting mo stret fasin, oli no harem sef long taon blong Jerusalem, no long eni narafala ples raonabaot.” Hem i wan taem we fasin blong brekem loa mo raf fasin oli fulap long evri ples. Ol trabol ya oli kamaot from ol defdefren kaen grup olsem ol ami blong Rom, ol Silot we oli wan grup blong man Jyu we oli agensem Rom, mo ol stilman we oli yusum trabol taem ya olsem jans blong mekem ol wok blong olgeta. Olgeta samting ya oli mekem hadtaem tumas long ol Kristin, we oli mas traehad blong no joen long ol bisnes ya. (1 Timote 2:1, 2) Yes, from we ol Kristin ya oli no joen long wol, ol narafala oli tingting se oli man we oli no stap traehad blong joengud wetem ol man raonabaot long olgeta mo oli stap agensem gavman. Plante taem ol man oli spolem ol Kristin, mo oli safa taem oli lusum plante samting blong olgeta.—Hibrus 10:32-34.
4. ?Ol Hibru Kristin oli kasem wanem hadtaem we ol skul long taem ya oli mekem long olgeta?
4 Ol Hibru Kristin oli fesem hadtaem from ol narafala skul tu. Strong tingting mo wok blong ol disaepol blong Jisas i mekem se Kristin kongregesen i gru kwiktaem, mo samting ya i pulum ol man Jyu blong jelas mo kros—antap moa, ol lida blong olgeta. Olgeta ya oli mekem eni samting nomo blong agensem mo kilim ol man blong Jisas Kraes.a (Ol Wok 6:8-14; 21:27-30; 23:12, 13; 24:1-9) I no olgeta Kristin evriwan we oli kasem trabol we narafala i kilim olgeta. Nating se i olsem, be oli harem nogud plante taem from we ol man Jyu oli daonem mo sakem rabis tok long olgeta. Ol man oli no laekem nating Kristin skul ya we i jes stat nomo mo we i no flas olsem skul blong ol man Jyu. Tru tumas, ol Kristin oli no gat haos prea, oli no gat ol pris, oli no gat ol bigfala lafet, oli no stap mekem sakrifaes mo plante narafala samting olsem skul blong ol man Jyu. Mo tu, lida blong ol Kristin, hemia Jisas, i ded olsem wan man blong brekem loa. Blong gohed folem skul blong olgeta, ol Kristin oli nidim bilif, fasin no fraet, mo fasin blong stanap strong longtaem.
5. ?From wanem i impoten tumas we ol Kristin long Judia oli stap wekap gud long saed blong speret?
5 Antap long olgeta samting ya, ol Hibru Kristin long Judia oli laef long wan impoten taem long histri blong nesen blong ol man Jyu. Plante saen we Masta blong olgeta, Jisas Kraes, i talem se bambae oli makem en blong fasin blong laef blong ol man Jyu long taem ya, oli kamtru finis. En i no stap longwe tumas. Blong laef tru long taem ya, ol Kristin oli mas wekapgud oltaem long saed blong speret mo oli mas rere blong ‘ronwe i go long ol hil.’ (Matyu 24:6, 15, 16) ?Bambae oli strong naf long saed blong bilif mo speret blong girap kwiktaem mo aot long ples blong olgeta, olsem Jisas i talem se oli mas mekem? I luk olsem se tingting blong samfala i hafhaf long saed ya.
6. ?Ol Kristin long Judia oli nidim wanem samting kwiktaem?
6 Long ol ten yia bifo we fasin blong laef blong ol man Jyu i lus fulwan, ol Hibru Kristin oli rili gat hadtaem insaed long kongregesen mo raonabaot long olgeta tu. Oli nidim samting blong leftemap tingting blong olgeta. Be tu, oli nidim advaes mo help blong lidim olgeta blong luksave se rod we oli jusum hem i stret wan, mo se oli no stap safa mo stanap strong blong nating nomo. Taswe, i gud tumas we Pol i girap long taem ya, mo i givhan long olgeta.
7. ?From wanem yumi mas intres long samting we Pol i raetem i go long ol Hibru Kristin?
7 Samting we Pol i raetem i go long ol Hibru Kristin i impoten long yumi tu. ?From wanem? From we yumi laef long wan taem we i sem mak olsem taem blong olgeta. Evri dei yumi kasem ol hadtaem from wol ya we i stap long paoa blong Setan. (1 Jon 5:19) Olgeta profet tok we Jisas mo ol aposol oli talemaot long saed blong ol las dei mo “en blong fasin blong wol ya,” oli stap kamtru klia nomo long fored blong yumi. (Matyu 24:3-14; 2 Timote 3:1-5; 2 Pita 3:3, 4; Revelesen 6:1-8) Antap moa, yumi mas stap wekapgud long saed blong speret blong bambae yumi “gat paoa blong ronwe long olgeta trabol ya.”—Luk 21:36.
