Fasin Blong Ridim Baebol i Karem Gudfala Frut Mo Glad
“Yu mas ridim . . . ol tok blong hem long dei mo long naet.”—JOSUA 1:8, NW.
1. ?Wanem sam gudfala frut we yumi save kasem from fasin blong ridim ol buk mo antap moa from fasin blong ridim Baebol?
YUMI kasem gudfala frut, taem yumi ridim ol gudfala buk we oli save givhan long yumi. Franis man ya, Montesquieu (Charles-Louis de Secondat), we i gat bigfala save long politik, i talem se: “Long tingting blong mi, fasin blong stadi i beswan meresin blong winim fasin blong les long laef. Taem tingting blong mi i trabol, mi rid wan aoa nomo blong mekem mi mi haremgud bakegen.” Samting ya i tru moa long saed blong ridim Baebol. Man blong raetem Ol Sam i talem se: “Loa blong Hae God i stret gud, mo i stap givim niufala paoa long yumi. Ol tok we Hae God i putum, yumi save bilif long hem, mo i stap givim waes long olgeta we oli no waes. Ol loa we hem i stap tijim yumi long hem oli stret, mo olgeta we oli stap obei long ol loa ya, oli stap harem gud.”—Ol Sam 19:7, 8.
2. ?From wanem Jeova i lukaotgud long Baebol long ol handred yia we oli pas, mo hem i wantem se ol man blong hem oli mekem wanem?
2 Jeova God, hem nao i Stamba blong Baebol. Taswe long ol handred yia we oli pas, hem i lukaotgud se ol man we oli strong blong agensem Baebol, ol man blong skul mo ol man we oli no man blong skul, oli no spolem Baebol. God i wantem “sevem olgeta man, mo i wantem we olgeta man bambae oli save trutok blong hem.” From samting ya, hem i mekem se olgeta man long wol oli save kasem Tok blong hem. (1 Timoti 2:4) Samwe long 80 pesen blong ol man long wol oli save kasem Baebol long 100 lanwis. Fulwan Baebol i kamaot long 370 lanwis, mo sam haf blong Baebol oli kamaot long 1,860 lanwis bakegen. Jeova i wantem se ol man blong hem oli ridim Tok blong hem. Hem i stap blesem ol man blong hem we oli lesin long ol tok blong hem, yes, hem i blesem olgeta we oli stap ridim tok ya evri dei.—Ol Sam 1:1, 2.
Ol Elda Oli Mas Ridim Baebol
3, 4. ?Jeova i askem ol king blong Isrel blong mekem wanem, mo from wanem ol Kristin elda tede tu oli mas mekem sem mak?
3 Taem Jeova i stap tokbaot taem ya we bambae nesen blong Isrel i gat wan king blong olgeta, hem i talem se: “Sipos yufala i putumap wan man blong i kam king, bambae hem i mas . . . raetemdaon Loa blong Hae God, wetem ol tok blong hem, blong hem i gat kopi blong buk ya we ol toktok ya i stap long hem we i blong hem nomo. Nao hem i mas holem buk ya oltaem, mo i mas ridim oltaem long laef blong hem, blong mekem we oltaem, hem i save ona long Hae God, mo i save obei long olgeta samting we i stap long buk ya. Nao samting ya bambae i save blokem hem blong i no tingbaot se hem i hae moa, i winim ol narafala laen blong Isrel, mo blong i no brekem tok blong Hae God samtaem.”—Dutronome 17:18-20.
4 Makemgud risen from wanem Jeova i wantem se ol king we bambae oli rul long Isrel oli mas ridim buk blong loa blong hem evri dei: (1) ‘blong mekem we oltaem, oli save ona long Hae God, mo i save obei long olgeta samting we i stap long buk ya’; (2) ‘blong blokem olgeta blong i no tingbaot se oli hae moa, i winim ol narafala laen blong Isrel’; (3) ‘blong oli no brekem tok blong Hae God samtaem.’ Ol Kristin elda tede, olgeta tu oli mas ona long Jeova mo obei long ol loa blong hem, oli no mas leftemap olgeta antap long ol brata blong olgeta, mo no brekem tok blong Jeova. Yes, olsem ol king blong Isrel bifo, i impoten tumas we ol elda tede oli ridim Baebol evri dei.
5. ?I no longtaem i pas, Hed Kampani i talem wanem long ol memba blong ol Branj Komiti long saed blong fasin blong ridim Baebol, mo from wanem i gud we ol Kristin elda oli folem advaes ya?