Wan We i Hae Moa Long Moses
8. Taem Pol i talem tok we i stap long Hibrus 3:1, ?hem i wantem pulum ol Kristin brata blong hem blong mekem wanem?
8 Pol i tokbaot wan impoten samting taem hem i raetem se: “Yufala i mas tingbaot Jisas ya we hem i aposol mo hae pris blong yumi evriwan we yumi holem fasin blong bilif.” (Hibrus 3:1) Long ples ya, “tingbaot” i minim “blong luksave klia . . . , blong kasem save fulwan, lukluk gud.” (Vine’s Expository Dictionary of Old and New Testament Words) Taswe, Pol i stap askem ol man blong bilif blong oli rili traehad blong gat trufala fasin tangkyu from wok we Jisas i mekem blong givhan long bilif blong olgeta mo blong sevem olgeta. Taem oli mekem olsem, bambae oli traehad moa blong stanap strong long bilif blong olgeta. Taswe, ?wanem wok blong Jisas, mo from wanem yumi mas “tingbaot” hem?
9. ?From wanem Pol i tokbaot Jisas olsem “aposol” mo “hae pris”?
9 Pol i yusum ol tok olsem “aposol” mo “hae pris” blong tokbaot Jisas. Wan “aposol” hem i wan man we narafala i sanem i go blong mekem wan spesel wok. Long ples ya, tok ya i stap minim rod we God i yusum blong toktok long ol man. Wan “hae pris” hemia man we i tekem ol narafala oli go long God. Tufala samting ya oli impoten tumas long trufala wosip, mo Jisas hem i mekem tufala wok ya tugeta. Hem i man we God i sanem i aot long heven i kam long wol blong tijim trutok blong God long ol man. (Jon 1:18; 3:16; 14:6) Mo tu, Jisas hem i man ya we God i putumap olsem Hae Pris long haos prea blong Jeova long saed blong speret. Hem i rod ya we God i putumap blong fogivim sin blong man. (Hibrus 4:14, 15; 1 Jon 2:1, 2) Sipos yumi rili gat tangkyu from ol blesing we yumi save kasem tru long Jisas, bambae tingting blong yumi i strong mo bambae i wantem tumas blong stanap strong long bilif.
10. (a) ?Olsem wanem Pol i halpem ol Hibru Kristin blong luksave se Kristin skul i hae moa long skul blong ol man Jyu? (b) ?Wanem trutok we Pol i talem blong mekem tok blong hem i gat moa paoa?
10 Blong soemaot se Kristin bilif hem i impoten tumas, Pol i skelem Jisas wetem Moses, man ya we ol man Jyu oli luk se hem i beswan profet long olgeta olfala blong olgeta bifo. Sipos ol Hibru Kristin oli kasem save wetem fulhat blong olgeta se, Jisas hem i hae moa long Moses, tingting blong olgeta bambae i sua fulwan se Kristin skul i hae moa long skul blong ol man Jyu. Pol i soemaot se nating sipos God i jusumaot Moses olsem man we i naf blong lukaot long “haos” blong God—hemia nesen, no kongregesen, blong Isrel—be Moses hem i jes wan man blong bilif we i wok, no i slef, blong God. (Namba 12:7) Hemia i defren olgeta wetem Jisas from we hem i Pikinini, no hem i olsem masta blong haos. (1 Korin 11:3; Hibrus 3:2, 3, 5) Pol i wantem se tok blong hem i gat paoa, taswe hem i talem wan trutok we olgeta long heven mo long wol oli mas luksave, hemia se: “Yes i tru, evri haos oli gat man blong wokem olgeta, be God i wokem olgeta samting we i stap.” (Hibrus 3:4) I no gat wan man we i save agensem samting ya se, God i hae moa long ol man, from we hem nao i Man blong Bildim, no Man blong Wokem Olgeta man. Taswe, i klia nomo se, from we Jisas hem i man blong wok wetem God, hem i hae moa i bitim olgeta man we God i wokem, olsem man ya Moses.—Proveb 8:30; Kolosi 1:15-17.
11, 12. ?Pol i pulum ol Hibru Kristin blong holemtaet wanem “go kasem en,” mo olsem wanem yumi save folem advaes ya?
11 Tru tumas, ol Hibru Kristin oli gat wan hae ples long ae blong God. Pol i talem bakegen long ol Kristin ya se ‘God i singaot olgeta finis blong go long heven.’ Hemia wan nambawan blesing we i sas moa i bitim eni samting we fasin blong laef blong ol man Jyu i save givim long ol man. (Hibrus 3:1) Ating ol tok blong Pol oli mekem ol tabu Kristin oli gat bigfala tangkyu from nyufala promes we bambae oli save kasem. Oli no sore nating from we oli mas lego sam samting we oli joen wetem laef blong olgeta olsem man Jyu. (Filipae 3:8) Pol i pulum ol Kristin ya blong holemtaet nambawan promes ya we oli kasem mo oli no mas ting nating long hem. Hem i se: “Kraes, i stap mekem i stret long ol wok blong hem we hem i Pikinini blong God. Hem i stap lukaot long ol famle blong Papa blong hem. Be famle ya blong God, hemia yumi ya sipos tingting blong yumi i stap strong, mo yumi harem gud [long hop blong yumi go kasem en].”—Hibrus 3:6.
12 Yes, sipos ol Hibru Kristin oli no wantem ded long taem we fasin blong laef blong ol man Jyu bambae i lus olgeta, oli nidim blong holem strong long hop ya we God i givim long olgeta, “go kasem en.” Sipos yumi wantem laef tru long taem we fasin blong wol ya bambae i finis, yumi mas mekem semfala samting tede. (Matyu 24:13) Yumi no mas letem ol wari blong laef, fasin blong ol man blong no kea long ol woning, mo ol prapa slak fasin blong yumi, oli mekem bilif blong yumi long ol promes blong God i kam slak. (Luk 21:16-19) Bambae yumi tokbaot ol tok we Pol i gohed blong talem, blong luk olsem wanem yumi save mekem yumi strong moa.
“Yufala i No Mekem Hat Blong Yufala i Kam Strong”
13. ?Wanem woning we Pol i givim, mo olsem wanem hem i yusum tok blong Ol Sam 95?
13 Afta we Pol i tokbaot blesing ya we ol Hibru Kristin oli gat, hem i givim woning ya se: “Tabu speret i talem long Baebol se: ‘Tede, sipos yufala i harem tok blong God, bambae yufala [i no moa mekem hat blong yufala i kam strong, NW] olsem we yufala i mekem bifo, we yufala i girap, yufala i agensem hem. Bambae yufala i no moa mekem fasin ya we yufala i mekem long taem ya bifo, we yufala i traem hem long drae ples.’ ” (Hibrus 3:7, 8) Pol i stap yusum wan tok we i kamaot long Ol Sam 95, taswe hem i talem se “tabu speret i talem long Baebol se.”b (Ol Sam 95:7, 8; Eksodas 17:1-7) Baebol i kamaot long God tru long tabu speret blong hem.—2 Timote 3:16.
14. ?Ol man Isrel oli soem wanem fasin nating se Jeova i bin mekem plante samting long olgeta, mo from wanem oli mekem olsem?
14 Afta we ol man Isrel oli no moa slef long Ijip, oli kasem bigfala blesing ya blong joen long wan kontrak wetem Jeova. (Eksodas 19:4, 5; 24:7, 8) Be, olgeta ya oli no soemaot tangkyu from samting we God i bin mekem blong olgeta. Smoltaem nomo biaen, oli stat mekem stronghed. (Namba 13:25–14:10) ?Weswe samting olsem i save hapen? Pol i tokbaot risen, hemia se: Hat blong olgeta i kam strong. Be, ?olsem wanem wan hat we i stap laekem tumas Tok blong God mo we i obei long hem, i save kam strong? ?Mo yumi mas mekem wanem blong blokem samting ya?
15. (a) ?Olsem wanem ol man oli harem ‘prapa voes blong God’ long taem bifo mo tede tu? (b) ?Wanem ol kwestin we yumi mas askem long yumi wanwan long saed blong ‘voes blong God’?