5 Ol Kristin elda tede oli gat plante samting blong mekem. Taswe i no isi blong ridim Baebol evri dei. Eksampol, ol memba blong Hed Kampani blong ol Witnes blong Jeova mo ol memba blong ol Branj Komiti long ful wol oli ol man we oli bisi tumas. Be, wan leta we Hed Kampani i sanem i go long ol Branj Komiti i soemaot klia se oli mas ridim Baebol evri dei mo gat gudfala fasin blong stadi. Leta ya i talem klia se, samting ya bambae i mekem lav we oli gat long Jeova mo trutok i kam moa strong, mo “bambae i halpem olgeta blong holem bilif, glad mo stanap strong go kasem en we bambae i nambawan tumas.” Olgeta elda long ol kongregesen blong ol Witnes blong Jeova oli luksave se oli nidim blong mekem sem mak. Sipos oli ridim Baebol evri dei, bambae samting ya i halpem olgeta blong “wok long fasin waes.” (Josua 1:7, 8, NW) Ol elda oli mas tingbaot se fasin blong ridim Baebol “i givhan bigwan long [olgeta] blong tijim, mo stretem man, blong soem stret rod, mo blong tijim ol stret fasin.”—2 Timoti 3:16, Revised Standard Version.
I Impoten Tumas Long Ol Yangfala Mo Ol Olfala
6. ?From wanem Josua i ridimaot ol loa blong Jeova long fored blong ol laen blong Isrel mo ol strenja we oli hivap wanples?
6 Bifo, ol wanwan man oli no gat prapa Baebol blong olgeta. Taswe olgeta man oli mas hivap wanples blong harem ol tok blong Baebol we narafala i ridimaot long olgeta. Afta we Jeova i givhan long Josua blong winim taon blong Eae, Josua i mekem ol laen blong Isrel oli hivap wanples long fored blong Hil Ebal mo Hil Gerisim. Stori ya i talem se: “Josua i ridimaot Loa ya wetem ol tok blong hem we i talemaot ol gudgudfala samting we Hae God bambae i givim long olgeta sipos oli stap folem Loa ya, mo ol trabol we bambae oli kasem, sipos oli no folem. Hem i ridimaot ol tok ya stret olsem we i stap long Buk blong Loa ya. Long taem ya, olgeta evriwan oli kam wanples, wetem ol woman, mo ol pikinini, mo olgeta strenja ya tu we oli stap wetem olgeta, mo hem i ridimaot olgeta tok ya long olgeta.” (Josua 8:34, 35) Ol yangfala mo olfala, ol manples mo ol strenja, oli mas mekem loa blong God i stap strong long hat mo tingting blong olgeta. Oli mas save ol fasin we bambae i karem blesing blong Jeova i kam long olgeta mo ol fasin we i save mekem hem i harem nogud. I sua se fasin blong ridim Baebol oltaem, bambae i halpem yumi long saed ya.
7, 8. (a) ?Tede, hu nao i olsem “ol strenja,” mo from wanem oli mas ridim Baebol evri dei? (b) ?Olsem wanem “ol pikinini” we oli stap long medel blong ol man blong Jeova oli save folem eksampol blong Jisas?
7 Tede, plante milian man blong Jeova oli olsem ol “strenja” ya long saed blong spirit. Bifo, fasin blong laef blong olgeta i nogud, be naoia oli jenisim laef blong olgeta. (Efesas 4:22-24; Kolosi 3:7, 8) Oltaem oli nidim blong tingbaot ol rul blong Jeova long saed blong ol fasin we i gud mo ol fasin we i nogud. (Amos 5:14, 15) Fasin blong ridim Tok blong God evri dei i givhan long olgeta blong mekem samting ya.—Hibrus 4:12; Jemes 1:25.
8 Long medel blong ol man blong Jeova, i gat fulap “pikinini” we papa mama blong olgeta i tijim olgeta long ol rul blong Jeova. Be olgeta ya oli mas pruvum long olgeta wan se samting we Jeova i askem i stret. (Rom 12:1, 2) ?Olsem wanem oli save mekem samting ya? Long Isrel, ol pris mo ol elda oli kasem oda ya se: “Yufala i mas ridimaot Loa ya, blong olgeta man bambae oli harem. Hae God i God blong yumi, mo taem yufala evriwan i kam wanples long fes blong hem, blong mekem wosip long hem long ples ya we hem bambae i jusumaot, bambae yufala i mas ridimaot Loa ya long olgeta. Long taem ya, bambae yufala i mas singaot olgeta man wetem ol woman oli kam wanples, wetem ol pikinini mo ol strenja ya we oli stap long ol ples blong yufala, blong olgeta evriwan oli save harem tok ya, mo blong oli save lanem fasin ya blong ona long Hae God, mo blong oli save obei long olgeta toktok blong hem oltaem. Nao long fasin ya, ol pikinini ya blong yufala wetem olgeta we bambae oli kamaot biaen long yufala, bambae oli save harem Loa ya, nao oltaem, long taem ya we bambae oli stap long kantri ya long narasaed Jodan Reva we bambae yufala i go blong holem, bambae oli save lanem fasin ya blong obei long Hae God.” (Dutronome 31:11-13) Jisas i stap aninit long Loa, taswe taem hem i gat 12 yia nomo, hem i wantem tumas blong kasem save long ol loa blong Papa blong hem. (Luk 2:41-49) Mo tu, hem i go oltaem long haos prea blong lesin mo joen wetem ol man blong ridim Baebol. (Luk 4:16; Ol Wok 15:21) I gud we ol yangfala tede oli folem eksampol blong Jisas. Oli mas ridim Tok blong God evri dei mo joen oltaem long ol miting, we i ples blong ridim mo stadi Baebol.
I Impoten Tumas Blong Ridim Baebol
9. (a) ?From wanem yumi mas jusumgud ol buk we yumi ridim? (b) ?Man we i stat blong raetem Wajtaoa i talem wanem long saed blong ol buk we oli givhan long yumi blong stadi Baebol?
9 Waes King Solomon i talem se: “Pikinini blong mi, i gat wan samting i stap we yu mas lukaot gud long hem. Bambae ol man oli stap raetem ol buk gogo i no save finis, mo sipos yu stap stadi tumas long olgeta oltaem, samting ya bambae i mekem yu yu taed gud nomo.” (Prija 12:12) I tru, sipos yumi ridim plante buk we oli stap wokem tede, yumi save taed gud nomo. Be blong talem stret, ol buk ya oli save spolem tingting blong yumi tu. Taswe, i impoten we yumi jusumgud ol buk we yumi ridim. I gud we yumi ridim ol buk we oli eksplenem Baebol, be tu yumi mas ridim Baebol. Man we i stat blong raetem Wajtaoa i talem long olgeta we oli ridim magasin ya se: “Yufala i no mas fogetem se Baebol, hem i Mak we yumi yusum blong skelem ol samting. Ol samting we God i givim blong halpem yumi, oli blong ‘halpem’ yumi nomo, be oli no tekem ples blong Baebol.”a Taswe, i tru se yumi mas ridim ol buk we oli givhan long yumi blong stadi long Baebol, be yumi mas ridim Baebol tu.
10. ?Olsem wanem “slef we i stret mo waes” i soem se fasin blong ridim Baebol i impoten tumas?
10 Long plante yia finis, “slef we i stret mo waes” i luksave samting ya. Taswe slef ya i wokem wan program blong ridim Baebol we ol wanwan kongregesen oli save folem long Tiokratik Skul. (Matiu 24:45, NW) Sipos yumi folem program blong ridim Baebol we yumi stap yusum naoia, bambae yumi ridim fulwan Baebol long seven yia. Program ya, hem i save givhan long yumi evriwan, be hem i save givhan moa long olgeta we oli neva ridim fulwan Baebol. Olgeta we oli go long Wajtaoa Baebol Skul blong Gilead blong kam misinari mo olgeta we oli go long Ministeriol Trening Skul mo ol niufala memba blong Betel, olgeta evriwan oli mas ridim fulwan Baebol long wan yia. Nomata wanem program we yu no famle blong yu i folem, yu mas tingbaot se fasin blong ridim Baebol i impoten tumas.
?Fasin Blong Yu Blong Ridim Baebol i Soemaot Wanem?
11. ?Olsem wanem yumi save fidim yumi wetem tok blong Jeova evri dei mo from wanem samting ya i impoten tumas?
11 Sipos yu faenem se i hadwok blong folem program blong ridim Baebol, maet i gud blong askem long yu wan se: ‘?Wanem i stap blokem mi blong ridim tok blong God? ?Mi stap ridim tumas ol narafala buk mo spenem tumas taem blong wajem televisin?’ Tingbaot wanem we Moses i talem—mo Jisas tu i talem—se “man i no save laef long kakae nomo. Evri tok we God i talem, hemia nao samting blong mekem man i laef.” (Matiu 4:4; Dutronome 8:3) Evri dei, yumi nidim kakae blong stap strong long saed blong bodi. Long sem fasin, evri dei, yumi nidim blong lanem ol tingting blong Jeova. Samting ya bambae i givhan long yumi blong stap strong oltaem long saed blong spirit. Evri dei, yumi save lanem ol tingting blong Jeova sipos yumi ridim Baebol.