15 Pol i statem woning blong hem wetem tok ya se “sipos yufala i harem tok blong God.” God i toktok long ol man blong hem tru long Moses mo sam narafala profet tu. Biaen, Jeova i toktok long ol man ya tru long Pikinini blong hem, Jisas Kraes. (Hibrus 1:1, 2) Tede, yumi gat fulwan Tok blong God, hemia Tabu Baebol. Mo tu, i gat ‘slef ya we i stret mo waes,’ we Jisas i putumap blong givim kakae long saed blong speret “long stret taem blong hem.” (Matyu 24:45-47) Taswe, yumi save talem se God i stap toktok yet long ol man blong hem. Be, ?yumi stap lesin? Wan eksampel, ?yumi mekem wanem taem yumi kasem advaes long saed blong klos we yumi werem mo fasin blong komem hea, no long saed blong pleplei no myusek blong yumi? ?Yumi “harem,” hemia i min se, yumi stap tingbaot mo obei long wanem we yumi harem? Sipos yumi mekem eskyus oltaem no sipos oltaem yumi gat wan samting blong talem agensem ol advaes, ale yumi stap long denja ya we hat blong yumi i save kam strong.
16. ?Wanem wan samting we i save mekem hat blong yumi i kam strong?
16 Mo tu, hat blong yumi i save kam strong sipos oltaem yumi traem ronwe long samting we yumi naf blong mekem mo we yumi mas mekem. (Jemes 4:17) Nomata we Jeova i mekem fulap samting blong ol man Isrel, olgeta ya oli no soemaot bilif. Oli rebel agensem Moses, oli laekem moa blong bilivim ol gyaman store we oli harem long saed blong Kenan, mo oli no wantem go insaed long Promes Lan. (Namba 14:1-4) Taswe, Jeova i talemaot se bambae oli spenem 40 yia long draeples—hemia i blong mekem se olgeta stronghed man ya we oli laef long taem ya, oli ded evriwan fastaem. God i les long olgeta, hem i se: “ ‘Oltaem [hat] blong olgeta ya i krangke, oli no lanem fasin blong mi nating. Mi mi kros, nao mi putum wan strong tok, se Olgeta ya bambae oli no save kam insaed samtaem blong spel wetem mi.’ ” (Hibrus 3:9-11) ?Yu ting se yumi save lanem wan samting from eksampel ya?
Wan Lesen Blong Yumi
17. ?From wanem ol man Isrel we oli luk ol bigfala wok blong Jeova mo oli harem ol tok blong hem, oli no gat bilif?
17 Ol man Isrel we oli kamaot long Ijip oli luk wetem prapa ae blong olgeta mo oli harem wetem prapa sora blong olgeta, ol bigfala wok mo ol tok blong Jeova. Nating se i olsem, oli no gat bilif se God i save lidim olgeta i go long Promes Lan long fasin we oli sefgud. ?From wanem? Jeova i talem se: “Oli no lanem fasin blong mi nating.” Oli save wanem we Jeova i bin talem mo mekem, be oli no wokem fasin blong trastem Hem se hem i naf blong lukaotgud long olgeta. Oli tingting tumas long samting we olgeta nomo oli nidim mo wantem, mekem se oli no tingting plante long ol rod mo stampa tingting blong God. Yes, oli no gat bilif long ol promes blong hem.
18. Olsem Pol i talem, ?wanem fasin i save pulum man blong gat ‘wan hat we i nogud mo i no moa bilif’?
18 Ol narafala tok ya we i go long ol Hibru man, i mas gat paoa long yumi tu: “Ol brata mo sista. Yufala i mas lukaot gud blong bambae i no gat wan long yufala we hat blong hem i stat kam nogud nao i no moa bilif, mo i save girap, i gowe long God ya we i laef.” (Hibrus 3:12, NW) Pol i go long stampa blong bisnes ya taem hem i soemaot se ‘wan hat we i nogud mo i no moa bilif’ hem i kamaot from we man “i gowe long God ya we i laef.” Long fashaf blong leta blong Pol, hem i tokbaot man we i ‘gowe’ long bilif from we i no tinghevi long ol trutok ya we hem i harem finis. (Hibrus 2:1) Be, Grik tok we oli tanem i kam “gowe” (a·po·steʹnai) i minim “stanap longwe” mo hem i joen wetem tok ya “apostasi.c” Tok ya i minim se man i save mo i wantem nomo blong agensem samting we hem i save finis, hem i lego no i livim stret rod, olsem we hem i no moa laekem nating blong folem rod ya.
19. ?Sipos wan man i no moa lesin long ol advaes, olsem wanem samting ya i save pulum hem blong kasem trabol? Talem wan eksampel.