12, 13. (a) ?Aposol Pita i yusum wanem pijatok blong soem se yumi mas wantem tumas Tok blong God? (b) ?Olsem wanem pijatok blong Pol long saed blong melek i defren long pijatok we Pita i yusum?
12 Sipos yumi tingbaot Baebol ‘olsem we i no tok blong man nomo, be hem i tok blong God stret,’ bambae yumi wantem tumas blong ridim hem olsem wan bebi we i wantem titi tumas. (1 Tesalonaeka 2:13) Aposol Pita i yusum pija tok ya taem hem i talem se: “Yufala i mas kam we yufala i wantem tumas tok blong God we i klin gud, olsem pikinini we i jes bon i wantem titi tumas. Tok ya i save mekem yufala i kam strong, nao bambae God i sevem yufala. Baebol i talem se, ‘Yufala i trastem Masta blong yumi, mo yufala i faenemaot finis we hem i gud tumas.’” (1 Pita 2:2, 3) Sipos sam samting i hapen long laef blong yumi we i pulum yumi blong faenemaot se ‘Masta i gud tumas,’ bambae yumi wantem tumas blong ridim Baebol.
13 Makemgud se long vas ya, pijatok we Pita i yusum long saed blong melek, hem i defren long hemia we aposol Pol i tokbaot. Wan bebi we i jes bon, hem i nidim melek nomo blong mekem hem i strong. Pijatok blong Pita i soem se evri samting we yumi nidim blong ‘kam strong, blong God i sevem yumi,’ oli stap long Tok blong God. Be, Pol i tokbaot melek blong soemaot se samfala we oli talem se oli bigman long saed blong spirit, oli no stap kakae gud. Long leta we Pol i raetem i go long ol Hibru Kristin, hem i talem se: “Longtaem finis nao, we yufala i harem ol tok we God i talem, mo naoia i stret blong yufala i tijim ol man long hem, be yufala i no save mekem. I mas gat man yet blong tijim yufala long stamba blong ol tok ya we yufala i lanem fastaem. I olsem we yufala i gobak bakegen, we yufala i stap dring melek nomo, yufala i no save kakae strong kakae. Be olgeta we oli stap dring melek nomo, hemia ol smosmol pikinini we oli no save kasem ol tok blong stret fasin. Be strong kakae i blong olgeta we oli kam bigman finis, we oli stap traehad longtaem finis, nao oli naf blong jusumaot wanem fasin i gud mo wanem fasin i nogud.” (Hibrus 5:12-14) Fasin blong ridimgud Baebol, i givhan long yumi blong yusum paoa blong tingting blong yumi mo i pulum yumi blong wantem ol samting long saed blong spirit.
Fasin Blong Ridim Baebol
14, 15. (a) ?Man we i Stamba blong Baebol i givim wanem presen long yumi? (b) ?Yumi save kasem wanem blesing from waes blong God? (Givim sam eksampol.)
14 Blong kasem gudfala frut from fasin blong ridim Baebol, yu mas prea bifo we yu rid. Prea i wan nambawan presen. I olsem we yu rere blong stadi long wan buk we i dip tumas, be fastaem yu askem long man we i bin raetem buk ya blong halpem yu blong kasem save wanem we bambae yu ridim. !Samting ya bambae i givhan bigwan long yu! Man we i Stamba blong Baebol, Jeova God, i givim presen ya long yu. Wan memba blong hed kampani long faswan handred yia i raet i go long ol brata blong hem se: “Sipos wan long yufala i no gat waes, hem i mas askem long God blong i givim waes long hem, nao God bambae i save givim long hem, from we fasin blong God, hem i no save tok nogud long man we i askem samting long hem, hem i stap givim ol samting long ol man long gladhat blong hem. Be taem yufala i prea, yufala i mas bilif tru, we tingting blong yufala i no hafhaf.” (Jemes 1:5, 6) Long taem blong yumi, oltaem Hed Kampani i givim advaes long yumi se yumi mas ridim Baebol mo prea.
15 Waes i minim se man i mekem save blong hem i wok. Taswe bifo we yu openem Baebol blong yu, askem Jeova blong halpem yu blong luksave ol poen we yu nidim blong mekem i wok long laef blong yu. Traem joenem ol niufala poen we yu lanem wetem ol poen we yu save finis. Mekem oli kam haf blong ol “tok ya” we yu bilif finis long olgeta. (2 Timoti 1:13) Tingting long ol samting we oli hapen long ol man blong Jeova bifo, mo tingbaot wanem we yu save mekem sipos ol samting ya oli hapen long yu.—Jenesis 39:7-9; Daniel 3:3-6, 16-18; Ol Wok 4:18-20.
16. ?Wanem sam gudfala rod we yumi save folem blong kam moa gud long fasin blong ridim Baebol?
16 Yu no mas rid hareap jes blong kavremap plante pej. I gud blong tektaem. Tingting dip long wanem we yu stap ridim. Sipos yu no sua long wan poen, jekemap ol narafala vas long refrens, sipos i gat refrens long Baebol blong yu. Sipos poen ya i no klia yet, raetem long wan pepa, blong yu save mekem dip stadi long hem biaen. Taem yu stap ridim Baebol, putum wan mak long ol vas we yu wantem rimemba. Mo tu, yu save raetemdaon sam narafala vas no tingting, klosap long ol vas. Sipos yu ridim sam vas we yu laekem blong yusum long wok blong prij mo tij, makem impoten wod we yu wantem yusum mo jekemap wod ya long indeks long ol laswan pej blong Baebol.b
Harem Gud Long Fasin Blong Ridim Baebol
17. ?From wanem yumi mas glad blong ridim Baebol?
17 Man blong raetem Ol Sam i tokbaot ol man we oli harem gud. Hem i talem se ol man ya, “oli glad blong folem Loa blong Hae God, mo oltaem oli stap ridim, mo oli stap tingting long hem long dei mo long naet.” (Ol Sam 1:2) Yumi mas glad blong ridim Baebol evri dei, be fasin ya i no mas kam olsem wan wok we yumi fosem yumi nomo blong mekem. Wan rod blong harem gud long fasin blong ridim Baebol, hemia blong luksave se wanem we yumi lanem bambae i givhan bigwan long yumi. Waes King Solomon i talem se: “Man we i stap kasem save, mo we i stap kam waes, hem bambae i save harem gud. . . . Hem i save mekem laef blong yu i ron gud, nao bambae yu stap gud oltaem long laef blong yu. Ol man we oli holem waestok oli glad oltaem nomo, mo hem bambae i mekem olgeta oli gat laef.” (Ol Proveb 3:13, 17, 18) Fasin traehad we yu mekem blong kasem waes bambae i karem frut, from we hem i save mekem laef blong yu i ron gud, i gat pis, yu glad oltaem, mo bambae i mekem yu kasem laef.
18. ?Yumi mas mekem wanem bakegen, antap long fasin blong ridim Baebol, mo bambae yumi tokbaot wanem long nekis stadi?
18 Yes, fasin blong ridim Baebol i save givim gudfala frut mo glad. Be fasin blong ridim Baebol nomo, hem i no naf. Plante yia finis, ol memba blong ol jos blong Krisendomc oli bin ridim Baebol. “Oltaem oli wantem blong man i tijim olgeta long trutok, be oli no save lanem trutok ya samtaem we oli savegud.” (2 Timoti 3:7) Sipos yumi wantem kasem frut from fasin blong ridim Baebol, yumi mas wantem blong mekem ol save we yumi lanem i wok long laef blong yumi mo yusum long wok blong prij mo tijim ol man. (Matiu 24:14; 28:19, 20) Hemia i min se yumi mas traehad mo yumi mas gat gudfala fasin blong stadi. Fasin ya i save givim glad mo gudfala frut. Long nekis stadi, bambae yumi tokbaot samting ya.
[Ol futnot]
a Lukluk pej 241 long buk ya Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom, we Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., i wokem.
b Lukluk Wajtaoa blong Mei 1, 1995, pej 16-17, “Ol Rod Blong Kam Moa Gud Long Fasin Blong Ridim Baebol.”
c Ol skul we oli giaman se oli Kristin.
Ol Kwestin Blong Tingtingbak
• ?Wanem advaes we God i givim long ol king blong Isrel we i stret long ol elda tede, mo from wanem?
• ?Tede, hu ya we i olsem “ol strenja” mo “ol pikinini,” mo from wanem oli mas ridim Baebol evri dei?
• ?“Slef we i stret mo waes” i yusum wanem gudfala rod blong givhan long yumi blong ridim Baebol oltaem?
• ?Olsem wanem yumi save kasem blesing mo haremgud from fasin blong ridim Baebol?
[Tok blong pija long pej 9]
I impoten tumas we ol elda oli ridim Baebol evri dei
[Tok blong pija long pej 10]
Oltaem Jisas i joen blong ridim Baebol long haos prea