19 Taswe, lesen we yumi kasem hemia se sipos yumi tekem fasin blong no stap “harem tok blong God,” nao yumi no moa lesin long ol advaes we Jeova i givim tru long Tok blong hem mo slef we i stret mo waes, i no longtaem bambae hat blong yumi i kam strong. Eksampel, maet wan man mo woman we tufala i no mared, tufala i go bitim mak long fasin ya we wan man mo woman we i no mared i save gat blong soem lav. ?Olsem wanem sipos tufala i no rili tinghevi long samting ya? ?Fasin ya bambae i protektem tufala blong no mekem bakegen samting ya we oli mekem finis, no bambae i mekem i isi moa blong tufala i mekem bakegen? Long sem fasin, taem slef we i stret mo waes i givim advaes blong jusumgud myusek mo pleplei blong yumi, mo ol narafala samting bakegen, ?yumi folem advaes ya wetem glad mo yumi jenisim wanem we i nidim blong jenisim? Pol i askem strong long yumi blong ‘no lego ol miting blong yumi.’ (Hibrus 10:24, 25) Nating se advaes ya i stap, samfala oli no ting se ol Kristin miting oli impoten tumas. Maet oli tingting se i nating nomo blong mestem sam miting no sipos oli no go nating long wan long ol miting ya.
20. ?From wanem i impoten we yumi obei long ol advaes blong Baebol we yumi kasem?
20 Sipos yumi no obei long “voes” blong Jeova we i kamaot klia nomo long Baebol mo ol narafala buk we oli tokbaot Baebol, bambae yumi luk se i no longtaem yumi stap “gowe long God ya we i laef.” Taem wan man i no moa kea long advaes, hem i save stat blong ting nating, jikim, mo agensem advaes ya tu. Sipos hem i no jenisim fasin ya kwiktaem, bambae hem i gat ‘wan rabis hat we i no bilif.’ Afta we samting ya i hapen, i hadwok tumas blong kamgud bakegen. (Skelem wetem Efesas 4:19.) Jeremaea i talemaot klia se: “Hat i save gyaman long yumi moa bitim ol narafala samting mo i wantem win. ?Hu i naf blong kasem save long hem?” (Jeremaea 17:9) From samting ya, Pol i askem ol Hibru man ya blong bilif se: “Evri dei, taem tok ya we i talem se ‘Tede’ i stap long yumi yet, yufala i mas stap toktok long yufala blong leftemap tingting blong yufala. Long fasin ya, sin bambae i no save pulum wan long yufala, blong mekem [hat] blong hem i strong.”—Hibrus 3:13.
21. ?I gud yumi evriwan i traehad blong mekem wanem, mo wanem ol blesing we yumi gat jans blong kasem?
21 !Yumi glad tumas se Jeova i stap toktok long yumi yet tede, tru long Tok blong hem mo ogenaesesen blong hem! Yumi gat tangkyu se “slef we i stret mo waes” i gohed blong halpem yumi blong “holem bilif ya blong yumi blong fastaem, i stap strong, gogo kasem en.” (Hibrus 3:14) Naoia i taem blong soemaot se yumi gat tangkyu from lav blong God mo ol advaes we hem i givim blong lidim yumi. Taem yumi mekem olsem, bambae yumi harem gud long wan narafala nambawan promes blong Jeova—hemia blong ‘go insaed’ long spel blong God. (Hibrus 4:3, 10) Hemia nekiswan samting we Pol i tokbaot wetem ol Hibru Kristin, mo bambae yumi tokbaot samting ya long nekis stadi.
[Ol futnot]
a Josephus i ripotem se smoltaem afta we Festus i ded, Ananus (Ananaeas) blong grup blong ol Sadusi i kam hae pris. Hem i pulum Jemes, we i haf brata blong Jisas, wetem sam narafala disaepol tu, oli kam long Sanedrin mo i jajem olgeta se oli mas kasem panis, nao oli stonem olgeta oli ded.
b Pol i karemaot tok blong hem long Grik Baebol ya Septuagint, we hem i tanem tufala Hibru wod ya “Meriba” mo “Masa” i kam “rao” mo “traem.” Lukluk pej 350 mo 379 long Buk 2 blong Insight on the Scriptures, we Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., i wokem.
c Fasin blong lego trufala wosip mo agensem hem.
?Yu Yu Save Eksplenem?
◻ ?From wanem Pol i raetem ol strongfala advaes long ol Hibru Kristin?
◻ ?Olsem wanem Pol i halpem ol Hibru Kristin blong luksave se i gat wan laef we i moagud i bitim hemia aninit long skul blong ol man Jyu?
◻ ?Olsem wanem hat blong wan man i save kam strong?
◻ ?Yumi mas mekem wanem blong no gat ‘wan hat we i nogud mo i no moa bilif’?
[Tok Blong Pija Long Pej 10]
?Yu yu stap soemaot bilif long Jisas, we i Bigfala Moses ya?